Hizkuntza-politiken Urtekaria 2012 - Erabili.com

azaroa azaroa azaroa azaroa azaroa azaroa azaroa azaroaBaikortasun kritikotikEskola egun batetik bestera, gaiak nola doazenharilkatzen ikustea emankorra da, ikaslearentzatzein hizlariarentzat. Urliak esandakoa eskola egunhorretako adituari galdetu, bere iritziak jaso etahurrengo hizlariak gaia biribildu. Horrela emanda eleaniztasunaren gaia azken eskola egunetan,Mari Karmen Garmendiarekin hasi, Joxe AustinArrietarekin jarraitu eta Julen Arexolaleibarekinsakonduz.Iritzia2012/11/06t e r m i n o a b e r a ,posible ere bai baita,baina beste gauza batda eremu sozialerakobaliatzea, hain ir moki,eleaniztasuna hitzaren sinpletasunean.Lanean, Txepetxen teoriekin genbiltzala, ezagutugenuen Julen Arexolaleiba, edozein normalizazioegitasmotan agertzen diren bi izen. Motibazioa,ezagutza eta erabilerari ekinean genbiltzan, baina2005eko buelta hartan, Txepetxena gainditutazegoela esaten zuenik bazen, beste alternatibarikproposatu barik. Gerora, holakoen jarduna Pixkabat es mucho eta antzeko kanpainak sustatzerapasatu zen edo asimetria linguistiko-geografikoadefenditzera.Artzeren poema batekin hasi du hitzaldia Julenek,euskara elkarteen topaketa baterako beren-beregisortutako poema harekin. Poemaren egitura izanzitekeen hitzaldiaren hezurdura, poemarenhasieran aipatzen baita hizkuntzak ezezagutzearen lotsa. Eta galdera bat bota du: eanola bizi dugun gaztelania jakitea. Larrepetit-enIdoia Etxeberriak idatziriko Erdaldunberriarenajeak artikuluari egin dio aipamena, harrigarriabada ere, ez baita kanpokoa lotsatzen euskara ezjakiteaz, bertakoa kanpokoena ez jakiteaz baino.Baina hiztunetik harago, hizkuntza komunitateanere indarra egin beharra dagoela dio.Eleaniztasuna aho beteko hitz politegia da, bainaazken bi eskola egunetan argi azaleratu daikaskideon kezka, terminoaren gehiegizko edoazaleko erabileraz. Eremu indibidualeanplanteatzen denean ulergarria izan daitekeTxepetxen A eta B zirkuituak eta ontzien tesiaksakonki azaldu ditu Julenek, eleaniztasunarenbarruan egon daitezkeen aldaera guztiak bilduaz,hitzaren eta ekintzaren konplexutasuna ekarriditu.Poemaren hezurdurak elkarrekin bizitzeaaipatzen du beronen azken lerroetan, eta hordakar Julenek diglosiaren gaia. Hizkuntza batekbestea desagerraraziko du, nahiz eta ez denerosoa honetaz hitz egitea eta bien bitartean, huragertatu bitartean, diglosiaren bidean jarriko. Hirudiglosia motaz ari da berbetan; erdi diglosiaz,diglosia partzialaz (Flandria, Alsazia aipatuz) etaerabateko diglosiaz edo lurralde mailakoaz.Azken horretan kokatzen du euskara,gaelikoarekin bat. Egoeraren larritasuna iraulinahi duen pertsona izanik, azkenaldianezkortasun aktiboan baino baikortasun kritikoanmugitzen ari dela aitortuz amaitu du saioa.Nagore Ammondarain