Bizitzan bi goiasmo.pdf - Euskerazaintza
Bizitzan bi goiasmo.pdf - Euskerazaintza Bizitzan bi goiasmo.pdf - Euskerazaintza
Atzerrian apaiz lan billaLurralde baztar guztietan alako abade bearra zegoanez, apaizlanetan iarduteko ainbat zailtasunik aurki gentzakeanik, iñola ereez zitzaigun burura etorri.Prantzi'ko gotzai geienak, Dax'ekoaz eta beste bizpairuz landa,ixterbegiz artzen ginduzten eta euren goterkietan apaiz ieslerik artzeraez ziran ausartzen. Atzerrietakoetatik ere agitz berri txarrakzetozkigun eta apaiz saillak aurkitzen giñan egunetik egunera larriago.Guda anker artan gorrotorik biziena izan ziguten gudalagintariekeuskal abadeoi eta untzitu ere gogorkienik untzitu zituztenakgu apaiz gaixook izan giñan.Eraso zital ark ekarri zituan kalteak, eriotzak, errien triskantzak,iges-bearrak, sendien ondamenak, erailtzak eta atxiloketak etaabar, begien aurrean egonik, ongitxo ikusten ziran; ba ziran orratikbegietatik sartu ezin zitezken beste ondamen ikaragarrigoak eta Elizariere gogakizko kalte oietzaz oartzea, nekeza egin zitzaion, eskuakburura eramanda, Indarragintaria izkutatu zanean oartu bai zan.Kristau-sinismena, Kristo'k irakatsi zigunez, ezpataz ez baiña,maitasunaz, egintzonaz, lagun urkoari on egiñaz, deuntasun aundibatekin zabaldu bear dala uste genduanok, gogorki zigorkatuak etaurriñatuak izan giñan, berexzale eta gorri guztiak izkutarazi ondoren,indarra erabilliz, España osoa Kristau bidean sartuko zutelauste izan bai zuten gudalburuek eta Elizak ere iokabide txar orriez zion aurpegi beltzik azaldu.Indar ortan sinisten ez zuten apaizetatik eta euskalzaleenak iotzenzituztenetatik, zukurutza ta sarrakioa sartzeko, asi zuten iazarrialdia,nabarintxoenetatik amazazpi bati izkillo suaz eriotza emanda;multzo bat, Euskalerri'tik urrun, España barnera bidalita; eunbat espetxeetan sartuta eta beste ainbeste atzerrietara igesegiterabeartuarazita eta bidegabekeri eta odolkeri guztiok gudal-gizonakegiten zituztela ikusi arren, gaitzetsizko txint bat ere ez zuan eginElizak, ez bai zan oartu Kristo'ren erakutsien aurka, indarrez iarritakoitxura utsezko kristautasun orrek, Euzkadi lako erri paketsu,sinistun eta askatasunzalean, nolako ondikozko ondorenak ekarri zezazken.— 231 —
Iokabide oker aren azagak larririk aundienaz, oraintxe begienaurrean agertzen zaizkigu, indarragintza izkutatuta, erriagintza iritxizaigunean.Or dauzkagu erdi utsik apaizgaitegi eta lekaide-lekaimetxeak;erakunde guztietan, irakasle eta zuzendari, apaiz girbindu eta lekaidelekaime izpitzatu askotxo iarri zaizkigu; biztanleen erdiak, gudaldianeuskal apaizen iardunaz azturik eta etsaienaz gaizbideratuta,euren kristau sinismena galdu dute eta ezkerreko gorrien sinisgabekeriraio dute eta aurren muturreko gazte sail batzuk, zapalduta eukigaituan bide bera artuta, iraultzaren bidez, ioandako berrogei urtetakoabaiño gogorragoko indarragintza iarri asmoz, ostera ereodoletan blai iarri digute Euzkadi gure Aberri maitea.Lan billa edo gudaen ondoren ludi guztira zabalduta, urte luzeetakolanaz eta iokabide zintzoaz euskaldunak lortu genduan aipueta izen ona, iraulzaleok, urte gutxitan bera bota digute, odolegintzagilleeta sarrakiozaletzat bai gauzkate orain atzerrialde guztioietan.Gudak gizakien artean iaukitako eriotz ikaragarriak eta errietaneta gure baserri ederretan egindako triskantzak begien aurrean neuzkanarren, begiekin ikuseziñezko eta ikaragarrigoko ausi-abartzakgiza-biotzetan eta gogoen muin barnean egin ziranezkoen zantzu argiaklaxter izan nintuan.