12.07.2015 Views

512. zkia - Ttipi-Ttapa

512. zkia - Ttipi-Ttapa

512. zkia - Ttipi-Ttapa

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

2 | PUBLIZITATEAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18ELKARRIZKETA | 3N-121A errepidetik Sunbillara sartzekobideragurutzeetan maiz gertatzen dira istripuak,eta horietako batzuk larriak. Sarbidehori egin zenetik bortz lagun hil dira trafikoistripuan eta herritarrak nazkatu eta aspertudira. Soluzioa nahi dute, eta Udalak egokienagaineko edo azpiko pasabide bat egiteadela uste du. Gobernuak, ordea, erdiko lerrobat egitea proposatu du, eta horrekin batera,bertzeak bertze, Irun aldeko sarbideakendu nahi du. Arazoari aterabiderik emanezean, mobilizazioak iragarri ditu Udalak.Pako ERRANDONEA | Sunbillako alkatea«Gobernuak deus erraten ez badigu,bidea moztuko dugu protestatzeko»G. PIKABEA | SUNBILLAAspaldi hasiak zaretesoluzio bat eskatzen...Joan den urte osoanbueltaka ibili ginen, bainaez genuen deus erelortu.Betirakosoluziobatnahi dugu eta eurek aurkeztudutenerdikobidearenproposamena ez daegokiena. Ez dakit zenbatordaindubeharkodugun,dagoeneko bortzhildako izan baitira Doneztebealdetik herrirasartzekobidegurutzehorretan,eta eskapada latzakere gertatu dira etagertatzen dira. Noiznahigertatzen dira istripuaketa golpeen ondorioaksomatzen dituen adinekojendea ere bada herrian.Txatarrerajoandirenauto berriak ere zenbatote dira!Bi sarbide ditu Sunbillaketa bietan gertatzendira istripuak...Sunbillak dituen bi sarreraktxarrak dira. Bainabatbederenbeharbezalaegitekoeskatzendugu,eta ez digute egiten.Doneztebealdekosarreran,kamioiak Irun aldetikheldu direnean gertatzendira istripu gehienak.Izan ere, tuneletikatera eta gainbeheranabidadura haundia hartzendute eta kargatuakheldu baldin badira, ezinezkoazaie gelditzea.Zer proposatu du NafarroakoGobernuak?Gobernuak proposatuduen proiektuarekin, biARGAZKIA: TTIPI-TTAPAPako Errandonea Sunbillako alkatea «nazkatua» dago Nafarroako Gobernuak ez diolakosarbidearen arazoari soluziorik ematen.BORTZ HILDAKO«Ez dakit zenbatordaindu beharkodugun, dagoenekobortz hildako izanbaitira Doneztebealdetik herrira sartzekobidegurutze horretan,eta eskapadalatzak ere gertatudira eta gertatzendira»errailak ez gurutzatu beharizateko, erdiko lerrobat eraikiko litzateke.Hartara, lerro bakarragurutzatu beharko litzateke.Horrekin batera,Irun aldeko sarbidea erekendu nahi digute etahori 13 baserrietarakosarrerada.Elortxuriparekobiribilgunettikiakbortzbaserriri ematen die sarreraeta hori ere kendunahi da. Zer egin behardute baserritar horiek?Proiektu horren kontrakoalegazioak aurkeztugenituen bere garaian,baina ez dugu erantzunikhartu. Behar bezalakobiribilgunebateginezgero,arazoakonpondukolitzateke, baina gogoaeta dirua behar dira.Guk gure aldetik ezdakiguzergehiagoegin,eta gainera, Gobernuarenardura da.Zer proposatzen duSunbillako Udalak?Gaineko edo azpiko pasabideaegitea da gureustez onena. Ingeniaribat hartu eta azterketabat egin genuen gainekopasabidea egiteko.Nafarroako Gobernuanaurkeztugenuenetaeurensoluzioa baino hobeazela onartu ziguten,baina Ur Konfederazioanez zigutela utzikoohartarazi ziguten. Etahalaxe izan zen, gibelerabota ziguten uholdeetanarriskua izan zitekeelaerranez. Gerora,gainekopasabideamaldanizan beharrean, egiturabatekin egitea proposatudugu, eta hortandago kontua.Mobilizazioak iragarridituzue.Zerpentsatuaduzue?Mobilizazioekinhilabetehonetan hastekoak ginen,baina NafarroakoGobernuarekinbertzebilerabat eskatu dugu etahorren esperoan gaude.Ez badigute deus erratenprotestekin hasikogara eta bidea moztukodugu.Ezduguguztizzehaztua,baina hilabeteanlehenbiziko ortzeguneanordu laurdenekomozketak egitea pentsatudugu. Eta denborarekinorduerdikoakeginenditugu.Herritarguztiaknazkatuakgaudeetahor egonen gara. Herritarrezgain,hedabideak,alderdipolitikoak,herrietakoudalak...denakgonbidatukoditugu.Bertzalde,argi gelditzea nahidut, Udalak antolatutakoadela, eta bidearenarazohonisoluzioaemandiezaioteneskatzekobakarrikizanendela,ezdugulabertzelako aldarrikapenikonartutako.


4 | ERREPORTAJEAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18SORGINEN AUZIA ZUGARRAMURDIN ➜ 400. URTEURRENASorgin ehizak hainbatherritar zigortu zituela400 urte beteko diraaurtenHildako herritarren omenez, urte osoan ekitaldiakizanen dira ZugarramurdinXVI. eta XVII. mendeen ezaugarrietakobat nabarmentzekotan ezinalde batera utzi sorginen kondairak.Euskal Herrian sorginkeria oldebat hedatu baitzen garai hartan, etagure eskualdeak ere somatu zuenharen eragina: Baztan, Bertizarana,Bortziriak, Malerreka, Xareta…Denak ukitu zituen. Baina berezikiZugarramurdikoa izan da ezagunegin dena. Aurten, 400 urte betekodira sorginkeriak egitea egotzitaInkisizioak hainbat herritar zigortuzituela.G. PIKABEA | ZUGARRAMURDIEuropa aldetik etorrizen sorginkeriaren sukarhura gure eskualdera,frantziar eta espainiarestatuak euren mugakdefinitzen ari ziren garaian,XVI. mendearenazkenalderaetaXVII.arenhasieran.Sorginakbenetanbazirenalaezeztabaidansartu gabe, sorginetansinestenzutenakizanenziren, baina interesagatiksorginen kontuhori baliatu ere maiz eginzen,etahorrenondorioz,frogarik gabe zigortu etahilzituztengizon-emakumeakaunitz izan ziren.Sorgineninguruanhainbatkasuaipatuizandirahistorian.JuainasPaulArzak historialariak beregaraianTTIPI-TTAPAnargitaratuzuenez,1525ean,Aurtizko San Martin elizansorgin ospea zutenakbiltzen saiatu ziren,eta 400 lagunek borondatezaurkeztuomenzuteneuren burua. Horietatik12 sorgin bereizi zituzten.Beranduago, berriz,zenbait herritan askatasunpixka bat eskatuzherritarrak mugitzenhasi omen ziren. Lapurdin,Beran,UrdazubinetaZugarramurdin,adibidez.GaraihartanUrdazubietaZugarramurdiSanSalvadormonasterioarenmenpezeuden,etaantza,herritarbatzuk zergak ezordaintzekoeskatzenhasiziren. Sorginena aukeraona izan zen jende horierditik kentzeko.Gertaerak ugari, bainabada guztien arteanbereziki ezagun egin dena:Zugarramurdikoa,Sorginenherriaizena erehartuduena.Aurten,gainera,sorginkeriak egitealeporatuzInkisizioakhainbatherritar zigortu zituela400 urte beteko dira.1610EKO EPAIKETA1608an gorabeherabatzuk izan zituzten herrian,sorginak bazirelazabaltzen hasi baitzen.Horren ondotik, «saltsahaundia»sortuomenzenherrian. Horrela azaldudigu sorginen kontu hauhurbiletik segitu izan duenKoro Iratzoki herritarrak.BainaElizanegin-dakobilkurabateankon-pondu zituzten hasierakogorabeherahaiek.Denadela, hasieran herritarrenarteko liskarra zena,denbora ttikian kanporazabaldu zen.1609koilbeltzeanhasizen kontua okertzen,Logroñoko (Errioxa) auzitegikoinkisidore bateksorginakzirelakoanZugarramurdikolauemakumeatxilotu eta Logroñoraeraman zituenean. Erratendenez, Urdazubikomonasterioko abadeaksalatu zituen. Urte bereaninkisidoreakbehinbainogehiagotan ibili zireninguruotan, eta tarte horretan,fede-ediktua ereezarri zuten: «fededunguztiakderrigortutadaudesorginaksalatzera,eskumikatuakizan nahi ezbadute». Ibili eta buelta,31 lagun espetxeratu zituzten.Horietatik gehienakzugarramurdiarrak, JUAINAS PAUL ARZAK HISTORIALARIAK DIOENA«Salaketa kopuruak hain ugariak ziren,guztiz sinestezina bihurtu zutela muntaia»«Zugarramurdiko epaiketaren 400. urteurrena. Astakeria genozidak orduanizan zuen inflexio puntua edo malda aldaketa. Lapurdin bezala, Baztan-Malerreka-Bortzirietako populazioak zuen sorgin izate salaketa kopuruak hainugariak ziren, guztiz sinestezina bihurtu zutela muntaia. Logroñoko epaiketaizan zen bukaeraren amaiera –geroztik Inkisizioak ez zuen kasu gehiagoonartuko– eta hasiera –epaiketa horretan plazaratu zen Akelarre hitza, dakigunezizugarrizko arrakasta ergelarekin, benetan ez baitziren ospatzen–.Dena dela, epaiketa zaharragoak egon badira. Nafarroan bertan, XVI. mendeosoa botako dute sasi-jakintsu batzuk sinesten duten sorginkeria eredubaten atzetik, herritarrek jasan beharko dituztela, batzuetan; besteetan herritareurek izanen dira salatariak eta sinesmenaren erabiltzaileak, mendekurenbat hartu nahi dutenean. Izanen dira ziur daudenak ere, horrela uler daitekeelakobakarrik eguraldi gorria, ekaitza madarikatua, uzta hutsala, semealabenheriotza edo ez jaiotzea.... zorigaitzaren zerrenda luzea. Hitz gutxitan:sorgin-mundua izan zen sinesmen konplexu eta zabala, denetako balio zuena,izugarri hedatua –modu desberdinez mundu osoan- eta hagitz zaharra...Horrela izanik, aldakorra. Azkenetariko aldaketa horrek, deabruarekin lotueta gaiztoen besta gisa ikusi eta asmatu zuenak, eman zion astakeria genozidarenarriskua. Urdazubi eta Zugarramurdiko bordariek, San Salbador monasterioarenmenpekoek, ezagutu zutena, hain zuzen».


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18ERREPORTAJEA | 5 EKITALDIAK URTE OSOAN400. urteurrena ospatzekoekitaldiak izanen diraurte osoan ZugarramurdinARTXIBOKO ARGAZKIAEuskal Herrian zein kanpoan eskaini izan dute Akelarreikuskizuna. Arga<strong>zkia</strong>n protagonistak ageri dira.bainabaitaurdazubiarraketa etxalartarren bat ere.Nafarroakomendialdean300 laguni egotzi zietensorginkeriak egitea.Garai hartako InkisiziokopresondegiaetaauzitegiaLogroñon izaki,han atxiki zituzten preso1609koudaberritik1610-ekoudazkenera.Urtehorretakoazaroaren7aneta8an hartu zuten atxilotuekeuren epaia: batzukerrugabe utzi zituzten,baina11sutanerrezituzten,sei bizirik, eta bertzebortzgizairuditan.Horixeizan zen Logroñoko AutofedeaedoZugarramurdikosorginen epaiketapublikoak utzi zuena.Inkisizioakekarrizuenaikusita, beldur haundiazabaldu zen. «Edozeinsorginkeriaz akusatuaizaten ahal baitzen»,dio Iratzokik.ZABALKUNDE HAUNDIAOihartzun haundikoepaiketaizanzen,etabeharbada,hortazeginizanendaezagun.«Azaroaren7 eta 8 hartan sekulakojendetza bildu zenLogroñon epaiketa hurbiletiksegitzeko». Garaihartako Inkisizioak ikuskizunpubliko gisara hartuakziren, eta kasu hartanLogroñotikkanpoerejendeandanajoanomenzen. Horregatik, eta gertaeraliburuanargitaratuaizan zelako da Iratzokirenirudiko ezaguna.Gerora auzi hark zereragin izan zuen ez dagojakiterik. 1793anKonbentziokoGerrantropafrantziarrek Zugarramurdierre zuten eta Elizakoagiriak 1614az geroztikoakdira. Korokerrandigunez,«datuhistorikoakInkisiziokodokumentuetatikhartuak dira,eta hor irakur daitezkeatxilotuendatuak:BarrenetxekoGraxiana,Sansineko Joanes,BixkarrekoMartin...Hortikaparte, gordetzen direnaklegendak dira».NOR ZIREN SORGINAK?Zentzu negatiboanhartu izan dira historiansorginak, baina gizon,emakume eta haurrakizan ziren sorgin izenda-tuak, batez ere, emakumeak.Koro Iratzokik hirujende-multzo egin ditusorginei buruz galdetuta:«batetik, egiaz egunsorgin bezala ezagutzenditugunak, hau da, jendearruntak baino ezagutzahaundiagoa zutenak, eritasunaknola konpondubazekitenak, landareakezagutzen zituztenak...».Bigarren multzoan kristautasunazaritu zaigu:«garaihartankristautasunasartua zegoen, bainaoraindiklehenengosinesmeneta tradizioak eremantentzen ziren eta tartekabilduegitenziren.Etadebekatua zegoenez,gordeka bildu behar izatenzuten, gauez, eta leizeatoki aproposa zen«.Etaazkenikaskatasunbilazebiltzanak:«sorginkeriaaitzakiagisaerabalizutenjendehoritrabatikkentzeko».400 urte beranduago,erabereziangogoratunahidituzte zigortutako herritarrak.Etaguztiahelburuargiarekin:«herritarhai-Otsailean, bertzeak bertze,www.turismozugarramurdi.com weborria aurkeztu dute. Turismo aldetikherrian dagoen eskaintza biltzen dueuskaraz, gaztelaniaz eta frantsesez.Horrekinbatera,hilhonetanmuseoaneta leizean hezkuntza eta pedagogiaprogramak garatuko dira.Martxoan, Logroño eta ZugarramurdikoUdalak anaiartu eginen dira.Gisa berean, Mugarik gabeko lurpeaprogramaren barne anaiartu diren leizeenartean,LeizeenEgunaospatzeaaurreikusia dago. Bidaia agentzientzat,berriz, Ateak zabalik jardunaldiakeginen dira.Aste Santuan, Ilargi Betea, SorginenLarrea bisita antzeztuak eginendira. Horrekin batera, apirilean ‘NafarroakoErreinua’ Turismo Gala leizeaneginen da. Oraindik guztiz zehaztuaezbadagoere,seguruenikapirilaren20an eginen da. Egun honetan,sorginek Akelarre bat antzezteazgain, Nafarroako turismo sariak banatukodira. Hilabete berean, Nafarroakoeskolen artean literatur lehiaketaetaLogroñokoIpuingintzaLaburraren24. sariketa antolatuko dira.Maiatzean,Zugarramurdikoumeekin herrikohistoriaetaetxeenizeneiburuzko tailerra eginenda, baita argazki rallyaere.Horrezgain,Sor-ginak! Inkisizoaren Artxiboak eta Zugarramurdierakusketa ikusgai egonenda Nafarroako hainbat herritan,baita Zugarramurdin ere.Aurten hirugarren edizioa hartukoduen Sorginen Eguna ere eginen da,ekainaren 19an.Uztailetikirailera,bisitaantzeztuakantolatuko dira, eta Cultur programakmusika emanaldi bat ere eskainikodu leizean. Herritik kanpo, OlitekoJaialdian Akelarre bat antzeztukodute zugarramurdiarrek.AzaroanGustavHenningseninguruanhainbatsolasaldieginendira.Hilabetehorren 7an eta 8an hildako herritarrakgogoan,argizariakpiztukodira,eta aste hondarrean Sorgin Ehizarekinlotutako ospakizunak eginen dira:kantuak, bertsoak, hitzaldiak...Eta oraindik data finkatua ez badagoere,auzipetutako31«zamurdiarren»omenez,31zumarlandatukodira.Gainerakoan, sendabelar tailerra,dantza ikuskizuna, piroteknia eta musikaekitaldiak aurreikusi dira. Zinemarenatalean, baliteke 1610eko gertakariharekin labur bat egitea.ARTXIBOKO ARGAZKIAAurtengo Sorginen Eguna ekainaren 19an eginen da.enizenakgarbitunahige-nituzke», azaldu digu Iratzokik.«Duela gutti arteZugarramurdin sorginapertsona gaiztoa bezalahartua zen, eta orain guttihasi gara konturatzengubezalakoherritarrakzirela,etainjustiziabateginzelaberaiekin.Aurtenbehingozjendeahortazkonturatzeanahi dugu».


