Bizitzan bi goiasmo.pdf - Euskerazaintza
Bizitzan bi goiasmo.pdf - Euskerazaintza Bizitzan bi goiasmo.pdf - Euskerazaintza
asi zuan atxintxiketa. Sukaldeko ate batetik erten, zurubi bera biiauzitan etxepeko oillo kotatokira ietxi, oilloen leio zulotik oillategiraurten, esisareari ikoti batez eragin, ikuilluko ate leiotik sartutabeien ankapetatik korta zearkatu, ikuilluko zurubiak tximixtabizian igo eta etxe-sarrera zabal barrena sukaldeko beste atean amenesan baiño leen agertzen zan. Iru edo lau bider amandreak txintxarriakentzeko ate-aurrean kokot iarrita, itz goxoz arrapatu naiizan zuan, baiño, begietatik sua zeriola, amandrearen burugaindikzapart ikaragarri bat egin eta bere inguragian eriosuarrago iarraituzuan.«Iaunak batalare ta bai! jDemonumeafka» asi bai zan amonaeta ongi bai nekian asarre bizian zegoanean bakarrik iges egitenziotela aiñentxo itsusiok, alako antzerki irrigarriaren ondoren, ondikozkobat ez ikusteko, katuak besteko ariñeketan angoak eginnintuan. Arrats-beeran, dana paketan sumatu nuanean, bada ezpadaere aitonarengana urbildu nintzan eta nola bukatu zan nire barrabaskeriaitandu nion.t«Nola? erantzun zidan, etxe birundan arratsalde erdiraiño gelditugabe ibillita, lerrenak emanik, tringilin-trangulun zizaillu txokoraiñokobaztarra billatu zuan eta zerraldo an erori zan daldalkaankak gora gora zituala eta antxen kendu zion amandreak zorigaiztokokaxkabilloa».Nik gerozkoan illik ote zan ere goganbearra ukan nuan, illebetetanaren ulerik ez bai nuan ba ikusi, ala ere, alditara unetxo txikibatez sapai zulo ziurrean aren errañua sumatu aal izan nuan etaorduantxe ikasi nuan katuak zazpi bizi dituala.Baiño nik ere, nere azurritxoa iaso nuan, egiñalak eginda erenere kaxkabillo polit ura ez bai nuan eskuratzerik izan berriro.ArtxoaEgun batez, Ezpeleta auzoko artzai lagunak, bezuza eder bategin zidan, artxoa, txuri-txuria, muturran izpiltxo beltz batekin.Erregeek ere iñoiz ez zidaten alako iostaillu pollitik ipiñi leiokooskietan. ;Ura poza nerea! Nere arrekin ioaten nintzan alde danetaraeta biok elkar ezin obeki artzen genduan.Adargiltzatxo batzuk azaldu zitzaizkionean, kalkan erakutsi nai— 39 —
izan nion. Atzeraka lauzpabost urrats eman eta abiadan urbildurikesku-txokoz kopetan ematen nion; laxter ikasi zuan burua makurxamariarri eta kalkakoa artzen. Ondoren nik bezelaxe atzeraka urratstxiki bat emanda topeka egiten asi zitzaidan iostaketa polit batean,baiñan laixter oartu nintzan nire eskumutur txikitxoa ez ezik erraldoiarenaere biurtu zezakela aren topetakoak eta anka iaso etaoiñazpiaz artzen nizkion aren burukadak eta biziki atsegin zitzaiolaioku ori nabari zan, gero eta atzerakada luzeagoak artuta, talkanasi bai zitzaidan, indarrean etorri zitzaidan batean ankaz-gora iaurtikininduan eta aren poza ez zan noski txikia, zilipurdika uzkaillininduala ikusirik, arroxko begira-begira gelditu bai zitzaidan, ieikiba' nendi, ostera ere erroz gora botako ninduala buruaz aieruka etazemaka.Etxekoai ez erasotzen nolarebait oitu nuan baiñan baserri aurretikiragaiten ziran aurrei ez oldartzen ezin izan nion irakatsi,andik