Zestoarren erretolika

esaneko 67 ERRONKA JO. ‘erronka jo’. Desafiatu. Ik.erronka. ERRONKAK EUKI/IZAN. ‘erronkak eduki/izan’. Norbait fanfarroikeriatan, edo norberekualitateak famatu eta famatu ari deneanerabili ohi da. Erronka earrak bazitxauzkan./Erronkapranko, ta ezer ez! Ik. erronka.erropa. `arropa´. Iz. Zernahi jantzi motariematen zaion izena; etxerako edo janztekoerabiltzen den oihalezko elementu-multzoa. ERROPA HAUTSI. ‘arropa hautsi’.Luzaz, beti postura berean tolestatuta egondakoarropa (izarak bereziki), tolesturarenmarka horretatik eten, hondatu egiten zelaadierazteko erabiltzen da. Gure amazanakesate zun, esan ohi zian askotan, “ohian daerropa onena etxekuakinda ez ibili, bañoarmayon tolesturane ez e?” Eske hautsi ittezala, erropa hutsi; marka geldittu ta geogarbitzen haste zeanian hondau, hautsi. ERROPAK GARBITZEKO POTZUA. ‘arropakgarbitzeko putzua’. iz. Alberka,uraska. Baatza aldian, erropak garbitzekoputzua, lixiba iñez ezautu gendun.erropaje. ‘erropaje’. iz. Arropa zikina, apurtua,edota itxura xelebrekoa. Erropaje earraekarri zun!Nun jostorratz bat ipiñi ez./ Kristauakerropaje hura jantzi inberdik.errotarri. ‘errotarri’. iz. Errotako harri biribila,gurpilaren antzekoa, alea ehotzeko.errukarri. ‘errukarri’. izond. Errukia eragitenduena, urrikalgarria. Askotan, norbait osasunezeskastu edo txakaldu denean erabiltzenda, baita norbait oso triste dagoenean ere.Ondo errukarriya zitxion!/Harek zatxakanarpei errukarriya harek!erruz. ‘erruz’. adb. Txit, asko, ugari. Harekgezurra erraz ta erruz botatzeu geo.erten. ‘irten’. da/du ad.Zerbait edo norbait dagoentokitik kanpora joan. Zestoarreraz,“erten” aditza (atera ez bezala) transitiboannahiz intransitiboan erabiltzen da. Beranduerten da etxetik./Gaur Mikelek beranduerten du etxetik. Ik. atera/atea.ertena. ‘irtena’. izond. Pertsonei buruz ari garela,inportagabea eta izaera “irekiegia” duena;zentzu peioratiboa izango luke. Enaiz harritzenhain gazteik haurdun geatzia; beti izanda oso ertena.esan1. ‘esan’. du ad. Hitzen bidez, ahoz bereziki,gogoan dena adierazi. ESAN BIHARRIK EZ. ‘esan beharrikez’. Bistakoa da, argi dago. Ik. ze(r) esanik ez. ESANDA ESANDARE. ‘esan eta esandaere’. “Esaten eta esaten jardunda ere,alferrik!” bezala ulertuko genuke. Esandaesandare eztu kasu haundik ingo. ESATE ALDEA ESAN. ‘esate alderaesan’. Inolako pisuzko arrazoik bultzagabe, esan; gehiegi pentsatu gabe esan. Ik.egite aldea egin, botatze aldea bota.esan2. `esan´. iz.agindua.Norbaitek esan duena; ESAN ONEKO. ‘esan oneko’. izond. Obeditzenduena, esanekoa. ESANA OBEITTU. ‘esana obeditu’.Agintzen duenaren nahia bete, esana egin,bestek aginduari amore eman. Esana obeittuinber izatea. ESANDAKUA AITTU. ‘esandakoaaditu’. Norbaitek esandakoa obeditu; bestekesandakoari kaso egin. Ta esandakua attu e!esaneko. ‘esaneko’. izond. Norbaitek agindutakoabetetzen duena. Norberak emandako