Zestoarren erretolika
Zestoarren erretolika Zestoarren erretolika
taberna. ‘taberna’. iz. Edariak, eta zenbaitetanjanariak ere bai, saldu eta normalean bertakobarraren aurrean kontsumitzen denlekua. TABERNA-BAZTERRIAN SARTUTA.‘taberna bazterrean sartuta’. Betitaberna zuloan sartuta dagoela adierazten du.Zuek ze, beti taberna-bazterrian sartuta?Taberna-bazterrian lo seko geldittu zan. Ik.taberna-zulotan sartuta, bazter /baztar. TABERNA-ZULUAN SARTUTA. ‘taberna-zuloansartuta’. Beti taberna-bazterreansartuta dagoela adierazten du. Taberna-zuluansartuta pasako luke eun osua,beste zeiñik gabe. Ik. taberna-bazterrian sartuta.tajuz. ‘taxuz’. adb. Behar bezala, egoki. Tajuzegurrakin indakuak, neguko haize hotzakzirrikiturik billatzen eztuala barrukuak dardarazjartzeko.taka-taka. ‘taka-taka’. onom. Haur hizkeranoinez. Etorri taka-taka izekona. Ik. tiki-taka.takatekua eman. ‘takatekoa eman’.Golpetxoa eman. Emantzian takateko earra.takian-takian. ‘takian-takian’. adb. Noizbehinka,tarteka-marteka. Takian-takiangure jute gattuk zinea.talantelaldiyak heldu. ‘talantelaldiakheldu’. Antojoa izan. Gogoak eman. Oaintxehelduko zin ba hoixe jateko talantelaldiyak.talentu. ‘talentu’. iz. Zerbait egiteko berezkogaitasuna; adimena. Talentu haundik gabekua. TALENTU HANDIK EZ. ‘talentu handirikez’. Zerbait egiteko berezko gaitasun urriaduenari esan ohi zaio. Hori ittekore talentuhandik ez!tttamaña polittian ibilli. ‘tamaina politeanibili’. Neurri egokian ibili; ongi ibili.Tamaña polittian nabil; lan geyegire ez, taondo.tanga-tanga. ‘tanga-tanga’. onom. Euri-tantakerortzean ateratzen duen hotsaren onomatopeia.Ur-tantak tanga-tanga eroitzezian.tankera eman. ‘tankera eman’. Zer denedo norbait zertaz ari den igarri. Etzionatezen tankeraik ematen.tapaki. ‘tapaki’. Estalkiak; oheko manta etamaindireak. Honek, tapaki danak kentzeixkit.Ik. estalki.tarrat. ‘tarrat’. iz. Zerbait, bereziki oihala,urratzeak sortzen duen hotsa; oihaleko urratua.Soiñekuai tarrata indiyo. Ik. tarrata in,tarra-tarra. TARRATA IN. ‘tarrata in’. Tarratatu, urratu.Alkandorai tarrata earra indiyozu.tarra-tarra. ‘tarra-tarra’. adb./onom. 1.Herrestan, arrastaka. Tarra-tarra atea zanokoillutik. 2. Poliki, pixkanaka baina gelditugabe.
204 tar-tar-tartar-tar-tar. ‘tar-tar-tar’. onom. Haur hizkeran,traktorea edo antzeko zaratadun tramankuluarenhotsa adierazteko erabiltzen da.tarteko. ‘tarteko’. iz. /izlag. 1. Familiartekoa.Hoyek ustet tarteko itteiala. 2. Artekoa. Eztaez gaziya ez geza, tartekua da. TARTEKO IN. ‘tarteko egin’. Familiartekoegin. Hoyeke gurekin tarteko iteia baaman aldetik eo.tas-tas. ‘tas-tas’. haur. Haur hizkeran, “jo”.Umiai ipurdiyan tas-tas inbertzayo, atzamarkakitettuta.tati in. haur. Haur hizkeran erabiltzen da, umearijolas moduan gauza bat ematearen eta kentzearenkeinua egitean; kentzean bereziki.tato. ‘tato’. haur. Haur hizkeran, umea lepotiklurrera jeistean erabiltzen da. Tato umiakbera! Ik. tato in. TATO IN. ‘tato egin’. haur. Haur hizkeran,alturaren batetik behera jaitsi: koskarenbatetik, lepotik, etab. Petriletik tato in bera.tauz-tauz/ touz-touz. ‘tauz-tauz/touztouz’.onom. Behiei deitzeko modua.tella-apai. ‘teila-afari’. Etxe berriari teilatuaeman ondoren egin ohi den afaria. Azkenianeman geniyon tellatua, ta geo trapalea,tella-aparittako aztuko zittun lengo nekiakdanak. Ik. ostroko.tellatua eman. ‘teilatua eman’. Etxeariteilatuta egin. Azkenian eman geniyon tellatua,ta geo