aidean eramaten bai zituan beti, mutil aundixkoteak ere.Udaro batez, urtero bezala, gure etxera udalditxo bat eramateko,Tolosa'ko sendi lagun baten neskatoa etorri zan, erritik Tolosa'raioanetorria egunoro egiten zuan zalpurdian eta ni amandrearenetxean ikusita, zalpurditik ietxi eta aiton-amonak agurtzeraezkaratza zabal barna abiatu zan.An nunbaitetik agertu zan ariko gaizto ori eta nire oiuak etaaren karraxiak gora-bera, or asi zitzaion iarraika burua makurmakurzuala. Larrialdi artan neskatoa maide gaiñera igo zan etaostetik baita arikoa ere. Ondoren, eskerrak noski, abiada, maidegaiñean gelditu bearra izan bai zuan, ipur-masaillan topetako koxkorbat emanda, itzuli-murdika goitik bera bota zuan. Aarkoak ere,maidetik arin iauzi egin eta ostera ere atzeraka eta ezkibelka oldarraartzeko, ia sarrerako ateraiño ixtika ioan zan eta ain xuxenoiu, txalanpa eta astrapalatara aitona ikuillutik etorri eta zamaruleetatik oratu aal izan zion abiada asterakoxe eta ikuillura eramaneta txekor ganbelan lotu zuan.— Barrabaskeri polita egin duzu zorigaiztoko zere ariko orrekin,baiño oraingoan iostaketak bukatuko dizkiot, zema egin zidanaitonak.Bildotxaariak maidetik muturrez aurrera bota zuanean, eskumuturrabiurtu zitzaiolata miñez negar zotinka gelditu zan neska-— 40 —
- Page 1 and 2: Iakakortexarena'tar Txomin ApaizaBI
- Page 3 and 4: IAKAKORTEXARENA'TAR TXOMIN APAIZABI
- Page 5 and 6: jomuga: Goi-maillako gai landu ta s
- Page 7 and 8: Itz askoren bearrik ez dugu egunero
- Page 9 and 10: mentzen dirala irratargazkian eta n
- Page 11 and 12: eramanik, burumakur suleizera zeram
- Page 13 and 14: espetxean dagoanaren antzera, iges
- Page 15 and 16: laioterriaUrte mordoxkak eman, nint
- Page 17 and 18: latorriaIkurritz ortan «odol garbi
- Page 19 and 20: alaba batekin ezkonduz geroz, enpar
- Page 21 and 22: Erriaren usobillo eta esamesaok gei
- Page 23 and 24: sukartsua ongitxo ezagutzen zuanez,
- Page 25 and 26: Gau artan guztian, txabolaren ingur
- Page 27 and 28: Geroztik Zamargin baserrian gizaldi
- Page 29 and 30: — Pixtiek etzatokietara itzulia a
- Page 31 and 32: aita berberak eroan ere. Emazteak e
- Page 33 and 34: Bizkarrai eraginda, «Nai ba'dek er
- Page 35 and 36: at gabe gelditu giñan arren, bizib
- Page 37 and 38: Erabat beste aiurri eta zimakoa zan
- Page 39 and 40: ai atzerriko baztarretan eta abertz
- Page 41 and 42: terako agitz oitua bai zegoan. Neka
- Page 43 and 44: ear ba'zituan, nik ere, nire gurdit
- Page 45: BarrahaskeríakBarrabaskeri ugari i
- Page 49 and 50: el-uzkur aski, ikastolako atera urb
- Page 51 and 52: Ba nindoan egun batez ertotxe alder
- Page 53 and 54: Nere leen launartzeko argazkiaIauna
- Page 55 and 56: zan. Izutzera etortzeko keiñu egin
- Page 57 and 58: atetik gora artu oi nituan askotan,
- Page 59 and 60: Bide billaNaiko laortasun eta gogan
- Page 61 and 62: asiaraztekoa zuan, asteko giderrari
- Page 63 and 64: engo bat emateko, ostera ere oinbur
- Page 65 and 66: galduta bezala, ala ere noizpait or
- Page 67 and 68: Mikel Deunaren izena aipatu nuaneko
- Page 69 and 70: aterako dugu? ez bai gera gu ain ab