6 | IRITZIAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18NabarmentzekoakIdazten ari naizen hau ez da ez protesta, ezta norbaitibegirunea galtzeko modu bat ere, ez da horinire asmoa. Bizi dugun garai hauetan ikustenarigarenariburuzkoikuspuntubat bertzerik ezda. «Lehengo» jendeak,«gaur egungo» jendeakbainogehiagosomatzendituzten egoerak bertzerikez dira. Egoera: lagunbaten senide bat hilNire txandaRuben GARATENola aldatu diren gauzakLagunarenezkontzaospakizunera joanordez, ostatuanesperatzen dioguda… mundu guziak libre eskatzen du lanean, zorigaiztokoegunean lagunaren ondoan egoteko. Hortikdenbora batera lagun hori ezkondu egiten daeta joateko gonbidapena bidaltzen digu, baina horrenordez, ostatuan edo bertze lekuren batean esperatzendiogu, hori bai, erabat beltzez joanen gara,hiletara ez bezala. «Lehengo» emakume horietakobatek zioenez: «denak beltzez, eta hiletaraberriz, gorriz!». Horrek ez du erran nahi pertsonatxarragoak edo hobeak garenik, ezta lehen orainbaino hobe zenik. Erran bezala, gauzak nola aldatudiren adierazteko ikuspuntu bat da.Pakita ARREGIOhorezko euskaltzainaAresoko emakumeakhainbat lan egin du euskarazkohezkuntza arloan.Horregatik sariugari ere eskuratu ditueta orain, Euskaltzaindiakohorezko euskaltzainizendatu berri du.Patxi VILABerako kirolariaNeguko triatloian, oinezkolasterketa, bizikletaeta iraupen eskiauztartzen dituen kirolean,Espainiakotxapelketanbrontzezko dominalortu zuen beratarrakAnsón (Huesca).Atzera begira ➜ 1998.02.26 / TTIPI-TTAPA 224. zbkEstitxu AROZENABertsolari lesakarraHiru urteko atsedenaldiarenondotik indartsuitzulidaNafarroakoTxapelketara.Garesenotsailaren 5ean egindakokanporaketan nagusitutalarunbatean arikoda Etxarri-Aranatzen.EzpalaAitor AROTZENAZingar-arraultze, bat ez bada…Bidasoaldeko ekonomiako arraultzeak Lesakakolantegiaren saskian bakarrik paratuakdaudela aditu dugu auniztan, horrek duenarriskuarekin. Lantegi gehiago eta garrantzitsuakbadira, baina gehientsuenek ez dute egoerarik onenabizi. Bidasoako Planak Arcelor Mittalen ekarrikoduen inbertsioari begira gaude orain. Berriz erearraultze guziak saski berean jarriko ditugu?Minbiziari aurre egiteko Lagunak elkartearen berri 1998anBortzirietan minbizia zuten edo izan zutenak biltzen zituen Lagunak elkartearenberri eman zuen TTIPI-TTAPAk: «Garai batean minbizia heriotza zen, gauregun ez, orain minbizia borroka da, bizitzeko borroka. Gu ez gara inor bainoausartago edo inor baino gehiago, guk bizi nahi dugu, hori bezain xinplea da»,zioten elkartekideek. Jendeak beldur eta tabuak kendu eta «minbiziaz lasaiederrean solastea nahi dugu, gripeaz solasten ahal den bezala».Argitaratzailea <strong>Ttipi</strong>-<strong>Ttapa</strong> Fundazioa • Egoitza Anduetzeta, 12 • 31760 ETXALARTel. (+34) 948 63 54 58 • Faxa (+34) 948 63 54 57 • info@ttipi.netZuzendaria Aitor Arotzena Erredaktore burua Gurutze Pikabea Publizitatea Usoa Vicente, Kulturkari SLU Berriemaileak Esteban Arotzena, Juana Mari Saizar,Kontxi Klaber, Ainhoa, Arantxa eta Maider Ansa, Asier Imaz, Arkaitz Mindegia, Franck Dolosor, Margari Etxenike, Koro Iratzoki, Nerea Altzuri, Joseba Urrotz, JosebaOlagarai, Nerea Mitxeltorena, Maite Oteiza, Jaione Otxandorena, Xan Harriague, Markel Lizasoain, Eneko Mitxeo, Fermin Etxekolonea, Fernando Etxeberria...Fundazioaren Presidentea Pello Apezetxea Kudeatzailea Joxemanuel Irigoien Administrazioa Amaia GoiaLege Gordailua NA-1324/85 • ISSN 1578-4673 • Tirada 6.000 aleErakunde laguntzaileak Etxalar, Leitza, Goizueta, Arano, Areso, Baztan, Sara eta Senpereko udalak, Zugarramurdiko Akelarre elkartea, Bortzirietako EuskaraMankomunitatea, Malerrekako Zerbitzu Mankomunitatea2010eko harpidetza sariakEusko Jaurlaritzako Kultura Sailakdiruz lagundutako aldizkariaEuskarabideakdiruz lagundutako aldizkariaHego Euskal Herria . . . . . . . . . . . .37€ Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55€ Baztan, Urdazubi eta Malerreka . . . . . . . . . . . . . . . .31€Ipar Euskal Herria . . . . . . . . . . . . .55€ Amerika eta Australia . . . . . . . . . .123€ Leitza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15€


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18IRITZIA | 7KolaborazioakUrteko lehen arantzaSortu eta eragin!Joseba URKIOLA2010. urteko urtarrilaren 12a. Asteartea. Gaueko21:53. Sortua da urteko lehen notizia garrantzitsua.Ertamerikako herrialde batera bisitaberezi eta partikularra egin du Richter etxeko anaiazaharrenetako batek. Herrialdea suntsitua geratu da.Eraikinak ezerezean murgildu dira. Odolak eta negar«Mendebaldeak baduzorra eta errua,Haitirekin.Ertamerikakoherrialdea dadeskolonizazioanindependizatu zenlehena»malkoekzipriztindudituztekarrikak. Ezinaren eta tristurarenulua dira 10 milioipasatxoko Ameriketakoherrialde txiroenaren soinubanda. Urtea hasi eta12. egunerako gisa honetakotriskantza. Urte Zahargauean, fresko zegoenxanpaiak, azken mahatsalea gaizki irenstarazteabehartu ote gintuen?Hala, ontzian utzi genuen kanpaien erritmo biziariezin jarraituaz? Ez dakit, auskalo. Abenduaren 22anSan Ildefonsoko haurrek ateratako zenbakia potoloaMadrila joan zela esan ziguten. Baina keba, hori ez daegia. Gabonetako Loteria erosterakoan beti esatenda, «guri tokatu ezean, behartsuenak gozatzeko aukerabadauka konforme». Hara, nahia egia bihurtua.Urtarrilaren 12tik aurrera ederki jakin ahal izan da, bereziadela saria aurten. 100.000 hildako pasatxo, milakalagun etxerik gabe, Titanik ontzia baino hondoratuagogeratuko den ekonomia eta etorkizun beltza.Horiexek emaitzak, reintegro eta guzti. Azken egunetanaskotan entzun izan da, lurrikaren aurka ez dagoelaezer egiterik. Naturak belarrondokoa ematenduenean, aurpegia jarri besterik ez dagoela. Baina hemengauzak, normalki behintzat, zerbaitengatik sortzendira eta badute izan beren arrazoia. Mendebaldeakbadu zorra eta errua, Haiti herrialdearekin. Ezinahantzi Ertamerikako herrialdea dela deskolonizazioprozesuan independizatu zen lehena. Garesti xamarkosta zitzaion ustezko burujabetza. Frantziak askatasunarentruk orduko 150 urrezko franko ordaintzeabehartu zuen. Geroztik herriak ez du altxa bururik. Ezdagoen lekutik dirua lortzea zaila baita benetan. Horigutxi ez eta Europak, GH telebista saioa bailitzan,Frantzia gidari nagusi hartuta beti jarraitu izan du berebegi partikularrarekin. Interes propiorako gehienean.Urteko lehen arantzak, dolua sortu du munduan.Leku txarretik barruraino sartu da. Hollywoodeko ametsenfaktoriak badu heldu den urteetarako gidoi perfektua.3 dimentsiotan bada gainera, areto guztiakmukurutu eta patrikak ederki beteko dituzte. Halere,gisa honetako gertaerak ekidin daitezen herrialde guztiakbiltzen direnean kontsentsua lor dezaten gidoi edoformula asmatuko ote dute?. Kola edariarena askorenesanetan bikaina omen da. Bada ez dakizue, nazioguztien batasuna lortzeak ze nolako bizipoza emangolukeen. Hori bai bost izarreko filmea.Oskar ZAPATA (Nafarroako Topagunea)Kaguenka! bukatu genuen 2009. urtea Topagunekook,euskalgintzako beste hainbat eragilekbezala: haserre, irainduta, nazkatuta… Hau da,toxinaz beteta. Nahikotxo hitz egin da euskarazko hedabideekmerezi ez duten tratuaz. Hauxe da gertatudenaren gainean egin dezakegun irakurketa positibobakarra: hainbat enteratu dira existitzen garela etaegituratu samar gaudela, eta bestetik Euskarabidearensorrerarekin Nafarroako Gobernuak egin zuen distrakziomaniobra berez erori egin dela, agerian geratuz,daraman hizkuntza politika euskarafobiko, mendekatzaileeta aldeanoa ezkutatzeko, Euskarabideaerabiltzea dela euren asmo bakarra, horretarako Euskarabideakozuzendariaipurdia agerian utzi beharbadu ere. Gero elkarbizitzazhitz eginen digute. Nork etagizartearen gutxiengo handibaten nahiak, eskubideaketa kultura errespetatzenez dituenak. Azken bi urtekoaurrekontuek euskararenerabilerasustatzekoekimenguztiak kaltetzea dute«Topagunea prestdago euskalgintzaeta euskaltzaleekindiskurtso etadinamikak adostueta elkarlaneanaritzeko»helburu. Erasoa erabatekoa da, helburu garbia duena:euskaraz bizi nahi dugunontzako esparruak irabaztekoegindako lanak ahalik eta gehien trabatzea,horretan aritzen diren eragileei diru laguntzak erabatmurriztuz. Nafarroako euskaltzaleok, gure Gobernuarenbabes juridiko, politiko eta ekonomikorik gabeaurrera egin behar dugu. Egoera larria dela jakin badakigu.Horren aurrean zer? Bi planotan lan egin behardugu: sormenetik tiraka auzoz-auzo, herriz–herriantolatu, hiztun sareak osatu, diru iturri berriak bilatu….bestetik Nafarroako euskaltzaleon nahia ozenagoentzun dadin ekimen bateratuak antolatu; Nafarroangero eta euskaltzale gehiago egon gaitezen diskurtsoeta ekimen erakargarriak gizarteratu, politikariekinharremanak ugaritu, botere ekonomikoarenganeragin, kale agerpen indartsuak egin… Auzoz auzosaretze lan horretan, zerbait aurreratua dugula esandezakegu, ez baita alferrik urteetan euskalgintzak langintzahorretan sortutakoa: ikastolak, euskaltegiak,hedabideak, aisialdi eta kultur programa… Bigarrenaridagokionean, Topagunea etxeko lanak egiten arida; urteotan, euskararen erabileran eragitea helburuarekinsortu diren euskara elkarte eta ia hedabideguztiak federatu dira Topagunean. Ondorioz, euskalgintzarenhanka bat Topagunearen inguruan egituratuda eta horrek lagungarri izan behar luke Nafarroakoeuskalgintza egituratzen eta batzen. Beraz, Topaguneaprest dago, Nafarroako euskalgintza eta euskaltzaleekindiskurtso eta dinamikak adostu eta elkarlaneanaritzeko. El Drogasek esana: Pentsatzeari uztekogaraia iritsiko zaigu hiltzen garenean, bitartean…


8 | IRITZIAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18Irakurleak mintzoTxilekopresidenteberriariBaztangoUdalakegindakogonbitazBaztango Ezker AbertzaleaBaztango UdaletxeakNaBairen ekimenezeta UPNren babesarekin,Txileko presidenteberriadenSebastianPiñeirarizorionak emandizkio, amaren aldetikBaztanen erroak dituelako.Halaber, Baztanbisitatzeko eskaintzaegin dio; horren inguruanhonakoak agertu nahiditugu:Txileko hauteskundeakirabazi berri dituenSebastian Piñeiramultimilioiduna eta eskuindarraPinotxetendiktadura aldian aberastuzela, eta, hortan,segur aski, zer ikusiaizanen zuela bere anaia,Jose Piñeira, PinotxetdiktadorearengobernuanLan eta Meategietakoministro aritu izana.Modu berean, Txilekopresidentetza eskuratuberri duen honetan,“Renovación Nacional”eta “Unión democráticaIndependiente” taldePinochet-zaleen babesahartu du. Horrela,hauteskundeen gauean,emaitzen ospakizunetanari zirela “viva Pinochet”ohiukatzen zutenharat hurbildutakoek.Bertzalde, udaletxearenidatzianPiñei-raren lana Txileko herriarenalde izanen delaerraten da; baieztapenhorrekin ez dugu inolazere bat egiten, zeren Piñeirakordezkatzen dituenklaseinteresakTxilekooligarkiarenak baitira,eta bere programapolitikoa guztiz neoliberalada; horregatik, Txilekolangileriaren etaherriko sektoreen kontrakoa.Halaber, Txilebarnean Maputxe herriakjasaten duen zanpaketa,segur aski indartukoda.Baldintza horietanBaztango udaletxeakhartutakoerabakiariburuzgure desadostasunaagertu, eta, Nabaikduen noraez ideologikoeta politikoa agerian u-tzi nahi dugu. Arronteanulertezina da Piñeirabezalako erreferentepolitiko neoliberal etaeskuindar bati erakustendioten pleitesia.Akitzeko, Txilenbaztandar jatorria dutenlangile eta herritararruntei gure agur beroaeskaini eta Baztanenbeti besoak zabalikhartuko ditugula e-rran nahi diegu; halaber,Txilekolangile,herrisektoreeta maputxe herriaribesarkada internazionalistabat bidalinahiko genioke.Leitzak erosiIbero? ZeGineserako?!Patziku PERURENA(Itzaideko txabolatik)Honek Gineserakobaliolezake,bai.2010koBota bertsoaJose Luis BARBERIA Zili (Leitza) • Doinua: Izarren hautsaIkusiko ote da ETB Nafarroan?Txantxangorriaren txorrotxioaetxean sartuz egunerohaziak gara umeetatikEuskera mintzoan bero,Lazkao Txiki, Son Goku, Krilin,Kirolez Kirol, Goenkale berdin,guztiak ikusiz erobizi izan gara analogikoztelebista piztu ezkerota azken aldian ez dira ikustenseinalea baita zero.Digitala da gaur desioa,milloi bat omen da prezioa,etzen izango endredoGobernua prest balego!Naturak beti erasotzekojoera dauka ahularita elkartasuna jaso behar dumaite dutenen opari.Gobernuaren lehen baldintzaerrespetatu herriaren hitza,ETB dugu gurari!Egur gehiago zergatik botaitzalitako suari,bakezko hitzak izan behar dukonponbidean gidari.Euskera baita gure hizkuntza,Milloi bat ezin da izan eskusa!Euskal Herria du kabisegi dezala kantari!!!otsailaren 4ko <strong>Ttipi</strong>-<strong>Ttapa</strong>k,42. orrian, hauxedio Leitzako Udal proiektuez:«Ibero inguruaerostea izanen da inbertsioriknagusiena».Aldi berean badu LeitzakoUdalak, SuteenElkartekoei bakarrik bidalitakoorria, eta hartanesaten zaie kideei,Udalak eskeintza eginadiela 227.000 eurotan,baina, nahiago lukeelaIbero doan itzuliko baliote.Sekulan ez dut holakomarkarikikusi.Haurbati esatea bezala baita:«inbertsiorik haundienazurekineginendugu:tori 227000 eurogoxoki honengatik, baina,nahiago nuke doanemanen bazenit». Ez alda Gineserakoa?...Ez naiz luzatuko. Interesikbaduzu, bilaglooglen «Ibero sutan,eta denak isilik» artikulua,eta leitu faborez.Hitzokintxe bukatzennuen: «edozein interespribatu saihestuz, komisiozorrotza sortu beharkoluke Udalak, lotsagatikere, auzi absurdohau lehenbailen likidatzeko.Inork ez baituhorretarako, ez eta Elkarteakberak ere, Udalakadinako autoritatemoralik».Ez alferrik! Bistanbaita Suteen Elkarteaktiterea bezalaxe darabilelaUdala. Bai, badirudilasartetarrek Udaletik1892an atera zutenmahuka hura, orain,berriz atzera, lasartetarrenmahuka bihurtudela Udalean bertan,baina mila bider ustelagotua.Zergatik? Orduankasik Leitza guziabaitzen elkarteko kide,eta inolako animo lukratiborikgabe; gaur ordeaehunetik bat ere ez, etahura animo lukratibo lotsagabehutsarekin,gainerako%99 leitzarroiburla eta iruzur garbiaeginez. Eta gure interesak,%99 leitzar zergapagatzaile soilonak,norkzaindukoditu?Leitzanbertakopolitikoek?Iruñeko Kontu Ganbarak?...Ezduitxurahaundirik.IRAKURLEAK MINTZO Orrialde honetan ahalik eta gutun gehien kabitze aldera, ez da komeni1.900 karaktere edo 24 lerro baino gehiagoko gutunak bidaltzea.TTIPI-TTAPAk eskubidea du gutunalaburtzeko. Gutunarekin batera bidali beharko dira datu hauek: egilearen izen-deiturak, herriaeta harremanetarako telefonoa. Egilearen izen eta abizenarekin argitaratuko dira gutunak.m e-Posta:info@ttipi.nete Posta: Anduetzeta, 12 31760 ETXALARd Tel.: 948 63 54 58 o Faxa: 948 63 54 57


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18IRITZIA |9Prentsatik bildutakoak11 galdera labur«Buruan nuena polikipolikijoan ginen irudikatzen,eta harria, hormigoiaeta burdinaerabiliz, itxura hartzenjoan zen (...) Nire aitahil eta handik gutxira,lurra lantzen ari nintzelaaurkitu nuen [Neolitogaraiko aizkora]. Harrialandua zegoela ikusinuen eta AranzadiElkartera eraman nuenaztertzera. Egin beharrekoazterketak egin,eta harriak 4.000 urtezituela esan zidaten».Iñaki PERURENALeitzako Peru Harri museoaAIZU!, 2010eko otsaila«Gu izan gara ohiturahoni eutsi diogunak.Beste herrietan joaldunakizan badira, galdudira. Oraingo talde horiekgure inguruan sortudira, eta errespetuaeskatzen diegu: ez dezatelasortu elkarte batEuskal Herriko joaldunenelkartea direlaesanez, eta gero guhor sartzen saiatu. Beraiekez zuten interesikelkartea gure inguruanosatzeko, gu barreneansartzeko baizik».Pello SANTESTEBANZubietako joaldunaARGIA, 2010-01-31Pilotan jokatzea ala erakustea,zer da errazagoa?Jokatzea.Zer da pilota eskolan haurrei erakustendiezun lehenbiziko gauza?Sakea ateratzea.Afizionatuetatik profesionaletarasalto egitea zaila al da?Batzuentzat bai, besteentzakoez.Txapel bat baino gehiago irabaziakbadituzu, baten bat berexia?Nik uste ezetz.Pilotari bat?Aurrelaria Irujo eta atzelaria Barriola.Bolada batez pilota utzita ibili zinen...Lau hilabete geldirik egin nituen,eta egia esan ongi etorri zitzaizkidanberriz ere ilusioa errekuperatzeko.Zergatik utzi zenuen?Gora ez nintzela pasako ikustennuen eta etsita nengoen. Eta hortazaparte, eskuetan arazo dezenteanuen. Baina lau hilabete horietansendatu nuen eta berriz erebuelta.Besta egiteko tarterik izaten duzu?Horretarako beti izaten da. Unai ONSALO ➜ Aresoko gazteaBizitzeko tokibat?Areso.Baduzupilotazapartebertzeafiziorik?Ehiza.Ametsbat?Pilotariprofesionalizatea.


10 | HERRIZ HERRIKULTURAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18EUSKAL KANTUGINTZA ➜ NAFARROAKO HAUR KANTARI JAIALDIAKHaur kantari jaialdian izena ematekoepea otsaileko azken astean itxiko daMartxoaren6an ElizondokoLur Aretoaneginen dabigarren saioaTTIPI-TTAPAEuskal KantuzaleenElkarteakbertzeurtebatezHaur Kantari Jaialdiakantolatu ditu. Dagoenekoizena ematekoepea zabalik dagoeta otsailaren azken asteraarte egonen da horretarakoaukera. KantuzaleElkarteko 948144706 telefono zenbakiradeituzedonafarroagaraia@kantuzale.nethelbide elektronikoanegin daiteke. Horrez gain,Nafarroako edozeinirrati euskaldunetan ereapuntatzen ahal da. Eskualdearidagokionez,Duela zenbait urte, Xapo taldea Lur dantzalekuan kantari.Xorroxin Irratiaren 948581226 edo LeitzakoKarrape Irratiaren 948610914 telefonoetan.Ikastetxe bakoitzakbi talde, bikote bat etabakarlari bat aurkezARTXIBOKO ARGAZKIAditzake eta partaide bakoitzakbi kanta egin ditzake,nahi duen modukoa,izan zaharra, berriaedo norberak sortua.Aitzineko edizioetan,Kantuzale Elkarteakbi kanta aurkeztekoaholkatu izan du.MARTXOAREN 6ANELIZONDONLehenbiziko jaialdiaotsailaren27anAntsoaineneginen da, 18:00-etan hasita. Bigarrensaioa Elizondoko Lurdantzalekuaneginenda,martxoaren 6an, 18:00-etan. Hirugarren saioamartxoaren13anizanenda; laugarrenamartxoaren20anetaazkensaioamartxoaren 28an IruñekoGaiarre antzokian,11:30ean hasita.Egoera ekonomikoaez da sobera ona KantuzaleElkartean,etahala,aurtenezdaezdasaririkbanatuko Gaiarreantzokian.Horrenordez,opari bat emanen da.Lerro hauek idazterakoanjaialdia antolatzeakzenbateko aurrekontuaizanen duen ezzegoen zehaztua, bainagutti goitibeheiti20.000 eurokoa izanendela aipatu digute elkartetik.


