495. zkia - Ttipi-Ttapa

4952009ko maiatzaren 28a • XXIX. urteawww.ttipi.netAngeles Ganboasunbildarrarekin0311 urte zituela Sunbilla utzi etaDonostiara joan zen neskato AngelesGanboa. Geroztik han bizida, baina Sunbillara bisita aunitzegindakoa dela kontatu digu.Oihartzun haundiaizan du grebak09Sindikatu nagusiek maiatzaren21erako deitutako grebak eraginhaundia izan du gure eskualdean.Batez ere, industrian somatu daondorioa.40

022009/05/28 • 495. zbk.

DATUAK...• 11 urterekin sorterria utzi etaDonostiako etxe batera neskatojoan zen Angeles Ganboa(Sunbilla, 1931). GeroztikGipuzkoako hiriburuan bizi da.• Ezkondu eta haurrak hazitakoan,oparitzeko gauza zaharrendenda bat ireki zuen DonostiakoUrbieta kalean. Orain, 30 urteberanduago, likidazioan jarri du.• Urte aunitz Sunbillatik kanpo,baina halere, herrira bisitaaunitz egindakoa da. HaurrakSunbilla eta Donostia arteanhazi zituen. Bere euskara ere ezdu galdu.ttipi-ttapaAngeles GANBOA Donostian bizi den sunbildarraARGAZKIA: AINTZANE PIKABEA303ELKARRIZKETA«11 urterekin etxe on bateraneskato etorri nintzen Donostiara»«Neskato egon nintzenean,euskaldunak izanagatik ez zutenhitzik ere egiten euskarazetxean. Baina nik nola utzikonuen ba euskara? Ez, gure solasahorixe da, euskara».ttipi-ttapaJaiotzez sunbildarra, baina gazteazinela Donostiara joan zinen...11 urterekin etxe on batera neskatoetorri nintzen Donostiara. Sunbillakogizon bat Donostiako alaba batekin ezkonduazegoen, etxe onekoa, eta probatzekoekarri ninduten. Ama ere lasaigelditu zen ezagunak zirelako.Nolakoa izan zen jaioterria utzi etaDonostiara joatea?Ez zen hain gogorra izan. Tartekaarratsetan triste xamar egoten nintzenbaina jende ona aurkitu nuen.Sunbilla herri ttikia, Donostia haundia.Aldaketa haundia izan zen?Toki diferentea zen bai. Halere, orduanDonostian auto gutti zegoen eta errazazen ibiltzeko. Berehala hasi nintzenhaurrekin kanpora eta ni ibiltzen nintzentokia behinik behin lasaia zen. Horrelaezagutu nuen Donostia. Igandetan,Ategorrietara joaten nintzen. Attarenarreba bat han egoten zen, Iruritakolagun batekin etxe bat zaintzeneta haiengana joaten nintzen haurrekinbatzuetan eta gabe bertzeetan.Zenbat urtez neskato?Aunitz. Jendeak pixka bat tendatu zidangehiago irabazteko eta nik ere aldaketanahi nuen, eta 17 urterekin edo,Añorgara joan nintzen Errezolaren etxeraneskato. Zerbitzu gehiago zegoenhan. Gero orain dudan gizona agertuzen, nobio egin eta ezkondu egin nintzen.Ezkondu eta umeak izan nituen.Eta gero denda ireki zenuen, ezta?Bai, berandu ireki nuen. Haurrak hazitakoan,batzuk ezkonduak ziren ordurako.Denda ireki nahi nuen eta nolabaiteremoldatu ginen. Berehala hasinintzen lokal baten bila eta Urbietakaleko hau aurkitu genuen.Dendak ez du izenik. Zergatik?Etxean izena paratu behar geniola errannuen, baina batek bat, bertzeak bertzea,azkenean izenik gabe gelditu zen.Egia erran, berdin zitzaidan, ez nuenuste horrelako beharrik zuenik. Geroraaunitzetan galdetu didate «zein dendahau», «nola du izena?». Eta nik «ba,ez du izenik». Denbora ustekabeanpasatu zait. Denda atzo ireki nuela iruditzenzait eta 30 urte pasatu dira.Zergatik aukeratu zenituen traste zaharrakdendarako?Ttiki-ttikitatik maite izan ditut. Baserrianerdi puskatuak zeuden gauzak ere nikbeti badaezpada gorde egiten nituen.Eta orain likidazioan dago denda...Bai, urteak ihes egin didate. Goiz etaatsaldea sobera nuen lan egiteko etanorbait paratu behar zela hasi ginen.Baina azkenean alaba bat prest agertueta ni goizetan eta bera arratsaldetanegoten da. 78 urterekin ez nagosobera martxarako.Zein harreman dituzu Sunbillarekin?Sunbillara aunitz joandakoa naiz, etaezkonduta gehiago. Haurrak Sunbillaeta Donostia artean hazitakoak dira.Horrenbertze urte Donostian etaSunbillako euskarari eusten diozu...Neskato egon nintzenean, euskaldunakizanagatik ez zuten hitzik ere egiteneuskaraz etxean. Baina nik nolautziko nuen ba euskara? Ez, gure solasahorixe da, euskara.2009/05/28 • 495. zbk.

ERREPORTAIA04 ttipi-ttapaElizondoko batzarreak inoizko parte-hartzaileenak izaten ari dira.ARGAZKIA: ONDIKOLEKAINAREN 13RAKO MANIFESTAZIOA DEITU DUTEEztabaida haundia sortu du Elizondoneraiki nahi den komisaria berriakKezka haundia eragin du Elizondoko Baztanberri auzoan 893metro koadroko lursailean eraiki nahi den Foru Poliziarenkomisaria berriak. Batez ere, auzotarren artean, eta dagoeneko750etik goiti sinadura bildu dira proiektuaren kontra.Egitasmoaren kontra manifestaziorako deia ere egin duteekainaren 13rako. Alde batean auzotarrak, proiektuaren aurka,eta bertze aldean, Nafarroako Gobernua eta Udala. JavierCaballero Nafarroako Gobernuko Barne kontseilariak eta VirginiaAleman Baztango alkateak komisaria eraikitzeko hitzarmenasinatu zuten apirilaren 29an. Udalak dohainik utzi dio Gobernuarilur eremua eta honek gastu guztiak bere gain hartuko ditu.Nafarroa 2012 Planean dago jasoa egitasmoa eta obrak aurtenhasi nahi dituzte. Barne Sailak milioi bat euro paratuko dituelaaurreikusia dago: aurten 600.000 euro eta heldu den urteangainerako 400.000 euroak.ttipi-ttapaElizondon komisaria eraikitzeko prozesua2006an hasi zen. Urte hartakoabenduan adostu zuen Nafarroako Gobernuak,eta ondotik, 2007ko maiatzeangaur egun Santiago karrikan dagoenegoitza bat zabaldu zen. 2008ko udazkeneaninstalazio osagarriak ireki zirenkarrika berean. Geroztik, Bortziriak, Leitzaldea,Malerreka, Bertizarana, Baztaneta Ultzamako 27 udalerritako 27.000 bizilagunezarduratzen dira.Baina orain, Santiago karrikako biegoitzak elkartu eta lekualdatzeko asmoadago. Nafarroa 2012 Planaren baitan,UPN eta PSN alderdiek Elizondonkomisaria berria eraikitzeko milioi bat eurokoaurrekontua adostu zuten, eta akordiohori aitzinera ateratzeko Udalera jozuten: «Udalari ezaugarri urbanistikoak2009/05/28 • 495. zbk.

