BERRIA, 2011-04 - Wikispaces
BERRIA, 2011-04 - Wikispaces
BERRIA, 2011-04 - Wikispaces
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Iban Zaldua (erdian), Giorgio Bassmatti eta Beñat Sarasola alboan dituela, atzo, Bukowski tabernan. J. C. RUIZ / ARP<br />
«Lanik autobiografikoena<br />
atera zait, diskoei buruz<br />
idazten saiatu naizen arren»<br />
Iban Zalduak gustuko<br />
dituen hainbat disko<br />
hautatu, eta bakoitzari<br />
lotuta ipuin bat idatzi<br />
du ‘Biodiskografiak’-en<br />
Ainhoa Sarasola Donostia<br />
Disko bat, ipuin bat. Hainbat disko<br />
hautatu, eta bakoitza ipuin bati<br />
lotu dio Iban Zalduak Biodiskografiak<br />
lan berrian (Erein). 39 talderen<br />
lanak hartu ditu abiapuntu<br />
gisa ipuin bakoitza sortzeko. Lan<br />
«paradoxikoa» egin zaio Zalduari:<br />
«Nitaz kanpo dauden objektuei<br />
buruz, diskoei buruz saiatu naiz<br />
idazten, baina nire lanik autobiografikoena<br />
atera zait azkenean,<br />
edo agian ez, hori ere pentsatzen<br />
baitut batzuetan». Autobiografikotik<br />
baduen arren, fikzioa ere lagun<br />
izan du. Beraz, «paradoxaren<br />
paradoxa gisa», lan berria bere<br />
beste edozein ipuin liburu bezain<br />
fikziozkoa dela dio egileak.<br />
«Asmo esperimental» batetik<br />
abiatu arren liburu «nahiko konbentzionala»<br />
sortu duela uste du<br />
idazleak. Baita musika entziklopedia<br />
baten itxura hartu duela<br />
ere, asmo hori ez bazuen ere. Nabarra<br />
aldizkarirako hasi zen «esperimentua»,<br />
diskoak sorburu<br />
hartuta ipuinak idazten. «Esango<br />
nuke disko edo album formatuaren<br />
nolabaiteko gorazarre nostalgikoa<br />
eta ziurrenik anakronikoa<br />
izan nahi dutela ipuinek».<br />
Haiek aukeratzean, ez zuen historiako<br />
pop disko onenen zerrendarik<br />
egin nahi, ez eta berak gustukoen<br />
dituenena ere. «Nire iriz-<br />
pidea izan da idazten jarri naizen<br />
bakoitzean istorio bat sortzeko<br />
edo oroitzapen bat esnatzeko gaitasuna<br />
izan duten albumak hartzea».<br />
Rock entziklopediekiko zaletasunagatik<br />
—gehien irakurri<br />
dituen liburuetako bat El País-ek<br />
aspaldi atalka ateratako Historia<br />
del rock dela aitortu du— ordena<br />
kronologikoan zerrendatu ditu,<br />
The Beatlesen Revolver diskotik<br />
(1966) Paul Wellerren 22 Dreams<br />
lanera (2008). Azala jarri du ipuin<br />
bakoitzaren hasieran.<br />
Liburuan aipatzen dituen disko<br />
gehienak 80ko hamarkadakoak<br />
dira. «Nire nerabezaroaren panorama<br />
pop musika zen, entzuten<br />
ikasten aritu nintzen musika,<br />
rock sinfonikotik new wavera, eta<br />
techno popetik after punkera».<br />
Bizitzaren musika hura fikzionatu<br />
du, beraz, idazleak.<br />
Bizitzaren musika<br />
Biodiskografiak-en aipatzen diren<br />
zenbait kantu gitarrarekin lagunduta<br />
kantatu zituen Giorgio<br />
Bassmatti musikariak atzo, liburuaren<br />
aurkezpenean. Literatura<br />
eta musika munduko hainbat lagun<br />
elkartu ziren Donostiako Bukowski<br />
tabernan, besteak beste,<br />
Uxue Apaolaza, Felipe Juaristi,<br />
Jabier Muguruza, Xabier Montoia<br />
eta Mikel Hernandez Abaitua, zeinak<br />
liburuaren hitzatzea idatzi<br />
duen. Beñat Sarasola idazle eta literatur<br />
kritikariaren laguntzaz<br />
aurkeztu zuen lan berria Zalduak.<br />
Sarasolaren ustez, aurreko liburuetan<br />
bezala, pop kultura nabaria<br />
da Zalduaren lan berrian,<br />
baina distantzia batekin ere agertzen<br />
dela azpimarratu du. «Umorea,<br />
jolas metafikzionalak, kritika<br />
fina, giza harremanen arteko korapiloak,<br />
ezinezko gertaerak... horiek<br />
ere aurki daitezke hemen».<br />
Merituen artean, errepikakorra<br />
ez izatea lortu duela aipatu zuen,<br />
eta horretarako teknika narratibo<br />
ugari baliatzen dituela. Aipatzen<br />
den musika jakin hori gustuko<br />
ez dutenek ere liburuarekin gozatuko<br />
dutela uste du.<br />
Urrezko kaiola<br />
