Zestoarren erretolika

pitxi 187sagarra da hori. Hori beyak zaitzea ta juteziñanian ikearri gozua izate zan ta hola,gañen da geldiuta baldin bazeon seguru eongozantxoiyak mokoka inda. Baña gozua e?pil-pil. ‘pil-pil’. onom. Astiro irekitearen onomatopeia.Astiro-astiro irekin. Ik. pil-pillian eon. PIL-PILLIAN EON. ‘pil-pilean egon’.Zerbait (arazo, gai, berri, etab.) interes handienekounean egon. Puri-purian egon. Ilegalizaziyuanarazo hori pil-pillian do.piñuri/piñudi. ‘pinudi’. iz. Pinu-basoa; pinuzjositako eremua. Paraje hartan piñudiearrake bazian.piontza. ‘peontza’. iz. Peoiaren lanbidea edojarduera. Hura piontzan dabil. Ik. peoi.piper in. ‘piper egin’. Hala nahita eskolaraez joatea. Askotan itteu piper.piperbelar. ‘piper-belar’. iz. Landare belarkararenizen arrunta. Nekazaritzarako belar txarrada. Lore zuriak dituzte eta fruituak kapsula-motakoakdira. Oso handiak hazten dira.piperrauts. ‘piperrauts’. iz. Piper-landaremota baten fruitu gorri iharrak xehatuz lortzenden hauts gorria, janariak ontzeko erabiltzendena. Piperrautsa hortzion leyuan lehortzen.pipertu. ‘pipertu’. da /du ad. Erresumindu,haserretu, erre. Beti pipertuta ibiltzea.Pipi1. ‘pipi’. iz. Intsektu-mota. Landare substantziezelikatzen dira eta altzarietako egurrajaten dute. PIPIYAK JAN. ‘pipiak jan’. Altzarietakoegurra pipiak zulatu, jan. Mahai hau danapipiyak janda do. Ik. pipi, sitsak jan. PIPI-HAUTS. ‘pipi-hauts’. iz. Pipiarenlanak uzten duen hautsa.Pipi2. haur. Haurren artean, oiloa edo beste edozeinhegazti. Bettu, txiki, pipi dao!pipitta. ‘pipita’. iz. 1. Zenbait fruituren, adibidez,sagarraren, udarearen edo laranjarenhazi txikia. 2. urre edo beste metal batenantzeko zatia, alubioietan agertzen dena.pirrillaka jun. ‘pirritaka joan’. Malda bateanbehera bueltaka-bueltaka edo labainduzjoan.pitilin. ‘pitilin’. iz. Zakila.pits. ‘bits’. iz. Aparra.pittar. ‘pitar’. iz. Sagarraren zukua eta uranahasiaz egindako edaria.pittin. ‘pitin’. zenbtz. zehaztgb. Apur bat. Ia beti“bat” determinatzaile eta guzti erabiltzen da.Euri pittin bat indu. Euri pittin horreatiksuspendittu al due?pitxar. ‘pitxer’. iz. Bustinez, kristalez edo bestelakomaterialez egindako ontzia. Lepoasabela baino estuago du eta bertan likidoakisurtzeko estugune apropos batez eta eskulekubatez osatua dago. Ik. pitxarreko botilla. PITXARREKO BOTILLA. ‘pitxarrekobotila’. iz. Hiru litro inguru hartzen zituenkristalezko garrafoi modukoa, egurrezkobabeslekurik edo etxerik gabea. Pitxarraizate zan hirubat litrokua, kristalezkua.Astian hua ekarri ta aste guztirako eo hamabosteguneako. Garrafoi tipokua, bañaetxeik gabia.pitxerdiko. ‘pitxerdiko’. iz. Pitxerraren erdikobalioa duen neurria.pitxi. ‘bitxi’. iz. Apaingarri bikaina eta baliohandikoa, bereziki gorputzean edo jantzietaneramaten dena. Andre horrek pitxiya prankoibiltzeu.