ttipi-ttapaH A M A B O S T E K A R I ALege Gordailua: NA-1324/85ISSN: 1578-4673Frankeo Itundua: 34/79TIRADA: 6.000• IRAKURLEAK MINTZO •iritziattipi-ttapa aldizkariaAndutzeta, 12E-31760 ETXALAR (Nafarroa)Tfnoa: (+34) 948 63 54 58Faxa: (+34) 948 63 54 57www.ttipi.netinfo@ttipi.netArgitaratzailea: ttipi-ttapa fundazioa.Presidentea: Pello Apezetxea.Kudeatzailea: Joxemanuel Irigoien.Zuzendaria: Aitor Arotzena.Publizitatea: Kulturkari, SLU.Administrazioa: Amaia Goia.Erredakzioa: Gurutze Pikabea.Berriemaileak: Esteban Arotzena,Juana Mari Saizar, Kontxi Klaber, Ainhoa,Arantxa eta Maider Ansa, AsierImaz, Arkaitz Mindegia, Franck Dolosor,Margari Etxenike, Koro Iratzoki, NereaAltzuri, Oskar Txoperena, JosebaOlagarai, Nerea Mitxeltorena, Aitor Arotzena,Maite Oteiza, Jaione Otxandorena,Xan Harriague, Iratxe KontsumitzaileenElkartea…Imprimategia: Gertu.Erakunde laguntzaileak: Etxalar, Leitza,Goizueta, Arano, Areso, Baztan,Urdazubi, Sara eta Senpereko udalak,Zugarramurdiko Akelarre elkartea,Bortzirietako Euskara Mankomunitatea,Malerrekako ZerbitzuMankomunitatea…2009ko harpidetza sariak:Hego Euskal Herria 36 €Espainia 36 €Ipar Euskal Herria 54 €Europa 54 €Amerika eta Australia 120 €Baztan, Urdazubi, Malerrekaeta Leitza 30 €Aldizkari honek EuskoJaurlaritzako Kultura Sailarenlaguntza jaso duAldizkari honek Euskarabidearenlaguntza jaso duAmaiurkoGazteluarengerizpetikGure herri izaera suntsitzekoeta menpekobihurtzeko saiakera amaigabeeiaurre egin diebehin eta berriz herri zaharhonek. Mendeetanzehar egindako erresistentziarenlorpenek etanazio eraikuntzan emanikoaurrerapausoek gureherria gurutzbide garrantzitsubaten aurreankokatu dute, hots, jendartearengehiengoaknahi eta behar duen aldaketarenaurrean, zapalkuntzaeta inposaketatresna guztiak baliatuz,herri honetatik urruttidauden interesen mesedetanjarraitu asmo dutenakdaude.Bidegurutze honek urdurijarri ditu zapalkuntzarenbide zidorrak jorratzekohautua egin asmodabiltzanak. Horrela,salbuespeneko neurrienbitartez, beraien helburupolitikoak erdiesteko intentziozkolpatzen duteherria; erbestean, kartzelanedota kartzela bideandira Euskal Herriarenburujabetza eta izaerarendefendatzaile direnideiak. EzkabatikPuerto de Santa Mariarasalto egin badugu ere,bizi baldintza kaxkarrenetaneta heriotza-zigorberdinez mehatxatuak diragatibu dituzten herrikideak.Saminez gogoradatozkigu bide horietangelditutakoak, Kotto lagunaerraterako.Bortxara derrigortunahi gaituzte halabeharrez;euskaldunak eskubiderikgabeko jende multzobatean bihurtuz. Gaztelakojauntxoen oinordekoek,beren helburuaklortzeko xedez, errepresioarenazeragailua ondorainosakatu eta zigoreredugarriak jarriaz, bidenabar,beldurra hedatuzari dira etenik gabe;herri zahar honen sugarrabizirik mantentzekoezinbertzekoak diren bitartekoakhankazpian,debekaturik eta suntsitzebidean direlarik: Euskararenofizialtasunarenaurkako legediak, hezkuntzasistema propioaizateko ezintasuna, drogenerabilera politiko ekonomikoa,langileon eskubideenaurkako legediak…Oraingoan, jai herrikoiakjarri dituzte jo puntuan.Lesakako txoznetankamiseta batzuen salmentarekinzerikusiaomen duten 6 lesakar inputatuditu Guardia Zibilak,baita Audientzia Nazionalerakobidean jarriere. Herriak sortutakoeremuak kriminalizatzeazgain, herriaren aldekoedozein konpromisohartzea zigorrarekin lotunahi dute. Denboran gibeleraegiten badugu,frankismoaren esentziakbizirik dirauela konturatukogara, lehengo lepotikburua beraz.Horrelako neurrietazbaliatu dira, Iruñeko nahizGasteizko legebiltzarretanespainiar proiektuarendefendatzaileak jauneta jabe izateko. Legediberdina erabili zuten eskualdekoudal ilegitimoakeratu (Sunbilla, Lesakaeta Baztan) eta herriakaukeratutako ordezkariakkanpoan uzteko.Lapurren abizenak,NaBai bezala sinatuakdaude oraindik-orain.Jakitun gara, horrelakoneurri antidemokratikoakurteen poderioz botereakpozoindutako jendarteeredu sumiso, akritiko,desideologizatu etamanipulatuaz baliatuz inposatzendituztela.Albako Dukearen oinordekoekeredu zaharberrituamartxan jartzeaezinbertzekoa dute. Horretarako,Beamontar garaikideleialen beharreandira. Ezker Abertzale «berria»deitzeagustuko dutenek,Rubalcabaren txaloakjasotzen ari direnak,hain xuxen, salbuespenekoaraudietaz baliatzenari dira, herri borondateakontuan hartugabe inposatzen ari direnproiektu txikitzaile aunitzbabesten dituzte etaezkertiar eta abertzaleonaurkako sorgin ehiza,laguntza bezala aplikatzenzaigulakoan daude.Gure herria galbidera eramatendituzten bide horietatikpasa direnen esperientziakikasgai nahikoabeharko lukete berrizharri berdinean ezerortzeko.Espainiara lotzen gaituztenkateak sendotzekolanean dabiltza bertzeak.Beraien historiahurbilak utzitako itzalenasotsa ezaguna dugu;hainbat euskaldunen heriotzatarteko. Lesakanbizitutakoak ez digu esperantzarakoargirik uzten;errepresioaren atzaparkadaklarrutik ordaintzendituzten bizilagunakbabestu ordez, eztabaidadesitxuratu eta herrimugimendua kriminalizatzeariekin diote. Haneta hemengo jeltzaleenbotere nahiz diru goseaasegaitzak direla erakustenari digute. Horrelakojokabideak dituztelajakitun ote dira, ordea,NaBai bozkatzen dutenak?Finean, estatuen estrategiarenjomugan EzkerAbertzaleko kidegoaegonik ere, Euskal Herriarenetorkizuna baldintzatzeada beraiennahia; herri bezala egitengaituzten zurtoinakdesegitea dute helburu:«Aitaren teilatua garrantzitsuaizanik ere, ez dezagunahantzi ezinbertzekoadela amaren sua:hizkuntza, usadioak, gurekultura, gure izaerarenadierazleak. Horiekgabe nekez dugu EuskalHerria eraikiko. Agian bertzezerbait eraikiko litzateke,baina erdal herriaizanen litzateke», hainxuxen ere.Historian izaniko akatsetatikikasiz, gure herriarenbiziraupena lortukoduen eszenatoki batirabazteko xedez jarraitubeharrean gaude abertzaleok;justizian oinarritutakodemokrazia, alegia.Gure herriak pairatzendituen erasoak erantzuneta eraikuntza laneanaritzeko abertzaleokbatu behar dugu.Ardurazjokatzea, alderdikerijokoak baztertu etagure herriaren interesenmesedetan aritzeko baliabideeraginkorrak martxanjartzea da.Senecak zioen bezala,«no es el hecho deque las cosas nos parezcaninaccesibles la razónde que no nos atrevamos,es el hecho deno atrevernos, la causade que nos parezcaninaccesibles». Irabaz dezagunEuskal Herria!Xotero Etxandi,Mikel Altzuart,Julen Mitxeltorena,Begoña Igoa, J.ETxoperena, IbanMaia, Josu Goia, IñakiGogortza, JosuIratzoki, Aitor Telletxea,Irati Lujua,Faustino Marizkurrena,Enkarna Andueza.Hautetsiak etahautetsi ohiak.2009/05/28 • 495. zbk.