Kritika<br />
Zinema<br />
‘Rio’ 11!!!<br />
Zuzendaria: Carlos Saldanha.<br />
Herrialdea: AEB. Urtea: <strong>2011</strong>.<br />
Iraupena: 96 minutu. .<br />
Gontzal Agote<br />
E<br />
txera begira jarri da Carlos<br />
Saldanha, eta bere sorterriari<br />
buruzko postal<br />
animatu ikusgarri bat eskaini<br />
nahi izan du. Ez da batere zaila<br />
Minnesota hotzetik Rioren berotasunera<br />
bueltako bidea eginen<br />
duen guakamaio helduarengan<br />
zuzendariaren arrastoa ikustea.<br />
Ice Age-ren izotz puskak mundu<br />
osoan barreiatu ostean, gaztetako<br />
paradisu galdura itzuli da,<br />
atsedena hartu nahi duen konkistatzaile<br />
gisara.<br />
Zoritxarrez, ez du Rioren erretratu<br />
intimo eta pertsonala egin,<br />
ez du oroitzapen kutxa zabaldu<br />
barnean duena erakusteko, ezta<br />
irudi mitifikatuek gordetzen dituzten<br />
tolesdurak kontatu ere.<br />
Topikoen gainean eraikita, atzerritarren<br />
begiradatik egina ematen<br />
du Rio-k, atzerritarrentzat<br />
egina baita. Sanba, hondartzak,<br />
inauteriak, Azukrezko Ogia, gastronomia<br />
eta favelen alderik atseginena,<br />
horixe da Rio de Janeirok<br />
bere enbaxadore zinematografikoaren<br />
bitartez esportatu nahi<br />
duena.<br />
Ez da orijinaltasuna filmaren<br />
bertute nagusia, eta gabezia hori<br />
ez da hirira mugatuko. Istorioak<br />
berak ere azken urteotan anima-<br />
DLaburrak<br />
Euskaldunan ariko da gaur<br />
Bilboko Udal Musika Banda<br />
MUSIKA ›Neguko denboraldia<br />
ixteko, kontzertu bat emango<br />
du gaur eguerdian Bilboko Udal<br />
Musika Bandak Euskalduna<br />
jauregian. Rimski-Korsakov,<br />
Txaikovski eta Emilio Arrietaren<br />
obrak interpretatuko ditu.<br />
<strong>2011</strong>ko apirilaren 17a, igandea berria 33<br />
Kultura ‹ Plaza<br />
zio filmetan ikusitako baliabide<br />
asko bere egin ditu. Orain artean<br />
Ice Age-k ongi jakin izan du Pixar<br />
eta Dreamworksen arteko eremu<br />
propioa bilatzen; Rio honetan ia<br />
guztiz desagertu da diferentzia.<br />
Esate baterako, nola ez akordatu<br />
Up-ekin (Peter Docter, Bob Peterson,<br />
2009), argazkiak erabilita pelikula<br />
hasieran egiten den elipsiarekin<br />
edota oihaneko hainbat<br />
sekuentziatan?<br />
Hiria izanik pertsonaia nagusia,<br />
istorioa garatu behar duten<br />
beste horiek oso bazterrean geldituko<br />
dira, berezko nortasuna eskuratu<br />
gabe. Hutsune hori are nabarmenagoa<br />
da bigarren mailakoen<br />
artean, istorioak eskatzen<br />
dien funtzioa bete besterik ez dute<br />
egingo. Maitasun harremanaren<br />
bikoiztasunak ez dio ezertan<br />
lagunduko Rio-ri, txoriek zein<br />
pertsonek ia mimetikoki jokatuko<br />
dute, habia edo kaiolaren bila.<br />
Horiek hala, Rio-k kolore biziko<br />
animazio zainduan du indargune<br />
nagusia. Baliabide teknikoei<br />
esker, errealismo maila ezin<br />
handiagoa lortu dute, eta, beste<br />
batzuetan ez bezala, hori eskertzeko<br />
da ingurune jakin batean<br />
gertatzen den film honetan.<br />
Filmak zabaldu nahi dituen balioak<br />
nahiko oinarrizkoak dira:<br />
kaiolatik ateratzeko beharra askatasun<br />
hegalari baten bila, ekologia<br />
lauso bat. Oro har, transmititu<br />
nahi duen bizipozak eta alaitasunak<br />
gezurretako traza<br />
hartuko du, aire girotua duen autobusetik<br />
turista talde bati erakusten<br />
zaion munduko edozein<br />
hiriren igualtsua.<br />
Bertsolari Gazteen BBK<br />
sariketan, Ipar Uribe nagusi<br />
BERTSOLARITZA ›Ipar Uribeko<br />
taldea gailendu zitzaion Lea-<br />
Artibaikoari Bertsolari Gazteen<br />
XIX. BBK Sariketako finalean,<br />
Bilboko Kafe Antzokian. Orotara<br />
20 punturen aldearekin lortu<br />
zuten saria Maialen Markaida,<br />
Inazio Vidal, Imanol Uria, Beñat<br />
Vidal, Peru Vidal eta Arrate Illarok<br />
osatutako bi taldeek. Ipar<br />
Uribeko taldeak sei aldiz irabazi<br />
du sariketa.