d i s e r t a c i a

d i s e r t a c i a d i s e r t a c i a

11.07.2015 Views

128axalze, originalurze, individualurze, ramdenad misaRebia igiqristianuli xelovnebis farglebSi? xelovneba xelovanis subieqturisamyaros gamovlena da asaxvaa Tu obieqturi WeSmaritebisa, romliswvdoma da gadmocemac evaleba xelovans? sxvagvarad rom vTqvaT dgebaxelovnebisa da WeSmaritebis urTierTmimarTebis sakiTxi. Ees sakiTximudmivad idga filosofiis istoriis manZilze da swored misi ama Tu imsaxiT gadawyveta gansazRvravda xelovnebis ganviTarebis mimarTulebasda zogadad mis beds. Mmeore mxriv, am sakiTxis ganxilvis gareSe verSevamowmebT im mosazrebis legitimurobas, romelic poezias mxolodpoetis subieqturi samyaros gadmocemad da saRvTismetyvelo WeSmaritebisqadagebas himnografiis naklad miiCnevs, misi, rogorc poeturi teqstis,gaazrebis gzaze.P§4. WeSmaritebisa da xelovnebis urTierTmimarTebisaTviszemoT SevecadeT gveCvenebina, rom poezias da religias erTi sawyisiaqvT da saerTo safuZvlidan aRmocendnen. kerZod, poeziaca da religiacsakraluris wiaRSi iSobian, iq iReben saTaves. Aarqauli kulturebi,rogorc wesi, sakralizebulni arian da adamianTa es Tavdapirvelisakraluri erToba gamoxatvis formad swored leqss irCevs. TavisgamokvlevaSi haizinga aRniSnavs, rom kulturis ganviTarebis adreulsafexurze, rodesac leqsi jer kidev ar ganixileboda, esTetikurimoTxovnilebis dakmayofilebis saSualebad, leqsis forma sakmaod didixnis manZilze emsaxureboda yovelive imis gamoxatvas, rac kimniSvnelovania da arsebiTi sazogadoebis cxovrebisaTvis:”literaturul prozas yvelgan poezia uswrebs win. Tuki raimesakraluri an sadResaswaulo iyo leqsad unda Tqmuliyo, ara mxolodhimnebi da aforizmebi, aramed detaluri gamokvlevebic miRebuli metrulstrofulixerxebiT ileqseboda. Aamis magaliTia Zvelinduri samecnierowignebi, “sutra” da “sastra”; igive exeba antikuri mecnierebis uZveles

129Zeglebs. Eempedokle leqsad gadmoscemda Tavis filosofias,lukreciusic mis kvals misdevda. TiTqmis yvela Zveli moZRvrebis amformiT mowodebis motivi mxolod nawilobriv SeiZleba aixsnaspragmatuli mosazrebiT, rom wignebs moklebuli sazogadoeba teqstebsase ufro daimaxsovrebda. mTavari isaa, rom kulturis arqaul safexurzeTviTon cxovrebac, SeiZleba iTqvas, metrul-strofuladaa agebuli.roca saqme amaRlebul sferoebs Seexeba, leqsi gamoxatvis yvelazebunebrivi wesia” (44, 167). vfiqrobT, leqsis forma imiTac iyo gamowveuli,rom arqaul kulturebSi poezia, pirvel rigSi, WeSmaritebis gadmocemissaSualebad iyo miCneuli, Aamaze Tavad am wignebis xasiaTic miuTiTebs,rac, cxadia, mis amaRlebul bunebasac gulisxmobs.rogorc viciT, platonTan mSveniereba mxolod Tanmxlebia sikeTisada WeSmaritebisa da vinaidan xelovneba misTvis mibaZvis mibaZvaa, igiuars ambobs Tavis idealur saxelmwifoSi poeziaze swored im motiviT,rom igi aSorebs WeSmaritebisagan, Tumca iqve aRniSnavs: “dRevandelmSvenier saxelmwifoTa aRzrdilebSic Rvivis siyvaruli am poeziismimarT da Cven warmatebas vusurvebT mas, ese igi gvinda, rom is ara martosaucxoo, aramed WeSmaritic iyos” ( 28, 375). maSasadame, poezia mxolod imzomiT aris Rirebuli misTvis, ra zomiTac aaxlovebs WeSmaritebas dauars ambobs masze, Tuki igi aSorebs misgan.Aaristotelec imis mixedviT afasebda yovel mecnierebas, ramdenadacigi zogadi mizezebisa da sawyisebis Semecnebas uaxlovdeboda.mxatvruli saxe, romelic mravals aerTianebs, man gaigo rogorc zogadiram, rogorc tipi. Aamitom poezia aristotelesTvis bevrad ufrofilosofiuri iyo, ufro axlos idga zogad sawyisTa SemecnebasTan,vidre vTqvaT istoria. maSasadame, poezias isic WeSmaritebasTan kavSirSiganixilavda da afasebda. Ggarda amisa, esTetikuri fenomenisdaxasiaTebisas, rogoric iyo tragedia, aristotele misi zemoqmedebiseTikur mxareze saubrobda. Mmomdevno esTetikuri Teoriebic am oripoziciis saxecvlilebas warmoadgendnen ama Tu im formiT.neoplatonizmisTvis, platonis msgavsad, umaRlesi sawyisi asevesikeTis, WeSmaritebisa da mSvenierebis erTianobas warmoadgenda, iseverogorc mTeli Suasaukuneebis azrovnebisTvis. Bbunebrivia, am tipis

