Zestoarren erretolika

nabar. ‘nabar’. iz. 1. Lurra laiaz irauli aurretikebakitzeko erabiltzen zen lanabes horzduna.2. Golde-mota batzuetan, lurra ebakitzenduen hortza, lurra iraultzen duen goldemuturrarenaurrean kokatzen dena; bestebatzuetan lurra iraultzen duen hortza. 3.Kolore askotakoa, orban ilunak edo arreakdituena eta kolore argi eta ilunen nahasteazosatua. NAPARRAYA PASAU. ‘nafarreria pasatu’.Gosea pasatu, hilaren azkenera ezin irinnagi. ‘nagi’. izond. Alferra; lanerako edo zernahiekintzetarako inolako gogorik izaten ezduena. NAGIYAK ATEA. ‘nagiak atera’. Gorputzamugitu gabe, muskuluak tentsioan dirautenbitartean, nagitasuna edo moteldura kentzekobesoak luzatzea. Gehienetan, lo eginostean ateratzen dira.nagittu. ‘nagitu’. da/du ad. Nagi bihurtu, nagitasunakmenderatu. Zestoarrez, “alferrarekin”baino gehiago dago lotuta makaltze,mantsotze edo gerri-gogortzearekin. Dananagittu in naiz; dana goortu!nahaste-borraste. ‘nahaste-borraste’.onom. Nahasketa izugarria. Etxe hortan zitxionnahaste-borrastia, gauza bat beare etziokbere tokiyan.nahi + aditza (nor-nori). ‘nahi + aditza(nor-nori)’. Norbaitek norbait biziki maitezuela adierazteko. Nik oso maittia nun Zubiguenekoamama, berake asko nahizian./Asko nahi zien ta neroneke oso maitiaknittun.nahi eztunantzat afaya pronto. ‘nahiez duenarentzat afaria pronto’. Norbaitizerbait eskaini eta honek estimatuordez, ez duela nahi esatean erantzun ohizaio, “nahi ez duen harentzat beti egongodela janaria prest” adierazi nahian bezala.Beraz, janari kontuekin du harremana esapideak,baina ez ezinbestean “afariarekin”.–Nahi al dek xerra puxka hau? –Ez. –Ondo,mahi eztunantzat afaya pronto!nahi izan. ‘nahi izan’. da/du/dio ad. Norbait maitatuadieraz dezake. Holakoetan helduek ezdute erabiltzen “hura nahi izan” baizik eta“hari nahi izan”. Horrekin eztet esanahi hayeiez geniyela nahi; maite giñuzen hayeke.nahi nuke! ‘Nahi nuke!’. “Bai noski!” ,“hori gutxienekoa da” esamoldeen parekoalitzateke. Gurasuak etxian hartu dittuztela?Nahi nuke! Bizi guztiya gurasuak hayei nundukon ingo ibilli dia behintzat eta.nahi zittunak eta bi esan/egin. ‘nahizituenak eta bi esan/egin’. Izugarriak,sekulakoak esan/egin. Nahi zittunak eta biesan da aldein ementzun etxetik. Ik. mateotxistunakin.nahiko parria in. ‘nahiko farrea egin’.Farrez lehertu, farrez gozatu. Nahiko parriaingendun haren kontura.naparrai. ‘nafarreri’. iz. Baztanga. Ik. naparrayapasau.