iritzia07• 11 GALDERA LABUR •YamiledGiraldorenheriotzadela-etaIturengo eskola publikoakgertatutako YamiledGiraldoren heriotzadela-eta, ondorengoakazaldu nahi ditu:1-Yamileden familiaeta lagunei gure saminaeta elkartasuna une latzhauetan.2- Dagokien instituzioeijustizia eta beharrezkopauso guztiakeman ditzatela hilketa krudelhau bertan behera geldiez dadin.3-Zenbait komunikabidekgertaera gogor honiburuz egin duten trataeradesegokia eta errespetugabekoa izan dela.Itureko eskolakoirakaslegoaAmetsari tiraeta tira,GaztetxeaherriraPlisti plasta, halaxe juanzitzaigun Gazte Eguna Lesakanbai, ur artean. Halaere, eguraldia ez zenoztopo izan, ez. Izan ere,egun honetan, elkartu ginengazte kuadrila ederbat.Lesakarrak eta egunbatez lesakarrak bihurtuziren gazteak ere. Hegoaldezein Iparraldekoak,denak bat eginez. Parekidetasunean,naturaltasunez,euskal giro jatorrean;Euskal Herria bat izan zen,berriz ere erakutsiz herribakarra garela eta gureherrian mugarik existitzenez dela.Goiz goizetik hitzaldia izangenuen, bertsoak… bazkarira90 lagun inguru bilduginelarik.Aipatu bezala, eguraldikaxkarra egin arren, hantxeibili ginen. Baina oraingohonetan ere kale gorrian.Bertze batzuetan aipatubezala, bertze taldeeta eragileek beraien xokoadute gauzak antolatzeko,baina gazteok ez.Beraz gure galdera da,gazteok noizko? Gazteokgaztetxea behar dugu.Horren alde aritu ginenlarunbatean, gogotsu, indartsu,langile eta elkarharremanetan.Nahiz etahandik edo hemendik arazotxorenbat sortu, honibuelta eman eta aurrerajarraituz.Dena den, egun hau ezzen posible izanen laguntzenibili ziren lagun guztiengatikez balitz. Hori delaeta, bertatik gure eskerrikberoena luzatu nahidiegu, Arantza eta Malerrekakogazte asanbladei,eskualdeko bertsolariei,kantu zaharretan ibili zirenei,Nafarroa bizirik ekimeneandabiltzatenei,Arranoko sukaldari eta elkarteari,Lesakako ostatuei,Udalak kudeatzenduen herritarron dirulaguntzari,inguruko musikarieritxaranga osatzeagatik,Baztango edari partitzailetukutuku horiei (betisasoitsu!)… barkatu norbaitahaztu bazaigu, bainaorokorrean lagundu zutenguztiei eskerrak.Zuek, lagundu zenutenakzein parte hartu zenutenakegin baitzenutenegun hau posible. Egunbatez Lesaka gurea izanbaitzen, egunen bateanEuskal Herria izanen denbezala. Beraz, hala jarraitzeraanimatzen zaituztegu.Animo! Zuek bai! Milaesker hurbildu zineten guztiei!Eta besarkada bat bertanez zaudetenei!Matematikan Nafarroako Olinpiadetantxapeldun, 162 ikasleren arteanirabazle aterata, ez zara makalaizanen, ez?Bueno, badu meritua bai. Kontentgelditu naiz.Zein da zure ikasgairik gustukoena?Matematika.Nondik heldu zaizu matematikarakoafizio hori?Ttiki ttikitatik gustatu izanzait.Zer du ba bertze irakasgaiekez duena?Ongi moldatzen zarengauza bati, beti gustugehiago hartzen zaio.Bertzeetan baino hobekimoldatzen naiz.Formula aunitz ikasi izanendituzu, bat aukeratukozenuke?Denak.Kalkulagailurik gabe, eragiketarenbat egitekoeskatuz gero, eginenzenuke?Denborapixka batutzizgero…Gurea gurera ekarri artebertan jarraituko dugulakolanean!LesakakoGazte AsanbladaEskerrakemanezGoizuetako UmoreOna futbito taldeak hainbateskertza luzatu nahidizkie herriko eragile etazaleei. Lehendabiziko etabehin, eskerrak UmoreOna Elkarteari emandakolaguntza ekonomikoagatik,bestela ez baikenuenparte hartzerik izanenGIpuzkoako hirugarrenmailako areto futboltxapelketan. Ondoren,ikusle guztiei, larunbateroherriko frontoia leporainobete duzuelako.Umeek, gazteek, helduek…ikaragarria da taldeaanimatzeko eduki duzuengrina. Ez dugu inonikusi horrelako girorik, eztaantzekorik ere. Etortzenziren kontrarioak ereharrituta gelditzen ziren.Baten bati entzun zaio komentariohau: «Goizuetanjokatzea zaila da, herriguztiaren kontra aritubehar baita».Eta azkenik, eskerrikberoenak kanpoko gurepartidetara mugitu denZenbat da 9x13+3/2/4+3?18.Tenerifen estatuko onenekin ari beharkoduzu, baduzu itxaropenik?Nafarroakoa irabaztea baino zailagoada. Gertatzen ahal da baina zailada.Nolatan joan zineten Nafarroakora?Irakasleak olinpiadak bazirelaerran zigun etalagun batek eta biokizena eman genuen,zer zenikusteko. Joaneta ongi aterazen.Ikastea gain, baduzubertze afiziorik?Jostatzea, kirolaegitea...Akautzeko, noladefinituko zenukezure herria?Urrotz? Herri politadela.Andoni ZOZAIAUrrozko gazteajende guztiari; nahiz kanpoanjokatu, gehiago izandira askotan gure jarraitzaileakbertakoak baino.Zarautz, Ordizia edo Aretxabaletan,esate baterako.Besterik gabe, taldeguztiaren izenean, milaesker eta heldu den urteanere hain arratsaldepolitak pasatuko ditugulakoanagurtzen gara. Herrikoazken partidan ateragenuen pankartak zioenbezala: garaipenikhaundiena, zuek emanduzuena.Umore Onafutbito taldea2009/05/28 • 495. zbk.

08ttipi-ttapa • herriz herriKRISIA500 lagunek bat egin dute Arantza, Bera etaEtxalarko alkateek deituriko manifestazioarekinKrisiaren aitzinean sistema aldatzeko eskatu duteARGAZKIA: TTIPI-TTAPAZalain-Zokotik abiatu eta Berako Herriko Etxeko Plazara egin zuten ibilaldia.ttipi-ttapaEz gaitezen engaina,sistema bera da balioez duena izenburupeanArantza, Bera eta Etxalarkoalkateek deitutakomanifestazioak 500bat lagun bildu zituenmaiatzaren 9an Beran.Deitzaileekin batera,ELA, LAB eta EHNE sindikatuek,Etxalar, Arantza,Sunbilla eta Bertizaranakoudalek, Bera,Lesaka, Malerreka, Baztaneta Arantzako GazteAsanbladek eta BaztandarrenBiltzarra elkarteekbat egin zutendeialdiarekin. ZalainTransformados lantegitikabiatu eta Berako HerrikoEtxeko plazarakobidea egin zuten, Alkaiagakoindustrialdetikpasatuta.Eskualdean ematenari diren erregulazioenkontra, «kaleratzerikez», «dirurik ez da falta,lapurrak soberan»aditu ziren, baita bertzehainbat ere. Beratik IruñeraBurniaren martxaakautu berria zuten Funverakohainbat langilekere parte hartu zutenmanifestazioan, eurenbuzo berdeak jauntzita.Herriko EtxekoPlazara ailegatuta, manifestariekkezkaz etaharriduraz ikusi zituztenHerriko Etxearen arkupetanmargotutako pintadak.Falangisten izenean,egungo eta garaibateko alkate eta zinegotzienkontrako heriotzmehatxuak irakur zitezkeen.NEKAZARIEN EGOERAHizlarien txandan,EHNEko Mikel Altzuartekhartu zuen lehenik hitzaeta sistemak AlbakoDukesa bezalako lurjabehandiak laguntzen dituelasalatu zuen, «%5akdirulaguntzen erdia jasotzenduela» salatuz.Alde horretatik, «sistemalehen sektorea hiltzenari dela» azpimarratunahi izan zuen. Nekazaritzaeta abeltzaintzaazken 30 urteotankrisian daudela ere aipatuzuen: «orain dela25 urteko prezioak ordaintzendizkigute».FUNVERAKO LANGILEENBATZORDEAREN HITZAKFunverako langileekberaien lantegian egindakoLan ErregulazioEspedienteari buruzkodatuak eman zituzten.ELAko Felix Espelosineketa LABeko DabitIturriak beraien mobilizaziokoadibidea kontuanhartuz, langileak elkartzekobeharra azpimarratuzuten. Izan ere,hiru eguneko Burniarenmartxaren ondotik, maiatzaren8an aurkeztu zutenberaien gorako errekurtsoaNafarroako GobernukoLan Departamentuan.«Urria arte lanaunitzekin egon gara etahilabete batez EREa aurkeztudute. Gure ustez,dirua aurreztu bakarrikegin nahi dute, etorkizunekokaleratzeei aitzinegiteko».UDALAK ERE KRISIANPatxiku Irisarri Etxalarkoalkateak «kapitalismoalangileen konturabizi dela» aipatu zueneta manifestazioaren leloakzioen bezala, «sistemakbera dela balio ezduena». Irisarriren ustez,«krisiak ez dio EREandauden edo kanporatuakizan diren langileeibakarrik eragiten, gizarteosoari baizik».Ekitaldia akautzeko,Josu Goiak Internazionalakantatu zuen.2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri09GIZARTEAJarraipen zabalaizan du grebakeskualdeanIndustria arloan batez ere iaerabateko eragina izan duttipi-ttapaMaiatzaren 21erakodeitutako grebak jarraipenzabala izan zuen eskualdean.Industria arloanbatez ere, kasik erabatekoaizan zen geldialdiaeta lantegi haundienak,Lesaka eta LegasakoArcelor, Condesa, Funvera,Savera eta bertzehainbat guziz itxiak egonziren egun osoan. Zalaineta Alkaiaga industrialdeetanlangileen %90abaino gehiagok grebaegin zuela aipatu zutenELA eta LABeko iturriek.Malerreka aldeanere, Aparan industrialdekolantegiak itxi zituzten.Eguneko arazo bakarraDonezteben gertatuzen. Informazio piketeekherrigunera sartunahi zuten, komertzioetaninformazioa banatzeko,baina Guardia Zibilakeragotzi eta zuzeneanindustrialdera sartzerabehartu zituzten.Leitzaldean grebarensegida erabatekoa izanzen. Leitzako lantegirikhaundiena, Sarrio, itxitaegon zen, eta komertzioeta ikastetxe guziak erebai, Goizueta eta Aresonbezala.KOMERTZIO ETAARGAZKIA: TTIPI-TTAPAArratsaldean Lesakan egindako manifestazioan 500 bat lagunek hartu zutenparte. Behekoan, berriz, Savera lantegiaren aitzinean langileak.IKASTETXEAKKomertzioen arloan,Bera eta Lesakako dendagehienak itxi zituzten,Lesakan %90 ingurueta Beran %70.Arantzan denda eta ostatuguziak itxi zituzten.Sunbillan ere erabat itxizutela aipatu zuen ELAkoJoxe Mari Arribillagak,baina Doneztebeeta Elizondo aldeko komertzioetangreba ezzen erabatekoa izan.Arribillagaren arabera,greba aitzinetik, Lesaka,Bera, Doneztebeeta Baztango merkatarienelkarteekin bildu zirengrebaren berri ematekoeta haiek euren problematikarenberri emanzieten sindikatuei. Hala,zenbait dendek10:00ak arte ireki etagero itxi zituzten. Bertzebatzuk egun osoanzabalik egon ziren.Ikastetxeetan ere segidazabala izan zuengrebak. Ikastola zein eskolapublikoetan guttienekozerbitzuak bete zituzten.Toki-Ona institutuandozena bat langilekgreba egin zuten.Leitzaldeko ikastetxeetanere ez zen klaserikizan.Herriko Etxeen kasuan,Bera eta Lesakakoaitxiak egon ziren,baina guttieneko zerbitzugisara, langile banaeduki zuten, badaezpada,larrialdiren bat gertatuzgero. Leitzaldeanere berdin.Autobus enpresekere guttieneko zerbitzuakbete zituzten. Bera,Leitza eta Lesakakokiroldegiak ere itxi zituzten.MOBILIZAZIOAKGreba egun honetanhainbat langilek partehartu zuten mobilizazioetanGoizean goizetikZalain industrialdeanhainbat bildu ziren, lantegietaninformazioa zabaltzeko.Goizean5:00etarako Guardia Zibilaere Condesa lantegiareninguruan zebilen.Gero, 8:30k aldera, foruzainekere bete zituztenzainketa lanak.9:00etan kotxe karabanahandia abiatu zen Zalainindustrialdetik, etaAlkaiagako industrialdetiketa Berako herrigunetikpasatuta, Lesakakobidea hartu zuen.Han ere, erabat itxiakzeuden Otsango industrialdeaeta Arcelor lantegitikpasatu ondotik,herrigunera joan zen.Hortik, Iruñerako bideahartu zuten, eguerdianegin zen manifestazioanparte hartzera. Arratsaldean19:00etan Baztan-Bidasoakomanifestazioaegin zen Lesakan,gizarte eragileekdeitua. 500 bat lagun bilduziren.Leitzaldean ere, Sarriokolangileak lantegianeta gero herrian zeharibili ziren, informazioabanatzen. Langileekez zuten aparteko gorabeherarikizan, herrikokomertzio guziakitxiak baitzeuden goizgoizetik. Goizuetankontzentrazioa egin zeneguerdian.Arratsaldean, Leitzanmanifestazioa eginzen eredu ekonomikoeta sozial justoaren alde.2009/05/28 • 495. zbk.

