Euskal aztarnak.pdf - Euskerazaintza

Cro-Magnon eta Euskaldunak- Aizu, nungoak gera euskaldunak?- Galdera orreri erantzuteko irrika izandute beti jakintsuek, aurreko gizaldianbatez ere. Batzuek esaten zuten, izkeratik,Asia'tik etorriak giñela; besteak,berriz, Afrika'tik zioten; baña, iñork ezzion arrastorik ateratzen arazo oneri.Izan ere, orduan, euskera besterik ezzuten itsu-aurreko bidean egiteko...Gaur beste bide asko daude eta bideoietatik zebillen D. Joxe Miel Barandiaran'go,susmo au artu zuenean:Euskaldunak Cro-Magnon ar-zulotikdatoz. Susmoa zan eta susmo bezelagelditu zan.Baña, ondoren 1974'garren inguruan,Jean-Bernard Paris'eko IkastolaNagusikoak, eta Jacques Ruffie Toulouse'koak,susmo ori ziurtu zutengaurko euskaldunen odol eta kulturatik.Ziurtasun berbera atera dute AmeriketakoUnibersidadean, gure 'geneak'direla bide.- Orduan, ori ala ba'da, lenagoko galderaaldatu egin bearko da.- Bai. Orain ez dago 'euskaldunaknundik etorri dira' galdetzerik; galderaaurrerago bota bear da 'Cro-Magnon'eko gizakia nundik etorri dan' galdetuz.Gu, euskaldunok, jakintsuek diotenez,emengoak gera, Pirenee mendikoak,Europa'ren sartaldekoak etagure artean sortu ziran koba zuloetakomargo eta marrazki miragarriak.- Santimamiñe ere talde orretakoa alda?- Bai Santimamiñe, bai Altxerri etaEkain, bai Isturitz... Bai aldameneko-Altamira, Pirenee mendietako Niauxeta Trois Freres, goragoko Lascauxeta Ruffinac, eta abar... Arte eder oriagertzen diran leizeetako ardatzeandago gaurko Euskal-erria.Cro-Magnon'eko askazia, etnia, guregandirau oraindiño. Emen, aitz-zuloetan,agertzen dan ederti ori berezkoada, gauzak berez diranen antzekoagertzen duen artea... Sei milla urteberanduago, ego-aldetik etorria, badaEspañian beste marrazkiak egokitzekoera bat ere, Capsiense deritzana,gauzen ertza bakarrik markatzendituena eta berez diran bezela agertzeke...Erri desbediñak, arte desberdiña...- Eta, zertarako egin zituzten marrazkionek?- Ez dira ederti-agerpen utsak; bazutenbeuren zergaiti berezia ere. Edertilanak bakarrik izan ba'lira, ez lirazketoki illunetan eta gaitzetan egiñakizango, leizearen atakan baizik, argiadagoen tokian, guztien begi-bistan...Baña, illunpeetan daude. Araño, aztiabakarrik elduko zan, irudien aurreanbere eize-aztikeriak egitera...- Zergaitik egiten zion aztikeria animalienirudiari?- Aztikeria, majia, gauza baten irudiariegiten zaio, usten bait dute gauzabaten eta bere irudiaren artean, badalabien artean, adurra deritzan indarra,