trapalea, tella-aparittako aztukozittun lengo nekiak denak.tema. ‘tema’. iz. Seta. TEMAI EUTSI. ‘temari eutsi’. Setatu.Nork bere iritzi, erabaki, uste eta jarrerarikosta ahala kosta eta kontrakoak aintzathartu gabe, gogor eutsi. Bai, horrek temaieutsikoyo, bai! Horri egoskorrian eztiyoiñork eamango.temoso. ‘temoso’. izond. Setatia. Nork bereiritzi, erabaki, uste eta jarrerari kosta ahalakosta eta kontrakoak aintzat hartu gabe,gogor eusten diona. Oso mutil temosua da;gauza bat buruan sartze zakonian…. Ik. temaieutsi.tentañan. ‘tentainan’. adb. Norbait zirikatzen,tentatzen. Nei tentañan ez hasi e! Enaoumoreko ta. Ik. tentau, toriatzententau. ‘tentatu’. du ad. Norbait zerbait egiterabultzatu edo erakarri; zirikatu, bereziki gaitzeraedo bekatura tentatu.tentaziyo. ‘tentazio’. iz. Egin behar ez denedo debekatuta dagoen zebait egitera bultzatzenduen eragina, hainbat erlijiotan pertsonabekatura bultzatzen duen kanpoko eraginaedo zirikaldia. TENTAZIYUA SORTU/EUKI (ZERBAITEGITEKOA). ‘tentazioa sortu/eduki’.Zerbait egiteak tentatu; zerbait egitea erakargarribihurtu. Hoixe iteko tentaziyua dakat. TENTAZIYUAN EROI. ‘tentazioan erori’.Egin behar ez den edo debekatuta dagoenzerbait egiten ausartu.tente. ‘tente’. izond. Gorantz zuzena dena,makurtu gabea. Oso gizon tentia da. Ik. tentejarri. TENTE JARRI. ‘tente jarri’. Oldartu, erasoegin. Iñoo, zeoze esan ezkeo, hura tente jartzeke.tentsiyobelar. ‘tentsiobelar’. iz. Sendabelarra.Hitzak esaten duen bezala, tentsioarazoakdituenarentzat egokia izan daiteke,
- Page 153 and 154: lerde 149lengo lepotik burua! ‘le
- Page 155 and 156: lo 151lima-zorro. ‘lima-zorro’.
- Page 157 and 158: luze bezain/bezin zabal 153lurmen.
- Page 159 and 160: maatilla. ‘maratila’. iz. Zurez
- Page 161 and 162: mari 157manejuak ikasi. ‘maneiuak
- Page 163 and 164: maxkal 159martingala. ‘martingala
- Page 165 and 166: meza 161Arto asko ta lagun gutxi ba
- Page 167 and 168: monagillo 163miña berrittu. ‘min
- Page 169 and 170: muturka 165bat eta haren gainean ha
- Page 171 and 172: nabar. ‘nabar’. iz. 1. Lurra la
- Page 173 and 174: nolabait 169ordu, minutu, etab. jar
- Page 175 and 176: ñañan. ‘ñañan’. haur. Haur
- Page 177 and 178: 174 oheestaltzen duena. Ogi mamirik
- Page 179 and 180: 176 ondoondo. ‘ondo’. adb. Ongi
- Page 181 and 182: 178 orduko kontuak berrittu ORDUAK
- Page 183 and 184: pa. ‘apa’. haur. Haur hizkeran,
- Page 185 and 186: patatazale 183ten adierazteko; nahi
- Page 187 and 188: pertzun 185ya bat in da arraya pasa
- Page 189 and 190: pitxi 187sagarra da hori. Hori beya
- Page 191 and 192: prepertziyozko/perperziyozko 189 PO
- Page 193 and 194: puska 191bau zan baña lenengo kolp
- Page 195 and 196: aka-raka. ‘raka-raka’. onom. Ze
- Page 197 and 198: 196 sagar-txikitzeko makinako otarr
- Page 199 and 200: 198 sasiadierazteko. Izane gure etx
- Page 201 and 202: 200 sigi-saa SESIYUAN IBILLI. ‘se
- Page 203: 202 sufizientesufiziente. ‘sufizi
- Page 207 and 208: 206 tolare TOKIYAN TOKIKO. ‘tokia
- Page 209 and 210: 208 trazajira guztia nonbait egin:
- Page 211 and 212: 210 txalAntiguotik Donnostira bi tx
- Page 213 and 214: 212 txapatxapa. ‘txapa’. iz. 1.
- Page 215 and 216: 214 tximu inda eontximu indaeon.
- Page 217 and 218: 216 txoiximortxoiximor. ‘txori-si
- Page 219 and 220: 218 txotxolo TXOTXO ARRAYUA! ‘txo
- Page 221 and 222: 220 umesentittuumesentittu. ‘umes
- Page 223 and 224: 222 ustezeusteze. ‘ustez ezen’.