10ttipi-ttapa • herriz herriESKUALDEAPintada faxistak ugaritu dira eskualdeanazken sei hilabeteetanBerriki Baztanen azaldu dira, Artesiagan, Iruritako eliz atarian eta Arraiozenttipi-ttapaEz da pintada faxistakagertu diren lehenbizikoaldia, baina ugaritzenari dira. Joan denurteko azaroaz geroztikTtipi-Ttapak hartzen dueneskualdean zabaltzen aridira falangisten izeneanegindako pintadak.Iazko azaroan DoneztebenIslamari buruzkoerakusketa bat hartuzuen egoitzan agertuziren lehenik. BidelagunElkartearen ekimenez,azaroaren 3an Islamariburuzko erakusketa zabalduzen baina ateak itxiaitzinetik pintadak eginzituzten azaroaren 10ekogoizean. Pintadak garbitueta ezabatu arren,gehiago egin zituztenazaroaren 11tik 12ra. Aldihorretan, gainera, erakusketazegoen ateari silikonaparatu zioten.Amaiurren Nafarroakokonkistaren 500. urteurrenekokarietara eginzen ekitaldian, oroigarriaere pintada faxistekinagertu zen. Ekitaldiaotsailaren 1ean egin zeneta goiz horretan NaparraEspaña da, Gora España,Viva Cristo ReyetaGabatxos maquetosagertu ziren idatziak.Arantza eta Igantzirahartzeko biribilguneanere azaldu ziren.Lesakan elizarako bideanheriotz mehatxuakagertu ziren gero etamaiatzaren 9ko goizaldeanBera eta LesakakoHerriko Etxeetangehiago. Hala nola, Berakoalkatea eta zinegotziohi batzuk, presoak zeinbertze herritar batzuk mehatxatuzituzten, eta Euskarabai komunismoa ezedo Orain gere terrorismuaasi bihar da ere idatzizuten.Berriki Baztanenagertu dira, Frankismoanbortxazko lanak eginzituzten presoen omenez,maiatzaren 16an Artesiaganparatutako eskulturan,erraterako.Omenaldia egin eta biharamuneanazaldu ziren.Falange Baztanen izenean,Viva Cristo Rey,Irebazi giñun ta beti irebezikoeta gisako idatziakagertu ziren, baitazenbait baztandarrenkontrako mehatxuak ere.Iruritako eliz atarian ereegin zituzten, Gerra ZibileanFrancoren alde hilziren baztandarrak goraipatuz.Arraiozen XoteroEtxandiren kontrakopintadak azaldu ziren.Azkenak Iturenenegindakoak dira, TrinitateEgunerako gutti gelditzenden honetan, ermitaneta enbaltseetan.ARGAZKIA: TTIPI-TTAPAGoiko argazkia Donezteben egindakoa da; hurrengoa Berako Herriko Etxekoarkupeetan; eta bertzeak Lesakako Herriko Etxean eta Artesiagan.2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri11BERAUEMAn sartzekopausoak emanen dituUdalakEAE-ANV eta Aralarko zinegotziekhorren alde egin dutettipi-ttapaEuskara Batzordeakegindako proposamenakontuan hartuz, UdalakUdalerri EuskaldunenMankomunitatean (UE-MA) sartzeko pausuakemanen ditu. Halaxe erabakizuen udalbatzarrakapirilaren 23an, Josu Iratzokialkatearen eta beretaldeko bertze hiru zinegotzieneta Aralarko bizinegotzien aldeko botoekin.EA eta PNVko zinegotziakabstenitu eginziren.EAko Helena Santestebanekaipatu zuenez,«euskara arloan dagoendirua optimizatuegin behar da, lehentasunakikusi, ea Mankomunitateakjarduera horiekegiten dituen edoosagarria den ikusi».Ideia ongi iruditu zitzaionEAri, baina «mankomunitatetiketa euskararenaurrekontua igo gabe»egin beharko litzatekeelaaipatu zuen, «bertzearloetan murrizten ari daeta». Horregatik, EuskaraMankomunitateaeta UEMA nola osatu behardiren ikusi eta «agian,datorren urterako uztea»eskatu zuen.Aralarko Jon Abrilenustez, UEMAn sartzea«Euskara Mankomunitatearenhutsuneak betetzekoda, Udalaren funtzionamenduansartukodira eta bata eta bertzeaindartuko dira». Abrilenustez, inbertsio afera daeta «euskaran ez da inoizere inbertitu, egin denaudal langileen borondatearengatikizan da».EAE-ANVko RamonElgorriaga zinegotziakere Mankomunitateakbere alorra eta UEMAkberea dituela azaldu zueneta Iratzoki alkatearenustez, «UEMAn sartzeaeuskararekiko motibaziobat da». Gainera, UEMArenplana zein den badakitelaeta heldu den urterakouztea ez zaio egokiiruditzen, «dokumentaziobera izanen baituteorain edo gero».PNVko Santiago Alzugurenentzat«diru arazoa»da dena, «denetangastua mozten ari da etahonetan ez». Bera ezEuskara Mankomunitateanezta Euskara Batzordeanez dagoelaonartu ondotik, datorrenurterako gastua begiratubeharko dela adierazizuen, «sobera kargatugabe eta UEMAk etaMankomunitateak zeregiten duten ikusiz».ARGAZKIA: TOKI ONA ETA ARTXIBOKOAToki-Ona Bortziriak eta Gure Txokoa mailaz igoko diraToki Ona-Bortziriak mutilen saskibaloi taldeak Nafarroko Erregionalen lehenbizikomailara igotzea lortu du. Hiru urtez lehiaketetan parte hartu gabeegon ondotik, denboraldi honetan berriz hasi ziren, erregionalen bigarrenmailan. Baina maila bikaina eman eta partida gehienak irabazi zituzten,liga bukatzeko partidak falta zirenean, igoera ziurtatuz. Talde honetan14 jokalari dabiltza eta horietako gehienak Bortzirietakoak dira –hiruIrungoak–. Duela 10 urte Toki Ona Institutuko Guraso Elkarteak sortuzuen taldea, Toki Ona-Bortziriak Kirol-Kluba, hain zuzen. Maila diferentetansaskibaloiko bertze bortz talde ere ari dira, 63 jokalari guztira. Gainera,aurreinfantilen mailan lehenbizikoak izan dira sailkapenean.Bertzalde, denboraldia Gipuzkoako Erregionaleko bigarren mailan eginduen Gure Txokoa futbol taldeak ere lan bikaina egin du eta horrek beresaria ekarri du: hurrengo denboraldian lehenbiziko mailan ariko da.Berako OihuaaldizkariaSanesteban bestetakoprogramarekin baterabanatuko den BerakoOihua aldizkarian artikuluakidazteko gonbidapenaluzatu du Udalak.Lanaren gaia eta luzeraaukeran utziko daeta testuak irudi edo argazkikhornituak joatenahalko dira.Aurkezteko epeaekainaren 12an bukatukoda eta bi modu izanendira: posta elektronikozkultura@ berakoudala.neteta kultura.bera@gmail.comheraidatziz edo, zuzeneanKultur Etxera joanez.Obra berriakEspainiako Gobernuarenlaguntzarekin egitekoakdiren zenbait obraesleitu ditu Udalak. Kiroldegikolanak Dozagarateta Labiaga Eraikuntzakenpresek eginendute, aldi baterako enpresa-elkarteak,alegia. Lanhauek 128.446,58 eurokoaurrekontua dute. MatzadaParkea egiteaz, berriz,Sasoi enpresa arduratukoda. 159.853,89euroko gastua izanen du.2009/05/28 • 495. zbk.