129Zeglebs. Eempedokle leqsad gadmoscemda Tavis filosofias,lukreciusic mis kvals misdevda. TiTqmis yvela Zveli moZRvrebis amformiT mowodebis motivi mxolod nawilobriv SeiZleba aixsnaspragmatuli mosazrebiT, rom wignebs moklebuli sazogadoeba teqstebsase ufro daimaxsovrebda. mTavari isaa, rom kulturis arqaul safexurzeTviTon cxovrebac, SeiZleba iTqvas, metrul-strofuladaa agebuli.roca saqme amaRlebul sferoebs Seexeba, leqsi gamoxatvis yvelazebunebrivi wesia” (44, 167). vfiqrobT, leqsis forma imiTac iyo gamowveuli,rom arqaul kulturebSi poezia, pirvel rigSi, WeSmaritebis gadmocemissaSualebad iyo miCneuli, Aamaze Tavad am wignebis xasiaTic miuTiTebs,rac, cxadia, mis amaRlebul bunebasac gulisxmobs.rogorc viciT, platonTan mSveniereba mxolod Tanmxlebia sikeTisada WeSmaritebisa da vinaidan xelovneba misTvis mibaZvis mibaZvaa, igiuars ambobs Tavis idealur saxelmwifoSi poeziaze swored im motiviT,rom igi aSorebs WeSmaritebisagan, Tumca iqve aRniSnavs: “dRevandelmSvenier saxelmwifoTa aRzrdilebSic Rvivis siyvaruli am poeziismimarT da Cven warmatebas vusurvebT mas, ese igi gvinda, rom is ara martosaucxoo, aramed WeSmaritic iyos” ( 28, 375). maSasadame, poezia mxolod imzomiT aris Rirebuli misTvis, ra zomiTac aaxlovebs WeSmaritebas dauars ambobs masze, Tuki igi aSorebs misgan.Aaristotelec imis mixedviT afasebda yovel mecnierebas, ramdenadacigi zogadi mizezebisa da sawyisebis Semecnebas uaxlovdeboda.mxatvruli saxe, romelic mravals aerTianebs, man gaigo rogorc zogadiram, rogorc tipi. Aamitom poezia aristotelesTvis bevrad ufrofilosofiuri iyo, ufro axlos idga zogad sawyisTa SemecnebasTan,vidre vTqvaT istoria. maSasadame, poezias isic WeSmaritebasTan kavSirSiganixilavda da afasebda. Ggarda amisa, esTetikuri fenomenisdaxasiaTebisas, rogoric iyo tragedia, aristotele misi zemoqmedebiseTikur mxareze saubrobda. Mmomdevno esTetikuri Teoriebic am oripoziciis saxecvlilebas warmoadgendnen ama Tu im formiT.neoplatonizmisTvis, platonis msgavsad, umaRlesi sawyisi asevesikeTis, WeSmaritebisa da mSvenierebis erTianobas warmoadgenda, iseverogorc mTeli Suasaukuneebis azrovnebisTvis. Bbunebrivia, am tipis

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!