d i s e r t a c i a

d i s e r t a c i a d i s e r t a c i a

11.07.2015 Views

134mdgar princips Seejaxa da maTma Serwymam organul mTlianobaSi SeqmnaXII-XIV saukuneebis sruliad axali, idealisturi kultura. Aam kulturisZiriTad principad obieqturi realobis nawilobriv zegrZnobadi danawilobriv grZnobadi xasiaTis aRiareba iqca. igi miiCnevs, rom XIII-XIVsaukuneebis dasavleT evropis kultura, iseve rogorc Cv. Eeramde VI-Vsaukuneebis berZnuli kultura, am masinTezirebel ideaze iyodafuZnebuli da upiratesad idealisturi iyo.…daaxloebiT XVI saukunisdasawyisidan ki axali principi da masTan erTad axali kultura xdebadominirebuli. es kulturis Tanamedrove formaa, romelic, Tavis mxriv,sensoruli, empiriuli, saxalxo da “am samyaros Sesaferisi” kulturaa.sorokini mas grZnobad kulturas uwodebs.cxadia kulturis etapebis swored amgvari dayofa ar ariserTaderTi SesaZlo varianti kulturis dayofisa, magram masSi CansganviTarebis is ZiriTadi tendencia, rac kulturam Suasaukuneebis Semdegam mimarTulebiT ganicada, kerZod is TandaTanobiT grZnobadi kulturagaxda masSi sulieri Sinaarsis gaTvaliswinebis gareSe. Sesabamisadazrovnebam ganicada sekuralizacia. dRis wesrigSi dadga xelovnebisfenomenebisadmi damokidebuleba gonebis principebisaTvisdaeqvemdebarebinaT laibnicis im debulebis safuZvelze, rom yvelaferirac arsebobs da moazrebadia, cnobierebis sxvadasxva saxiT gamovlenaada gonebis principebs emorCileba, xolo Semecnebis unarebs Sorismxolod xarisxobrivi gansxvavebaa. Bbaumgarteni, romelmac TanamedrovemniSvnelobiT pirvelma ixmara termini esTetika, Seecdeba am safuZvelzecalke mecniereba aagos esTetikis saxiT.Kkanti Tavidanve daupirispirda amgvar mimarTulebas. igi ar eWvobs,rom mSvenierebis kritikuli Sefaseba arasodes gaxdeba mecniereba damoZRvrebas cdis sagnebis mocemis aprioruli pirobebis Sesaxeb, anugrZnobadobis aprioruli formebis Sesaxeb transcendentalur esTetikasuwodebs. Semdgom igi midis iqamde, rom zedmetad zRudavs apriorulismoqmedebis sferos da “praqtikuli gonebis kritikaze” muSaobis drosaRmoaCens mesame kritikis SesaZleblobas. sami unaridan _ Semecnebis,siamovneba-usiamovnebis, survilis _ pirvelisaTvis “wminda gonebis