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HERRIZ HERRI | 11BERALANA ➜ ERREGULAZIOAKComposites Gureakolan espedienteaonartu duGobernuak54 langiletik 34rieraginen diehirugarren EREhonekTTIPI-TTAPAComposites Gurealantegiko zuzendaritzakaurkeztutako lan espedienteaonartu egin duNafarroakoGobernuak.Hirugarren EREa daonartutako hau etaotsailetik urte bukaeraarteko 11 hilabetetanerregulazioan egonendira langileak. 54 langiletik34ri eraginen dieERE honek.Grupo Madme taldearenbaitan dagoComposites Gurea, LegorretakoProdemarekinbatera. Talde honekbarrenerako nahiz kanporakopanelak egitendituetaberaz,%100eaneraikuntza sektorearenmenpe dago.Bi lantegietako LangileenBatzordeen (ELAeta LAB) irudiko, ordea,ERErako arrazoirik ezdago. Eraikuntza arloanizan diren oparoaldiurteetan Madme taldeak«irabazi ikaragarriak»izan dituela oroitarazidute eta akziodunenartean, «hiru milioieurokodibidenduakbanatudituzte 2004 eta2008 urteen artean Prodeman,eta bertze horrenbertzeCompositesGurean».MOBILIZAZIOAKLangileek mobilizazioakiragarri dituzte.Hala, hiru greba egunegitekoak dira: lehenbizikoaotsailaren 12anegin zuten eta hurrengobertze biak ortzeguneta ortziral honetanizanen dira, otsailak18 eta 19.Salgai-hondarrenazoka otsailaren28anAitzineko urteetakoarrakasta ikusita, aurtenhirugarrenez,salgaihondarrenferia egiteaerabaki du Larun-Haizpemerkatarien, ostalarieneta zerbitzu enpresenelkarteak.Udala, NafarroakoKutxa eta NafarroakoGobernuaren laguntzarekinhilaren 28an eginenda, igandearekin.10:00etatik 19:30eraherrriko 12 dendarikstockean dituzten artikuluakprezio onean eskainikodituzteToki-OnaKiroldegian.Santa Ageda bezperan kantuanARGAZKIA: GOIKOOtsailaren 4a Santa Ageda bezpera izanik, Labiaga Ikastolakoak aurten lehendabizikoaldiz kalera atera ziren. Ikastolako ikasle, irakasle, guraso eta ikasleohiak baserritarrez jauntzita Eztegarako ikastolatik atera eta karriketan barnakoplak kantatzen ibili ziren. Itzea, Altzate, Legia, Kanttonberri, Iturlandeta etaEztegaran barna egin zuten itzulia.Maratoi erdian izena emateko epeamartxoaren 1etik aitzinera zabalikAurten seigarren urtez, apirilaren 11nMendi Maratoi Erdia eginen da, etaparte hartu nahi duenak martxoaren1etik aitzinera izanen du izen-ematekoaukera,www.manttale.comweborrian. Aipatu, joan den urtean bezala,Nafarroako Koparako puntuagarriaizanen dela.450 lasterkaritan ezarri dute partehartzeko muga, eta izena ematerakoan20 euro ordaindu beharko dira.Ibilbidea aitzineko urteetakoarenberdina izanen da: 2.714,60 metrokodesnibela eta 21,150 kilometrokoluzera izanen ditu.GAZTETXOAK ERE KORRIKAEgun berean, gaztetxoek ere izanendute lasterka ibiltzeko modua, 15-17 urte bitartekoentzat Ibardinera6,6 kilometroko lasterketa eginenbaita.Inauteriak ospatzen lehenak gaztetxoakARGAZKIAK: J. IRIGOIENInauterietako ospakizunei hasiera ematen lehenbizikoak neska-mutiko gaztetxoakizan ziren. Elurrak eta hotzak ez zituen beldurtu, eta otsailaren 11n, OrtzegunGizen egunean, eskean ibili ziren herrian barna, bakoitzak bere mozorroajauntzita.


12 | HERRIZ HERRILESAKAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18LANA ➜ ARCELOR-MITTALEK INBERTSIOAGalbanizatu etamargotze lerro berria2012 hasierarakolanean izanen daBidasoaPlanaren30 milioietatik25 herrikolantegianerabiliko diraAitor AROTZENADenbora baterakoEREa ekaina bitarte luzatubada ere, badirudiherriko Arcelor-Mittallantegian lana berretukodela. Hain zuzen BidasoaPlaneko obretarakoiragarrita dagoen30 milioiko inbertsiotik25milioiLesakaninbertitukodira, galbanizatueta margotze lerro konbinatuberrian. Enpresatikaipatudutenez,inbertsioepeak betetzenari dira eta lerro osoa2012 hasierarako laneanizatea espero duteetamargotzelerroaoraindiklehenago, urte honenakabailarako.Inbertsiohonek «Lesakakolantegiaren etorkizunasegurtatzen» omen du.Beti Gazte eta SanFermin elkarteenbatzarrakSan Fermin erretiratueta pentsionisten elkarteakotsailaren 20aneginendubereXVII.ohikobatzarra, 18:00etanelkartearenegoitzan.Joanden urteko akta irakurrieta ekitaldiak etakontuak aztertu ondotik,aurtengo aurrekontuaeta egitaraua zehaztukodute. Bertze aldetik,SanFerminekantolatzendituen negukomus, seien eta despistetxapelketetan partehartzeko otsailaren 24abaino lehen eman beharda izena.Beti Gazte elkarteakotsailaren 27an eginendu urteko batzarra,19:30ean lehen deialdianeta 20:00etan bigarrenean.Ohikogaiaklandukodituztehemenere.Tortura eta lesioakegotzi dizkie fiskalakIgor eta Mattinatxilotu zuteneiDonostiako EpaitegikoFiskaltzakIgorPortueta Mattin Sarasolatorturatuizanaegotzidiebi herritarrak atxilotu zituztenedo atxiloaldianhorien zaintzan aritu zirenlau guardia zibili. Hirunaurteko kartzela eskatudu sarjentu batentzateta kabo batentzat,eta bina urtekoa bertzekabo eta guardia zibilbatentzat. Bertze seiUTZITAKO ARGAZKIAPresoen aldeko asteburuko baraualdia eta kontzentrazioaEuskal presoak kartzeletan egiten ari diren borrokarekin bat eginez, Bortzirietakopresoen senide eta lagunek baraualdia egin zuten urtarrilaren 29tik 31raudaletxearen erabilera anitzeko aretoan. Baraualdia bukatzeko, urtarrilaren 31ntxandakako kontzentrazioa egin zen Plaza Zaharrean, kultura, kirola, merkataritza,lan mundua eta bertze gizarte arloetako eragileekin.ARGAZKIAK: AITOR AROTZENA‘Azken urratsa’ filmea grabatzen aritu dira NabazenMunduko Bigarren Gerra garaian, naziek hartutako Frantzian eroritako hegazkinpilotu aliatuei ihes egiten lagundu ziren Comete Sareari eskainitako film dokumentalhistorikoaren dramatizazio irudiak hartzen aritu dira Nabaz auzoan, Pikabeaeta Mairuerregenekoborda baserri atarietan. Film dokumentalean, sareaosatu zuen jendearen testigantzak biltzen dira eta orduko irudi eta arga<strong>zkia</strong>kere erabiltzen dituzte. Baina orduko gertakariak azaltzeko dramatizazioakere egiten dituzte, Lesakan eta bertze hainbat lekutan.akusaturi «lesioak» eraginizanaegotzidie.Ber-tze txostenak ikusi etaerabakiko du epaileakzenbat akusatu eramanendituen auzitara.


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HERRIZ HERRI | 13ETXALARHERRIA ➜ AUZOLANAOhitura zaharrei segituz, auzolanaberreskuratuko daBakoitzakaukera dezakezein lan eginedo bertzelaUdalakproposatuko duJoseba eta NereaDagoeneko urte batzukpasatu dira etxalartarrekauzolanak egitenzituztenetik.Ohiturahaubaserritaraunitzekezduteoraindik galdu eta urteanbehinedogehiagotaneuren baserrietakobideak eta kunetak garbitzendituzte. PatxikuIrisarri alkateak erran digunez,hemendik aitzineraUdalaren nahia baserrikoezgain, herrikoekere auzolanak egiteada.NORK EGIN BEHARKODITU AUZOLANAK?Etxalarren bizi diren18 urtetik 55 urte artekoherritarrek, erroldatueketazentsuansartutadaudenekegin beharko dituzteauzolanak. Horretarakoplanbatprestatu-ko du Udalak. Bi aukeraizanen dituzte herritarrek:lehenanorberakaukeratzeazeinlaneginnahiduen eta Udalari horieskatzea, urtea akabatubaino lehen egiteko. BigarrenaUdalakagintzenduen lekura joan etaerrandakoa egitea.Okindegi berria ireki da Etxalarren: HarizpeBIDE BAZTERRAK ETAMENDI-LANAKEginbeharrekolanenartean, bide bazterraketa kunetak garbitzea,kunetakzimentatzeaetapistaren batean zementuaedo todouno botatzeadaude, bertzeakbertze. Mendiari dagokionez,arbolak landatueta kimatzea, itxidurakegitea, pistetan ur-errekakegitea eta mantentzea,lehengo bide zaharraketabidaxkakgarbitzeaeta bide eta errepidebazterretan atsedentokiak jartzea daude.BertzelanbatzukereARGAZKIA: IRUNE ELIZAGOIENJoan den otsailaren 6an okindegi berria inauguratu zuen Xabier Leiza herritarrak..Harizpe Etxalarko zaporea du bere logotipoa eta 05:30etik 12:00etara irekikodu. Xabierrek erran digunez, hiru ogi mota eginez hasi da; haundiak, ttikiaketa rustikoa edo etxekoa deitzen dena. Honez gain, napolitanak eta kruasanaksaltzen ditu, baina ez dira izoztuak; etxean eginak baizik. Gozogintza gehiagosartzeko intentzioa ere badu. Ilusio handiarekin hasi dela aipatu digu etaespero duela herritarrek aukera bat ematea negozioarekin aitzinera egiteko.aipatu ditu Irisarrik: iturriakberreskuratzea,errekakozubitxoakmantentzea,kisulabeak berreskuratzeaeta harrizkoparetakzutikmantentzea.Alkateakargierrandigu auzolana arautzenduen udal ordenantzakdionez,herritarbakoitzalau auzolan egitera behartuadagoela.30 EUROKO ISUNAOraindik,ordea,Udalakezduerabakiaurtengoanzenbatauzolaneginendituen herritar bakoitzak.Lehen bezala,orain ere, auzolana egitenez duenak diruz ordaindubeharko du 30euro inguruko multa.Larraburuko BatzarOrokorraIgandehonetan,hilak21,12:30eanLarraburuanurteko Batzar Orokorraeginendute.Eztabaidatubehar diren gaiengarrantzia dela eta, elkartekobazkideeideibereziaeginzaiebatzarhorretarajoateko.Ondotik,hamaiketakoaizanenda.


14 | HERRIZ HERRIIGANTZIttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18BILTOKI ELKARTEA ➜ ZUZENDARITZA BERRIAIdoia Urtxegiizendatu duteBiltoki elkartekolehendakari berriBertze hirubokal berri sartudira JuntanTTIPI-TTAPAJuntaberrituduteBiltokielkartean. Urtarrilaren23an urteroko ohikobatzarra egin zen eta laukide berri sartu ziren zuzendaritzan.Orain arteLurdes Ibarluzeak izanduenlehendakarikarguaIdoia Urtxegiren eskuetangelditu da, eta bertzehiru bokal berri eresartu dira.Bertzalde, herrikobestetan elkartea irekiaegotea ere erabaki zen.Urteetan ostatu bezalafuntzionatu du San Migeletan,baina iaz lehenaldiz itxia egon zen.Azken batzar horretanerabaki zen aurten eguneroirekiko dela, bainabazkideentzat bakarrik,20:00etatik 00:00etara.Gainerakoorduetanitxiaegonen da.MUS TXAPELKETAKBiltokik antolatuta,mus eta partxis txapelketakjokatu dira eta joanden larunbatean hilak14,jokatzekoakzirenerdifinalak eta finalak.Geroafariaegitekoazen.IngelesapraktikatzekokanpaldiaIngelesa lantzekokanpaldian parte hartukodute Lehen Hezkuntzako4. mailako ikasleek.Hezkuntza Departamentuakantolatzen ditueningelesezkokanpaldibatzuetan parte hartzekoeskaera egin zueneskolak eta NafarroakoGobernuak onartu egindie eta beraz, parte hartzekoaukera izanen dute.Martxoaren 15etik18ra, Irunberrin (Nafarrroa)egonen dira, Nafarroakobertze ikastetxebatzuetako ikasleekineta irakasle natibobatzuekin.Giro eta umore onean inauteriakUnai eta Enaitz Bortzirietako txapeldunARGAZKIA: OSKAR TXOPERENAAurten ere gazte kuadrilla ederra elkartu zen inauterietan eskean ibiltzeko, etagiro ederrean ibili ziren etxez etxe. Haurrek eta helduek ere izan zuten inauterietanongi pasatzeko tartea.ARGAZKIA: GOIKOBadu pilotak etorkizuna herrian. Eta emaitzei erreparatu bertzerik ez dago hortazkonturatzeko. Gaztetxoak dira oraindik Unai Telletxea eta Enaitz Telletxeabaina pilotan ederki moldatzen direla erakutsi izan dute lehen ere. Azken txapelaBortzirietako eskuz banakako pilota txapelketan lortutakoa izan da. Enaitzekbenjaminen mailan 18-6 irabazi zion Gure Txokoako Yago Canterori, etahaurretan, Unai Telletxeak 18-9 irabazi zion Txarutako David Albiasuri.


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HERRIZ-HERRI | 15ARANTZAOSPAKIZUNAK ➜ INAUTERIAKInauterien ondotikMozorro Bestaeginen damartxoan30etik goiti bildudira MozorroXurien kuadrillanNerea ALTZURIMozorro antolatzaileekortzegun, ortzirala etalarunbataaukeratuzituztenhilabetea besta giroanhasteko. Ohiko arropaketa puxkak paratueta hortxe ibili ziren MozorroXuriak puskak biltzen.Ezkongabeko mutilakizan ohi dira MozorroXuriak… Behin bainogehiagotanerratendute,ordea,neskakereezdirelabaztertzen, eta nahiduenaMozorroateratzenahaldela.Horibai,ezkonduta,mozorro ateratzerikez, hori da behintzatlehengoohitura,nahizetabat baino gehiago gogoarekingelditu. Musikariak,halere, neskak,guztiak: Itziar Mitxelena,Tania Indakoetxea etaAintzane eta Gurutze Pikabea.GIRO EDERRAARGAZKIAK: MIKEL LARRETXEAInauteri ederrak izan dira aurtengoak ere, eta galdetu bertzela arga<strong>zkia</strong>n ageri direnei...Ortzegunean, hilak 4,30etik gora Mozorro etamusikariauzoetanbanatuziren eskean ibiltzeko.Eskolakobisitarenondotik,lanari ekin zioten.Ederkijoanzenegunhau,baita biharamuna ere.Ortziralean herriko kaxkokoetxeak inguratu zituzteneta egun hauetanbaserrietaherrikoetxeetakoharrera ezinhobeanabarmendu nahi izandute Mozorroek.Bertzalde, eskolakoneska-mutikoak ere eskeanibiliziren,ikasbidairakodirua biltzen.Ortziralean, bertsoafaria eta emakume afariabatuzirenAterpen,eta120 bat afaltiar izan zirenbertan. Saltsa ederra jarrizuten Irazuk eta Maiaketa 03:00 arte bertanegonziren.GorapeanMikelSalaberrirekin dantzaldiaizan zen.Larunbatekoegitarauanberrikuntza bat aipatzekoada. Haur eta gurasoenmozorrobestaetaMozorroen herri kirol etaZortziko saioaz gainera,batukada izan baitzen.Bestetan eratutako herrikobatukada taldeakberriz karrikak girotu zituen.ZOZKETAMozorroek banatutakoerrifenzozketaereeginzen frontoian. Etxezarreta,Señorbaita eta AnderAgestari zarea, kafeteraeta urdaizpikoa egokituzitzaizkien. Aipatzekoada, Mozorro Xuriek ZakutenekoPiliri oroigarriaere eskaini zietela, inauteriakantolatzen laguntzenbaitie.Goizeko ordu ttikiakarte jende aunitz ibili zirenherrian. Giro ezin hobearekin,oroitzapen politarekinizanendirainauterizaleak.Bestarakogogoz,azkenurteotanegindakoMozorro Bestarenprestaketan ari dira orainMozorro Xuriak.Herriko langileakBertzealdibatez,UdalakNafarroako EnpleguZerbitzuari dirulaguntzaeskaera egin dio langabeziandauden herritarrakherriko lanetarakohartzeko.MikelAltzurietaJonAzkarragamedikuarenetxean moldatzen aridira. Martxoan diruarenzenbatekoaren erantzunajasoko du Udalak, etahorrela, langile kopuruaeta lanaldiaren iraupenaantolatuko ditu.ETB ikustekosinadura bilketaNafarroan ETB ikustensegitzeko abian densinadura bilketa hilaren24ra arte egonen da zabalik.HerrikoEtxeangoizetanari dira sinadurakbiltzen,bainagoizezezindutenentzat, arratsaldebatez ateak irekiko dira.Otsailaren 23an, 17:00-etatik 19:00etara sinatzekoaukera izanen da.


16 | HERRIZ HERRISUNBILLAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18OSPAKIZUNAK ➜ INAUTERIAKEguraldi txarrakezin izan du inauterigiroa zapuztuKarrozendesfilean hartuzuen atsedeneuriakJaione OTXANDORENAJoan dira aurtengoinauteriak ere. Ortziralgoizeko gazteen gosariarenondotik, inauterieihasiera ematen dien suziriabotaetaigandearratserartegiro ezinhobeaizan genuen herrian.HaurrekortziraletalarunbateanUlibeltzakElkarteanberen mozorroekingozatzeko etadantzatzekoaukeraizanzuten,berendugoxozlagunduta.EmakumeekUlibeltzakElkarteanegitenden afarian markaegin zuten, 118 elkartubaitziren.Etaigandeeguerdian,herritar guztiekdesio genuena gertatuzen. Asteburu guztianbotatakoeuriaktartebatutzi zuen karrozen desfileabehar bezala egiteko.Horrela, 12:00etatik14:00etara herritarrekaurreko hilabeteetanegindako karrozekin,itzulixkan gozatu zuten,kuadrilla bakoitza egindakokarrozarenpertsonaiansartuz eta antzeztuz.Dudikgabe,herritarrekhagitz gustukoizatendituinauteriaketaaurtengoak pasatu berriakdiren arren, Sanferminakbukatzean erranohi den bezala, guttigofalta de hurrengo urtekoinauterietarako!!ETB NafarroanNafarroan ETB ikustekoaukera izango dugunedo ez beldur garaazken hilabeteetan etaARGAZKIAK: JAIONE OTXANDORENAMozorroa bakoitzak berea, baina umorea eta giro ona guztietan.gure eskubidea dela aldarrikatzekoeta honenarduradutenak, nortzukgaren eta zenbat garenjakin dezaten, sinadurabilketaegitenaridiraeskualdean.ETB ikustekoeskubidearenaldealdarrikatunahi duen guztiak,udaletxera joan beharkodu otsailaren 20abaino lehen. Bakoitzakbere Nortasun Agiria(NAN) eraman behakodu.


