Zestoarren erretolika

prepertziyozko/perperziyozko 189 POLIKI MOLDAU. ‘poliki moldatu’. Ongimoldatu. Nola erderaze poliki moldatze zan,bea ibiltze zan asuntu hoyekin attitta bizi zanartiane. Ik. poliki.porroi. ‘porroi’. iz. Kristalezko ontzi zabalaeta baxua eta kono-formako irtengune luzeaduena; honen muturretik irteten den likidoaontzira bota gabe edaten da.porrot. ‘porrot’. iz. 1. Kaniketan zuloan sartzea;zuloari berari hala deitzen zitzaion. Txikitantxiba-porrotian ibiltze giñen. 2. Norbaitekbere asmo eta helburuetan aurrez esperozitzakeen edo nahi zituen emaitzak ez lortzea.porru. ‘porru’. iz. Landare belarkara eta bizikorra,hosto zapal eta luzeak dituena. PORRU EARRA SARTU. ‘porru ederrasartu’. Engainatu. Porru earra sartuik. PORRU INDA EON. ‘porru egindaegon’. Leher eginda egon. PORRU-PATATA. ‘porru-patata’. iz.(askotan,pl.). Porruak, patatak eta azenarioak uretanegosiz eginiko jakia. PORRU-SALDA. ‘porru-salda’. iz. Uretanporruak egosiz egiten den elikagai likidoa.Porru-salda ona izatea gaixoik daonantzat.portau. ‘portatu’. Ongi portatu. Besterikadierazten ez bada, norbaitek jokaera laudagarriaizan duela adierazi nahi da. Zer? Txuletaekarri dezula? Portau zea!/Portau dageo gure mutilla! Ik. majo in.posadera. ‘posadera’. iz. Istilleko ura jasotzekoerabiltzen den tokia. Gure etxian badaposadera.postreko platera. ‘postreko platera’. iz.Otorduen bukaeran jaten den fruta, gazta,gozoa, etab. ateratzeko platera.pote bat hartu. ‘pote bat hartu’. Tragoedo tragoxka bat hartu. Goazen taberna,pote bat hartuko deu. Ik. tragoxka.pote-poteka. ‘pote-poteka’. adb. Haur-jolasa.Zabalune baten erdian pote bat dagoela, gelditzendenak gainerakoak aurkitu behar ditu.Aurkitzean, potearekin lurra jo eta izena esanazadieraziko du. Bitartean, ezkutatutakoekahaleginak egingo dituzte potea ostikoz joeta jendea askatzen. Txikitan majiñat aldizibilli giñan pote-poteka.pott in. ‘pot egin’. Erabat nekatu. Ik. xixko in.pottoka. ‘pottoka’. iz. Euskal Pirineoetan biziden zaldi-arraza, garaiera txikia eta gorpuzkerasendoa dituena.pottoko. ‘pottoko’. iz. Behorraren ume arra.poxpolin. ‘poxpolin’. iz. 1. Neskatilei, haurtxoei,etab.i maitekiro zuzentzeko erabil daitekeendeikia; maitekiro esandako izena.Pertsona polita eta xarmanta. 2. Pago zuhaitzariateratzen zitzaizkion aleak.prakamantal. ‘prakamantal’. iz. Garaibateko prakek izaten zuten brageta laukiformakoa eta botoiduna. Botoia eskatuzgero, laukia behera erori ohi da. Dantzarijantzienprakek horrelako brageta izan ohidute.premi gorriyan eon. ‘premia gorrianegon’. Gabezia izugarria ukan. Herri hizkeran,askotan, egoera baten larritasuna edozorigaiztoa adierazteko “gorria” edo “beltza”adjektiboak erabiltzen dira. Ik. negu beltza,kale gorriyan eon, eun gorri izan.prepertziyozko/perperziyozko. izond.Pertsona argia, bizia, ganoraduna, arduraduna,aktiboa. Prepertziyozko gizona da./Jauna hartzeare prrepertziyozko posturakinjartzen zan.