Zestoarren erretolika

136 kokokoko. ‘koko’. haur. 1. Haur hizkeran, arrautza.Kokua jango al dezu, txista-txista inda? 2.Haur hizkeran, zomorroa, mamua. Koko etorrikoae?kokolo. ‘kokolo’. haur. Haur hizkeran txokolatea.kokote. ‘kokote’. iz. Lepoaren atzeko aldea,burua eta sorbaldaren artekoa. Emangoitkokoteko bat. KOKOTEAÑO EON. ‘kokoteraino egon’.Nazka-nazka eginda egon; gogait egindaegon. Oaintxe kokoteaño nao zuen iskanbillakin.Ik. kokoteko hezurretik gora eon. KOKOTEKO HEZURRETIK GORA EON.‘kokoteko hezurretik gora egon’.Nazka-nazka eginda egon. Utziyazuepakian! Kokoteko hezurretik goraño inazueta! Ik. kokoteaño eon.kokotz. ‘kokots’. iz. Behe-ezpainaren azpiandagoen aurpegi-zatia, bahe barailaren irtenguneaketa honen gaineko zati bigunek eratzendutena.kolore. ‘kolore’. iz. Koloreak begietan eragitenduen sentsazioaren antzekoa sortzenduen itxura; ñabardura ugaritasuna edo bizitasuna. KOLOREIK EZ IZAN. ‘kolorerik ez izan’.Bi gauzen artean alde handia, nabarmenaegon. Askotan kirol lehiaketetan, bataren etabestearen artean alde izugarria dagoeneanerabiltzen da. Partidu hontan etziok koloreike!kolpe. ‘kolpe’. iz. 1. Eragin larri edo txarraduen zoritxarreko arazo edo gertaera. Heriotzahau kolpe latza izan da. 2. Elementubaten mugimendu azkar edo bortitza. Ik.haize-kolpe. 3. Zerbaitek edo norbaitek zerbaitjotzea. Bi kolpetan kao utzi du. KOLPE GURUTZEKO BAT JO BAÑONAYO LEPUA HAUTSI! ‘kolpe gurutzekobat jo baino nahiago lepoa hautsi!’.Norbait oso-oso alferra dela adieraztekoesapidea; norbaitek ez duela ezertxo ereegiten. Berak zerbait egin baino nahiagoduela berari ezbeharren bat gertatu. Ik. kolpezorrik ez jo, kolpe gurutzekorik ez jo. KOLPE GURUTZEKOIK EZ JO. ‘kolpegurutzekorik ez jo’. Lanik ez egin. Norbaitalfer-alferra dela adierazteko erabiltzenden esapidea. Eztik kolpe gurutzekoik jotzen.Ik. kolpe zorririk ez jo. KOLPE ZORRIK EZ JO. ‘kolpe zorririkez jo’. Lanik ez egin. Norbait alfer-alferradela adierazteko erabiltzen den esapidea.Eztik kolpe zorrik jotzen./Egun guztiyaneztik kolpe zorrik jo. Ik. kolpe gurutzekoik ezjo. KOLPETIK BOTA. ‘kolpetik bota’. Batbateanbota. Lehenengo kolpean bota. Kolpetiklurrea bota du. Ik. kolpe, lenengo kolpian. KOLPIA HARTU. ‘kolpea hartu’. 1. Minhartu. Umiak kolpe txiki bat hartu du. Ik.kolpe. 2. Dirua irabazi (metaforikoki). Ardiyandiruak hartutakuan, orduun hartu huankolpe dexentia. KOLPIA TIRA. ‘kolpea tira’. Kolpea jo;eskua edo hanka luzatu beste norbait jotzekoasmoz. Tiraiot kolpia, baña harrapau ez. Ik.kolpe.komeri. ‘komeria’. iz. Gertaera bitxi edonahasia, baina barregarria edo larritasunikgabekoa; gora-behera, pasadizua. KOMERI POLITTA IKUSI. ‘komeria politaikusi’. Gertaera bitxi eta xelebrea ikusi;gertaera barregarria eta larritasunik gabeaikusi. Hantxe hari giñala komeri polittaikusi gendun baten.