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HERRIZ HERRI | 17DONEZTEBEAISIALDIA ➜ OSPAKIZUNAKBertze urte batez barrikotea antolatudu Kasino elkarteak otsailaren 27rakoOtsailaren 24abaino leheneman behar daizena TitinTTIPI-TTAPALanean hasi da Kasikoelkarteko ZuzendaritzaBatzorde berriaeta horren seinale, urteroegiten den barrikoteaantolatu du otsailaren27rako. Ohi bezala,sagardotegikoegun baten gisakoaizanen da, sagardo kupeleta guzti. Afarikomenua ere sagardotegikoaizanen da: txistorrasagardo erara, bakailaoa,txuleta, gazta,intxaurrak eta irasagargozokia,kafea eta kopa.21:30ean hasiko daafaria.IZEN-EMATEAKasinok antolatzenduen ekitaldien artean,arrakastatsuenetakoada barrikotea eta jendeandana erakartzenduena. Horregatik komenida azken eguneraarte esperoan egonbeharrean, aitzinetikematea izena. Izenaemateko azken egunaotsailaren 24a, asteazkena,izanen da. Titiostatuan dago zerrendaeta apuntatzerakoan10 euroko fidantzautzi beharko da.3.000 kilo Haitira bidaltzekoGehieneko kopurua 70lagunekoa izanen da,eta izen-emateko zerrendarenordena segitukoda horretarako.Ardoa eta menuan sartzenez diren bertzeosagarriak aparte ordaindubeharko dira.ARGAZKIA: BIDELAGUN ELKARTEAHaitin gertatu zen hondamendia dela-eta, laguntza kanpaina egin zuen urtarrileanBidelagun Elkarteak Malerrekan eta Baztan aldean. Malerrekako bilketaDonezteben egin zuen eta guztira 3.000 kilo bildu ziren. Ekimen hau BeharBidasoa erakundearekin egin da, eta guztia batuta, larunbat honetan, otsailak20, aterako da Bilboko portutik Haiti aldera. Arga<strong>zkia</strong> Behar-Bidasoaren egoitzanateratakoa da.Erreka ElkartekotxirrindularienjantziakAitzineko alean aipatubezala, Erreka KirolElkarteak txirrindularientzakojantzi berriakatera ditu eta elkartetikadierazi dutenez,25 bat lagunek eskatudute ekipazio berria.Maillot motza (38euro), kulota motza (45euro), kulota luzea (51euro), jaka termikoa (90euro) eta eskularruak(13 euro) dira ekipazioberrian sartzen direnjantziak.Osasun ZentroberriaNafarroako Gobernuakizendatu du dagoenekoOsasun Zentr o b e r r i a e g i t e k oproiektuaren arduraduna.Lanak hasiak dira,eta Migel San Migel alkateakadierazi duenez,hil honetan proiektuennondik norakoakazaltzera etortzekoakdira Gobernukoak, udalordezkariekin eta OsasunEtxeko arduradunekinbiltzeko. Hartara,euren ekarpenakegiteko aukera izanendute.Osasun Etxe berriaegiteko gastu guztiakGobernuaren gain joanendira.


18 | HERRIZ HERRIITURENttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18KIROLA ➜ AIZKORA APUSTUAIgande honetanjokatuko duteaizkora apustuaArroxenek etaBordazurikMindegiaosaba-ilobenkontra arikodiraDoneztebenArkaitz MINDEGIAIgande honetan,otsailak 21, Doneztebekofrontoian 12:00-etan Malerrekekako laulagunek aizkora apustuajokatuko dute. Hilarioeta Migeltxo Mindegiaosaba-ilobak, JosebaBordazuri eta JuanitoArroxeneren kontraariko dira. Apustuahasiera batean abenduaren27an egitekoazen baina Josebak minhartu zuenez, igandehonetara gibeleratu zuten.Zortzi kanaerdikoebaki beharko dituzteigandean. 3.000 jarri dituztejokoan eta lekukoaeta gordetzaileaEzkurrako BarrankaOstatuko Jose Luis Gorostiagaizanenda.Onenakirabaz dezala, bainaherritarrak apustuarenerdian izaki, animoJoseba eta Juanito!ETB ikustekosinadura bilketaNafarroan ETB ikustensegitu nahi dugulaeskatuz sinadura bilketabat egiten ari dira herrizherri, eta IturengoHerriko Etxean ere egitenahal izanen da. Horretarakoazken egunaotsailaren 19a, ortzirala,izanen da, 11:00etatik14:00etara. Gogoanizan, datuak betetzerakoanNortasun Agirianbezala idatzi behar direla.Lapurrak bisitanOtsailaren 8tik 9rakoarratsean, lapurretaHurrengo urterarte inauteriakeginzutenHerrikoOstatuan.Dirudienez, eraikinarensarrerako atetiksartu ziren ateabortxatuta. Barreneanibili ondotik, telebista,ARGAZKIAK: AINARA MINDEGIABertze urtebetez esperoan egon beharko dugu inauteriak ailegatzeko, aurtengoakjoan baitzaizkigu. Baina umore ederrean pasatu dira eta ezin kexatu.ordenagailua, dirua,edariak... ebatsi zituzten.


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HERRIZ HERRI | 19ZUBIETAKIROLA ➜ APUSTUA LASTERKALoitzateko atakara lasterka joatekoapustua egin dute herriko lau gaztekMartxokolehenengoasteburuanjokatuko dutedesafioaGiro ederrean inauteriakFermin ETXEKOLONEAApustu gosez dagoherriko gazteria, azkenbolada honetako joeraikusita, itxura hori baitu.Alde batetik, AzkatekobordakoMieltxoMindegiak aizkora desafioaegin du bere osabaHilariorekin, IturengoArroxene eta Bordazurirenkontra. Hain zuzen,igande honetan,otsailak21,jokatukoduteDoneztebeko frontoian.12:00etan egin dutehitzordua.Baina ez da apustubakarra. Herriko bertzelau gaztek ere desafioabota baitiete elkarri, etaez nolanahikoa gainera.Baina kasu honetanlasterka ibiltzeko izanenda.Palazioko Mikel etaErrandoneko Ibaik, TomasenekoIgor etaIkazpeko Patxiren kontraeginen dute apustua.Bikoteka, herritikabiatuta Loitzateko atakarajoan beharko dutelasterka, eta bien arteanibilbidea denboraARGAZKIAK: ALICIA DEL CASTILLOJendetsuak eta parte-hartze haundikoak izan dira inauteriak, eta ezin ukatu giroederrean joan zirenik. Asteartea izaten da Zubietan egun haundia, eta eguraldialagun, oso ongi joan zen. Hurrengo urtekoen esperoan egon beharko duguorain.guttienean osatzen duenbikotea izanen dairabazlea. Martxoko lehenastebururako egindute hitzordua, bainalerro hauek idazterakoanoraindik zehaztu gabeazuten zein egunetaneta zein ordutan izanenden.Dudarik ez dago, gisahonetako apustueksaltsa sortzen dutelaherrian, ongi hartuakbaitira. Zorte on deneieta ea dena ongi ateratzenden.Ander FuenteszuzeneanfinalaurrekoetaraAgoitzeneginzenurtarrilaren31n NafarroakoBertsolari Txapelketakohirugarren final-laurdenaeta AnderFuentes Itturri izan zennagusi, 380,5 punturekin.Garaipen horrek finalaurrekorakotxartelaeman dio eta larunbathonetan, otsailak 20,Etxarri-Aranatzeko KulturEtxean ariko da,17:30ean hasita, JulioSoto, Estitxu Arozena,Xabier Terreros, OskarEstanga eta Saioa Alkaizarekinbatera. Zorteon!


20 | HERRIZ HERRIEZKURRAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18AZPIEGITURAK ➜ ERLOJU BERRIA LASTER MARTXANHeldu den asteanhasiko dira erlojuberria paratzekolanakOtsailaren 5eanalkatea Iruñekoerlojugilearekinbildu zenFernando ETXEBERRIALaster ikusiko duguerloju berria, zaharrarenordez. NafarroakoKutxaren bidez, 7.950euro lortu ondotik, hilaren5ean Iruñeko erlojugileaalkatearekinbildu zen, erloju zaharranoiz ordezkatu zehazteko.Bilera horrenondotik, lanak hurrengoastean hasiko direlajakinarazi da etaobra guztia otsaila akitzerakoegina egonenda.Teknologiaberrieiesker,zuzen eta puntualfuntzionatuko du. Horrekinbatera, egunerogoizean08:00etan,eguerdian12:00etan, ilunabarreaneta elizkizunakdiren orduetan ezkilakjotzeko programatukoda.Lau ezkontzaaurtenJoan den otsailaren5ean ospatu zen udaletxean,Ezkurran aurtenizanen diren ezkontzenarteanlehenengoa.Oraingoz, lau ezkontzaizanen dira urte honetan,eta horietatik bi zibilezeginen dira etabertze biak elizatik.Jubilatuen bazkariaARGAZKIAK: FERNANDO ETXEBERRIAOtsailaren 7an Eratsungo 18 erretiratu bildu ziren Barranka ostatuan, hildakolagunen omenez herrian meza entzun ondotik, Barranka ostatuan ederki bazkaltzeko.Eta gauza bera egin zuten Ezkurrako erretiratuek otsailaren 14an. Arga<strong>zkia</strong>nEzkurrako jubilatuak ageri dira.Txerri bodaren ohitura bizirikARGAZKIA: FERNANDO ETXEBERRIAUrteetan mantendu den ohitura izan da Eguberrien ondotik zerriak hiltzearena.Eta aurten ere halaxe izan da. Urtarrilaren 25ean, adibidez, Barranka ostatukoJose Luisek bi ale eder hil zituen, bat 120 kilokoa. Garai batean bezala, emakumeakarduratu ziren odolaz, hesteez eta gibela prestatzeaz, gero zerri-hiltzaileaketa honen laguntzaileek dastatzeko, hori bai, aurretik albaitariari gibel etamingain zatiak bidali ondotik. Gosaldutakoan, laguntzaileek zerria puskatu zutentxistorrak, urdaiazpikoak eta gainerakoak egiteko, eta 14:00 aldera bazkalduegin zuten. Afaltzeko ordua bitarte kartetan aritu ziren, eta gero zenbait lanere egin behar izan zituzten.


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HERRIZ HERRI | 21LEGASAOSPAKIZUNAK ➜ INAUTERIAKOrtziral goizeko puska biltzearekinhasiko dira inauteriakLarunbateguerdianmozorrodesfilea izanenda eta ondotikbazkaria KukuelkarteanTTIPI-TTAPA | LEGASAUrtero bezala, etaohiturak mantenduz,aurtengo inauteri garaiairitsi zaigu. Batzuetanlehenago eta bertzeetanberanduago, bainaherriguztietanbestaberexihau ospatzeko aukeraizaten dugu.Nahiz eta otsailaren17a Hausterre Egunaizan, eta eskolako haurrekOrtzegun Gizenaotsailaren 11n ospatu,Legasanotsailaren19aneta 20an izanen dirainauteriak.ORTZIRALA, 19Goizean, beheitikokarrikan puskak bildukodira. Ondotik bazkariaeginen da Kuku elkartean.Arratsaldean,berriz ere, puskak biltzeariekinen zaio, bainaaldi honetan, goitikokarrikan. Biltzen direnpuskekin afaria eginenda berriz ere Kukun etagero besta elkarteanbertan.LARUNBATA, 2012:00etan mozorroendesfilea eginen daherrian barna. Horretarakodenak Kuku elkarte t i k a t e r a k o d i r a .14:00etan bazkaria izanenda frontoian.Ondotik, DJ Txemareneskutik musika izanenda.Hurrengo egunean,igandearekin,16:00etanelkartu eta gazteen artean,frontoiko gauzakbilduko dira.OTORDUETANIZEN-EMATEAOrtziraleko afarirajoannahi duenak Kukunaurkituko du zerrenda;eta joan nahi duenakbortz euro ordaindu beharkoditu.Larunbateko bazkariraapuntatzeko epea,berriz, otsailaren 14anakitzekoa zen.UTZITAKO ARGAZKIAKLarunbateko mozorro desfilean gisa guztietako mozorroak ikusi dira azken urteotakoinauterietan, eta aurten ere hala izatea espero da.Edukiontzi guztiaktokiz aldatuko diraOtsailaren bukaeran,herriko hondakinenedukiontzi guztiak tokizaldatuko dira etaorain ez bezala, bi puntutansoilik egonen dira:Zubi Zaharrean edoUaketan kolokatuko dira.


22 | HERRIZ HERRIGOIZUETAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18OSPAKIZUNAK ➜ INAUTERIAKLarunbat honetakoparrandak emanendie bukaeraaurtengo karnabaleiAurten bigarrenaldizbazkariarekinhasiko da festaEsteban AROTZENAAstearteiñote ondorengolarunbata daazkeneko urte hauetankarnabaletako egunikindartsuena parrandazaleenkopuruari dagokioneanbehintzat.Jakina den bezala,egun horretan ixten ditukontuak MozorroenTaldeak. Oraintsu arteafariarekin batera egitenzuten hori, bainaarratsa motz xamarragelditzen zitzaielako,festa bazkariarekin hasteaerabaki zuten Mozorroekiaz. Esperimentuagustatu zitzaienez,aurten ere horrelaxeeginen dute. Bazkalondoren,eta ordaindubeharrekoak ordaindutakoan,kalejira eginendute Mozorroek tabernaztaberna. Ez gaineraedozein soinujolerenerritmoan dantzatuz,Solano eta Jon Mari trikitilariospetsuen doinuekinbaizik.Herritar arruntez ereoroitu dira Mozorroak,eta aurten, krisiak krisi,dantzaldia antolatudute plazan 20:00etanhasita, Bide batez taldearekin.Hortik aurrekoariburuz, ez dio deusprograma ofizialak, bainaigande eguerdi bitartekobueltan izanenda zer ikusi eta zerekingozatu.Bukatzeko, bidezkoada esatea, karnabalguzien antolakuntzarenardura MozorroenTaldeak hartuduela bere gain. Udalak,Umore Onak etaG a z t e A s a n b l a d a kematen diote dirulaguntzatxoamusikaksortzen dituen gastuentzat.A ze arga<strong>zkia</strong> 2010eko karnabalen kartela janzteko erabili dutena!Urrezko EzteiakUTZITAKO ARGAZKIAUTZITAKO ARGAZKIAKPatziku eta Felixaren Urrezko Ezteien berria berandu xamar jaso dugu, bainahala ere, aipatu beharreko kontua da. 1959ko azaroaren 7an ezkondu ziren LezonTxamoraberriko mutila eta Arantzako Urdingobordako neskatxa. DonostiakoArzaken egin zuten eztei bazkaria. Beste arga<strong>zkia</strong> Zarauzko Aitenetxekoada, hantxe ospatu baitzuten Urrezko akontezimendua familia giro ederrean.ARGAZKIA: J. J. ETXEBERRIAGauzak argitze aldera...Baserri askoren egoera kaxkarraz aritu gineneanaurreko alean, Txakurtxoren irudi hau zenerakutsi nahi genuena.


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HERRIZ HERRI | 23ARANOBILERA ➜ DEIALDIAUrteko bileraegingo dute SanRoke elkartekobazkideekotsailaren 27anJustifikatugabe bilerarajoaten ezdenari kobratueginen zaioKontxi eta MaiderOtsailaren 27rakodeitu zaie San Roke elkartekobazkideei urterokobilera egiteko.19:30ean izango da lehendeialdia eta 20:00-etan bigarrena eta honakogai hauek landukodira:aurrekoaktairakurrietaonartukodabatetik;2009kobalantzeaere onartuko da eta al-diberean,2010ekokuo-tak zehaztuko dira;bazkideei buruzko bajaeta altei buruz ere hitzegingo da, baita zuzendaritzareninguruan ere.Bestelako galderak egitekoaukera ere izangoda.HUTSEGITEAJUSTIFIKATU BEHARRAKontutanizatekoadabilerara azaltzen ez denguztiari,«justifikatu ezean»,urteko kuotarekinbatera, 30 euro gehiagokobratukozaizkiola.Beraz,adi egotea komenida. Bilera ostean, afariaprest egongo da gelditunahi duen guztiarentzat.Giro ederrean aurtengo karnabalak ereARGAZKIAK: AINHOA ANSAAurtengo karnabalak ere pasatu dira eta ezin uka eguraldiak ilundutako ospakizunaizan zenik. Aranoko puxka biltzea aspaldian koloka xamar dagoenospakizuna da eta aurtengo eguraldiak atzeratuta jende gutxi ibili gara baserrizbaserri umorea zabaltzen. Hala ere, herritarren harrera beste behin eskertzekomodukoa izan da eta hemendik eskerrik beroenak beraien etxeetakoateak zabaldu dizkiguten guztiei. Arratsaldean, zai-dantza beti bezalaegin zen, nahiz eta euripean ibili behar izan. Jendea ere arrimatu zen urterokofesta hau ikustera, Bilboko mutil batek guztia kamaraz grabatu zuen Dantzarienkontseiluan bilduta gera dadin Aranoko dantza hau.Gauean giro ederreanafaldu eta amaitu genuen eguna Tapia eta Leturiaren doinuekin dantzatuz.