12ttipi-ttapa • herriz herriLESAKAEkainerako hainbatekitaldi prestatu dituSan Fermin erretiratuenelkarteakKeinu Leihoak zikloak segidaizanen du datozen larunbatetanAitor AROTZENASan Fermin erretiratuenelkarteak ekainerabegira hainbat ekitaldiantolatu ditu. Ekainaren9, 10 eta 11n, kartajokoak izanen dituzteeta mus, seien etadespiste txapelketak jokatukodituzte, hurrenezhurren. Ekainaren12rako toka, igela etabolo txapelketak prestatudituzte eta ondotik,hameketakoa izanendute.Ekainaren 13an, Urkiolakoerromeriara joatekoasmoa dute 75 batlagunek. Izena ematekoepea zabaldu eta berehalabete zen autobusa.Goizean 7:30eanabiatu eta Arrasatenbarna ailegatuko diraUrkiolara, bertako ferianparte hartu, eskulangileenlanak ikusi etaerosi eta erromeriakogiroan murgilduko dira.Erandion bazkaldu ondotik,Barakaldora joanendira, Ikea denda bisitatzera.Ekainaren 24an, azkenik,San Juan Xarreraohiko ateraldia eginendute San Fermin elkartekoek.Oinez joannahi dutenek 9:30eanizanen dute hitzorduaelkartean eta autobuseanjoateko 11:00etan.San Juan Xarren mezaaditu ondotik, bazkariaArantzako Burlada jatetxeanizanen dute.Keinu LeihoakMaiatzaren 23anabiatu zen aurtengo KeinuLeihoak antzerki zikloa,Mairu antzerki tailerrarenErrege, soldadoaeta bufoia antzezlanarekin.Larunbatean,maiatzak 30, 20:30eanAzeri taldearen Txanobarragorroantzezlanaikusteko aukera izanenda komentuan.Ekainaren 5ean, ortzirala,22:00etan, azkenik,Kili Kolo Antzerkitaldeak Patetik Kabaretaeskainiko duArrano elkartean.1955-56-57kokintoen bazkariaEkainaren 13an eginendute 1955, 56 eta57an jaiotako herritarrekkinto bazkaria Kasinoan.14:30ean izanen dutehitzordua. Izen emateaekainaren 10a bainolehen egin behar daKoxkila eta Etxeberriaostatuetan.ARGAZKIA: TTIPI-TTAPAPolitikaren judizializazioaren kontrako bilkuraLesakako Onin, EA eta Ezker Abertzalearen artean adostutako adierazpenarekinbat eginez Politikaren judizializaziorik ez, konponbidea orain!lelopean 150 bat lagun bildu ziren Plaza Zaharrean maiatzaren 15ean egindakokontzentrazio isilean. Sanferminetako txoznen inguruan burutzenari den ikerketa bat dela eta, Audientzia Nazionalaren irekita dauden diligentzienharira, Guardia Zibilak sei lesakar inputatu ditu, «delitua eta jasanditzaketen ondorioak oraindik orain argitu ez direlarik». Aipatzekoada sei lesakarrek joan den ortzegunean deklaratu behar izan zutela Madrilen,Audientzia Nazionalean eta egun berean bueltatu ziren etxera.UTZITAKO ARGAZKIATxoko-Txiki sariak banatu ditu Tantirumairu ikastolakTantirumairu ikastolak XXXI. Txoko-Txiki ipuin lehiaketako sariak banatuzituen maiatzaren 15ean. Lehen Hezkuntzako lehen mailatik seigarrenmailara bitarteko ikasleei zuzendutako ipuin lehiaketan, Uxue Urroz, UxueMesa, Olaia Telletxea, Ganix Arruti, Haizea Etxeberria eta Maite Odriozolasuertatu ziren irabazle. Ipuinen ilustrazio lehiaketan, berriz, Garazi Migeltorena,Nerea Ordoki, Irantzu Goienetxe, Andrea Lasaga, Ane Otxotekoeta Bixen Telletxea izan ziren saridunak, mailaz maila.2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri13ETXALAREkainaren 7aneginen da GasnaFeria EgunaNobedade gisa, moto eta bizikletazaharren erakusketa prestatudu Altxata Kultur ElkarteakARGAZKIAK: JABIER IRIARTEHerritar nahiz kanpotik etorritako jende aunitz biltzen da Gasna Feria Egunean.Joseba eta NereaUrtero bezala, ekainekolehenbiziko astehondarraberezia izanen daEtxalarren. Altxata KulturElkarteak antolaturik,XVII. Gasna Feria Egunaeginen da ekainaren7an. Goizean goizetik,ekitaldi andana izanenda plaza bazterrean.Aurtengo nobedadenagusia moto eta bizikletazaharren erakusketaizanen da. Horrekin batera,Andre Mari Elkartekoemakumeek eskulan erakusketaparatuko duteKultur Etxean eta haurrentzakoaisialdi-tailerrakizanen dira plazangoiz osoan.Eguerdian, gasnalehiaketaeginen da. Bazkalduaitzinetik sarituenizenak emanen dituzteeta ondotik, herriko trikitilarieksaio berezia eskainikodute. Ohiturari segituz,«abesti desberdineta animatuak» eskainikodituztela aitzineratudigu Nagore Ansalas irakasleak.14:00ak aldera,herri-bazkaria eginen dafrontoian.Beti bezala, artisaueta eskulangileen postuakparatuko dituzte goizezfrontoian eta plazan.Euskal Herri osotik etorritakoartisauen lanak ikusieta erosteko aukeraizanen da.Arratsaldean, AndreMari Dantza Taldeko dantzarittikienek euren saioaeskainiko dute, 18:00-etan plazan.ARGAZKIA: TTIPI-TTAPAEusko Ikaskuntza eta Udalaren arteko hitzarmenaMaiatzaren 20an Udalak kultura eta zientzia lankidetza hitzarmena sinatuzuen Eusko Ikaskuntzarekin, hemendik aitzinera kultura ekintzak elkarrekinjorratzeko. 99 hitzarmen sinatu ditu dagoeneko Eusko Ikaskuntzak Udalekinkultura eta zientzia jarduerak garatzeko, horietako 19 Nafarroan. Lankidetzahitzarmen hauen baitan artxibo eta liburutegiak eguneratzen dituzte,ondarea erroldatzen dute eta ikerketa bekak ematen dituzte.Etxalar UEMAnApirilaren 3an egin zutenUdal Batzar Orokorrean,udalbatzak aho batezerabaki zuen UdalerriEuskaldunen Mankomunitatean(UEMA) sartzea.Mankomunitate honetansartzeko betebeharrekobaldintza nagusiaherritarren %70 euskaldunaizatea da. Etxalarbaldintza hori betetzenduen herria denez,«egokia ikusi dugu partaideizatea», adierazi diguNerea MitxeltorenaUdaleko UEMAko ordezkariak.Urte aunitz daramatzaUdalak euskarabere eguneroko jardunekohizkuntza izatekolan egiten. Orain, azkenurrats bezala, bere jardunenhizkuntza euskaraizateko baliabide etatresna gehiago eskuragarriizanen ditu UEMAbarrenean egonik.2009/05/28 • 495. zbk.

