Zestoarren erretolika

158 marka MARI-MATRAKA. ‘mari-matraka’. izond.Neska mugitu, bihurri eta lotsagabea. MARI-MUTIL. ‘mari-mutil’. izond. Mutilenitxura eta keinuak dituen emakumenzkoa,bereziki neska. MARI-SORGIN. ‘mari-sorgin’. izond.Ausarta, sorginkeriak egiten dituena, aztia.Askotan maitekiro erabiltzen da; neska liluragarria,guztiz erakargarria. Hemen datorgure mari-sorgina. MARI-ZIKIN. ‘mari-zikin’. izond. Zikindutaibiltzen den neska.marka. ‘marka’. Izugarria, handia + aditza.Hiztunak harridura adierazten du esamoldehonekin. Marka pasau dala geo e! Ik. markaizan. MARKA DEK PA, BETI IGUAL IBILLIBERRA! ‘marka dek bada, beti igualibili beharra!’. Okerren bat gertatzen deneanerabiltzen da: ekitaldi garrantzitsurenbatera norbait berandutzean, norbait galtzean,zerbait puskatzean, etab. erabiltzen da. Ik.beti iguala gure kontua! MARKA IZAN. ‘marka izan’. Handia izan.Nabarmentzekoa edo harrigarria den zerbaitedo inork espero ez duen zerbait gertatzendenean erabiltzen da esapide hau. Marka damutil horri gertau zayona./Marka dek etxehortan gertau dana! Ik. haundiya dek ba!mar-mar. ‘mar-mar’. adb. Txutxu-mutxukaaritu, ahopeka hitz egin. Beti mar-mar, marmar.Ik. marmarrian, armoniya.marmarka. ‘marmarka’. adb. Armonian. Ik.marmarrian.marmarrian. ‘marmarrean’. adb. Hotsjarraitua, arina eta ozentasun txikikoa, batezere, haserrea, kexua, desadostasuna adieraztenduena. Beti bere buruakin marmarrian!Ik. mar-mar, marmarka, armoniyan.marmitta. ‘marmita’. iz. Tupina; metalezkoontzia, tapaduna, gehienetan esnea gordetzekoerabiltzen dena. Baserritarrek, kaleraesne-partitzera jaisten zirenean ere esneamarmitatan sarturik eraman ohi zuten. Makillabaten bi puntetan hartu marmittak, bimarmitta, ta martxa.marmittaka esniak. ‘marmitaka esneak’.iz. Esnez betetako marmitaka bat bainogehiago adierazten du. Nahiz eta “esne”kontaezina izan, “marmitaka” kantitateakeragiten du pluralean agertzea. Marmittakaesniak hartuta jute giñan kalea, esne-partitzea.Ik. esne.marru. ‘marru’. iz. 1. Ganaduaren orrolarriak. Behi eta oreinen berezko hotssakon eta luzea. Beyak marruaz aidia./Beyak marrua batzuk iñatik, ezkendunsusto handik hartzen. 2. Umeen oihu,orroa. Umiak marrua earrak indittu. Ik.arrantza. MARRU HOTS. ‘marru hots’. iz. Ganaduaren,bereziki, behi, txahal, idi, etab.en oihuedo orroa.marrubi. ‘marrubi’. iz. Errosazeoen familiakolandare-belarkara. Lore zuriak dituzte etafruitua marrubia da. Hauek berariaz haziabotata edo aldatuta hazten diren fruitu gorrieta gozoak dira. Marrubi-ale earrak zeudenazokan. Ik. mallubi.marruskau. ‘marruskatu’. du ad. 1. Indarrezigurtzi; eskuen artean laztasunez edosakatuz erabili. Masajistak marruskauearra eman omentziyon; hoyek dia hoyeksakauak. 2. Arropari dagokionez, higatu,eskuen artean laztasunez edo sakatuz erabili.Izara hauei labadorak marruskau earraeman diye.