24 | HERRIZ HERRILEITZAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18TTIPI-TTAPA ➜ HARPIDETZA KANPAINA LEITZANAurrerantzean 15 euroordaindu beharko daTTIPI-TTAPA hartzekoHilabetehonetanbukatzen dadatuakeguneratzekoepeaTTIPI-TTAPA / Asier IMAZOrain arte Leitzakoharpidedunek ez zutendeus ordaindu beharrikizaten TTIPI-TTAPAetxean hartzeagatik.Aurrerantzean, zoritxarrez,aldizkariak baliod u e n a re n z a t i b a thartzaileak berak ordaindubeharko du. Urteko15 euro da eskatzendena. NafarroakoGobernuak ez du dirulaguntzarikeman, etahorixe da erabakiarenarrazoia.Hortaz, litekeena daegunotanTTIPI-TTAPAtiktelefono deia hartzeaetxean. Hala ez balitz,hartzaileari eskatzenzaio, mesedez, TTIPI-TTAPAra deitzeko edohemen behean dagoentxartelean datuak beteeta TTIPI-TTAPAra bidaltzeko.TLuzek TxapelketanaurreraNafarroako BertsolariTxapelketatik kanpogelditu dira DiegoRiañoetaJoseLuisBarberiaZili, eta hirugarrenleitzarra, Miel Mari ElosegiLuze, berriz, oztaoztalibratu da.Hasierako fasetik 15bertsolari pasatu dira finalaurrekoetara,eta Zili354 punturekin 17.postuan gelditu da, etaRiaño 19., 350 punturekin.Luzekbakarrikeskuratudufinalaurrekoetarakotxartela, 363,5punturekin 14. sailkatuta,eta hilaren 27an Iruritanjokatuko den saioanariko da.Wushu-Kung FuTaichi txapelketaEuskal Herriko Wushu-KungFu-Taichi Txapelketahartu zuen urtarrilaren30ean kiroldegiak.Aurrerak eta Wushu-KungFuEuskalFederakundeakantolatutakotxapelketak ikuskizunbereziaeskainizueneta parte-hatzaileugari izan zen gainera.ARGAZKIA: TOLOSALDEKO HITZAJende asko lehengo eta oraingo kantak abestenUrtero bezala, herrian barrena kopla kantuan ibiltzeko kuadrilla ederra elkartuzen Santa Ageda bezperan, otsailaren 4an. Bertako musikarien eta bertsolarienlaguntzarekin buelta egindakoan, karrapean mokadu jatea egin zen. Momentupolitak igaro zituzten bildutakoek.Banabarrak eta bertsolariak GaztetxeanARGAZKIA: TOLOSALDEKO HITZAEguberriak joan baziren ere, otsailaren lehen asteburuan Atekabeltz gaztetxeanartzain andrez eta gizonez jantzita gazte ugari ikus zitezkeen. Torrean sukaldatutakobanabarrak jatera bildu ziren 30 lagun inguru. Bazkalostean, Zili etaPoligono bertsolariak arduratu ziren egonaldia alaitzeaz. Egunari berriz, amaieramusikarekin eman zioten, Garraxi taldearen kontzertuarekin, hain zuzen.Leitzako irakurleei abisuaTTIPI-TTAPAtik telefono deirik EZ baduzu hartu eta aldizkaria jasotzen segitu nahi baduzu,mesedez, deitu edo bete txartel honetan zure datuak, moztu eta bidali gure helbidera:TTIPI-TTAPA | Anduetzeta, 12 | 31760 ETXALARIzen-Deiturak.......................................................................................................................................................................................................Helbidea..............................................................................Herria........................................Telefonoa...........................................................e-Posta...................................................................................................................................................................................................................Karneta ■■■■■■■■■ Bankua ■■■■ ■■ ■■■■ ■■■■■■■■■■URTEKO HARPIDETZA: 15€ | Informazio gehiago: 948 63 54 58 | info@ttipi.net


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HERRIZ HERRI | 25ARESOGIZARTEA ➜ EMAKUMEAK LANEANPakita Arregi etaCasilda Irazusta,omenaldia mereziduten bi emakumeOhorezkoeuskaltzaina dabat eta azkenerrotaria besteaJuana Mari SAIZARMartxoaren 8an,emakume langilearen nazioartekoeguna dugu.Gu aurreratu egin garaeta bi emakume langileriburuz hitz egingo dugu:Pakita Arre gi eta CasildaIrazus ta. Bai bataketa bai besteak, lana izandute bizitzan oinarri gisa,nahiz eta biek ezberdinlandu.ANOSENEKO PAKITAPakitari dagokionez,ikasteten arloan aritu daeta bere lanen fruitu gisazerrenda luzea osatudu: Soziologia eta Po -litika Zientzietan Dokto -rea da; Euskal HerrikoUniber tsitatean kate dra -duna izan zen erretiroahartu arte, Euskal Hiz -kuntza eta Hezkun -tzaren Soziologia irakastenzituen; 1964ean sortuzen Joannes Etche -berry Andereño Eskolan,ikastegiaren zuzendariizan zen. Bertako ikas -leen tzako euskarako lehenengogaitasun-probenantolaketa berakegin zuen, baita Ikastoletanlanean ari ziren etaIrakasleen Eskolan sar -tzeko titulua behar zutenandereño gaientzatBatxilergoko Ikastaroenantolaketa ere; EHUrenOhorezko irakaslea izanPakita Arregi eta Casilda Irazustazen 2005ean eta EIRE,Euskal Irakasleen Elkartearenirakasle emerituizendatu zuten 2007an.2008an, berriz, klandestinitateanlan egin zutenandereñoei emandakoSabino Arana sariahartu zuen. Horrez gain,Gipuzkoako Foru Aldundiarensaria ere jaso zuen,60. hamarkadako andereñoeizuzendua.Irakaskuntzan ez ezik,ikerketan ere ibili da, etalan ugari argitaratu ditulanaren eta hezkuntzarensoziologia eta euskararenalfabetatze arloetan.Eta hori dena gu -txi balitz ohorezko euskaltzainberri izendatu duEuskaltzaindiak.SUTEGIKO CASILDACasilda, be rriz, AresokoARGAZKIAK: JUANA MARI SAIZARazken erro taria dugu. 94urterekin herriko pertsonaadinduena da eta1985 arte, errota betikoitxi zen arte, bertan laneanaritu zen, oso gaztealargun gelditu baitzeneta bi alaba hazi beharizan baitzituen.Bi emakumeek elka -rrekin dutena lanaren baloreada, biei hori eraku -tsi bai tzieten txikitatik.


26 | HERRIZ HERRIBAZTANttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HEZKUNTZA ➜ AZPIEGITURAKIruritan eskolaberria egiteko900.000 euroemanen dituGobernuakZalantza batzukgelditu zaizkioGurasoElkarteariTTIPI-TTAPAIbili eta buelta, egindakoahaleginek badirudierantzuna ekarri dutela.Nafarroako Gobernuak900.000 euroko inber -tsioa iragarri du Iruritaneskola berria eraikitzeko.Otsailaren 1ean jakinarazizuen erabakia, eta2011ko lehen sei hilabeteetanlanak akituak egoteaespero du. Prozesuaazkartzeko, proiektuaidatzi, zuzendu eta lanakeginen dituena aldi bereankontratatuko da.Aurkezten diren proiektuekezaugarri hauekZALANTZA«Ez dakigu diru horinahikoa izanen denbehar guztiak asetzeko.Proiektua oraindikez baitago egina»Idoia ESKUDEROIruritako Guraso Elkarteaeduki beharko dituzte: 45m 2 ko sei ikasgela eta 30m 2 ko bertze gela bat; 45m 2 ko informatika gela etaerabilera anitzeko 100m 2 ko aretoa. Aldi berean,bi komun izan beharkoditu, horietako bat 30m 2 koa ikasleen tzat etabertzea 5 m 2 koa irakasleentzat;2 m 2 ko garbiketagela; instalazioetan 15m 2 koa ere bai; irakasleengela 30 m 2 koa izanenda; zuzendari tza-gela 20m 2 koa; biltegia 20 m 2 koaeta portxea 50 m 2 koa.Aipatu 900.000 eurohoriek 2010 eta 2011koaurrekontuetatik bideratukodira, 450.000 urtebakoitzeko.GURASO ELKARTEA:«SENTSAZIO GAZI-GOZOAREKIN»2010 aurrekontuakonartu zirenerako–2009ko abenduaren23an– Iruritako GurasoElkarteak bazekien eureneskola berria eraikitzekodirua bazegoela. «Momentuhartan poz haundiahartu genuen, gureahalegin guztiak baliagarriakizan zirelako etaARTXIBOKO ARGAZKIAHainbat izan dira Iruritako Guraso Elkarteak azken hilabeteotan egindako protestak.Arga<strong>zkia</strong>n eskola aitzinean azaroaren 19an egindako prentsaurrekoa ageri da.denen artean eskola be -rrirako dirulaguntza lortugenuelako». Horrela azaldudigu Idoia EskuderokIruritako Guraso Elkartearenizenean.Nafarroako Gobernuakdirulaguntza zenbatekoaizanen den iraga -rri duen honetan, ordea,zalantza sortu zaie: «ezdakigu diru hori nahikoaizanen den gure beharguztiak ase tzeko. Proiek -tua oraindik ez baitagoegina».Eskola berria 2010-2011 ikasturterako nahidute Iruritan, baina zailaikusten dute. Gobernuak2011ko lehenbiziko seihilabeteetan eraikia egonendela erran du, eta beraz,«luzatzen bada,2011ko ekainean akitudaiteke, eta ikasturteguztia eskola zaharreanpasa beharko genuke»,dio Eskuderok. «Hala balitzere, Nafarroako Gobernuaepeak betetzenariko litzateke», proiektua2012 Planaren barreneandagoelako.Santa Ageda AlmandozenUTZITAKO ARGAZKIAAmandozko 21 ikasle eta hiru irakasleek ere SanAgeda eguna ospatu zuten. Baserritar arropak jan -t zi, makilak hartu eta herriko karriketan barna ibiliziren kantuan, eta herritarrek eskertzeko fruitu idoreta goxokiak eman zizkieten.GELAK ESKASGobernuak iragarri dituengela kopuruak erekezka sortu die: «zazpiikasgela behar ditugu, etaoraingoz sei eskaini dizkigute».Ho rrekin batera,jangelarik gabe gelditzearen«beldur» dira. Gauregun, eskolatik kanpokolokal batean ematen dietehaurrei jatera, baina«lokal hori eskola berriaeraikiko den tokitik urru -ti geldituko litzateke». GurasoElkarteko kideakazaldu digunez, «Udalarenbidez, jateko eta gurasoekbilerak egiteko gelaegokitzeko eskatu dugu,baina oraingoz ez dugueran tzunik jaso».Hezkun tza Departamentuakeskola kon tzen -trazioetan baino ez dituonartzen eskoletako jantokiak,eta Iruritaren kasuaez da hori.Hortaz, «sentsazio gazi-gozoarekin»gelditu direlanabarmendu digu Eskuderok,«eta denborarekinanimatu edo desanimatueginen gara».


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HERRIZ HERRI | 27BAZTANHONDAMENDIA HAITIN ➜ LAGUNTZA7.500 kilo bilduditu Bidelagunelkarteak Haitirabidaltzeko4.500 kiloUrdazubi,Zugarramurdieta BaztanenMaite OTEIZAHaitiko lurrikararenberria ezagutu bezain fite,munduko txoko guz -tietatik elkartasuna etalaguntza adierazteko etaeskaintzeko, hain bertzekanpaina abian paratuziren. Kanpaina guzti horienartean, BidelagunekBehar Bidasoarekin batean,berea ere ma rtxanjarri zuen elikagaiak,main dire eta mantak etaabar biltzeko.Eskualdean erantzunaarras ona izan da,Urdazubi,Zugarramurdi etaBaztanen, 4.500 kilo etaMalerrekan 3.000 kilobilduz,ohatzeko arro pakaparte.Bidelagun elkarteak,laguntza eman dutenguztiei, ziurtatu nahi izandie, laguntza guztiak Haitiratailegatuko direla ZumarragakoMercedariaAhizpen bidez. HauekSanto Domin gon dutenegoitzarat zuzenean igo -rri ko baita. Larunbat honetan,hilak 20, aterakoda lehen biziko edukion -tzia, Bilboko portutik.BETI BEHAR DALAGUNTZABidelagunek oraingolaguntza ez dela momentukobeharra ere alda -rrikatu du, aspalditik baitagoHaiti herri po breenartean, eta ai tzinerat begiratuz,lagun tza hau be -ha rrezkoa izanen delairitzi dio, ber tze hainber -tze herritan bezala.Bertzalde, Bidelaguneklaguntza eman duteneieskerrak eman nahiizan dizkie, bai baliabideakutzi dituztenakedo elikagaiak eta oha -tzeko arro pa eman dutenak,bildutakoan sailkatueta paketetan bil -tzen egon diren direnak,eskolak…Euskal presoen alde gose grebaAroztegiaproiektuareninguruan hitzaldiaGolfa eta egitasmourbanistiko-espekula -tzaileak izenburupeanhitzaldia antolatu duAroztegia... Eta Gerozer?! plataformak otsai -laren 21erako. 18:00 -etan izanen da Lekaroz -ko lehenagoko eskolan.Arabako Errioxakoherritar batek eskainikodu solasaldia eta ber -tzeak bertze, turismoareneraginen inguruan,golfa eta haren eraginezeta Arabako Errio -xan golfaren ingu ruanizan diren «eskandaluespekulatzaileei» buruzariko da.Euskaraz lan egitendutenentzakodirulaguntzaUrtarrilaren 25ekobilkuran onartu zituenUdalak euskararen normalizazioanari direnen -tzako 2009ko dirula gun -UTZITAKO ARGAZKIA«Euskal presoen eskubide urraketak salatzeko eta amnistiaren eta autodeterminazioarenbidean, euren eskubideak errespetatu eta estatus politikoak aldarrikatzeko»,Euskal Preso Politikoen Kolektiboak hainbat ekimen paratu ditumartxan urte osorako, eta tartean urtarrileko azken astean gose greba eginzuen. Baztanen ere, ekimen horrekin bat egin, eta urtarrilaren 29, 30 eta 31nbaraualdia egin zen udaletxean. Halere, salatu dutenez, «hiru egunetan GuardiaZibilaren presentzia izugarria izan zen, kanporatuak izanen zirenaren mehatxupean».Gisa berean, kritikatu dutenez, «larunbatetik iganderako arratseanbalkoian zegoen pankarta desagertu egin zen».tzak. Hala, Xorro xin Irra -tiak eta Xaloa Telebistakbakoitzak 6.215,24euro hartuko dituzte;TTIPI-TTAPAk 4.808,02euro jasoko ditu; AEKeuskalte gia ren tzat4.690,75 euro onartu ditu;Etxetik Plaza aldizkariarentzako1.284,41 euro;Na farroa Oinezek etaHe rri Urratsek bakoi tzak330,02 euro hartuko dituzteeta Euskal KantuTxapelketarentzat 600euro bideratuko dituUdalak.


28 | PUBLIERREPORTAJEAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18RepsolGas-ek gas propanoaren zerbitzua eskaintzen du Baztanen. Argazkietan Arizkun, Elizondo eta Iruritako instalazioetako batzuk.RepsolGas-ekin kontratua dutenekberdin-berdin segituko dute zerbitzuahartzen inongo gastu gehigarririk gabe■ Gai honen inguruan RepsolGas-ek bere hartzaile guztiei lasai egon daitezkeelaadierazi nahi die ■ Horretaz gain, propano kanalizatuaren gas-horniduraetengabea, garbia eta mugagabea izanen dutela ziurtatzen dieGAS BANATZAILEAKAzkeneko hilabeteotan zabaldu den informazioarenarabera pentsa daiteke RepsolGaseta Gas Naturalaren arteko akordiobat egon daitekeela (ez dago akordiorik),RepsolGas-en gas sarearen hodiakGas Natural enpresak erabil ditzan eta,gainera, gure bezeroak behartuak egonendirela Gas Naturalarekin kontratua egitera.Honi buruz RepsolGas-ek argitu nahidu ez dagoela gisa horretako akordioriketa Gas Natural gure herrietara etor tzeakGas Natural etortzeakez du behartzenRepsolen bezeroaGas Naturalekinkontratua egiteraez dituela Repsolen bezeroak behartzenGas Natural enpresarekin kontratua egitera.Dauden aukeren artean, beti bezeroarenesku dago erabakitzea nork eginendion gas horniketa. RepsolGas-en bezerobatzuk aldatzea erabakiko balute, Repsolekingelditzen diren bezeroek orain artebezela segituko lukete, berdin-berdin, horniduraetengabea eta inon go gastu gehigarririkgabe.GAS BANAKETARENBEREZITASUNAKGas propanoa edo gas naturala bana -tzeko manerak kasik berdinak dira eta bien


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18PUBLIERREPORTAJEA | 29EkonomikoaGas propanoaren abantailakEtxea berotzeko konponbide egokiaeskaintzen du RepsolGasekAldakorra den bertze edozein (elektrizitate) bainomerkeagoa. Horrez gain, bere eraginkortasun handiariesker, kalitate prezio interesgarria segurtatzen du.arteko diferentziak txikiak dira arras. Bikasuetan gasa lurpetik datozen hodien bitartezbanatzen da. Etxe bakoitzak berehartunea du eta hodia etxeak duen gasarenkontadoreraino iristen da. Gero, konta -doretik norbere etxe raino luzatzen da instalazioa.Banaketari dagokionez, generalean, gaspropanoa gasontzi handi ba tzuetan (ikusarga<strong>zkia</strong>k) egoten da eta, gero, hodien bitartezbanatzen da etxeetara. Gas naturalarenkasuan, presio altuan dator herri batzuetarahodi handi batzuen bitartez. Etapresioa jaitsi ondotik etxez etxeko banaketaegiten da. Beraz, banatze sistema berdintsuadela erran daiteke.GarbiaPraktikoaAzkarra etaerosoaArras garbia. Ingurumena babesten du eta etxetresnekgehiago irauten dute.Gas propanoarekin honako hau lortuko duzu:- Ur beroa momentuan, etenik gabe eta nahi duzun tenperaturan;galdarak bakarrik iturria irekitzerakoankontsumitzenduenez gasa, energia aurreztuko duzu.- Berogailua, minutu guttitan giro atsegina egokitzendu, aukeratutako tenperatura zehaztasun osoz erregulatuz.- Erregulazio zehatzeko sukaldea, osagai bakoitzadagokion tenperaturan prestatu dezakezu, energiabarra-barra gastatu gabe.- Eta bertze hainbertze aplikazio: bitrozeramikak, garbigailuak,lehorgailuak, ontzi-garbigailuak eta abar.Hornikuntza etengabea, azkar pizten dena, erregulaziozehatzekoa, eta erraza instalatzeko eta mantentze-lanetarako.Informazio komertziala:Repsol Gas Nafarroa 948 24 96 16PREZIOAN BERDINTSUGas propano eta gas naturalaren salneurriakEspainiako Gobernuak finkatzenditu. Batzuetan bata bestea baino merkeagoegoten da baina, gero, alderantziz eregertatzen da. Dena den, urte osoko batezbestekoa kontuan hartzen bada, biak osoparetsu ibiltzen dira. 2009an gas naturalarenbatez bestekoa 0,043€kw/h izan zeneta gas propanoarena 0,049€ kw/h.SEGURTASUNASegurtasun neurriak gero eta handiagoakdira, arauak gero eta zorrotzagoak etagas-isuriak sumatu eta eteteko sistemakgero eta fidagarriagoak. Bi kasuetan instalazioakgas-instaladore baimendu batenbitartez eginez gero, instalazioei tokatzenzaizkien errebisio guztiak eginez gero etainstalazioak eta aparatuak ondo erabilizgero, ez da izaten segurtasun arazorik.Gas propanoaren kutsadura tasaEnergia Teknologia Errendi mendua (%)Emisio faktoreak (g/KWh) errekurtsoareniturburu naturaletik hasi eta azken erabilera bitarteCO2 NOx COV CO PSGas Naturala Galdara arrunta 90 252 0,32 0,05 0,05 0,08GLP (=Propano) Galdara arrunta 90 291 0,27 0,05 0,05 0,009CO2NOxCOVCOPS(Karbono dioxidoa): Negutegi Efektua deitzen denaren eragilea(Nitrogeno Oxidoa): Euri azidoen eta hirietako lainoren eragilea(Konposatu organiko bolatila): Minbizia eragiten duten konposatuak(Karbono monoxidoa): Konposatu toxikoa(Partikula solidoak): Hirietako lainoen eragilea


30 | HERRIZ HERRIBAZTANttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18KULTURA ➜ KANTUGINTZABere lehenbizikoemanaldia eskainidu Baztango KoruttikiakBaztangohaurrak partehartzeraanimatu dituzteMaite OTEIZAAhots berriez horni -tzeko asmoz, BaztangoKoru ttikia sortu du ElizondokoAbesbatzak.Baztango 6-14 urte bitartekohaurrek osatuada abesbatza ttikia (Oronoz,Gartzain, Irurita, Berroeta,Elizondo...) eta ganden buruilean eman zioteneuren ibilbideari hasiera,Maki eta CristinaUrtasunen zuzendaritzapean.Abesbatza ttiki honenasmoa aspaldikoa da,eta denbora luzez, bertakozenbait partaidek,Nafarroan eta Nafarroatikkanpo, hainbertzeikastaroetan parte hartudute, ahotsa lan tzeko,hala nola. Helburua hau -rrak ongi pasatzea, musikarekikoharremanasor tzea eta aldi berean,Elizondoko Abesbatzekoharrobia sortzea da,azken finean, jende helduaerakartzea zaila baita.Ortzegunero, 17:30 -ean Arizkunenea KulturEtxean egiten dituzte en -tsaioak. 30 haur ingu rubiltzen dira, baina antolatzaileenerranetan, nahiduen guztiarendakoateak irekiak daude, etaBaztango haurrak partehartzera animatu dituzte.LEHEN EMANALDIAJoan den ilbeltzaren31n, bere lehenbizikoemanaldia eskaini zutenIruritako Damaso ZabalzaGizarte Bilgunean. Etaarrakasta haundia izanzuen, aretoa gainezkaegon bai tzen, kontzertuaniraun zuen ordu erdian.Maritxu nora zoaz,UrmaeleanetaWybehla brizabelicka kantuak eskainizituzten, bertzeenartean. Pianoan CesarVallejo, akordeoiarekinAnbulantziak gidatzeko ikastaroa UGTk antolatutaLeire Telle txea, eta txirulaeta klabearekin XabierUrtasun aritu ziren.Txileko presidenteazoriondu izanasalatu du EzkerAbertzaleakUdalak Sebastian PiñeiraTxileko presidentebe rriari babesa emanizana salatu du BaztangoEzker Abertzaleakohar bidez. Amaren aldetikBaztanen erroakdituena da Piñeira etaUdalak, NaBairen ekimenezeta UPNren babesarekin,zorionakeman dizkio.Ezker Abertzaleakkritikatu duenez, «Piñeiramultimilioiduna etaeskuinda rra da, Pino -txeten diktadura aldianaberastu zena, eta hortan,zerikusia izanen duseguraski bere anaia JosePinotxeten gobernuanministro aritu izana».Hauteskundeotan Pinochet-zaleenbabesa hartuzuela ere nabarmendudu Ezker Abertzaleak.«Piñeiraren lana Txilekoherriaren alde izanendela erraten daUdalaren idatzian, etaho rrekin ez dugu inolazere bat egiten», dio oha -UTZITAKO ARGAZKIANafarroako UGTko Garraio Federazioak Anbulantzietan muturreko egoeratangidatzea hobetzeko ikastaroa egin zuen otsailaren 4, 5 eta 6an Baztan-Bidasoan.Espainiako Sustapen Ministerioa finantzatuta egin zen eta Lesakan, Doneztebeneta Leitzan ari diren Ambulancias Baztan-Bidasoa enpresako 17 langilekhartu zuten parte. Ikastaroaren alde teorikoa UGTk Beran duen egoitzanegin zen eta alde praktikoa Elizondon.rrak, «Piñeirak ordezka -tzen dituen klase intere -sak Txileko oligarkiarenakbaitira, eta bere programapolitikoa langileriareneta herriko sektoreeenkontrakoa da».Bide honetan, Mapu txehe rriak jasaten duen«zanpaketa» indartu eginendela ere iritzi dioEzker Abertzaileak.Udalaren erabakiarenharira, «NaBaik duennoraez ideologiko etapolitikoa agerian» utzinahi dutela adierazi duteoha rrean, eta Txilenbaztandar jatorria dutenlangile eta herritararruntak agurtu dituzte.