«Corruptio optimi pesima», dio laterazko esaunda batek. Onenarenustelkuntza kiratsena eta xordexena eta orixe gertatu zaiguEuskalerria'n.Egun batez ba nindoan Baiona'ko kerrikatan barna eta espaloiangudal-apaiz lagun batekin bidalkartu nintzan. Biotz-iauzika eta kaixokaelkar besarkatu giñan eta zer nenbillen itandu zidan alde aietatik.Euskalerri'ra itzuli eziñezkoan, ludiaren baxtar batean berriroapaiz-lanetan asteko toki billa nenbillela esan nion. Zertxo batarritu ninduan, lekaide izanik, erri-gizon iantzietan ikusteak etaorrela iardun nion:—Zuek lekaideok, abadeok baiño sentagaillu obea duzute, aberribanatan etxeak dauzkatzutenez, aietako batera ioanik, arretondoonenaz atotsiko bai zaituzte; apaizok ordea, ar gaitzaken apezpikubaten billa genbiltzak eta Aprika'ko beltzen lurretakoak ere ez gaituztekartu nai, gorriak gerala siñistarazi bai ziotek.— 232 —
- Page 187 and 188: «¿Ori apaiza? ezin sinisturik iar
- Page 189 and 190: 182Prantzi'rako bide-baimena
- Page 191 and 192: Patxixtak Artxanda'n beera ba zetoz
- Page 193 and 194: Bai bearrik ere, txurien eriotz atz
- Page 195 and 196: nean murmuzikatu genduan elkarrekin
- Page 197 and 198: Askatasuna eskuratzeko ain urrean e
- Page 199 and 200: Danok araxe ioan giñan. Itxasertze
- Page 201 and 202: Bordara bil ditzadanardi galdu ugar
- Page 203 and 204: Gure Agintari aantzeziñak eta ongi
- Page 205 and 206: ItsasbideanOntan, egun beltz ura, i
- Page 207 and 208: PrantaiYako itxaslbidleanKai ertzet
- Page 209 and 210: utzirik, Pasai'ra orde, bandabidea
- Page 211 and 212: duan arren, zer gerta zezaiguken ia
- Page 213 and 214: Burdeos urian, buruauste berriakGur
- Page 215 and 216: Gudako dituak«Eliodoroak» Euskald
- Page 217 and 218: Baiona'nOso berandu iritxi nintzan
- Page 220 and 221: Nere kezka larriena etxekoai zer ge
- Page 222 and 223: —Oialkia nik erosiko dut oraintxe
- Page 224 and 225: Nere egoera larria tipildu nion eta
- Page 226 and 227: Onik onenean, neure abade atoslea,
- Page 228 and 229: Uts aundi ura egiten iñork ikusi o
- Page 230 and 231: Urso garaian, eiztariei goizeko iru
- Page 232 and 233: ikaiñak egin, gure erri ederra ain
- Page 234 and 235: Otoitz ostean, geure baitan biotz-i
- Page 236 and 237: Alakoren batean, ifioiz amestu ere
- Page 240 and 241: —tEta siniste ori, erantzun zidan
- Page 242 and 243: etsi-etsian oratzen zaion legetxe,
- Page 244 and 245: zuala egin nuan, baiña ez, berebiz
- Page 246 and 247: altsuagoko iagole onakarrixkutan na
- Page 248 and 249: —iEta iakin al daiteke zer esaten
- Page 250 and 251: Ameriketa'rakobideanGiroa gordindut
- Page 252 and 253: Ezenusterik pozgarriena izan nuan,
- Page 254 and 255: Ego-Ameriketako aberats aldrak udal
- Page 256 and 257: Laguna urtenik, sarrera neuri iaurr
- Page 258 and 259: izan zuten eta Prantzi, lur iota ge