135kritikaSi,” mesamisaTvis ki ”praqtikuli gonebis kritikaSi” dadgindaaprioruli principebi.Kkanti Tavis esTetikur Sexedulebebs ayalibebs Tavis naSromSi„msjelobis unaris kritika“. igi arCevs mowonebis sam saxes: 1. saamo, racgrZnobad tkbobas iwvevs da nacnobia cxovelisTvisac; 2. rac raime sxvasaganTan da sxva interesTan mimarTebis gareSe mogvwons, anu mSvenieri; 3.kargi, romelsac obieqtur Rirebulebas mivawerT da gvinda romarsebobdes. Aaqedan dauinteresebeli mxolod mSvenierebisagan miRebulimowonebaa da swored amgvari mowonebis sagans ewodeba kantis mixedviTmSvenieri. Tu mSvenieris mowoneba yovelgvari interesisgan Tavisufalia,igi sayovelTao da aucilebeli unda iyos, es niSnebi ki cnebis arsebobasgulisxmobs. Ggemovnebis msjelobis ganxilva SesaZleblad miiCnevssayovelTaobas cnebis gareSe, anu mSvenieri SeiZleba ewodos imas, racyvelas moswons cnebis gareSe. es mSvenierebis ganmartebis meore momentsqmnis. Mmesame momentis mixedviT, mSveniereba “sagnis mizanSewonilebisformaa, ramdenadac igi saganSi aRiqmeba miznis warmodgenis gareSe”. EesmizanSewonileba veraviTar gareSe mizans ver daukavSirdeba, vinaidan esmas waarTmevs “TviTmiznobasa” da dauinteresebel xasiaTs. magram rogorunda Sefasdes mSvenieriT gamowveuli mowoneba, ise rom namdvilad iwvevsmowonebas, Tu ise, rom aucileblobiT iwvevs mowonebas? kanti meoremosazrebas eTanxmeba, magram es aucilebloba arc Teoriuli da arcpraqtikuli aucileblobis msgavsi ar aris. Ggemovnebis msjelobaSigvaqvs aucilebloba, romelic nimuSis, rogorc misabaZidangamomdinareobs da kanti mas egzemplarul aucileblobas uwodebs. Eesegzemplaruli aucilebloba sayovelTao wesis magaliTia, romlisCvenebac SeuZlebelia da, maSasadame, igi cnebidan ar gamomdinareobs.kanti aucileblobis sam saxes ganasxvavebs: Teoriuls, praqtikulsa daesTetikurs. Yyovelive amis safuZvelze ki mSvenierebis ganmartebismeoTxe moments iZleva: “mSvenieri aris is, rac cnebisgan damoukidebladaRiarebuli iqneba aucilebeli mowonebis sagnad.”Kkantis mixedviT refleqsiis msjelobebs mSvenieris garda sagnadaqvs amaRlebuli, rac aseve TavisTavad imsaxurebs mowonebas, magram TukimSvenierebaSi mowoneba TvisebasTanaa kavSirSi, amaRlebuli gaocebas an

134mdgar princips Seejaxa da maTma Serwymam organul mTlianobaSi SeqmnaXII-XIV saukuneebis sruliad axali, idealisturi kultura. Aam kulturisZiriTad principad obieqturi realobis nawilobriv zegrZnobadi danawilobriv grZnobadi xasiaTis aRiareba iqca. igi miiCnevs, rom XIII-XIVsaukuneebis dasavleT evropis kultura, iseve rogorc Cv. Eeramde VI-Vsaukuneebis berZnuli kultura, am masinTezirebel ideaze iyodafuZnebuli da upiratesad idealisturi iyo.…daaxloebiT XVI saukunisdasawyisidan ki axali principi da masTan erTad axali kultura xdebadominirebuli. es kulturis Tanamedrove formaa, romelic, Tavis mxriv,sensoruli, empiriuli, saxalxo da “am samyaros Sesaferisi” kulturaa.sorokini mas grZnobad kulturas uwodebs.cxadia kulturis etapebis swored amgvari dayofa ar ariserTaderTi SesaZlo varianti kulturis dayofisa, magram masSi CansganviTarebis is ZiriTadi tendencia, rac kulturam Suasaukuneebis Semdegam mimarTulebiT ganicada, kerZod is TandaTanobiT grZnobadi kulturagaxda masSi sulieri Sinaarsis gaTvaliswinebis gareSe. Sesabamisadazrovnebam ganicada sekuralizacia. dRis wesrigSi dadga xelovnebisfenomenebisadmi damokidebuleba gonebis principebisaTvisdaeqvemdebarebinaT laibnicis im debulebis safuZvelze, rom yvelaferirac arsebobs da moazrebadia, cnobierebis sxvadasxva saxiT gamovlenaada gonebis principebs emorCileba, xolo Semecnebis unarebs Sorismxolod xarisxobrivi gansxvavebaa. Bbaumgarteni, romelmac TanamedrovemniSvnelobiT pirvelma ixmara termini esTetika, Seecdeba am safuZvelzecalke mecniereba aagos esTetikis saxiT.Kkanti Tavidanve daupirispirda amgvar mimarTulebas. igi ar eWvobs,rom mSvenierebis kritikuli Sefaseba arasodes gaxdeba mecniereba damoZRvrebas cdis sagnebis mocemis aprioruli pirobebis Sesaxeb, anugrZnobadobis aprioruli formebis Sesaxeb transcendentalur esTetikasuwodebs. Semdgom igi midis iqamde, rom zedmetad zRudavs apriorulismoqmedebis sferos da “praqtikuli gonebis kritikaze” muSaobis drosaRmoaCens mesame kritikis SesaZleblobas. sami unaridan _ Semecnebis,siamovneba-usiamovnebis, survilis _ pirvelisaTvis “wminda gonebis

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!