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HERRIZ HERRI | 31BAZTANAZPIEGITURAK ➜ KOMISARIAErabetan eginen daForu Poliziarenkomisaria berriaGobernuakonartu egin duUdalakproposatutakolurzatiaTTIPI-TTAPABaztanberri plazank o m i s a r i a e g i t e k oproiek tua alde baterautzi, eta azkenean, Erabetanegitea erabakida. Horko lurzati batproposatu baitio UdalakNafarroako Gobernuari,eta honek otsai -laren 8an eman zionbaiezkoa. Iragarri bezala,Udalak dohainikutziko dio eremu horiGobernuari, honek komisariaberria egin dezan.Milioi bat eurokogastua aurreikusi duteeta obra guztia Gobernuarengain joanen da.ARGAZKIA: WWW.NAVARRA.ESIrudian gorriz ageri den zati hori proposatu du Udalak Foru Poliziaren komisaria berria egi -teko, eta Nafarroako Gobernuak onartu egin du.Proiektua lizitazio faseandago momentuhonetan, eta komisariaeraikitzeko gehienez12 hilabeteko epeaegonen da. Behin lanakakituta, eraikin be -rrian kokatuko dira foruzainaketa euren ibilgailueta gainerako materialak.2006ko abenduanerabaki zen komisariaberria egitea, eta geroztikSantiago Karrikaneduki dute foruzainekegoitza. Joan denurteko apirilean, ordea,k o m i s a r i a b e r r i aBaztanberrin egiteaerabaki zen, baina auzotarreneta herritarrenartean kontrako jarreranagusitu zen. Manifestazioaere egin zenerabakiaren kontra.Hain bat arra zoi zituelaerra nez, Udalakbaztertu egin zuenBaztanberriko proiektuaeta orain, Erabetekolur eremu bat proposatudu. Nafa rroakoGobernuak, bere aldetik,onartu egin du tokibe rria.


32 | HERRIZ HERRIBAZTANttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18BERTSOLARITZA ➜ NAFARROAKO TXAPELKETABertsolari Txapelketako finalaurrekoajokatuko da otsailaren 27an IruritanSei bertsolariariko diralehian, tartean,Iñaki AlemanherritarraARGAZKIA: BERTSOZALE ELKARTEAOtsailaren 6an Garesen jokatu zen lehen faseko azken saioa, eta hiru urtez NafarroakoBertsolari Txapelketatik kanpo izan den Estitxu Arozena lesakarra nagusitu zen, alde haundiaatera zion, gainera, Eneko Lazkoz bigarren sailkatuari. Arga<strong>zkia</strong>n, ezkerretik hasita,Alazne Untxalo iturendarra –bertsotan–, Xabier Terreros lesakarra, Ioar Tainta lesakarra,Estitxu Arozena Lesakarra, Jon Elizetxe gartzaindarra eta Eneko Lazkoz etxarriara.TTIPI-TTAPAAzken-laurdenak akituta,aste hondar honetansartuko da finalau -rrekoetan NafarroakoBer tsolari Txapelketa.Etxarri-Aranatzen jokatukoda lehenbizikoa,larunbat honetan KulturEtxean, eta Julio Soto,Estitxu Arozena lesakarra,Ander FuentesIttu rri zubietarra, XabierTerreros lesakarra,Oskar Estanga eta SaioaAlkaiza ariko dira lehian,17:30ean hasita.Otsailaren 27an bigarrenfinalaurrekoa jokatukoda eta hau IruritakoGizarte Bilguneaneginen da. IñigoOlae txea lesakarra, XabierLegarreta aranoa -rra, Julen Zelaieta beratarra,Iñaki Aleman iruritarra,Iñigo Ibarra etaMigel Mari Elosegi Luzeleitzarraren txandaizanen da. Saio hau ere17:30ean hasiko da.Hirugarren eta azken finalaurrekoaAtarrabianjokatuko da martxoa ren7an Indurain Anaiak kiroldegian,17:30etik ai -tzi nera. Bertsotan arikodirenak Jon Barberenaelizondarra, ArkaitzGoikoe txea, EnekoLazkoz, Oier Lakuntza,Jon Elize txe gartzaindarraeta Aimar Karrikaizanen dira.18 BERTSOLARIFINALAURREKOETANAzken-laurden ba -koi tzeko irabazleak–Goikoetxea, Legarreta,Itturri eta Arozena–eta puntuaziorik onenalortu duten 11 bertsolariak–tartean, Zelaieta,Aleman, Luze eta Elizetxe–dira finalaurrekoetarapasatu direnak,eta Soto, Olaetxea etaBarberena, berriz, zuzeneansail katu dira ai -tzineko urteko txapelketanlortutako emai -tzen ondorioz.


Loreak eta landareak


34 |ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18Prestatu lorategiaLorategiak, balkoiak eta barnealdeak berpiztuegiten dira udaberrian. Hortaz, garai egokia dalan batzuk egiten hasteko: belarra zaindu,zuhaixka-hesiak eta arbolak kimatu, ongarriakbota, txertoak egin…Lorategiko zainketa orokorrakMartxoa hilabete ezin hobea da neguan atera diren belar txarrakkentzeko. Bertzalde, izotzik egiten ez duenean, hostoiraunkorreko eta erorkorreko landareak landa daitezke. Horibai, lurrak ez du bustiegia egon behar. Udaberria goiztiarrabada, udako bulboak eta tuberkuluak landatzeko garaia da.Soropilaren zainketaTenperaturak epeltzean (15-18 gradu), feltro-geruza eskuarebatez aska daiteke. Horrela, belarrak leku gehiago izanen duhazteko. Zainak hobeki garatzen dira, iraultzen denean lurraaireztatzen delako.Kimatze-lanakMartxoaren erdialdean eta amaieran has zaitezke kimatzelanakegiten. Arrosen kasuan, justu txertaketa-tokiaren gainetikmoztu behar dira eta kimu berriak atera baino lehen;horrela, oparoagoa izanen da loraldia.Zuhaixkak 45 cm.ko altueraraino utz daitezke. Igokarien adarnagusiak ez dira inausi behar, bai ordea, bosgarren mentutikgorako aldeetakoak.


udaberrirakottipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18| 35Kubetako landareakLorategian kubetako landareak badituzu, berriak landatzekogaraia da. Hala ere, kontu izan izozteko arrisku handia dutenespezieekin. Negua idor joan baldin bada, komeni da erregularkiloreontziak eta udaberriko bulboak ureztatzea. Aldiz,euri dezente egin badu, loreontzien drainatze-zuloak aztertubehar dira.


36 |ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18Fruta-arbolak,bertako barietateakarriskuanFruta-arbolak etxera hurbildu genituenetikmilaka urte pasatu dira. Orainmodan dauden animalien klonak, landareetanez dakigu noiztik erabiltzendiren. Inork ez daki hazirik, sexuennahasketarik gabeko lehen ugalketanoiz egin zen. Aldaxka izanen zenlehena, noski, eta txertoa edo mentuaondotik.TxertoakTxertoarekin bi landare betirako lotzendira sinbiosian, batek sustraiak jarrikoditu, adaburua besteak. Lan honekonura ugari dakar: bestela bizi ezingolitzatekeen ingurunera egokitzeko,gaitz eta izurriteei aurre egiteko, ohibaino azkarrago fruta emateko…Ugalketarako sistema gisa txertoaerabiltzeak Euskal Herriko bi paisaianagusien berri ematen digu: isuri mediterraniarreanmahatsondoa; isuriatlantiarrean, aldiz, sagarrondoa.Mahatsarena edo sagarrarena, ardoarenbueltan garatu dugu hemen, iaerabat, eztitzearen edo txertaketarenartea.Artea bai, bi edo hiru landare txertatuzgure baserritarrek sortzen zituztenak.Zituztenak, bai, arras galtzen ari denezagutza baita. Gero eta fruta arbolagutiago landatzen dira eta horiek,maiz, kanpokoak edo urrutikoak.Dagoeneko berandu da ezin bertakoagoakditugun fruta arbolen barietatebasakak babesteko. Nola edo hala,horiek biltzea bezain oinarrizkoa daoihanetan gero eta bakanagoak direnmentuoinak, barietate basakak, salbatzea.Gure kulturaren oinarrietanere, lurrak ematen dizkigun fruituetan,ardoetan... kanpoeder!Marka da geurea!


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18| 37


38 | HERRIZ HERRIURDAZUBI/ZUGARRAMURDIttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HEZKUNTZA ➜ LAUGARREN HIZKUNTZA IKASTENEskola orduetatik kanpo ingelesa ikastenhasiko dira haurrak hurrengo ikasturteanIngelesezaritzekohelduak ereastearterobiltzen diraTTIPI-TTAPAEleaniztasuna lan -tzeko proiektu berriaabiatu dute Urdazubi etaZugarramurdiko eskoletan.Joan den urtekourrian hasi ziren asmoarekinbueltaka, eta emai -tza hu rrengo irailetik ai -tzinera ikusiko da, ikasturteberria hasten denean,alegia.Gaur egun, bi eskoletanhiru hizkuntza lan -tzen dira: euskara, gaz -telania eta frantsesa.Baina eleaniztasunarenproiektu honekin laugarrenbat ere ikastenhasiko dira haurrak:inge lesa.Helburu horrekin, irakasleekIdoia Menta be -rri rengana jo zuten, zenbaiturtez Ingalaterran etaAustralian bizitua baita,eta ingelesa ederki menperatzenduelako. Idoiakgogoz hartu zuen proposamena,eta hala, helduden irailean in ge lesaerakusten hasiko da eskolakohau rrei, eskola orduetatikkanpo. Horretarako,ilbel tzean beraketa ber tze irakasle batekikastaro bat egin zutenLekarozen.DATUA16FAMILIAKagertu dute interesaingelesa ikastekoabian paratuko denegitasmo honetan.METODOLOGIADIBERTIGARRIAJolas, ipuin, kantu etaeskulanen bidez ikasikodute haurrek ingelesa,astean ordubetez.Momentuz erantzun onahartu du, 16 familiak interesaagertu baitute. Ilbeltzaren26an Klaustroaketa Eskola Kontseiluaklehenbiziko bileraegin zuten eta egitasmohonen alde agertuziren.HELDUAK ERE INGELESEZSOLASEANJende heldua trebatudadin, ingelesez min -tza tzeko talde bat eresortu da. Astearteroelkart zen dira, 16:30eanZugarramurdiko eskolan.Bertzalde, ingelesaikasteko proiektua hauf i n k a t u t a , b e r t z ehizkuntzekin hastekoasmoa ere badago, katalana,erraterako. Ikusikoda denborarekinazkenean zer egitenden.ARGAZKIA ETA TESTUA: MARGARI ETA KOROInauterietako besta eta Kominiatzeak aurten UrdazubinGure bi herri ttiki hauek hainbat gauzetarako elkartzen dira. Betitik udaletxekoidazkaria bera izan dugu, eta medikua ere bai. Don Justino hil zenetik, apezaere bera dugu. Elizako kantariak ere elkarrekin aritzen dira... Eta badira 30 urteeskolak ere elkartu zirela. Hori dela-eta, ekitaldiren batzuk urtez-urte herrisaindan egiten dira. Aurten Urdazubin eginen dira bai Kominiatzeak (Jaunar -tzeak) eta bai eskoletako inauteri-besta ere. Arga<strong>zkia</strong> gan den urtean inauterietanegindako bestakoa da.Atxuria Mendi Taldeak urtekoateraldien egutegia zehaztu duKoro eta MargariZugarramurdiko Atxuria Mendi Taldeak2010. urterako ibilaldien egutegiaprest dauka. Norbait berriaanimatzen bada, jakin dezala hilabetearenazkeneko igandean egitendirela.Hauek dira aurtengoz antolatu direnateraldiak:• Ilbeltzean: San Anton.• Otsai lean: Azkaine.• Martxoan: Ezkaba (Iruña).• Apirilean: Berroeta-Lantz (SantiagoBidea).• Maiatzean: Centinela mendia.• Ekainean: Mendaur.• Irailean: Bera-Hendaia (hondar -tzaraino)• Urrian: zortzi milak (Belate).• Azaroan Harpetako saindua(Otxon do).• Abenduan: Aiako Ha rriak.


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18PUBLIZITATEA | 39


40 | HERRIZ HERRISENPEREttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HAUTESKUNDEAK ➜ MARTXOAREN 14AN ETA 21EANBessonart auzapezaForces Aquitainezentristen zerrendanaurkeztuko daAkitaniako bozetanTaldekozerrendaburuaJean Lassalleizanen daFranck DOLOSORMartxoaren 14 eta21ean lurralde hauteskundeakeginen dira etasenpertarrek bozkatubeharko dugu Akitaniakolurralde kontseiluaberritzeko. Egun hauetan,eskuin eta ezkerrekozerrendak presenta -tzen ari dira eta hautagaienartean senpertarezaguna agertzen da,andere auzapeza.Modem alderdi zentristakForces Aquitainetaldea osatu du boz hauentzat.Akitaniako ze -rren daburua Jean La -ssa lle diputatu biarnesada eta Pirineo Atlantikoetakoburuzagia JeanJacques Lasserre departamendukopresidentordea da. Lasse -rren zerrendaren seiga -rren tokian agertzen daChristine Bessonart.Duela zonbait aste bozetanez zela presentatukoerran zuen FranceBleu Pays Basque irratianbaina azkenean ideiazaldatu du. La Semainedu Pays Basque astekarianesplikatu du lu -rralde hauteskundeakinteresgarriak direla. Zerbeitbehar omen du aitzi -natzeko. Bertzeak lagundunahi ditu eta horiegin dezake lasaiki,be re erranetan, kezkarikedo behar materialikez baitu. Horiek oro aipa -tu ditu berriki prentsan.Dioenaz, ezin da sekulanerran iturri hortatikez dela edanen. Momentuz,gusturat ibilki daHerriko Etxean baina ezdu deus baztertzen.Gogoratu, auzapezaizateaz gain, UztaritzekokantonamendukoHartzaren bisita ihauterietankontseilari nagusiarenordezkoa, Hego Lapurdikoherri elkargoko presidentordea eta Iparraldekoauzapezen biltza -rreko presidenta delaBessonart.Bateraren kontsultaMartxoaren 14an,bozen lehen itzuliaz gain,BATERA plataformarenherri galdeketa eginenda jakiteko herrita -rrek zer dioten euskallurralde bat sor tzeari buruz.Aferak polemikahaundia sortu du prefetakgutun bat igo rri baitieauzapez guziei, auzapezakestatuaren ordezkariakdirela oroitaraziz,hauteskundeak bizikiga rrantzitsuak direlaeta ezin direla gauzaknahasi. BATERAren abokatakerantzun du kon -tsulta hori ez dutela auzapezekantolatzen etaez dela nahasmenduriksortuko. France 3 EuskalHerri telebistari eskainizion elkarrizketanbiziki hasarre agertu zenauzapeza erre zebitu zuengutun hori biziki ho -tza, zorrotza eta politeziagutikoa baita. Kon -tsulta egiten utziko duelaerrepikatu du hautetsiekzilegitasuna dutelakozhori egiteko.ARGAZKIA: ARANTXA LEIZAGOIENIhauterien karietarat, Hartza ibili da karrika nagusian barna. Auzoetan, aldiz, Zirikolatzeuskal dantza taldeko gazteen bisita izan dute, ohiturari jarraikiz dan -tzariak etxez etxe ibili direlakotz. Bertzalde, Zamora jaun andereak urrezko eztaiakospatu dituzte berriki eta horren karietarat herriko etxeko agintarien bisitaeta opariak izan dituzte. Goresmenak.EtorkizunekoautoakIbilgailu elektrikoakerosiko dituztenez pen -tsatzen ari dira HerrikoEtxean. Iparraldean gisahuntako ibilgailuaksaltzen dituen enpresakate idekitze egunaegin du berriki eta han -txe izan zen M. KochHe rriko Etxe ko zerbi -tzu teknikoen burua.TTIPI TTAPAri erran dionez,«tresna berri horiekinteresatzen zaizkiehautetsiei eta ez dadudarik ondoko urteetanerosi beharko ditugula».


