Zestoarren erretolika

apo 33naz eta odola txupatu ohi du. Ze, bakastakaltzazkanau? Beti hatzein da hatzein.balaike. ‘baliteke’. da ad. Hipotetikoa, "beharbada"-ren parekoa. Ik. leikena, biharba.baldar. ‘baldar’. izond. Modu moldakaitz etaastunean aritzen edo higitzen dena, beharadinako zalutasuna eta trebetasuna ez duena.Motillak baldarra haiz! Oaiñe estrapozoinberko huan.balde. ‘balde’. iz. Likidoak garraiatzeko erabiltzenden hamar bat litroko ontzia; alderantzizkokono-enborraren forma du eta gainetikburdinazko heldulekua. Ura baldetanbaare ekarri berko deu.bale! ‘bale!’. interj. Zerbait ontzat ematen delaadierazten duen hitza. –Zazpiretan Gurutzian?–Bale! BALE IZAN. ‘bale izan’. Norbaiten bizitzapixka bat zuzentzen edo konpontzen lagundukoduen zerbait egin edo aurkitzean esanohi da. Esate baterako, norbaitek lan txukunbat aurkitzen duenean. Lana billau al dezu?Zu bale zea ordun. Ik. bale!, balekua izan.baleko. ‘baleko’. izond. Zerbait ontzat ematekomodukoa dela adierazten du. Onargarria,ona izan. Ba, balekoa dala ustet. Ze, balekuaal da?baliyau. ‘baliatu’. da ad. Norbait bere kabuzbaliatu; pertsona sufizientea izan. Enaizondo baliyatzen.baltsa. ‘baltsa’. iz. 1. Lohia, lokatza. Ik. elurbaltsa.2. Elurra urtzean egiten den ur- edolohi-putzua. Baltsa earrak zatxauden bidian.banaka. ‘banaka’. izond./adb. Urria, bakana.Ille banaka batzuk gelditze zaizkiyo. 2.Bakoitzean bat bakarra zertuz. Banakabanakaatea zian. BANAKA ALDIZ. ‘banaka aldiz’. Gutxitan.Ayane izangea banaka aldiz. Ik. BANAKA BATZUTAN. ‘banaka batzutan’.adb. 1. Oso gutxitan. Aizarnare jun izannaiz banaka batzutan. Ik. banaka aldiz. 2. .banakaiya bildu. Dauden bakarrak bildu.banan-banako. ‘banan-banako’. izlag.Ederrak, bikainak, aukeratutakoak. Banakakoak.Banan-banako etxiak daude baztarretan./Banan-banakopaguak zian danak.banitxion ba ni, horrek etzula ezetajuzkoik ingo! ‘banengoan bada ni,horrek ez zuela ezer tajuzkorik egingo’.Norbaitek zerbait txukunik, fundamentuzkorik,egingo ez zuela aldez aurretik pentsatueta era batera edo bestera jakitea.banu ta balu, hoyek anai asko ittuan.‘banu eta balu, horiek anai askoituan’. Egin gabeko zerbaitetaz damutzeaalfer-alferrikakoa dela adierazteko erabiltzenda; egin gabe utzitakoa gogoratu eta damutzearekinez dela ezer egiten. In banu ta in baluta hoyek anai asko ittuan; hoyekin jai ziok!bapo. ‘bapo’. adb. Majo, oso ondo. Adberbiohonek askotan aditza edo aditzondoa daramaatzetik. Bapo portau ziñaten./Baponekauta egun beteko lanakin, illuntze aldera,meriendan dijestiorako betaik gabe,ganajatekuak itea. Ik. bapo gobernau. BAPO GELDIU. ‘bapo gelditu’. Janariaridagokionez, bete-bete eginda gelditu; erabatasetuta. Beste testuingurutan, "oso ongi gelditu"izango litzateke. Ik. bapo in, bapo ibilli, bapomoteill. BAPO GOBERNAU. ‘bapo gobernatu’.Ongi asetu zirela esateko. Egun hartanbehintzat bapo gobernau giñan. Ik. berdindu,berdinduta geldittu.