Zestoarren erretolika

208 trazajira guztia nonbait egin: janariak, arropak erosi,Udaleko eginkizunak egin, etab. Zestuatik ibiltzezuen tratu guztiya; kalea juteko, beti Zestura. TRATUA IN/ITXI. ‘tratua egin/itxi’.Hitzarmena egin, itxi; salerosketan, bi pertsonaedo alderen artean akordioa egin edoitxi. Beya saltzeko tratuta inun. Ik. tratu.traza. ‘traza’. iz. Itxura, tankera. Bazakanharetxen traza. Ik. trazakua izan. TRAZAKUA IZAN. ‘trazakoa izan’. Norbaitenantzekoa, itxurakoa izan. Xextero trazakuaden hua, e?trepeta. ‘trepeta’. iz. Traste edo erreminta.tresabi. ‘tresabi’. iz. Aska, ganbela. Ganaduakaskara burua ateratzeko tokia. Ikullu berriyaintzanene hemezortzintzako in ittun tresabik./Pasilluaneskubira, berriz, ganauen tresabiyak,beyen buruak illaran bistan ziala.treta. ‘treta’. Iskanbila, sesio edo haserrea.Treta ta zikiña bestetik eztezue ibiltzen. Ik.treta ipini. TRETA IPINI. ‘treta ipini’. Berariaz edonahita tirabirak, iskanbilak sortu. Beti tretaipini ñayan ibiltzea.trillo. Nekazaritzarako lanabesa; lastoa txikitzekotresna. Trillo hoyek ate baten posturakuakzian, olakin iñak. Batzuk zerrak izatezittuzten azpiyan, ta beste batzuk, berriz,arrakin. Lastua txikitzeko izate zian. TRILLUA IN. ‘triloa egin’. Ereiteko prestatutadagoen lurra zapaldu eta trinkotu. Ondorenhazia bota behar denez gero ez da komenigarriaizaten. Ez ibili souan gora ta bera,trillua itea ta. TRILLUAN IBILLI ‘triloan ibili’. Landutakolurra zapaltzen ibili .trintxa. ‘trintxa’. iz. Zura eta antzeko materialaklantzeko erabiltzen den altzairu gogorrezkoziri-gisako tresna. Zizeraren antzekoada, baina zabalagoa eta zapalagoa.tripa. ‘tripa’. iz. Sabela. TRIPA-HOTS. ‘tripa-hots’. iz. Gose biziadagoenean edota janaria digestioa egiten aridenean izaten den tripa-hotsa. Ik. tripa-zorri,tripa-orru. TRIPAK JATEN EON. ‘tripak jaten egon’.Oso urduri egon; arduratuta, zerbaiten edonorbaiten kezketan egon. Ik. kezketan eon. TRIPA-ORRO. ‘tripa-orro’. iz. (askotan, pl.).Digestio-hodietan barrena gas eta likidoenmugimenduek sortutako hotsa, zarata. Maiz,gose garenean nahiz jan eta digestioa egiterakoangertatzen dira. Tripa orro earrak dazkat.Ik. tripa-hots, tripa-zorri. TRIPAZ GORA EON. ‘tripaz gora egon’.iz. Ezer egin gabe, astalaz gora deskantsuanegon. Bai beti tripaz gora eongo litzakegolpe gurutzekoik jo gabe. Ik. astalaz gora eon. TRIPA-ZORRI. ‘tripa-zorri’. iz. Gose biziadagoenean edota janaria digestioa egiten aridenean izaten den tripa-hotsa. Ik. tripa-orru,tripa-hots. TRIPETATIK IBILI. ‘tripetatik ibili’. Beherakoaizan. Tripak nahasirik eduki.tripaki. ‘tripaki’. iz. Behi, txahal edo ahariarenurdaila eta sabeleko erraiak, egosita jatendirenak.triponero. ‘triponero’. izond. Tripazaina.Asko eta ongi jatea atsegin duena. Zuen attaretriponero majua huan.tripotx. ‘tripotx’. iz. 1. Arkume-tripakiak.Hesteak garbitu ostean, odolarekin batera