Zestoarren erretolika

atek (izen nagusia + batek) 35 BARRUKO ELASTIKO. ‘barruko elastiko’.iz. Barruko kamiseta. Attonai erregalobarruko elastikuak ekartze genizkiyon. BARRUKO ERROPA. ‘barruko arropa’.iz. Barruko elastikoak, aldagarriak. Barnejantzi:kulero, kamiseta, etab. Nei oaindikamak erosteizkit barruko erropak. BARRUKO TRISTURA. ‘barruko tristura’.Egoera animikoari dagokio; barruanizan ohi den tristura, bai zerbaitek norbaitipena sortarazi diolako edo ondoezak eragindakolarritasunagatik. Barruko tristura eoeztakik ze dakaten. Ik. bihotzerria euki. BARRUTIK BUSTITA EON. ‘barrutik bustitaegon’. Mozkortuta, hordituta egon. Bai,barrutik busti-busti inda ziok hori.barrundau. ‘barrundatu’. du ad. Seinalerenbat dela medio, aurrez ikusi, antzeman edosentitu.bart. ‘bart’. adb. Joan den gauean. "Gau" hitzarekinnahiz bakarrik joan daiteke. Bart zarataearrak ibili dittue ba.basa. ‘basa’. iz. Lokatza, lohia. Botak basesjosita ekarrittu.baserritik ihesi hasita eon. ‘baserritikihesi hasita egon’. Baserriko jendeaherriratzen edo kaleratzen hasita egon. Ikustenda ordurakore jendia baserritik ihesihasita zeola.basomutil. ‘basomutil’. iz. Basoan egurlanean diharduen gizonezkoa. Itzayak tabasomutillak danak juntau giñan, da hanhartu gendun eundoko beteka.bat ber da beare. ‘bat behar eta beraere’. Ezereza indartzeko erabiltzen da esapidehau. Hainbeste perretxiku bildu ta batber da beare ez ona.bat inda. ‘bat eginda’. Elkar hartuta; elkarrekin.Ik. alkar hartuta.batanaz beste. ‘batanaz beste’. Batazbeste. Zenbaki edo kopuru batzuei buruz,oro har denen adierazgarritzat jotzen denzenbaki edo kopurua kalkulatuz, bataz bestekoaeginez. Batanaz beste hogehi launeongo zian. Ik. batekoz beste.bate. ‘batere’. zenbtz. zehaztgb. 1. Kopuru edokantitate txiki zehaztugabearen adierazlea.Pixka bat adierazi nahiko luke. Bate gizonadanak eztu holako astakeririk iten. Batelotsaik badu, barkamena eskau berko liyoke.2. Izen sintagma bati dagokion erabatekoezeztapena adierazteko hitza. Eznun bateasmoik zuei esateko. BATE + ADITZA + EZ. ‘batere + aditza+ ez’. Ezezko partikularekin, "ezer ere ez"bezala ulertuko genuke; ezetza indartzen du.Ezta bate etorri./Eztu bate jan. BATE + IZENA. ‘batere’. Piska bat adieraztekoerabili ohi da. Bate pertsona danak,eztu holako astakeririk iten./Bate lotsaikbadu, barkamena eskau berko liyoke. BATE USTE GABE + ADITZA. ‘batereuste gabe + aditza’. Ustekabean. Bateuste gabe hil da.batek (ama, aita, aitona, amona +batek). ‘batek (ama, aita, aitona, amona+ batek)’. Izen nagusiarekin bezala, hauekinere enfatizatzeko erabiltzen da. Baina ez dainoiz erabiltzen “osaba/izeko/hiloba” bezalakoekin;agian, azken hauek ez direlako bakarrak,ugari baizik. Izatekotan ere, izen nagusiarekinlagunduta doazenean. Gure aitta batekemajiñat lan intzian./Gure osaba Antonio batekemajiñat parranda indittu bere bizitzan.batek (izen nagusia + batek). ‘batek(izen nagusia + batek)’. Enfatizatzeko