Zestoarren erretolika

atzeakarga 25attuera izan. ‘adituera izan’. Pertsonabatekin entzunezko edo adituzko harremanabaino ez izan; gauzak entzunda baino ez ezagutu.Nik mutill haren attuera baet bañaeztet ezautzen. Ik. aitzera izan.atximur. ‘atximur’. iz. Zimikoa, imurtxia.Amonak atximur in dit. Ik. atximurka.atximurka. ‘atximurka’. iz./adb. 1. Atximur eginez,zimikoka. Atximurka ibili zan denbora guztiyan.Ik. atximurka egin. 2. Atximurra, zimikoa.Ba, umia da, baña, atximurka earrak itettu.atxituta eon. ‘atxituta egon’. Nekatuta,leher eginda egon. Dana atxituta etorri da.atxur. ‘aitzur’. iz. Lurra lantzeko eta harrotzekolanabesa; gehienetan, egurrezko kirtenbatez eta honi lotutako burdinazko xafla laueta ahodun batez osatuta dago. Hor eongozian txandan zai aizkora eo eskoare-kertenak,atxurrak ta segak, mailluak ta itayak. ATXURRA HARRAPAU. ‘aitzurra harrapatu’.Mozkorra harrapatu, eduki; horditu,mozkortu.atxurka. ‘aitzurka’. adb. Aitzurkadak emanez.Majiña bat atxurka, haundiatxurka, sardekata lauortzekoka egiña izango zuten guretarrekoain dauden bezela jartzeko zelai zabalta bire txukun ikusten ditugun aldapak tasakon txikiyak. Ik. aitzurkada.atzapar. ‘atzapar’. iz. Gizakiaren eskua. Hartzenbazattut atzaparretan!atze. ‘atze’. iz. 1. Zerbait edo norbaiten aldenagusiaren kontrako aldea. Batez ere, lekuzkoatzizkiez erabiltzen da. Aurriak erakusteuatzia nola dantzau. 2. Ipurdia. ATZEKO HOTZATIK! ‘atzeko hotzagatik’.Izugarri azkar; tximista baino azkarrago.Ik. mantsuatik, ipurdiko makalatik, makalatik. ATZIA EMAN. ‘atzea eman’. Norbaitibizkarra eman. Ai, barkau, atzia emandaneon! ATZIAK EAKUSTEU AURRIA NOLA DAN-TZAU. ‘atzeak erakusten du aurreanola dantzatu’. Aldez aurretik bakoitzakbesteekiko izandako jarrera dela gainerakoeknorberarekin izango duten jarreren bideerakusleadierazten digu. Hau da, norbaitekingaizki portatu bagara, ez dezagula esperonorbait hori gurekin ongi portatzerik.atzian zulua euki. ‘atzean zuloa eduki’.Denok dugu zerbait, hutsik ez duenik ezdago. Horreke izangoik atzian zulua!atzea. ‘atzera’. adb. 1. Berriz, beste behin.Askotan, "atzera berriz" erabiltzen da balioberarekin. Bialdu bialdu nun baña atzeaneuk junber billa. 2. Ondoren, haren ondoren.Denborari egiten dio erreferentzia. Handikatzea etzan giro. ATZEA BEIRA EZ GELDITTU. ‘atzerabegira ez gelditu’. Atzera ez gelditu; hauda, aurrera segi. Manuel ta hillobak eztiaatzea beira geldittu etxia berritze kontu hortan.Ik. atzea geldittu ez. ATZEA EZ GELDITTU. ‘atzera ez gelditu’.Lehenak izango direla adierazten duedo, behintzat, lehenetakoak. Hayek eztiaatzea geldittuko. Ik. atzea beira ez geldittu. ATZEA GEATZEKO EZ EON. ‘atzerageratzeko ez egon’. Aurrera jo, aurreraegin. Anai zarrena etzeon atzea geatzeko. Ik.aurreko puntan ibilli, atzea beira ez geldittu, atzeaez geldittu.atzeakarga. ‘atzerakarga’. iz. Atzerantz higiturikokarga. ATZEAKARGA IPINI/IN. ‘atzerakargaipini/egin’. Pisuak orekan egon beharrean