- Page 225 and 226: 224 xi-xigertatzen den irekidura lu
- Page 227 and 228: 226 zaildu ZAI SAMAR JARRIAK. ‘za
- Page 229 and 230: 228 zarba inten duen ekintza orain
- Page 231 and 232: 230 zelai utzibihotz hobeokuak. Ik.
- Page 233 and 234: 232 ziherokua ez izanziherokua ez i
- Page 235 and 236: 234 zokorrragoa izan’. Oso-oso eg
- Page 237 and 238: 236 zurrupaHonek gabian zurrunkak i
- Page 239 and 240: 240alanbre-garrotxa. alanbregarrotx
- Page 241 and 242: 242rak bete. arto ugariyakbegiyak b
- Page 243 and 244: 244baliatu. baliyaubaliteke. balaik
- Page 245 and 246: 246besterentzat behar izan.besteetz
- Page 247 and 248: 248dirugose. dirugosedirutan. dirut
- Page 249 and 250: 250errieta egin/eman. errietain/ema
- Page 251 and 252: 252ezin konta ahal. ezin konta alez
- Page 253 and 254: 254gogoz kontra. gogoz kontragoi ha
204 tar-tar-tartar-tar-tar. ‘tar-tar-tar’. onom. Haur hizkeran,traktorea edo antzeko zaratadun tramankuluarenhotsa adierazteko erabiltzen da.tarteko. ‘tarteko’. iz. /izlag. 1. Familiartekoa.Hoyek ustet tarteko itteiala. 2. Artekoa. Eztaez gaziya ez geza, tartekua da. TARTEKO IN. ‘tarteko egin’. Familiartekoegin. Hoyeke gurekin tarteko iteia baaman aldetik eo.tas-tas. ‘tas-tas’. haur. Haur hizkeran, “jo”.Umiai ipurdiyan tas-tas inbertzayo, atzamarkakitettuta.tati in. haur. Haur hizkeran erabiltzen da, umearijolas moduan gauza bat ematearen eta kentzearenkeinua egitean; kentzean bereziki.tato. ‘tato’. haur. Haur hizkeran, umea lepotiklurrera jeistean erabiltzen da. Tato umiakbera! Ik. tato in. TATO IN. ‘tato egin’. haur. Haur hizkeran,alturaren batetik behera jaitsi: koskarenbatetik, lepotik, etab. Petriletik tato in bera.tauz-tauz/ touz-touz. ‘tauz-tauz/touztouz’.onom. Behiei deitzeko modua.tella-apai. ‘teila-afari’. Etxe berriari teilatuaeman ondoren egin ohi den afaria. Azkenianeman geniyon tellatua, ta geo trapalea,tella-aparittako aztuko zittun lengo nekiakdanak. Ik. ostroko.tellatua eman. ‘teilatua eman’. Etxeariteilatuta egin. Azkenian eman geniyon tellatua,ta geo trapalea, tella-aparittako aztukozittun lengo nekiak denak.tema. ‘tema’. iz. Seta. TEMAI EUTSI. ‘temari eutsi’. Setatu.Nork bere iritzi, erabaki, uste eta jarrerarikosta ahala kosta eta kontrakoak aintzathartu gabe, gogor eutsi. Bai, horrek temaieutsikoyo, bai! Horri egoskorrian eztiyoiñork eamango.temoso. ‘temoso’. izond. Setatia. Nork bereiritzi, erabaki, uste eta jarrerari kosta ahalakosta eta kontrakoak aintzat hartu gabe,gogor eusten diona. Oso mutil temosua da;gauza bat buruan sartze zakonian…. Ik. temaieutsi.tentañan. ‘tentainan’. adb. Norbait zirikatzen,tentatzen. Nei tentañan ez hasi e! Enaoumoreko ta. Ik. tentau, toriatzententau. ‘tentatu’. du ad. Norbait zerbait egiterabultzatu edo erakarri; zirikatu, bereziki gaitzeraedo bekatura tentatu.tentaziyo. ‘tentazio’. iz. Egin behar ez denedo debekatuta dagoen zebait egitera bultzatzenduen eragina, hainbat erlijiotan pertsonabekatura bultzatzen duen kanpoko eraginaedo zirikaldia. TENTAZIYUA SORTU/EUKI (ZERBAITEGITEKOA). ‘tentazioa sortu/eduki’.Zerbait egiteak tentatu; zerbait egitea erakargarribihurtu. Hoixe iteko tentaziyua dakat. TENTAZIYUAN EROI. ‘tentazioan erori’.Egin behar ez den edo debekatuta dagoenzerbait egiten ausartu.tente. ‘tente’. izond. Gorantz zuzena dena,makurtu gabea. Oso gizon tentia da. Ik. tentejarri. TENTE JARRI. ‘tente jarri’. Oldartu, erasoegin. Iñoo, zeoze esan ezkeo, hura tente jartzeke.tentsiyobelar. ‘tentsiobelar’. iz. Sendabelarra.Hitzak esaten duen bezala, tentsioarazoakdituenarentzat egokia izan daiteke,
Change language