Gabino: Ez dakit gutun hau bidaliko dizudan ala ez. Baina ... - Elkar

More documents

Recommendations

Info

Laino artean oroitzen dudanetik, amonak euskara bizi etaeuskarak amona bizi izan zuen; elebakarra zen eta ele hartansentitzen zen nor; ahalegindu zen, bai, gure ama, amona Ursulakespainieraz ikas zezan, alferrik…!Amona, egia esan, gure aitak behartuta etorri zen herritikhiriburura: etorri behar duzu eta etorri behar duzu… amonakberak hala kontatzen zigun behintzat; aitak, izan ere, izugarriestimatzen zuen, hain funtsezkotzat jotzen zuen haren laguntza,fabrikaren proiektua arrakastatsu gerta zekion: hainbesteestimatzen zuen, non hitz eman baitzion herritik hiribururaeramango zuela, erregina bat bezala bizi zedin… baita beremementoan eraman ere, zuk zeurean ongi diozun bezala. Aitasantu Leon XIII.aren antzera, amonak egunero hartzen zituenkokazko ardo kopa bi, bizigogoa handitzen ziotenak: ez beharadina, haatik, bolada hartan… harik eta herriminak bete-beteanhartu, eta amona kexatzen hasi zen arte.Ongi oroitzen dut amona Ursulak eta gure aitak izan zutenelkarrizketa, laburra bezain esanahitsua: “Zer falta zaizu?” galdetuzion aitak; eta amonak: “Ez zait ezer falta, baina guztiafalta zait…”.Ai, zeinen ongi gogoratzen naizen, bai, egun haietaz, zazpibat urte nituen arren!; nik ulertu egiten bainuen amonarenjarrera… are gehiago, hari ere, niri bezalaxe, ametsetan globoakagertzen hasi zitzaizkionetik; edo zepelinak; bolada hartan,zehatz-mehatz esateko, zepelin bat ikusten zuen, herriko belardienkolorekoa; eta nola nik bai bainekien amonaren ametsenberri —benetan ikusten ote zituen globoak eta zepelinak, edonire jokoa jokatzea erabaki ote zuen amonak?—, haren defentsaegin nuen aitaren aurrean: “Amonak atzo amets bat izanzuen, aita: herrian zegoen, eta globo berde bat azaldu zitzaion,eta pozez saltoka hasi zen, eta…”; eta amonak: “Zelepin batizan zen, ez globo bat”.Guk egiten genituen barreak amona Ursularekin…!; amonakez baitzituen nolanahiko arazoak berak sekula entzun ezzituèn hitzak —teknikoak, nolabait esatearren— ikasten.Gogoratzen al dituzu etxeko mediku don Zoilorekin izaten44
zituèn eztabaidak, Damaso? Egun batean sabelaldean minanagusitu, eta don Zoilok berehala eman zion diagnostikoa:“Gastroenteritis bat ote duzun…”; eta amonak: “Zer?! Gastrointixa…?”;“Gas-tro-en-te-ri-ti-sa!”; “Hori al da tripako minbati deitzeko modua? Aitaren eta Semearen…!”. Ildo beretik,tuberkulosia ere ez zuen inoiz ikasi, “bertulukosia” baizik; etabeste gaitz askorekin berdin; eta don Zoilok irri jostalariak egitenzizkion amonari, eta honek honako iruzkin hau egiten zionetxeko medikuari, bere ezintasunean: “Zuri aho-korapiloakgustatzen zaizkizu, don Zoilo, baina gaixotasuna aho-korapilobat baino gauza serioagoa da, zoritxarrez…”.Poliomielitisarena ere ederra izan zen, gure ama saiatuez zen, bada, amonari hitza behar bezala irakasten, goiz osobatean: poliomielitisa eta poliomielitisa!; eta amonak, eskailerabat mailaz maila igotzen den bezala, mailaz mailaka ikasi zuenhitz hura: “pollitisa”, “pollomitisa”, “pollomilitisa”… harik eta“pollomielitisa” esaten ikasi zuen arte; eta amak: “‘Pollo’ ez,‘polio’”; eta amonak: “Baina ez al da ‘pollomielitisa’ politagoa?Edo ‘oilomielitisa’, hobeto… Bai, halaxe esango dut hemendikaurrera: ‘oilomielitisa’”; etsi zuen azkenean amak, beharko…!Bada, zepelinarekin berdin gertatzen zitzaion, amonari betiateratzen baitzitzaion “zelepin”; eta amonak ametsetan “zelepin”berde bat ikusi zuela esaten zuen, eta nik, nola haren defentsanari bainintzen, halaxe esan nion aitari: “Zoriontsu naizeneanglobo urdinak azaltzen zaizkit niri, eta zepelin berdeak amonari,eta…”; amonak herrira joan behar zuela, alegia, zoriontsuizatekotan!; eta aitak etsi, eta amona Ursula bere zepelin berdearenatzetik joan zen egun batean; “Nik ere gustura lagundukonizuke, amona, baina izeba Ernestinarekin batuketaketa kenketak ikasten ari naiz, eta…” esan nion; eta amonak:“Zatoz uda partean… ea zu zatozenerako deabruzko hitz horiikasten dudan”; eta jolasean bezala, gehitu zuen: “Nola esatenda: zenepil?”. “Zepelin!”.Joan nintzen, bada, uda partean herrira, bakarrik joan ere,Damaso, anai-arrebok nahi ez zenutelako; pasatu nuen uztailezin hobea amonarenean…; baina amona ohi baino neka-45
Page 1 and 2: Gabino:Ez dakit gutun hau bidaliko
Page 3 and 4: Senekaren hitzak: ‘Hoc erit post
Page 5 and 6: Baina oker ari naiz. Lehenengo urra
Page 7 and 8: ten nuen, aldi berean. Pentsa dezak
Page 9 and 10: zenuen? Amonak —aita santu Leon X
Page 11 and 12: tzekin; pieza bakoitzaren mugimendu
Page 13 and 14: zaizu —hain zen bekataria, non, b
Page 15 and 16: dut eszena hura bederen. Eta ni ere
Page 17 and 18: jakinarazteko. “Zu ere makila bih
Page 19 and 20: Horra haurtzaroan bizi izandako ger
Page 21 and 22: alizko heroitasunarekin lotuak— b
Page 23 and 24: lanekin —kreazioarekin— beti iz
Page 25 and 26: nik nekez egingo badut pintore haue
Page 27 and 28: gutxi harrapatzen baititut, egia es
Page 29 and 30: urrunegi eramatea eragozten ziguna,
Page 31: ezala bete beharreko lehen eta ezin
Page 35 and 36: dut, bai, nekez ager daitezkeela be
Page 37 and 38: txe moztu zuen: “Ez al diezu kont

Gabino: Ez dakit gutun hau bidaliko dizudan ala ez. Baina ... - Elkar

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?