14ttipi-ttapa • herriz herriARANTZATernida Egunerako ibilaldia antolatu duEkaitza ElkarteakHerritik abiatuta, Bagatxar eta Ekaitzan barna eginen da Mendaurrerako bideaNerea ALTZURIEkainaren 7a, igandea,Ternida Eguna daeta erran beharrik ez dago,herritik bertara oinezjoateko ohiturahaundia dagoela.Ekaitza Elkarteak iaurtero Senberroko bordanbazkaria antolatzendu. Aurten, halere, zerbaitezberdina egitekointentzioarekin, Mendaurreraibilaldia egitekobertze bide bat hartzeaerabaki du.Oinezko ibilaldia herritik8:00etan abiatukoda. Bagatxerrera joaneta Ekaitzatik barna,Mendaurrera ailegatukoda. Mendaurtik Senberrokobordara jautsieta bertan jatekoa emanenda. Eguraldi txarraegiten badu, berriz, elkarteaneginen da.GOIZUETARA ATERALDIAARGAZKIA: FERMIN ELIZONDOEguraldi bikaina eduki zuen koadrilla honek Goizuetara mendiz joateko.GIRO EDERREANBertze mendi ibilaldibat ere ezin aipatu gabeutzi. Joan den maiatzaren16an 40 lagunekegun ederra pasatu zutenGoizuetan. ArantzakoMendi Itzulia izatenez den urtean, bi urtetikbehin, alegia, Goizuetaraibilaldia egiteko ohituraabiatu zuen EkaitzaElkarteak duela urtebatzuk. Aurtengoan37 lagun oinez joan zirenGoizuetara, eguraldialagun. Bertzalde, biautotan arropa eta gainerakomotxilekin bizpahirulagun joan ziren.Goizean 8:00ak pasatxotanabiatu eta12:30ak alderako Goizuetanzeuden. Hangustura frexkatu eta trikipoteoa egin zuten herrianbarna, bazkaldu bitartean.Umore Ona Elkarteanbapo bazkalduta,19:30ean, etxerakoautobusa hartu zuten.Egun polita pasa tuzutela erran digute.SanjuanEguneko bestaJoan den urtean bezala,aurten ere ZaharTxokoko bazkideek elkarrekinospatuko duteSanjuan Eguna. EguerdianSan Juan Xarrenizanen den meza entzunondotik, 13:30ean bazkariaeginen dute egoitzan.Bazkalondoan bertsolariaketa musika doinuakizanen dituzte. Bainabazkarira joan nahiduenak ekainaren 12abaino lehen eman beharkodu izena. Juntakoordezkariei jakinarazi beharkozaie.KarrikaNagusiankonponketakAitzineko ale bateaninformazioa eman bezala,Espainiako Gobernutikdirulaguntza jasokoda eta diru partidahori Karrika Nagusiankonponketa lanak egitekoerabiliko da. Sasoienpresari esleitu zaizkiolanak 110.613,73 eurotan,BEZ barne.Bataioa etakomunioakMaiatzaren 2an ZelaiondokoSaioa EtxegaraiMaizen bataioaizan zen.Bertzetik, heldu denekainaren 14an Bestaberriedo Korpuseko ospakizunarekinbatera,urtero bezala, Jaunartzeakizanen dira.11:30ean meza izanenda. Aurten Ainhoa AltunaBergara, Iñaki LarretxeaOlaskoaga, NoeliaAlmandoz Lukanbioeta Ane Bereau EtxeberriakLehenengo Jaunartzeaeginen dute.2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri15KULTURAIaz bezala JulenZelaietak irabazi duBaztan-Bidasoakobertsopaper lehiaketaGuztira 93 lan aurkeztu dirattipi-ttapaParte-hartze altuaizan du Baztan-Bidasoakobertsopaper lehiaketarenXXII. edizio honek,guztira 93 lan aurkeztubaitira. Sariak ere dagoenekobanatu dira, maiatzaren15ean egin ziren.A mailan (12 urte arte),lehenbiziko saria (75euro eta oroigarria) GorkaSanjurjo lesakarrarentzatizan da, Zure lagunhoberena beste herribatera joan da bizitzeralanagatik.Bigarrensaria (50 euro eta oroigarria)Paulo Ramos lesakarrarenUra lanarentzatizan da. Eta hirugarrena(30 euro eta oroigarria)Igantziko XabatMatxikoteren Eskolariagur? bertsoentzat.B mailan (12-18 urte),lehen saria (150 euroeta oroigarria) DoneztebekoMaialen Belarrakjaso du, DenboranARGAZKIA: TTIPI-TTAPABertsopaper lehiaketako irabazleak sariak banatu ziren egunean.aurrera, sustraien memorianlana aurkezteagatik.Bigarrena (100 euroeta oroigarria) Oronoz-Mugairiko Amaia ElizagoienenInoiz bizitu ezditudan momentuakbertsoekirabazi dute. Hirugarrensaritua (50 euroeta oroigarria) Irati Arrietasunbildarraren Ikasbidaialana izan da.C mailan (18 urtetikgoiti), lehenbiziko saria(200 euro eta oroigarria)iazko berak eskuratu du,Julen Zelaieta beratarrak,Bi nikitik bikinira bertsoekin.Bigarren saria (150euro eta oroigarria) Lesakarajoan da, eta AitorArotzenarentzat izan da.Senda Vivako azken lintzearentestamendualanarekinlortu du. Hirugarrensaria (100 euro etaoroigarria) Irungo ManuGoioganaren Baina zukni galdu ninduzun lanarentzatizan da.2009/05/28 • 495. zbk.

16ttipi-ttapa • herriz herriBORTZIRIAKUdaleku irekiak antolatudituzte EuskaraMankomunitateak etaDindaia FundazioakIzena emateko epea ekainaren5ean bukatuko dattipi-ttapaIkasturtea bukatu etauda ailegatzearekin bateraudaleku irekietanparte hartzeko aukeraizanen dute neska-mutikoekArantzan, Beran,Etxalarren, Igantzin etaLesakan. BortzirietakoEuskara Mankomunitateaketa Didaia Fundazioakantolatu dute etauztailean eta abuztuanizanen dira. 3 urtetatik 8ARTXIBOKO ARGAZKIAOngi pasatzeko aukera ezin hobea dira udaleku irekiak neska-mutikoentzat.urtetara eta 8 urtetatik 12urtetara, bi multzotan banatukodira gaztetxoak.Ttikienek txangoak, eskulanak,jolasak eta antzerkiakeginen dituzteeta zaharrenek sormenaeta gorputz tailerrak.Arantzan, Beran,Etxalarren eta Igantzinuztailaren 6tik 31ra eginendira eta Lesakan uztailaren13tik abuztuaren7ra. Astelehenetik ortziralera10:00etatik 13:00-etara izanen dira saioak.Ume bakoitzeko prezioa65 eurokoa izanenda eta bi anai-arrebena110 euro ordaindu beharkoda. Hiru senide apuntatzenbaldin badira, berriz,135 euro.IZEN EMATEAInteresatua dagoenakekainaren 5a baino leheneman beharko duizena, Dindaia Fundazioradeituta (948277620) edo e-postaz(info@dindaia.com). Izenematean honako datuokutzi beharko dira: haurrarenizen-abizenak,jaiotze data, ikastetxea,herria eta etxeko hizkuntza,harremanetarakotelefonoa eta helbideelektronikoa (izatekotan).Izena eman ondotik eginenda ordainketa.2009/05/28 • 495. zbk.

publizitatea27Xabi ZELAIETAEtxeko berokuntza eta ur beroan aurreztekosoluzio energetiko garbiak ditu EKINDARRAkTermo elektrikoa eta Tximinia mistoa: pelleta etaegurra, bi erregai horiekin funtzionatzen ahal duenaTximinia eta eguzki plakak: ur beroa edota zoruerradiatzaile bidezko berokuntzarako baliagarriak.Energia gestorea. Gasa edo gasolioaren galdara integratuadu eta eguzki plakak kontrolatzen ditu. Ur beroaeta berokuntza. Gastua -%50a.Tximinia pellet eta egurra erretzeko eta ur beroa lortzekoeguzki plakak dituen etxea.Energia berriztagarri ugari dago.Zeintzuk dira gure inguruan arrakastagehien dutenak?Nik gehien bat Pellet eta egurra erretzen dutengaldara mistoak eta eguzki plaka termikoakinstalatzen ditut. Ohiko tximinietan berokuntzasistemak ere jartzen ditut, egurrakematen duen beroa aprobetxatzeko.Zer da Pelleta?Pelleta berez baso hondakinekin egina egonbeharko litzateke, baina gaur egun batez erezerrategietako zerrautsarekin egiten denegurrezko pikortatua da, pentsuaren antzekoa.Zein desberdintasun dago Pelletgaldaraeta galdara tradizionalen artean?Pelletgaldarak, egurra erretzen duten tximiniaautomatikoak dira. Galdarak termostato batdu eta tenperatura jaisten denean galdaraautomatikoki pizten da. Gainera, gaur egun,pelleta gasolioa baino %40 merkeago ateratzenda. Nahiz eta instalazioa garestixeagoatera, eguneroko erregai kontsumoan aunitzaurrezten da.Pellet galdarak bertze erregaiekinkonbina daitezke?Badira bakarrik Pelletarekin dabiltzanak etaegurra nahiz Pelletarekin funtzionatzen dutengaldara mistoak. Nik mistoak instalatzenditut gehienbat, Pellet bakarrik erretzen dutengaldaratan erregai gehiago erosi beharradelako.Galdara mistoetan, aldiz, egurra zein Pelletaerre daiteke edota biak konbinatu, hau da,galdara aldez aurretik programatu eta egurraitzaltzen denean Pelletapizten da automatikoki.Galdara mistoak oso gomendagarriak diragure eskualderako, etxe gehienetan egurraegiteko ohitura baitago, eta modu honetan,bi erregaiak erabil daitezke.Pellet galdarez gain eguzki plakak erejartzen dituzu. Nolako abantailak dituzteeguzki plakek?Hasteko, erran behar da bi eguzki plaketanbi klase daudela, termikoak eta fotovoltaikoak.Termikoak ura berotzeko edota berokuntzasistemari laguntza emateko erabiltzendira, energia kontsumoaren osagarri gisa.Fotovoltaikoak, aldiz, elektrizitateasortzeko erabiltzen dira eta sortutakoelektrizitate hori saldu edota kontsumo propiorakoerabili daiteke. Hala ere, etxebizitzapartikularretan plaka termikoak jartzeagomendatzen dut. Praktikoagoak eta errentagarriagoakdira. Energia hornidurarenosagarri gisa erabiltzen dira eta energia kontsumoadexente murrizten da.Horrez gain, instalatzen ditudan eguzki plakakbertze erregaiak erabiltzen dituzten sistemekinerabat bateragarriak dira: gasa, propanoa,gasolioa, egurra, pelleta, geotermia...Eta berokuntza sistema guztietarako baliodute: erradiadoreak, zoru bero-emaileak...Gainera, eguzki plakak 20 urteko bizitzaminimoa dute, beti ere, instalatutako sistemakalitatekoa baldin bada. Kalitate oneko sistemekiraunkortasuna eta epe ertainera arazorikez edukitzea bermatzen dute.Eskualde bakoitzaren ezaugarri klimatikoekzerikusia dute eguzki plakeksortzen duten energia kopuruarekin?Nik erabiltzen dudan sistema alemaniarrada, gure klimara ongi moldatzen den sistemada. Alemanian Euskal Herrian duguneguzkiaren erdia izaten dute, beraz plakahauek gure eskualdean emaitza onak ematendituzte.Gure eskualdean, jendea energia berriztagarriakjartzearen aldekoa da?Nahiz eta urtetik urtera jende gehiagok energiaberriztagarrien aldeko apostua egin, aldaketaprozesua arras motela da. Leku auniztanoraindik gai ezezaguna eta landu gabea -izateaz gain, administrazioek ez dute aunitzikegiten egoera hori aldatzeko. Administraziolokalek eta gobernuek laguntza etabultzada gehiago eman beharko lukete egoeraaldatzeko.Zure ustez zein da jendea gai honeninguruan kontzientziatzeko gakoa?Galdera horren erantzuna bilatzea zaila da.Dirua aurrezteko sistema ona da eta bidenabaringurumenaren kutsadura murrizten dugu,nire ustez hor dago jendea energia berriztagarriengarrantziaz jabetzekogakoa. Gainera,gaur egun, Gobernuak dirulaguntzak ematenditu, gutxi gora-behera %50ekodirulaguntzak. Beraz, momentu ezin hobeada horrelako sistemak jartzeko, dirulaguntzenafera urtetik urtera aldatzen baita.Zein instalazio klasetan du aplikazioaenergia termikoak?Ur beroa eta berokuntzan kontsumoa dutenguztietan aplikatzen ahal da: etxebizitzak,bifamiliarrak, etxe ruralak, komunitateak,jantokiak, hotelak, kiroldegiak, prozesu industrialak…2009/02/19 • 488. zbk.