- Page 260 and 261: — 253 —
- Page 262 and 263: — 255 —
- Page 264 and 265: Apaiz-lanetanNere ertore zaarrakin
- Page 266 and 267: eta arte ortan aitortza ugari entzu
- Page 268 and 269: Euskal Ostatuan, Argentina'n ain ez
- Page 270 and 271: Minas'en gaixoekinIatorra genduan e
- Page 272 and 273: 5Txerrena sumatu dutinguru egalka,o
- Page 274 and 275: uliruli xaramelatsu eta alaiak esna
- Page 276 and 277: Iruzkindu nuan autsikizun au ertore
- Page 278 and 279: Lanean lasai iarraitzeko esan zidan
- Page 280 and 281: Liniers'ko elizan illebete batzuk n
- Page 282 and 283: itzultzea izaten zan, Aberri erraus
- Page 284 and 285: txista. Ari, gudalapaiz zebillenean
- Page 286 and 287: Besarkada bero estu bat. J. E. L. a
Ioka<strong>bi</strong>de oker aren azagak larririk aundienaz, oraintxe begienaurrean agertzen zaizkigu, indarragintza izkutatuta, erriagintza iritxizaigunean.Or dauzkagu erdi utsik apaizgaitegi eta lekaide-lekaimetxeak;erakunde guztietan, irakasle eta zuzendari, apaiz gir<strong>bi</strong>ndu eta lekaidelekaime izpitzatu askotxo iarri zaizkigu; <strong>bi</strong>ztanleen erdiak, gudaldianeuskal apaizen iardunaz azturik eta etsaienaz gaiz<strong>bi</strong>deratuta,euren kristau sinismena galdu dute eta ezkerreko gorrien sinisgabekeriraio dute eta aurren muturreko gazte sail batzuk, zapalduta eukigaituan <strong>bi</strong>de bera artuta, iraultzaren <strong>bi</strong>dez, ioandako berrogei urtetakoabaiño gogorragoko indarragintza iarri asmoz, ostera ereodoletan blai iarri digute Euzkadi gure Aberri maitea.Lan <strong>bi</strong>lla edo gudaen ondoren ludi guztira zabalduta, urte luzeetakolanaz eta ioka<strong>bi</strong>de zintzoaz euskaldunak lortu genduan aipueta izen ona, iraulzaleok, urte gutxitan bera bota digute, odolegintzagilleeta sarrakiozaletzat bai gauzkate orain atzerrialde guztioietan.Gudak gizakien artean iaukitako eriotz ikaragarriak eta errietaneta gure baserri ederretan egindako triskantzak begien aurrean neuzkanarren, begiekin ikuseziñezko eta ikaragarrigoko ausi-abartzakgiza-<strong>bi</strong>otzetan eta gogoen muin barnean egin ziranezkoen zantzu argiaklaxter izan nintuan.«Corruptio optimi pesima», dio laterazko esaunda batek. Onenarenustelkuntza kiratsena eta xordexena eta orixe gertatu zaiguEuskalerria'n.Egun batez ba nindoan Baiona'ko kerrikatan barna eta espaloiangudal-apaiz lagun batekin <strong>bi</strong>dalkartu nintzan. Biotz-iauzika eta kaixokaelkar besarkatu giñan eta zer nen<strong>bi</strong>llen itandu zidan alde aietatik.Euskalerri'ra itzuli eziñezkoan, ludiaren baxtar batean berriroapaiz-lanetan asteko toki <strong>bi</strong>lla nen<strong>bi</strong>llela esan nion. Zertxo batarritu ninduan, lekaide izanik, erri-gizon iantzietan ikusteak etaorrela iardun nion:—Zuek lekaideok, abadeok baiño sentagaillu obea duzute, aberribanatan etxeak dauzkatzutenez, aietako batera ioanik, arretondoonenaz atotsiko bai zaituzte; apaizok ordea, ar gaitzaken apezpikubaten <strong>bi</strong>lla gen<strong>bi</strong>ltzak eta Aprika'ko beltzen lurretakoak ere ez gaituztekartu nai, gorriak gerala siñistarazi bai ziotek.— 232 —
Change language