11.07.2015 Views

eskuliburuak - Erabili.com

eskuliburuak - Erabili.com

eskuliburuak - Erabili.com

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

6. Oinarrizko kalkuluakMasaren eta pisuaren arteko nahasketaren oinarrian hizkuntz ohitura okerradago, pisu hitza bi adiera desberdinetarako erabiltzen baita. Paretako erlojueipisuek eragiten diete esatea guztiz zuzena da. Erloju batek mugituko duen indarbat behar du, eta indar hori esekita dagoen masa batek eman diezaioke, etahorren pisuak eragingo dio mekanismoari. Errotorearen pisua hainbeste kilo daesatea ez da zuzena. Pisua indar bat da, masa (kg) eta azelerazioa (ms-2)biderkatuz lortzen dena. Indar unitatea newtona da (N).Datuak kilogramotan adierazten direnean, masari buruzko informazioa ematenda, ez pisuari buruzkoa, datu horiek ematen zaien izena edozein delarik ere.Pausaguneko masak zein mugimenduan denak Newtonen mugimenduarenlegeei jarraitzen diete, eta horiek indarraren kontzeptua definitzen dute:1. Gorputz oro geldirik egongo da edo lerro zuzenean mugimenduuniformearekin ibiltzen jarraituko du baldin eta ez bada kanpo indarrenbatek eragiten diola.2. Aplikaturiko indar baten inertzi aldaketaren maila indar horrekikoproportzionala da, eta inertzi aldaketa indarrak eragiten duen norabideangertatzen da.3. Akzioa eta erreakzioa berdinak eta aurkakoak dira.M masa baten gainean eragiten duen F indar batek a azelerazioa sortzen du.Newtonen bigarren legea SI (Sistema Internazionala) sinbolo eta unitateetan adierazdaiteke, hala nola:F = m a NNon m kilogramotan adierazten den, eta a metro segundotan6.1.2 Par edo MomentuaPalanka beso edo erradio batean zehar diharduen indar zirkularrari pare edomomentu esaten zaio. SI sistemako ikurra M da, eta unitatea Nm. Momentuakalkulatzeko F indarra bere eraginpean dagoen r erradioagatik biderkatu beharda, eta honela adierazten da:M = Fr NmAdibidea:Momentua indar bati aplikatutaMmmasa10kgMomentua = Indarra x palanka besoaM = m•g•r = 10 • 9.81 • 0.30 = 29.4 N • mIndarra, FF = mg=10 • 9.81 = 98.1 NPalanka besoaren erradioa 300 mm (0,30 m)102

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!