18ttipi-ttapa • herriz herriSUNBILLANaiara Arretxea eta Gorka Bidegainizanen dira igerilekuko arduradunakDenboraldia ekainaren 15ean hasi eta irailaren 15ean akituko daJaione OTXANDORENAMaiatzaren 15eanizendatu zituen Udalakherriko igerilekuko arduradunak.Eskari batbakarrik aurkeztu zenaurten lehiaketara etahura onartu eta beraieieman zaie ardura. NaiaraArretxea eta GorkaBidegain izango dira,beraz, datorren ekainaren15etik irailaren15eraino igerilekuarenmartxa eramanen dutenak.Herriko NafarroakoKutxako eta RuralKutxako bulegoetan hardaitezke aurtengo denboraldirakotxartelak.Prezioei dagokienean,erran, aitzineko urtekoekinkonparatuz, 50zentimo garestitu direla.Igeriketako ikastaroakarduradunek zehaztutakoordutegian etaprezioan izanen dira.ARGAZKIA: ZALDUABortz gaztetxoen JaunartzeaBortz neska-mutikok Lehen Jaurnatzea egin zuten maiatzaren 10ean. HaritzBereau, Xabier Mariezkurrena, Junkal Elene Martiarena, Ibai Apeztegia etaJune Apeztegiaren txanda izan da aurtengoan.2009KO DENBORALDIKO PREZIOAK UDAL IGERILEKUANHIRUHILABETEKOA HILABETEKOA EGUNEKOA0-6 urteak Doan Doan Doan6-12 urteak 20 euro 15,50 euro 3,00 euro12-18 urteak 26,50 euro 22,50 euro 3,50 euro18 urtetik goiti 39 euro 28,00 euro 4,50 euroPERTSONAIAJ. B. BAZTERRIKAMalerrekakoahari lehiaketanirabazleEz da lehenbiziko aldiaPixanekobordakoJose Bernardo BazterrikakMalerrekakoahari lehiaketan lehensaria lortzen duela. Etaoraingoan ere irabazidu. Maiatzaren 8an DoneztebekoUdaberrikoFeriaren barne aharimutur gorri eta beltzenlehiaketa jokatu zen,eta Pixanekobordakoamutur gorrietan txapeldunizan zen. 120euroko saria jaso zuen.2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri19ITURENTrinitate Egunaekainaren 7anospatuko daArratsaldean bestak segidaizanen duArkaitz MINDEGIAEkainare 7an ospatukoda Trinitate Eguna.Goizean Mendaurreraigo eta ermitan meza entzutekoaukera izanenda. Eguerdian, berriz,enbaltseetara jaitsi etalagun artean bazkaltzekomodua izanen da.Ohiturari segituz,Ibintza Kultur Taldeakbazkaria antolatu duegun horretarako etaizena eman nahi duenakHerriko Ostatuaneta harategian egin beharkodu. Bazkaldu ondotik,Kristian akordeoilariakalaituko ditu bazterraketa ilunabarreanIturengo plazan dantzaldiaizanen da.PINTADAKTrinitate Eguna hurbiltzean,auzolanean enbaltseetakobankuak etaMendaurko ermita garbituegiten dira urtero.Aurten ere hala egin da,baina lan horiek egin ondotik,pintadak agertudira eskualdeko bertzehainbat herritan bezala.Kasu honetan, Españaageri da idatzia.IkasturteakaberakokontzertuaDagoeneko trikitixaeta pandero ikasleakikasturte bukaerako kontzertuaprestatzen hasiakdira. Urrian hasi eta maiatzabitarte Ainara etaOihana Mindegiarekin trikitixaeta pandereta ikastenaritu dira eta hori guztiaekainaren 3an eginenduten kontzertuan erakutsikodute.Gaupasa girooneanMaiatzaren 16anegin zen gaupasarekingustura gelditu da IbintzaKultur Taldea. Afarian90 lagun elkartu zireneta afalondoan bestaksegitu egin zuen. Ingurukoherrietako jendeaere hurbildu zen etagiro ona sortu zen.ARGAZKIAK: MIXEL GEREKAIrunberrin ingelesa ikastenMaiatzaren 4tik 8ra bosgarren eta seigarren mailako bederatzi ikaslek, Beintza-Labaieneta Eratsungo lauk eta Almandozko bortzek, Irunberriko Englishweek proiektuaren barne, ingelesarekin gozatu eta ikasteko aukeraizan zuten. Goizez klaseak izan zituzten eta arratsaldez, karaokea, igerilekuestalia, bisita gidatuak, ordenagailuak, eskulanak, jokuak, dantza... Irteerahonen helburu nagusia ingelesarekin ongi pasatu eta bertze eskolako ikasleekinharremanak izatea izan da. Erran digutenez, primeran pasatu dute.Diska berriaren aurkezpenaUrteak daramatzate herriko bi trikitalariek herriz-herri plazak alaitzen etaorain diskoa kaleratu dute. Trikidantz taldeak bere lehen lana grabatu berridu eta ekainaren 13an Lur dantzalekuan aurkeztuko du. Abesti propioekinegina dago eta hainbat herritarrek kolaboratu dute.2009/05/28 • 495. zbk.

20ttipi-ttapa • herriz herriDONEZTEBENafarroako EskolartekoBertsolari Txapelketakofinala jokatuko dalarunbatean ZinemanHamar bertsolari lehiatuko dira19:00etatik aitzinerattipi-ttapaIkasturte amaierarekinbatera, NafarroakoEskolarteko BertsolariTxapelketa ailegatu dabere azkenera. BertsozaleElkarteak antolatuta,14 eta 18 urte bitartekoenfinala larunbat honetan,maiatzak 30, eginenda, Zineman.19:00etan hasiko da etasarrera doakoa izanenda.Hamar bertsolari gazteariko dira taula gainean:Saioa Alkaiza (Iruña),Irati Majuelo (Iruña),Haizea Beruete (Iruña),Patxi Castillo (Bera), IoarTainta (Lesaka), JosuSanjurjo (Lesaka), IratiArrieta (Sunbilla), MaialenBelarra (Doneztebe),Egoitz Gorosterrazu (Ituren)eta Amaia Elizagoien(Oronoz-Mugairi).Bi fase izanen ditusaioak. Lehenengoanbertsolari guztiak arikodira eta horietako seik bigarrenfaserako txartelalortuko dute.14 urte artekoenNafarroako EskolartekoBertsolari Txapelketarenfinala, berriz, ekainaren6an eginen da Larraintzarren,Nafarroako BertsoEskolen egunean.Errekaren egunaortziraletikAitzineko alean aipatubezala, Erreka elkarteareneguna eginen dalarunbat honetan. Halere,aurten, ekitaldiak ortziraleanhasiko dira.20:00etan Alejandro SanMiguel Sanbak Montblancmendira joan zirenekoproiekzioa emanendu. Arratsean,berriz, SanLuzia Plazan Mus Txapelketaeta pintxo jateaizanen dira.Larunbatean, berriz,egun osoan izanen diraekitaldiak. 10:00etan gazteenarteko eskubaloipartidak: alebin neskak,alebin mutilak eta infantilneskak ariko dira.12:00etan Errekako JudoEskolako erakustaldia.16:00etan jubenilmailako mutilen eskubaloipartida: Erreka-Laguna.17:00etan jubenil neskaklehenagoko neskentaldearen kontra eskubaloian.18:00etan seniorrenpartida: ErrekakoakPortland eta Anaitasunataldeko jokalarien kontra.21:00etan herri afariaizanen da San LuziaPlazan, eta ondotik, gaupasaJalisko Band taldearekin.ARGAZKIA: ZARBOAmeztia eta Titikoak, lehiaketa pintxorik onenakHilaren 13an banatu ziren maiatzeko zubian egindako bigarren pintxo lehiaketakosariak. Bi sari banatu ziren. Alde batetik, lau adituk osatutako epaimahaiakAmeztia ostatuaren pintxoa aukeratu zuen, eta bezeroek, berriz, Titirena.Guztira zazpi ostatuk parte hartu zuten lehiaketan eta antolatzaileakzein parte-hartzaileek gustura gelditu ziren. Ostatu guztiek jaso zuten aipamena.Argazkia sari banaketa egunekoa da.ARGAZKIA: TTIPI-TTAPAUdaberriko feria giro oneanUdalak Nafarroako Gobernuaren eta Cederna Garalur elkartearen laguntzazantolatuta, Udaberriko Feria egin zen maiatzaren 8an hirugarren aldiz. Horrenbarne, Malerrekako Ahari Lehiaketa egin zen Merkatu Plazan. Aurten11 buru aurkeztu ziren. Lehiaketa ahari mutur gorri eta mutur beltzendakoirekia izaten bada ere, aitzineko edizioetan gorriak bakarrik azaldu ziren.Aurten, berriz, ahari muturbeltz ederra aurkeztu zuen Urrozko Eustasio Mariezkurrenaketa beretzat izan zen 120 euroko saria. Mutur gorrien atalean,joan den urtean bezala, lehen sailkatua Sunbillako Pixarnekobordako JoseBernardo Bazterrikaren aharia izan zen eta 120 euro eskuratu zituen. 70 eurobigarren saria Ezkurrako Ibia baserriko Ana Isabel Mutuberriak eskuratuzuen eta 50 euro hirugarrena Elgorriagako Barbeneko Juan Mariezkurrenak.Dena den, ahariak baino gehiago behi buruak agertu ziren, aunitz bere aretxeekin,baita zaldiren bat edo bertze ere. Nekazaritzako tresneria ere ikusgaiegon zen, nahi zuenak erosteko. Bitartean, eskualdeko artisauen lanenerakusketa eta salmenta ere izan da. Berez, Merkatu Plaza ondoan egotekoakziren, baina euriaren beldur, Eliz atarira eraman zituzten.tti pitt ap a☎ (0034) 948 6354582009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri21HEZKUNTZAEkoagente lehiaketan Doneztebeeta Berako institutuakSari banaketa ekainaren 5ean eginen dattipi-ttapaIkasleek ingurumenazsolasteko, eztabaidatzekoeta lan egitekoInternet erabiltzea erabakidu aurten Cederna-Garalurelkartekoteknologia berrien arloak,Europe-Direct informaziogunearekin batera.Egunero egiten ditugungauzek ingurumeneanzer eragin izandezakeen ikusteko weborriaere sortu dute,www.diadeinternet.garalur.com.Web orri horretan zintzilikatutakoinformazioanoinarrituz, lehiaketabat ere hasi da,DBHko ikasleei zuzendua.Nafarroako mendialdekolau institutukhartu dute parte lehiaketahonetan eta tarteandaude DoneztebekoMendaur eta BerakoToki-Ona. Eurekin batera,Otsagiko instututuaeta Zangozako Sierrade Leyre institutuaari dira.SARIAK EKAINAREN5EANLehiaketa bi astezegin zen. Maiatzaren 11eta 13an, InternetenEguna aprobetxatuz, etamaiatzaren 22 eta 26an.Ingurumena zaintzekoproposamen sortzaileeta originalenak saritukodira eta sariak ekainaren5ean banatuko dira,Europako IngurumenarenEgunarekinbatera.Hilaren 11n, DoneztebekoDBHko ikasleentxanda izan zen eta ordukoargazkia da goianageri dena.2009/05/28 • 495. zbk.

