Euskal aztarnak.pdf - Euskerazaintza

- Zerekin arrapatzen zituzten?- Sare, butroi, eta arpoiagaz. Ezurrezkoarpoiak aspalditik agertzen dirakosta-aldeko leizeetan eta aietatiksortu zuten euskaldunek, gerora, historianzear erabilli izan zituzten balearrantzarakoburnizko arpoiak... Gureerriko gauza guztiak sustrai luzeakdituzte...Neolitiko Garaia- Beti iraun al zuten arrapatzaille maillan?- Millaka urteen poderioz, animali-ezitzeariekin zioten, izugarrizko iraultzasortu-araziaz. Orrela sortu zan Neolitikoedo Arri Berriaren Aroa: alde batetik,mendiko animaliak ezi eta abereaksortu, basotik kortara ekarriaz; bestealdetik, lurra ezi eta emaitzak ematerabeartu, nekazaritza sortuaz. Berekasa sortzen ziran fruituak, beregaraietan ematera beartu lurra.Esate baterako, Palestina'n berezsortzen zan garia, norberak naidueneaneta tokian eman erazi lurrari... Orrabi iraultza, ondoren ikaragarriak ekarrizituztenak gizartean... Emendik aurreraokelea jateko ez du mendira eizerajoan bearrik, ikulluan dauzka aragiaketa lurraren emaitzak eta igaliak, soloan.Bi iraultza auekin irugarren au ereagertu zan, buztiña ezi eta zeramikasortu. Orra Neolitikoaren iru agerpen.- Zuk esan dezu Neolitikoa Arri-Berri-Aroa dala eta ez dezu arririk aitatube...- Bai, arrazoi dezu; Neolitiko AroakArritik artu du bere izena, arrizko lanabeseileuntasun berezi bat eman ziotelako.Lanabesak eta langaiak, lenagokoarriakin egiten zituztçn, sukarriakingeienak; baña lan-gai oieribukaera obea ematen ikasi zuten; txukunagoaketa leunagoak egiten.Berritasuna ortik datorkio arriari. Eraorretara, lau gauza onek dira Neolitikoarenezaugarria: Arri berria, zeramika,animalien eziketa (artzaintza) etalurrarena (nekazaritza): Arri-Berri,Zeramika, Artzaintza eta Nekazaritza.- Iraultza aundia izango zan Neolitikoa.- Iraultza asko izan ditu gizakiak berehistorian zear eta Sua menperatzeaez zan txikiena izan, onura asko ekarribait zizkion gizakiari. Esagutzen zutensua; baña, menperatzen ez. Ori ikasizutenean, orduantze argitu zitzaienzeru-zapaieko ortzia... Ez zan txikiagoaerruberaren, kurpillaren, erabilketaikastea; egun argia zalantzarikgabea eta komunikabideetarako izugarrizkoaurrerapena.Neolitikoan iraultza asko datoz bateraeta gureraiño eldu dira.