Zestoarren erretolika

38begizulo BEGIRATZE MAKAL. ‘begiratze makal’.iz/izond. Begiratu tristea, indargea. Haren begiratzeamakala zan, indarrik gabia, tristebaleoke bezela. Ik. begiratze.begizulo. ‘begi zulo’. iz. Begiaren azpianizaten den orban iluna. Begizulo galantakdazkan, neska!behi-betun. ‘behi-betun’. iz. Bekorotza,abelgorri-gorotza, biribila eta zapala. Danabehi-betunez in naiz. Ik. bekorotza, betuna.behi-esne. ‘behi-esne’. iz. Behiak emandako,edo behien errapetik bildutako esnea.Gazta hau behi-esniakin indado. Ik. esne.behor. ‘behor’. iz. Zaldiaren eme heldua.beia berotzeanian goyak eztu funtzionatzen.‘behea berotzen deneangoiak ez du funtzionatzen’. Esapidehonen bitartez adierazi nahi da gizonak (etaemakumeak) askotan sexu kontuagatik galtzenduela bere zuhurtasuna eta sena. Kontuzibili eh! Baakizu beia berotzeaniangoyak eztula funtzionatzen da!beia jo. ‘behea jo’. 1. Egoera animikoaridagokionez, hondoa jo, hondoratu. Nerebarruak beia jo zun./Oso triste ikusi nun,dana beiak jota do. 2. Eraikinei dagokienez,erori; goiak hondoa jo. Baserri horren tellatuakebeia jo du. 3. Porrot egin. Enpresakbeia jo dik.beintizinko baiño dotoreo/eleganteo.‘beintizinko baino dotoreago/eleganteago’.Oso-oso dotore, apain dagoelaadierazteko esapidea. Gure amama beintizinkobaño dotoreo etorri da, soñeko berriyakin.beirazun. ‘begirazun’. iz. Norberak daukanbegiratua. Beirazun zorrotzekoa da. Ik.begi, begiratu. 2. Norbaitek besteari botatzendion begiratua. Haserre eztauela?Beirazun earra bota ziyon ba neskak mutillai.beittu. ‘begiratu’. du ad. 1. So egin. Zerbaitenganaedo norbaitengana begiak zuzendu.2. Babestu, zaindu, kontu egin. Diruaibeitzen ikasi inber da./Gure etxian musikaoso altuan ipintzea, kanpokuake aitzekomoun; pixkat beittuber litzayoke baiño. 3.Norbait adi jartzeko erabiltzen den hitza.Bettu, atzo gauza bat esantzenun ta gaurbestia! BEITTU BATIAN. ‘begiratu batean’.adb. Lehen begiratuan, axaletik begiratuta.Bettu batian eztu gaixki bizi danik ematen. BEITTU, BEITTU! ‘begiratu, begiratu!’.interj. Deiktikoa. Eskuz edo behatzez seinalatuz,norbaiti begiratzeko agintzen du. Bettu,bettu zein datorren hor!bejon-. ‘bejon’. Norbaiti, zerbait onuragarri gertadakiolako desira edo onespena adieraztekoesapidea. Atzetik dei + pertsona-marka + -elaeraman ohi du. Zestoarreraz: “daikela”, “daiñela”,“daizula”, “daigula”, etab. Bejondaiñela!/Bejondaikela!bekatxo. ‘bekatxo’. iz. Betazal ertzean sortzenden garagar-alearen tamainako hantura,grano modukoa.bekorotz. ‘bekorotz’. iz. Abelgorri-gorotza,biribila eta zapala. Ik. behi-betuna.bekozko. ‘bekozko’. iz. Bekokiaren zimurdura,haserrea edo harrera txarra adieraztenduena. Hori dek bekozkua dakana!belakuan. ‘berehalakoan’. adb. Batez ereezezko perpausetan erabiltzen da eta "kostazitzaiola" edo adierazteko erabiltzen da.Etzan belakuan etxea etorri.