Zestoarren erretolika

elarrimotz 39belaño. ‘behe laino’. iz. Lurretik gertuko lainoa;laino itsua. Belañuakin iya ezinun ezeikusi. Ik. lañotsua.belar. ‘belar’. iz. Organo guztiek bigunak, ezzurezkoak, dituen landare berdea, gehienetanurterokoa. Belar earra dao gure zelayan.Ik. belar beltz, belar berde, belar hauts, belarmakal, belar ondu, belar samur, belar fin, belarzuatz. BELAR BELTZ. ‘belar beltz’. iz. Ziloansartutako belarra. Nere baserriko lagunakaskotan belar beltzan usaya ekartzeu. Ik.belar ondua. BELAR FIN. ‘belar fin’. iz. Ik. menta belarra,menta fina. BELAR HAUTS. ‘belar hauts’. iz. Belaronduak edo lehorrak sortarazten duen hautsa.Belar hautsa ta txerrikeya izaten zaninguruan. Ik. belar. BELAR MAKAL. ‘belar makal’. iz. Belarerraza, samurra. Beko belarrra erraza izateagoikuan aldian. Hark beko belar makalaerrez ebakitzen! Ik. belar samurra, belar. BELAR MOTXIAN HAZI. ‘belar motxeanhazi’. Gaztaroan edo haurtzaroan bizimodugogor antzekoa izan. Zuek belar-motxianhasitakuak zeate. BELAR ONDU. ‘belar ondu’. iz. Ebakitakobelar iharra, ganadu janari gisa erabilia.Horreatik ez naiz harritzen Gazurrerainorejuteia belarra ontzera. BELAR SAMUR. ‘belar samur’. iz. Belarerraza, erraz ebaki daitekeena. Ik. belar makala,belar. BELAR ZUHATZ. ‘belar zuhatz’. iz. Hagabaten inguruan biltzen den belar-pila. Tioantoniokbotatzen ziyon altzun ondona bañozuhatza erdi aldeaño intzunian, hortziekbelar ta guzti txilipurdika. Ik. belar meta. BELAR-ILLARAK ASTINDU. ‘belar-ilarakastindu’. Belarra harrotu. Astintzenzittun belar-illarak goitik bera ta betik gora. BELAR-KARGA. ‘belar-karga’. iz. Kargabelarra.Besapean edo besoetan hartzen denbelar besada. Aitzeko zelai xartar hartanbelarra etetzen ebakitzen baño geyo, belarkargahartu urrutitik, goialdetik eo bealdetikta etxea majo makurtuta. Ik. besa, belar-besa,karga-belar. BELAR-LAN. ‘belar-lan’. iz. (pl. askotan).Belarraren inguruko lanak: ebaki, astindu,bildu, ondu, jornada baserrira ekarri, etab.Udara zetorrenian, berriz, lan danak bateaetortze zian: belar-lanak, gari-lanak, artolanak.Hango hatzaparka! BELARRA EBAKI. ‘belarra ebaki’. Belarra"rata-rata" moztu. Aitzeko zelai xartarhartan belarra etetzen ebakitzen baino geyo;belar-karga hartu urrutitik, goialdetik eobealdetik ta etxea majo makurtuta. Ik. belarraeten. BELARRA ETEN. ‘belarra eten’. Ebakibeharrean, ezinean tiraka tenkatuz hautsi.Aitzeko zelai xartar hartan belarra etetzenebakitzen baino geyo; belar-karga hartu urrutitik,goialdetik eo bealdetik ta etxea majomakurtuta. Ik. belarra ebaki. BELAR-TXAMAR. ‘belar-txamar’. iz.Belar-hondarrak. Onenak eta handienakbildu ondoren geratzen den txiki-jendea.Belar-txamar haueke bildu. Ik. txamar, txamarrakbildu.belarrimotz. ‘belarrimotz’. izond. Euskarazez dakiena izendatzeko erabili ohi denirain-hitza. Franco belarrimotz hutsa zanbearentzako, ta horretaz gaiñea gari pillak