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HERRIZ HERRI | 41SARAMUS TXAPELKETA ➜ SARAKO IZARRAK ANTOLATUTAJerome Praderek etaFrederic Barnetxekirabazi duteErrugbiko mustxapelketa36 bikotekparte hartudute aurtengoedizioanXan HARRIAGUEUrtero bezala neguan,Sarako Izarra errugbitaldeak mus txapelketaantolatu zuen joanden urtarrilaren 30ean.Aurtengoan JeromePraderek eta FredericBarnetxek irabazi zutenfinalean, Serge Bats etaJean Baptiste Ameztoymendean hartuz. Arra -tsalde batez iragan zentxapelketa eta guztira36 taldek parte hartu zuten.Bikoteak sailkatzekopartidak jokatu eta gero,txapelketa hiru mailatanbanatu zuten: nagusia,bigarren maila etahirugarren maila. Aipatubezala, nagusian Pradereeta Barnetxe gailenduziren. Bigarrenmailan, berriz, Elizeiri aita-semeakSimon etaChristophezek irabazizuten. Finalean Devoucouxeta Iguinizi irabazizieten. Bigarren mailakofinalean, azkenik,Sandrine Orgogozo etaOdile Ayez, Beñat StMartin eta Peio Iriba -rreni nagusitu zitzaizkien.Txapelketaren ondo -tik, anitz izan ziren afal -tzeko gelditu zirenak.UTZITAKO ARGAZKIAJean Marie Pradere eta Patxi Jauregi taldeko ordezkariak, Jerome Pradere eta FredericBarnetxe aurtengo irabazleekin batera.Zango Arin elkarteak ateraldi txikiaketa luzeak antolatzen ditu astean bitanUsaian bezala, Zango Arin mendianoinez ibiltzeko elkarteak hainbat ateraldiantolatu ditu hilabete huntan.Hilabeteko lehen asteartetan Esnaurrenibili ziren Zuhalmenditik abiatuz,ondokoan Hiru Mugetako lepoanNabarlatzetik abiatuz, eta astehuntan, berriz, Ibantelin Lizuniagatikupatuz. Heldu den asteartean,Olaraino joanen dira Urdazubitik abiatuz.Ibilbide irekiak dira eta edozeinekparte har dezake. Interesatuakdirenak 13:30ean bildu behar diraApezetxearen aparkalekuan. Hiruoren inguruko ibilbideak izaten dira.Baina gisa berean, ostegun guzizibilbide luzeagoak edo egun osokoateraldiak antolatzen ditu. Hilabetekolehen ostegunean Artzamendikobordaraino upatu ziren eta bigarrenean,berriz, Atxuriara. Leheneanmehatzeko lepotik abiatu ziren etabestean Lizarrietatik. Ostegun huntan,Larrun kaskora joanen dira Atekaleunenbarna. 25ean, aldiz, herrikolurrak utzi eta barnealdera joanendira Ahuskiko iturria eta Ursulaikustera joateko.


42 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18.EZKONTZAKAsier Hernandorena Lizaso eta LeireArretxea Txoperena, Legasakoaeta Igantzikoa, otsailaren 6an Igantzin.Joxeja Maiza Begiristain eta MaiteZabaleta Gomez, Etxarri Aranatzekoaeta Leitzakoa, otsailaren 8an Etxarri-Aranatzen.Norbaitek bere datuak sortze eta ezkontzenatalean agertzea nahi badu, 948 635458 telefonoradeitu beharko du.SORTZEAKAnder Larburu Elizalde, Etxalarkoa,urtarrilaren 21ean.Ainara Zelaieta Aleman, Elizondokoa,azaroaren 19an.Kemen Mitxelena Zubieta, Lesakakoa,urtarrilaren 29an.Rebeca Larraya Navarro, Leitzakoa,urtarrilaren 17an.Aiert Dorronsoro Iparragirre, Leitzakoa,urtarrilaren 25ean.Danel Urtxegi Urra, Igantzikoa, urtarrilaren24an.Nahia Etxeberria Perurena, Goizuetakoa,urtarrilaren 20an.Maialen Maritxalar Ibarra, Mendillorrikoa,urtarrilaren 27an.Eneko Otxoa Goñi, Elbetekoa, otsailaren5ean.Norbaitek bere datuak sortze eta ezkontzenatalean agertzea nahi badu, 948 635458 telefonoradeitu beharko du.HERIOTZAKJesusa Elizalde Gortari, Urdazubikoa,urtarrilaren 30ean, 83 urte.Juan Arburua Mendiburu, Urdazubikoa,urtarrilaren 27an, 81 urte.Fermin Ibarra Agesta, Sunbillakoa,otsai laren 6an, 85 urte.Carmen Iratzoki Telletxea, Lesakakoa,urtarrilaren 28an, 81 urte.Francisco Urrotz Erbiti, Urrozkoa, urtarrilaren28an, 75 urte.Mª Camino Ordoki Biurrarena, Berakoa,otsailaren 1ean, 91 urte.Francisca Iriarte Dorragarai, Oieregikoa,otsailaren 1ean, 80 urte.Miguel Arretxea Ariztia, Urdazubikoa,otsailaren 6an, 89 urte.Miguel Eraso Arregi, Doneztebekoa,otsailaren 7an, 67 urte.Maria Eraso Alduntzin, Doneztebekoa,otsailaren 7an, 99 urte.Manuel Iturriria Etxenike, Erratzukoa,otsailaren 7an, 56 urte.Luis Mitxelena Abanz, Lesakakoa,otsai laren 7an, 78 urte.FerminIBARRA AGESTASunbillan hil zen, 2010eko otsailaren 6an,85 urte zituelaEgun gogor hauetangure ondoan izan zareteneta gure saminarekinbat egin duzuen guzieimila esker.EMAZTEA, SEME-ALABAK ETA FAMILIA


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18| 43KIROLASOKATIRA ➜ MUNDUKO TXAPELKETAAmaiur eta Beti Gazte Italian jokatukoden Munduko Txapelketan ariko diraOtsailaren25etik 28rajokatuko daTTIPI-TTAPA | AMAIUR/LESAKAEuskal Herriko GomaGaineko Sokatira Txapelketaaste hondar honetanbukatuko da, eta horrenondotik, Italiara begi -ra jarriko dira Amaiur etaBeti Gazteko taldeak. Izanere, otsai l a ren 25etik 28raCesenaticon jokatukoden Munduko SokatiraTxapelketan parte hartzekoakdira Amaiurko gizonezkoaketa Beti Gaztekoemakumezkoak, 560eta 600 kiloko kategorietanbaztandarrak eta 500eta 540 kiloko mailetanlesakarrak.ESALDIA«Itxaropena ez dagaldu behar, bainakontuan hartu beharda lehen aldia dela»Paxkual TABERNABeti Gazteko entrenatzaileaAmaiurko eta Beti Gazteko sokatira taldeak Euskal Herriko Txapelketan.ESALDIA«Euskal Herrian eremaila haundia dagoeta zaila izanen dafinaletan sartzea»Joxe URRUTIAAmaiurko entrenatzaileaAMAIURRENTZATBIGARRENAMunduko txapelketabatean parte hartzenduen bigarren aldia duAmaiurrek. 1995ean izanzen aitzinekoa, Gasteizen.«1994an Euskal Herrikotxapela jantzi genuen600 kilokoen kategorian,baina ondoko urtean,ez ginen soberaprestatu, eta nahiz eta tiradaonak egin, ez ginenfi naletara pasatu», azaldudigu Joxe Urrutia entrenatzaileak.12 lagunekotaldea joa nen da Italiara:Fermin Iparragirre,Joxean Iriarte, Iñaki Iriarte,Oskar Telletxea, JuanmaIrigoien, JoxemielBengoetxea, Auxtin Ariztia,Mieljoxe Ariztia, IñakiUrrutia, Esteban Mendiburutiratzaileak, JoxeUrrutia en trena tzailea etaitzultzaile bat.Zaila ikusten du JoxeUrrutiak finaletara pasa -tzea, maila haundia baitagoEuskal Herritik ateragabe ere: «Gu bainogoitirago dagoen taldebat badugu Euskal Herrian,Abadiño, eta IparraldekoÑapurrak erejoa tekoa da eta gure gibeletikizanagatik, arrashurbil dago. Atzerriko taldeaknola dabiltzan ezdakit, baina zaila izanenda finaletan sartzea».Ez da Amaiurren helburuadominak lortzea, baina«serioxeago» entrenatudute aurten, eta ikasitakoarekin«esperientziahar tze ra» doazela aipatudigu Urrutiak.BETI GAZTEKO NESKAKESTREINAKOZMunduko txapelketabatean parte hartzenduen lehenbiziko aldiaizanen da Beti Gaztekoneskentzat. Baina gogoregiteko prest daude:«Ahalik eta hobekiena ibilinahi dugu», erran diguPaxkual Taberna entrenatzaileak.Prestakuntza«ona» egin dutela nabarmendudigu, eta alde horretatik,«dominaren bateskuratzeko itxaropena»baduela ere aitortu digu.«Itxaropena ez da galdubehar, baina kontuan hartubehar da lehenbizikoaldia dela eta ez dakigulahan zer izanen den».15 lagun joanen diraLesakatik Italiara: OnekaZapirain, Maider Zapirain,Oihana Almandoz, MirenARGAZKIA: KOLDO ALDUNTZINAlkorta, Irati Martiarena,Karmele Pikabea, NereaMaia, Karmele Irastorza,Arantxa Feito, Ainhoa Al -tzugarai, Naiara Maia etaEstitxu Almandoz tira -tzaileak, Taberna entrenatzailea,eta prestatzailefisikoa eta emai tzez arduratukoden bertze bat.Lehia gogorra esperodu Tabernak Italian, etxe -ko zein kanpoko taldeekin:«Euskal Herriko taldeekinizanen dugu lehia,eta Txina, Japonia etaHerberetakoak ere hordaude. Teknikoki desberdinada eta horrek aukerakere ematen ditu».Munduko txapelketanurrea eta zilarrarekin etorriziren Beti Gazteko mutilak2004an Glasgowtik(Eskozia), eta tartean izanzen orain nesken entrenatzaileadena. Tabernarenorduko «esperientziapolita» gogoan, ea ongimolda tzen diren Amaiureta Beti Gazte Italian.


44 | KIROLAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18HERRI KIROLAK ➜ NAFARROAKO JOLASAKOtsailaren 28an hasiko dira neskamutikoentzako Herri Kirol JolasakArantza, Igantzieta Basaburuakparte hartukoduteTTIPI-TTAPANafarroako Herri KirolFederazioak urteroantolatzen dituen KirolJolasak otsailaren 28anhasiko dira, eta hilabeteberanduago akitu,martxoa ren 28an. Ohibezala, hiru kategoriatanjokatuko dira: kimuenmailan (98-99 urteetanjaiotakoak); hau rrenmailan (96-97 urteetanjaiotakoak) eta kadeteenmailan (94-95 urteetanjaiotakoak).Kimuen mailan probakonbinatuan baka -rrik ariko dira, hau da,Arantzak, Igantzik eta Basaburuak ateratzen dituzte taldeak eskualdean.koxkor biltzen (zortzikoxkor), txinge kin (80metro 3 kiloko txinge -kin), zakuarekin (3 lagunek80na me tro 6 kilokoarekin)eta lasterkaARTXIBOKO ARGAZKIA(160 metro). Haurrak etakadeteak, aldiz, probakonbinatuetan eta sokatiranariko dira.Haurren lana hau izanenda: 10 koxkor bildu,5 kiloko txingekin 80me tro egin, hiru lagunek10 kiloko zakuarekin80na metro, 160 me -tro lasterka eta 70 zentimetrokobi kor te arpanean.Sokatiran aritzekopisua 480 kilokoa izanenda.Kadeteen eginbeha -rra ondokoa izanen da:12 koxkor, 60 me tro 10kiloko txinge kin; hiru lagunek80na metro 15kiloko zakuarekin, 240metro lasterka eta 70zentimetroko bi kortearpanean. Sokatirarakopisua 540 kilokoa izanenda.ESKUALDEKO TALDEAKEskualdeko taldeeidagokienez, kimuenmailan, Igantzi eta Basaburuakparte hartukodute, eta agian Igantzieta Arantzaren arteanber tze talde bat osatukodute. Haurren eta kadeteenmailan, berriz,Basaburua aterako da.TRIATLOI ZURIA ➜ ESPAINIAKO TXAPELKETAEspainiako neguko triatloitxapelketan brontzezkodomina eskuratu du Patxi VilakBerrikiReinosa-Campoo TriatloiZuria irabazi duTTIPI-TTAPA | BERATxirrindularitza profesionaleanberriz erehasteko itxaropena baduPatxi Vila beratarraketa maiatzera bitartekoepea jarri dio bere buruari,talderen bat harrapatueta han hasteko.Baina bitartean, ez dugeldirik egoteko asmoriketa Triatloi Zurietan(korrika, bizikleta eta eskia)trebatzen ari da BarañaingoSaltoki Lagunaktaldearekin. Ez nolanahigainera. Ilbeltzaren30ean, Reinos-AltoCampoo (Kantabria) 24.Triatloi Zuria irabazi zuen,180 tria tleten arteannagusituz.Lasterka egin beharziren lehenbiziko bederatzikilometroetan ongieutsi zuen Berakoak etaAntonio Blanco liderretik20 segundora hartuzuen bizikleta. Horixe da,noski, Vilaren punturikindartsuena eta 24 kilometrokobizikleta ibilaldianlehen postuan ja rrizen, Alto Campoo igoeragogorra tartean zela.Honela, bortz minutukoabantailarekin ailegatuzen Patxi Vila iraupen eskikotartera. Hamar kilometroegin behar izanzituen eta ongi eutsi zionlehen postuari.Ez da triatloi zuriandenboraldi honetan izanARGAZKIA: WWW.LAGUNAKTRIATLON.COMPatxi Vila, Anson Espainiako txapelketa jokatu ondotik.duen lorpen bakarra,duela aste batzuk Anson(Huesca) jokatu zenEspainiako txapelketanbron tzezko domina lortubai tzuen. Aitzinera begira,Aretteko Triatloianparte hartzeko asmoadu, beti ere, prestaketazain tzeko helburuarekin.


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18KIROLA | 45Ilbeltzaren 31ko finaletan jokatu zuten pilotariak.PILOTA ➜ BORTZIRIETAKO TXAPELKETA86 pilotari Bortzirietako EskuzBanakako TxapelketanBortzkategoriatanbanatuta aritudira pilotariakARGAZKIA: GOIKOFinalean aritu ziren gaztetxoenak: ezkerretik hasita Asier Telletxea (Gure Txokoa) eta AsierLarralde (Arkupe) txapelduna.TTIPI-TTAPA | BERAIlbeltzaren 31n jokatuziren Berako Eztegarapilotalekuan BortzirietakoEskuz BanakakoIX. Txapelketako finalak.Bortz kategoriatanbanatuta, guztirazortzi partida jokatu ziren:aurrebenjaminak,benjaminak, alebinak,infantilak eta kadetemailako finalak. Partidakbukatu ondotik, saribanaketa egin zen etazenbat sari ere zozketatuziren. Aurtengoanda 86 pilotari aritu diratxapelketan.Ttikien mailan, aurrebenjaminetan,LesakakoArkupeko Asier Larraldek18-11 irabazizion Berako Gure TxokoakoAsier Telletxeari.Umeak edo benjaminakbi mailatan arituziren. Benjamin B mailan,Lesakako Arkupetaldeko Jon Leizak, 18-9 irabazi zion JulenOtxo teko herritarrari. Amailan, berriz, IgantzikoBiltokiko Enaitz Telletxeaizan zen txapelduna,18-6eko markagailuarekinutzi baitzuenGure Txokoako YagoCantero.Kimuak edo alebinetanbi mailatan jokatuzuten. B mailan, LesakakoJonan Arbelai -tzek 18-16 irabazi zionGure Txokoako TitouanMendiri. A mailan BaztangoTxarutako EnaitzAnso izan zen txapelduna,taldekidea duenIker Espelosin sunbildarrari18-15 irabazizion.Haurretan edo infantiletanere bi mailatanaritu ziren eta B mailanTxarutako MattinAsiain izan zen txapelduna,18-13 irabazi bai -ARGAZKIA: GOIKOtzion Ibai Ros Gure Txokoakopilotariari. A mailan,berriz, IgantzikoUnai Telletxea gailenduzen. 18-9ko markagailuarekinutzi zuen TxarutakoDavid Albiasu.Eguneko azken partidakadete mailan jokatuzen eta Txarutarentzatizan zen txapela.Arkaitz Untxalo iturendarrak18-10 irabazizion Arkupeko UnaiZamoranori.PILOTAHilaren 27anjokatuko diraeskuzbinakakoMalerrekakofinalakDoneztebenTTIPI-TTAPAUrtarrilaz geroztik lehianibili eta gero, eskuzbinakako MalerrekakoVIII. Pilota Txapelketaailegatu da azkenera.Otsai laren 27an finalakjokatuko dira Doneztebeneta hauek arikodira:Benjaminetan, UmoreOnako (Goizueta)Aizkorbe eta Apeze -txea, Biltokiko (Igan tzi)Mitxeo eta Telle txea -ren kontra ariko dira.Alebinetan, Errekako(Doneztebe) Salabe rriaeta Mariezkurrenak TitinIII.eko (Errio xa)Zaenz eta Alberdi izanendituzte kontrario.Infantiletan, Zugarraldeko(Burlata) Larunbeeta Sarasa, BiltokikoTelletxea eta Txapa -gain go (Ordizia) Iriba -rria ren aurka ariko dira.Kadeteetan, finalistakzein ziren oraindikerabaki gabea zenlerro hauek idazterakoan.Jubeniletan,Ilunpeko (Azpeitia)Etxa niz eta AizpuruErre kako Oronoz etaTxa rutako Jauregirenaurka ariko dira. 22 urtezbeheitikoetan, Aldabideko(Arbizu) bi bikoteariko dira aurrezaurre:J. Ezkurdia-Lukineta M. Ezkurdia-Araña. Maila nagusian,Irigoien-Iparragirre(Lesaka-Leitza) bikoteaRenobales-Landiribarren(Aurrera Saiaz,Uharte) kontra ariko da.


