Zestoarren erretolika

56dirugoseNABARMEN GELDITZEA. ‘dirua ezin daezkutatu; daukanak erakutsi egitendu eta dirurik eza ere nabarmen gelditzenda’. Esapide honekin adierazi nahida, gizarte honetan, ezagun dela dirua norkduen eta baita nork ez duen ere. DIRUA IN. ‘dirua egin’. Aberastu. Horrekdenboa gutxiyan diru dexente indu e. Ik. diru. DIRU-TXAMAR. ‘diru-txamar’. iz. Diru apurrak.Geneuzkan diru-txamarrak gastau dittu.dirugose. ‘diru gose’. iz. /izond. Diruzalea.Diruari gehiegizko zaletasuna diona. Horrekzakak dirugosia horrek!dirutan. ‘dirutan’. adb. Diru bidez; diruarenbidez adierazitako balioan. Dirutan ordaindu.Ik. diru.diskuirau/dixkurau. ‘deskuidatu’. da ad.1. Nahasi, oker ibili. Nire iruipena da, balaikeni diskuirauta eotia. Ik. diskuirusantuan. 2.Arreta galdu; kontuz ez ibili. Diskuirauezkeo etxea etortzen laundu inber.diskuirusantuan. ‘deskuidu santuan’. adb.“(Zerbait) Gertatuko balitz” bezala parafraseatukogenuke. Ia beti, baldintzazko eta balizkoegoeratan erabili ohi da. Diskuirusantuan etorrikoezpalitz, geure kaxa ingo genduke./Diskuirusantuankuadrillako euna balitz, Azpeitirajungo giñake.disputa asko ibilli. ‘disputa asko ibili’.Tirabira handiak izan; haserre eta ezin ulertuugari izan. Disputa asko ibilli gendun, taazkenian harek arrazoi!ditxa. ‘ditxa’. iz. Zoriona, zortea, zoria. Guretzatorduan etzan jateko txarrik; izatia ditxa!Ik. izatia ditxa!ditxosozko. ‘ditxosozko’. izlag. Ahotanasko erabilia delako edo behin eta berrizhizpide hartu izan delako gogaikarri edooso entzuna gertatzen denaz esaten da.Ditxosozko aundiuan eo ibiltze giñan; bihertzeko atxurra lurrian sartu ta lurrairauli.dobladillua hartu. ‘dobladiloa hartu’.Zerbaiten beheko aldea edo ertzari (berezikigaltza, gona, soinekoa) zati bat hartu. Ik.barrena hartu.Domielsantu. ‘Domielsantu’. iz. Domusantu,Domi Santore eguna; santu guztieneguna. Domielsantutan zubiya izatedeu tanoa-noa jutegea.dotrian/drotian. ‘drotean’. Azkar.Jarraian aditza eraman ohi du. Dotrianetorri zan.dristra/drisda. ‘drisdada’. iz. Bat-batekodistira. Argiyak drisda earra ite zuen.drixka earrian ibilli. ‘trixka ederreanibili’. 1. Jolglorio ederra ibili; pozezko zarata,iskanbila, mugimendua, etab. Ibili?Umiak drixka earrian badabiltza kalian. 2.Dantzan egin.duda. ‘duda’. iz. Zerbaiten egiatasunazedo ziurtasunaz seguru ez dagoenarenegoera. DUDA IN. ‘duda egin’. Zerbaiten egiatasunedo ziurtasunaz seguru ez egon;zer erabaki ez jakin. Duda ittet hori holadan.DUDAN IBILLI. ‘dudatan ibili’. Dudatan,duda-egoeran ibili. Nahikoa zalantza izan,duda-mudak izan. Geruo, argiya ekartziaetzan izan erraza, batzuk berihala jarri zianekartze alde baño bazian nahikua dudan ibillizianake.dukat. ‘dukat’. iz. Aintzinako urrezko moneta;sasoi bateko dirua.