- Page 71 and 72: tzat izan zan olesagur unkigarriena
- Page 73 and 74: apatzean pulunpatu nituan etxemin,
- Page 75 and 76: zuan. Euskera eta erdera bezain ong
- Page 77 and 78: Orduko beste aaztueziñezko elantza
- Page 79 and 80: Barandiaran'ekin edesti aurreko eus
- Page 81 and 82: lotzen saiatu bear duk, indarrez er
- Page 83 and 84: Alako ots aundiko pillotako txapelk
- Page 85 and 86: Garailleko amabostean Gipuzkoa'n er
- Page 87 and 88: Eman nion uxtadakin orratio, betira
- Page 89 and 90: itzan senarra atxemanik, ^ze ondore
- Page 91 and 92: Beste arrixku batzuek ere izan nitu
- Page 93 and 94: tako egatzetaraiño amilduta, elur
- Page 95 and 96: ide guztiak arduraz zainduta eta i
izan nion. Atzeraka lauzpabost urrats eman eta a<strong>bi</strong>adan ur<strong>bi</strong>ldurikesku-txokoz kopetan ematen nion; laxter ikasi zuan burua makurxamariarri eta kalkakoa artzen. Ondoren nik bezelaxe atzeraka urratstxiki bat emanda topeka egiten asi zitzaidan iostaketa polit batean,baiñan laixter oartu nintzan nire eskumutur txikitxoa ez ezik erraldoiarenaere <strong>bi</strong>urtu zezakela aren topetakoak eta anka iaso etaoiñazpiaz artzen nizkion aren burukadak eta <strong>bi</strong>ziki atsegin zitzaiolaioku ori nabari zan, gero eta atzerakada luzeagoak artuta, talkanasi bai zitzaidan, indarrean etorri zitzaidan batean ankaz-gora iaurtikininduan eta aren poza ez zan noski txikia, zilipurdika uzkaillininduala ikusirik, arroxko begira-begira gelditu bai zitzaidan, ieikiba' nendi, ostera ere erroz gora botako ninduala buruaz aieruka etazemaka.Etxekoai ez erasotzen nolarebait oitu nuan baiñan baserri aurretikiragaiten ziran aurrei ez oldartzen ezin izan nion irakatsi,andik aidean eramaten bai zituan beti, mutil aundixkoteak ere.Udaro batez, urtero bezala, gure etxera udalditxo bat eramateko,Tolosa'ko sendi lagun baten neskatoa etorri zan, erritik Tolosa'raioanetorria egunoro egiten zuan zalpurdian eta ni amandrearenetxean ikusita, zalpurditik ietxi eta aiton-amonak agurtzeraezkaratza zabal barna a<strong>bi</strong>atu zan.An nunbaitetik agertu zan ariko gaizto ori eta nire oiuak etaaren karraxiak gora-bera, or asi zitzaion iarraika burua makurmakurzuala. Larrialdi artan neskatoa maide gaiñera igo zan etaostetik baita arikoa ere. Ondoren, eskerrak noski, a<strong>bi</strong>ada, maidegaiñean gelditu bearra izan bai zuan, ipur-masaillan topetako koxkorbat emanda, itzuli-murdika goitik bera bota zuan. Aarkoak ere,maidetik arin iauzi egin eta ostera ere atzeraka eta ezkibelka oldarraartzeko, ia sarrerako ateraiño ixtika ioan zan eta ain xuxenoiu, txalanpa eta astrapalatara aitona ikuillutik etorri eta zamaruleetatik oratu aal izan zion a<strong>bi</strong>ada asterakoxe eta ikuillura eramaneta txekor ganbelan lotu zuan.— Barrabaskeri polita egin duzu zorigaiztoko zere ariko orrekin,baiño oraingoan iostaketak bukatuko dizkiot, zema egin zidanaitonak.Bildotxaariak maidetik muturrez aurrera bota zuanean, eskumuturra<strong>bi</strong>urtu zitzaiolata miñez negar zotinka gelditu zan neska-— 40 —
Change language