46 | AGENDAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18otsailak 18 - martxoak 3BertsoakFeriakInformazioa bidaltzeko: info@ttipi.net edo 948 63 54 58Golfa eta egitasmo urbanistiko-espekulatzaileakhitzaldia an-Antzerkiatolatu du Aroztegia…Eta gero zer? Plataformak,18:00etan Lekarozkolehenagoko eskolan.IRURITA | 2010.02.27Nafarroako Txapelketakobigarren finalerdiaIñigo Olaetxea, Xabier Lega -rreta, Julen Zelaieta, Iñaki Alemanherritarra, Iñigo Ibarra etaLuze ariko dira Gizarte Bilgunean,17:30ean hasita.ErakusketakLEGASAHerriko argazkizaharren erakusketaOtsailean herriko argazkizaharrekin erakusketaeginen da.ELIZONDOHaurrek birziklatuztailerrean egindakoakOtsailaren 17tik 26rahaurrek Birziklatuz tailerreanegindako lanakikusgai izanen diraArizkunenea KulturEtxean, Birbira kolektiboareneskutik.KontzertuakELIZONDOBerri Txarrak LurdantzalekuanOtsailaren 20an BerriTxarrak taldeak kon -tzertua eskainiko dugauerditik aitzineraLur dantzalekuan.Sarrerak: 12 euro ai -tzinetik eta 15 euro takilan.TailerrakELIZONDOBERA | 2010.02.28III. Salgai Hondarren Feriaantolatu du Larun HaizpekBerako 12 dendetan stockeangelditutako produktuak prezioonean erosteko aukera eskainikoda, 10:00etatik 19:30era Toki-Onakiroldegian.Pintura tailerraUrtarriletik ekainaarte pintura tailerraegiten ari dira Arizkunenean,17:00etatik21:00etara. Apunta -tzeko deitu 609329618 telefonora.DONEZTEBEIkusmina sortu duenapustua igandeanMalerrekan aizkora zaletasunhandia dagoeta zaleek gozatzekobertze aukera bat izanendute otsailaren21ean, igande eguerdian.Hilario eta MigeltxoMindegia osaba-ilobak(arga<strong>zkia</strong>n), JosebaBordazuri eta JuanitoArroxeneren kontra arikodira Doneztebekofrontoian, zortzi kanaerdikonork lehenagomoztu. 3.000 euro jarridituzte jokoan.ApustuakDONEZTEBEMalerrekakoaizkolariak lehianOtsailaren 21ean Hilarioeta Migeltxo Mindegiaosaba-ilobak,Joseba Bordazuri etaJuanito Arroxenerenkontra ariko dira12:00etan Doneztebekofrontoian. Zortzikanaerdiko moztu beharkodituzte eta3.000 euro jarri dituztejokoan.InauteriakLEGASAPuska biltzeak etamozorroen desfileaOtsailaren 19 eta20an inauteriak. Xehetasunak21. orrian.PROPOSAMENALEGASA | 2010.02.19/20Inauterien azken txanpaasteburuanOrtziral goizeko puxka biltzearekin,bazkari, afariekin, larunbateguerdiko desfilearekin,bazkariarekin eta musikarekinosatuko da egitaratua.GOIZUETAInauterietako azkenparrandaOtsailaren 20anbazkaria eta kalejiraeginen dute mozorroek.Dantzaldia BideBatez taldearekin.OITZAfaria eta dantzaldiaAgerralderekinOtsailaren 27an inauterietakoafaria eginenda Herriko Ostatuan21:00etan eta gerodantzaldia Agerraldeakordeiolariarekin.HitzaldiakLEKAROZAroztegia proiektuareninguruanOtsailaren 21eanBertsoakETXARRI-ARANAZTxapelketako lehenfinalaurrekoaOtsailaren 20an KulturEtxean ariko dira17:30ean Julio Soto,Estitxu Arozena, AnderFuentes Itturri,Xabier Terreros, OskarEstanga eta SaioaAlkaiza.IRURITAGizarte BilguneanbigarrenaOtsailaren 27an NafarroakoBertsolariTxapelketako bigarrenfinalaurrekoa eginenda 17:30ean IñigoOlae txea, XabierLega rreta, Julen Zelaieta,Iñaki Aleman,Iñigo Ibarra eta MigelMari Elosegi Luze arikodira.ATARRABIAFinalisten izenakjakinen diraMartxoaren 7an NafarroakoBertsolariTxapelketako finalistakezagutuko dira hirugarrenfinalaurrekoarenondotik.17:30 etik aitzinera IndurainAnaiak kiroldegian:Aimar Karrika,Oier Lakun tza, ArkaitzGoikoetxea, EnekoLazkoz, Jon Elizetxeeta Jon Barberena.FeriakBERASalgai Hondarren feriahirugarren aldizOtsailaren 28an III.Salgai Hondarren Feriaantolatu du Larun


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18AGENDA | 47Haizpe elkarteak.10:00etatik 19:30era,stockean gelditu direnhainbat produktuerosteko aukera.OspakizunakDONEZTEBEKasino elkarteanbarrikoteaOtsailaren 27an ospatukoda 21:30ean.Izen emateko azkenegun: otsailaren 24a.Prezioa: 10 euro.Mendi ateraldiakBERALarun TtikirenateraldiakOtsailaren 21eanAkozperat aterako diraLarun Ttiki menditaldekoak. 09:30eanabiatu Iamoteneatiketa Postaserainokotxez joanen dira.ZUGARRAMURDIAtxuria Mendi TaldeaAzkaineraOtsailaren 28anAzkainera aterako diraZugarramurdiko mendizaleak.ZinemaLEITZAOstiral eta igandetanOtsailaren 19 eta21ean Tomas Alfred -son-en Déjame entrarfilmea ikusgai.Otsailaren 26 eta28an Hirokazu Koreeda-renStill walkingcaminandofilmeaikusgai.Martxoaren 5 eta7an Juan Jose CampanellarenEl secretode sus ojos filmeaikusgai.Ostiralean 22:30eaneta igandean 19:30 -ean. Sarrera: 6 euro.Gertaera guztiakikusteko, begiratu:www.ttipi.net(agenda) ENTRETENIMENDURAKO GAIAKLiburuaVikingoen sorterriraXABIER MENDIGURENElkar, 2010MusikaHeldu eskutikETXEBaga Biga, 2009InternetZugarramurdikobaliabide turistikoakturismozugarramurdi.comAita ezezagun eta urrundik miretsiaren bila doanneska; ebakuntza larri baten atarian, berebizitzako amodio sekretua kontatzera doan emakumeheldua; familia-giro itogarri batean bere arre -barekiko obsesiotik nola askatu ez dakien mutila;parkin batean nahi gabe ume bat zapaldu ondoren,erruaren zamari aurre egin behar dion gizongaztea… Samurrak eta gordinak dira liburu honetakoistorioak; pertsona baten une bateko zalan -tzan bizialdi oso baten kontraesanak biltzen dituztenak;arintasun jostalari batez idatziak, batzuetan,eta gizatasunaren muinera jotzen duen dramatismopuntu batez jantziak, besteetan; bizitzaoro bezala bakanak eta bitxiak; adin, ezaugarri etabizimodu askotako gizon-emakumeak, leku eta garaizehatz batean suertatu direnak: euskal herrirenbatean, oraintxe bertan edo atzo goizean. Maisutasunezidatzitako ipuin-bilduma, egilearen ibilbideanheldutasun eta sakontasunezko marka batezarriko duena, eta irakurlearen gogoan hunkidurazkooroitzapen bat utziko duena.Etxe kantariaren musika jarduna 2005ean hasizen, maketa argitaratzearekin batera. Etxe berekabuz hasi zen maketa eskuetan zuela, eta bideaegin zuen. Ahots lodi hura sendo sartu zen gurepanoraman. 2007ko udaberrian lehen diskoa iri -tsi zen eta bidea egin zuen Bidea eginez diskoarekin.Taldearen jitea eta bakarlariaren arteko uztarketada bere rocka. Etxe kantariaren bigarren diskohonek gure arreta harrapatu nahi du. Eskua luzatzendigu, gurekin egin nahi du bidaia. Norberakbertzearen beharra nola sentitzen dugun adieraztendigu. 2009ko uztail, abuztu eta irailean grabatu, nahastueta eta masterizatu da Berrizko Estoldetanestudioan. Jon Olabarriaga izan da soinu teknikariaeta ekoizpen lanak Iñaki Elortzaren eta Etxerenartean egin dituzte. Bi laguntzaile ospetsu izan ditudiskoak: Roberto Mosok (Zarama) Ametsak betetzenabestian kantatu du eta Anje Duhaldek Lu -rralde bakarra abestian ahotsak sartu ditu.www.turismozugarramurdi.com webgunearenaurkezpena egin zuten otsailaren 5ean, 31 zugarramurdiarepaitu zitueneko Logroñoko AutoFedearenlaugarren mendeurreneko ospakizunak iragartzekoekitaldien barrenean. Zugarramurdiko eskaintzaturistikoa bateratzen duen orria da (Leizea,Sorginen Museoa, Turismo Bulegoa, ostatu, jate -txe eta alojamentu eskaintza eta Xareta eskualde -ko baliabideak) urtean zehar garatuko diren zerbi -tzu eta ekitaldien informazio eguneratuarekin, euskaraz,gazteleraz eta frantsesez. Albiste eta baliabideekinbatera, historia, agenda, bertze orrialdeetakoloturak, lotarako edo jateko aukerak, bideoaketa bertze hainbat jakingarri biltzen ditu ZugarramurdikoGarapenak kudeatzen duen webguneak,baita Zugarramurdiko historia biltzen duen erreportajetxoabideoan ere.Nire aukeraMª Karmen IRUNGARAIXorroxin Irratiko esatariaDenbora libreantrankil etalagunartean egoteagustatzen zaitXorroxin Irratiko lanal -dia akituta, «ber tzehamar xaltxatan» ibil -tzen da Mari Karmen.Ha lere, «egunero ordu -be te oinez ibiltzen saia -tzen naiz, ez bereziki go -goko dudalako, osasunerakoona delako baiziketa, hobeki senti tzennaizelako. Iruritatik Zigaurrerakobidea ederkiezagu tzen dugu lagunbatek eta biok».Gai nerakoan, lagun etafamilia artean egoteagustatzen zaio eta «hori-e kin izaten ditugun otorduaketa denborapasa».Horrelakorik su er tatzenez bada, «kapaz naiz asteburuosoa etxean pa -sa tze ko, eroske tak egiterabakarrik ateratzennaiz». Opo rrak? «Konformeinguruan edoEuskal Herriko edozeinlekutan –dio Mari Karmenek–,ez nuke trena,itsasontzia edo hegazkinikhartuko». Azken bidaiaLekeitiora egin zuenduela bi urte, asteburupasa, sei lagunekotaldearekin. Denboralibrea… «Trankil ingu -ruan eta ingurukoekin,lagunekin elkartuta.Atzen du gabetanik nireanimalia kuttunak zain -tzeaz, kattuak».


48 | MERKATU TTIKIAttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18ETXEBIZITZAKsalgaiBERA. Pisua salgai. 3 logela,jantoki osatua etasukaldea balkoiarekin. 2logelek ere balkoia dute.Gasa eta berokuntza zentrala.☎948 631381/697436845/ elvetearra@aol.com.BAZTAN, BIDASOA,ULTZAMA etaIPARRALDEAN- Pisuak, apartamentuak,partzelak, baserriak, bordak,lokal komertzialak etanabeak salgai.IPARRALDE eta BIDASOAalderdietan- Eskaintzagatik baserriak,bordak eta lurrak beharditugu.ZUGARRAMURDI- Baserria salgai 80.000metro 2 ko lur eremuarekin.- Etxe adosatuak bere lurrarekinsalgai.Tel. 948 580 804Faxa. 948 581459anzabal@anzabal.comBERA. 80 m 2 ko pisua salgai.3 logela, egongela,sukaldea, bainugela etatrastelekua. Berogailua.Dena berritua. Aparkalekupribatua.☎657 715243/ 657 799953.DONEZTEBE. Pisua salgai.3 logela eta 2 komun.156.000 euro. ☎ 607978656.LESAKA. Etxebizitza salgai.☎609 477277.ARANTZA. Borda erosikonuke. ☎653 122074.ETXEBIZITZAKerrentan emanELGORRIAGA. Etxebizitzaerrentan emateko.Inguruko jendearentzako.☎630 822018.ETXEBIZITZAKerrentan hartuBERA. Pisua errantanhartu nahi da. ☎ 620361964.LESAKA.Etxebizitza edopisua errentan hartu nahida. Zaharberritu beharbada, horretarako prest.Erosteko aukera. ☎609477277.ETXEBIZITZAKkonpartituBERA. Pisu bat konpartizekonorbait nahi da.☎649 161830.GARAJEAK/LOKALAKsalgaiLESAKA. 20 m 2 ko lokalkomertziala salgai. Albistur43. ☎659 609678.BERA. 170 m 2 ko bajeraeta 50 m 2 ko lurra salgai.Altzate 15. ☎607 978656.GARAJEAK/LOKALAKerrentan ematekoIGANTZI. Lokal komer -tziala errentan edo trasnpasoanemateko. Estetikazentrurako edo ilea-MERKATU TTIKIA948 63 54 58info@ttipi.net edo www.ttipi.netSAIL HONETAN IRAGARKIA JARTZE KO 8€ ORDAINDU BEHAR DAARGAZKIAREKIN JARRI NAHI IZANEZ GERO 10€TTIPI-TTAPA aldizkariaren 2 zenbakitan etaTELEBISTA eta INTERNETen hilabete batez agertuko daOrdainketak Rural Kutxako 3008 0080 53 0703304626 kontuanTTIPI-TTAPAk ez du bere gain hartzen argitaratuak diren iragarkien ondoriozsortzen ahal diren operazioen erantzukizunikBASERRIAZERRIKIAZerrikumea(19 kilo): 47,00 € (=)Zerri gizena1,032 € kiloa. (+0,017)Zerramak:0,360€ Kg/bizirik. (=)paindegirako aproposa.☎663 881813.LURRAK/ORUBEAKsalgaiDONEZTEBE. 2 partzelaeraikigarriak salgai, 2etxe egiteko. ☎ 607978656.ZERBITZUAKzurginakLANAeskariakEmakume bat edozeinlanetan ariko litzateke.☎948 630247.BEHIKIAAretze gizenak:Idixkoak: €/kg. KanalExtra 3,92 (=)1.koa 3,62 (=)2.koa 3,02 (=)Urruxak: €/kg. KanalExtra 4,02 (=)1.koa 3,72 (=)2.koa 3,22 (=)Emakume bat asteburuetansukaldari lagun -tzaile lanetan edo fregaderanariko litzateke.☎686 911146.LANAeskaintzakSARA. Urtxola jatetxeanesperientzia duen sukaldariabehar da. ☎(0033)Oharra: Prezioak 180-220Kg. kanalean pisatzen dutenaretzeenak dira.Aretze ttikiak(15 egun ingurukoak):Aretze mestizoak:urruxak 130,00 (=)idixkoak 210,00 (=)559 541525/686 561525.MOTORRAKsalgaiJeep Grand CherokeeCRD salgai. 163 CV, Mercedesmotorra, 4 urtekoaeta gasoila. ☎607978656.Scania markako trailerrasalgai. Konpletoa,baskulantearekin prestatua.Trailerrak 12 urte ditubaina motor berria du(60.000 km). Mutur luzeae t a 5 3 0 C V. ☎ 6 0 0901058.KawasakiK.L.E. 500 salgai,2007ko ekainekoa.Extrak. Egoera onean.3 . 5 0 0 e u ro . ☎ 6 1 9889723/ yeti2424@hotmail.com (Carlos-Irun).Yamaha WR 250 R salgai,2008ko apirilekoa.3.990 euro. Ekipoa opari.☎619 889723yeti2424@hotmail.com(Carlos-Irun).DATU ITURRIA: NAFARROAKO GOBERNUA(urtarrilaren 29tik otsailaren 5era bitarteko prezioak)Aretze nabarrak:urruxak 108,00 (=)idixkoak 130,00 (=)Zaldikoak: €/kSortuberriak: 2,70/2,80Zaldi-behorrak: 1,55/1,75Bildotsak: €/k6-8 kilokoak: 6,40/7,208-10 kilokoak: 5,10/5,50


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18MERKATU TTIKIA | 49Seat Marbellasalgai, gasolina.SS-AT matrikula.74.000 kilometro. 900 euro.☎680 983577.Renault Express salgai.NA-BD. 224.000 KM.2.000 euro negoziagarriak.☎670 406162.MOTORRAKtailerrakMENDAUR MOTOR948 450333 • DONEZTEBESUZUKI(gasolina eta diesela)MITSUBISHI(luze eta laburrak)TURISMOAKgaldu da. Haurrarentzakogarrantzitsua. ☎ 636694852.HARREMANAKAgurrakIrungo 39 urteko mutilbatek –erakargarria, langilea,zintzoa eta mendia,eskia eta motorrak gustukodituena–, antzekoneska bat ezagutuko luke.Laguntasuna eta so r -tzen dena. yeti2424@ hotmail.com.☎619 889723.DENETARIKSalerosketakELIZONDO. Ehiza zakurrentzakokarroa salgai.☎ 6 2 7 4 0 0 5 2 0 / 9 4 8581473.Belar idorren boloaketalastoa salgai. ☎ 690776147.Ferroli gasolio berogaliuasalgai. Bi pisu berotzekoaproposa, bateanbakarrik erabilia. ☎618962777.2,5 metroko 250 piketeeta 2 metroko bertze 200pikete salgai, gaztainak.☎647 276744.DENETARIKgaldu-aurkituakLESAKA. Hartzaren buruaduen pelutxe-manta


50 | URTEBETETZEAKttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18urtebetetzeakArgazki soila: 4€; bikoitza: 8€Ordaintzeko: 1) Bulegoan, dirutan; 2) Hegoaldetik postaz, 0,34€ko 13 edo 26 seilu. 3) Iparraldetik postaz, 4 edo 8 €ko txekea; 4) www.ttipi.net bitartezZorionakAIMARTXO!Urtarrilaren24an 6 urtebete ditu. Muxuhaundi bataitatxo, amatxoeta Xabirenaldez.KATTALINBERASAIN GOIAberatarrak otsailaren6an 8 urtebete ditu.Zorionak Ane,amatxi, amoñaeta etxeko guzienpartetik!MAIDER AGUSTI NAJAUREGI irur tzun -darrak 7 urte be -teko ditu otsailaren22an. Zorio -nak Ezku r ra koamatxi, osa baizebaeta lehengusuenpartetik.MAIDER AGUSTI -NA JAUREGI irur -tzun darrak 7urte be teko dituotsailaren22an. Zorio nakaita, ama etaanaiaren partetikIruñeko UGUTZETXEBERRIA IRI-GOIENek 5 urtebeteko dituotsai laren 24an.Zorionak Doneztebekoatau -txi eta amatxirenpartetik.Igantziko KEMEN eta ENAITZTELLETXEA SEINek otsailaren 11neta 17an urtea eta 10 urte betekodituzte. Zorionak eta muxuhaundi bana amatxo etaattattoren partetik.GAXUXA ZELAIETA EULATEk 3 urtebeteko ditu otsailaren 18an.Zorionak eta muxu haundi batIgantziko familiaren partetik.JON ARRIZURIETA TELLETXEA.Jontxo Pontxok 8 urte bete dituotsailaren 12an. Zorionak politazure familiaren partetik, etabatez ere, zure arreba Naroarenpartetik. MuuuuuuuuaANE TELLETXEAIGOA lesakarrak9 urte betekoditu otsailaren19an. ZorionakHarizpe etaSagardibaitakofamilien partetik.ENEIT BERTIZAPEZETXEA.Aunitz urtezbihurritxo!Ongi pasaeguna etazorionak familiaguztiaren partetik.IratzenbordakoMAIANAk 8 urtebete ditu. Hartu8 muxu pottoloMaddi, Ganix,aitatto etaamattoinpartetik.Leitzako MARITXU BALEZTENA etaIRAIA MARTINIKORENAk otsailaren12an eta 10ean urteak betedituzte. Zorionak eta muxu haundibat familia guztiaren partetik,eta berexiki ama eta attaren partetik.Sunbillako EKIÑE BERTIZ ARIZTEGIkotsailaren 23an urtea beteko du.Aunitz urtez familiaren eta berexikiattatto eta amattoren partetik.Muxu handi bat!Aranoko MIKEL LEONETAROZENAk otsailaren 10ean 4urte bete ditu. Aranoko familiaosoaren aldetik muxu haundibat politta eta ongi pasa zureurtebetetzean.ANDONI IRIBARREN INDABURU etxalartarrak11 urte beteko dituotsailaren 21ean. Zorionak etamuxu haundi bat familiarenpartetik.Zorionak Erratzuko JOKINBENGOETXEA, IDOIA BIDEGAIN etaXUBAN BENGOETXEA BIDEGAINi,otsailaren 22, 23 eta 24an urteakbeteko dituztelako. MuxuakIdaborroko familiaren partetik.IZARO ETXEPA REk otsailaren 21ean6 urte beteko ditu. Beti prest bestaegiteko potxola! Zorio nak eta muxuhaundi bat familiaren partetik. Kasobelarriarekin!MAIANA, BITTOR, MAIALEN, BENAT eta JOXEk otsaileanurteak betetzen dituzte. Aunitz urtez denei!IRATXE LOIARTEPETRIKORENAigantziarrakotsailaren 19an6 urte betekoditu. Zorionak!Aita, ama, osa -ba-izeba, amatxieta anaia Patxi.Erratzuko XUBAN BENGOETXEABIDEGAINek otsailaren 24an 4urte beteko ditu. Zorionak etamuxu potolo bat Idaborrokofamiliaren partetik.Leitzako IORITZ DORRONSOROIPARRAGIRREk 3 urte bete ditu.Orain arte bezala jarrai dezazun,muxu haundi bat Aiert, aitatxoeta amatxoren partetik.


ttipi-ttapa | 512 zbk.2010.02.18PUBLIZITATEA | 51

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!