22ttipi-ttapa • herriz herriBEINTZA-LABAIENEskola gaineko etxebizitza berritzenekainean hasiko dira45.663 euroko aurrekontuarekin Etxart Ansalas enpresak eginen duttipi-ttapaEspainiako Gobernuak45.663 euroko dirulaguntzairagarri duherriarentzat, eta subentziohori eskola gainekobizietxea eraberritzekoerabiliko da.Etxart Ansalas enpresaizanen da obra eginenduena eta lanak ekaineanhasiko dira.Garai batean irakasleenbizitokia izandakoada solairu hori, baina azkenurteotan hutsik zegoeneta denborarekinokerrera egin du. Orain,ordea, zaharberritu eginenda eta behin konpondutaerrentan emateada asmoa. Nahi izanezgero, herritarrek edukikolukete lehentasuna.Labaiengoostatua zabalikUrte pare batez itxitaegon da, baina LabaiengoHerriko Ostatuakberriz zabaldu dituateak. Herritar batek hartudu ardura eta maiatzaren1ean ireki zuen.Hemendik aurrera,ostiraletanarratsalde etagauez, eta larunbat etaigandetan egun osoanirekia egonen da. Ostatukozerbitzuaz gain otorduakere eskainiko dituzte.Hasiera batean lauurtekoa izanen da errentareniraupena, baina seiurtera luzatzeko aukeraizanen da.ARGAZKIA: ENARA ARROBARRENIrunberrin ingelesa ikastenEskualdeko beste hainbat ikaslerekin batera, ingelesa ikasteko Englishweek programan hartu dute parte Liernik eta Anak. Horretarako Irunberrinizan ziren maiatzaren 4tik 8ra eta gisa guztietako jarduerak egin zituzten.ZUBIETA362.600euroko udalaurrekontuaonartu dattipi-ttapa362.614,03 euroko aurrekontuaonartu duUdalak 2009rako. Aurrekourtearekin alderatuz,%25 haundiagoa.Joan den urtean271.584,74 eurokoaizan zen. Aurtengo inbertsionagusienen arteanAurkidiko bideakonpontzea eta mendikolanak egitea daude.Aurkidiko bidekolanetarako 62.588 euroaurreikusi dira etamendiko lanetarako68.347 euro.AntzerkialarunbateanUdaberriko Birarenbarne, Kiki, Koko etaMoko pailazoek Txintxilinbakean eginikuskizunaeskainiko dutelarunbatean, maiatzak30, 19:00etan.2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri23OITZHirigintza Plana norkeginen duenerabakiko du lasterUdalakLehiaketara sei arkitektu taldeaurkeztu dirattipi-ttapaBi urte barru, etorkizuneanherria nolakoaizanen den zehaztukoduen HirigintzaPlana esku artean izateaespero du Udalak.Horrela azaldu dio AlbertoSan Miguel alkateakTtipi-Ttapari. Martxohondarrean HirigintzaPlana egiteko deialdiaegin zuen HerrikoEtxeak eta sei arkitektutalde aurkeztu ziren.Orain, aurkeztutako dokumentazioaaztertzenari dira eta San Miguelenhitzetan, «ekainerakoaukeratzea esperodugu». Behin lanaesleituta, «bi urterenburuan egina izanendela uste dugu»,dio alkateak. Legealdiaakitzerako, beraz.Aitzineko legealdianekin zion Udalak HirigintzaPlana lantzeari,baina azken udal hauteskundeetanzerrendarikaurkeztu ez zelaeta,denboraldi batezordezkaririk gabe egonzen Herriko Etxea, etahorregatik bertan beheragelditu zen asmoa.Halere, orain, aitzinerasegitzen du.Deposituberriko lanakbide onetikUr depositu berriaeraikitzeko lanak aitzineradoaz. Udalak martxohasieran esleituzion obra Sasoi enpresari,eta alkateak aipatudigunez, hilabeteedo hilabete eta erdibarru depositu berriaakitua egonen da.Lan hauen aurrekontua128.487eurokoada eta bere garaianiragarri bezala, NafarroakoGobernuak60.012 euro bideratukoditu.ARGAZKIAK: ALBERTO SAN MIGUELHiru langile mantenimendu lanak egitekoEspainiako Gobernuaren dirulaguntzarekin egitekoak ziren lanak akitudira. 27.256 euroko subentzioa hartu zuen Udalak eta horrekin plaza inguruazolaberritu da. Coyser enpresa arduratu da eta goiko argazkianageri den bezala gelditu da. Bertzalde, Nafarroako Gobernuko EnpleguZerbitzuak Udalari eman dion 14.070 euroko dirulaguntzarekin, hiru langilekontratatu dira mantenimendu lanetarako. Ofiziala, bigarren mailakoofiziala eta peoia, hirurak herritarrak, maiatz hasieran hasi ziren lanean,eta bi hilabete eta erdiz ariko dira. Hauek izanen dira euren eginbeharrak:pilotalekua pintatu eta hango paretak eta sareak konpondu eta herrikokaltzada eta hondatuak dauden harrizko paretak konpondu. Joan den urteanEnplegu Zerbitzuko dirulaguntzarekin kontratutako langileek HerrikoEtxean sartzeko ezinduentzako arrapala bat egin zuten, eta aurten,arrapala hori aprobetxatuz, ostatura sartzeko ate berria eginen da.2009/05/28 • 495. zbk.

24ttipi-ttapa • herriz herriBERTIZARANABertizaranako Eguna ekainaren 6an eginenda LegasanEgitarauaren barne, krosa eginen da aurten bigarren aldizARTXIBOKO ARGAZKIAKUrteti kurtera indartzen ari den besta bihurtu da Bertizaranako Eguna.ttipi-ttapaBertizaranako gazteekantolatuta, BertizaranakoEguna eginenda ekainaren 6an,larunbatarekin, Legasan.2002an egin zenlehenbiziko aldiz bestahau, Bertizaranako hiruherriak –Narbarte,Legasa eta Oieregi– elkartueta bailara bezalabizirik daudela adierazteko.Helburu horrekinprestatu dute aurtengoegitaraua ere.Goizean, 9:00etandianak izanen dira Bertizaranakotxistulariekin.Hiru herrietan barnaibiliko dira, Oieregi,Narbarte eta Legasan.Segidan, 9:30ean gosariaeginen da eta11:00etan krosa.Lehengo urtean eginzen lehenbiziko aldizlasterketa eta ordukoarrakasta ikusita, berrizegitea erabaki dute antolatzaileek.Joan denurteko toki berdintsuetatikigaroko da, bainaaurten Legasatik hasita.7,5 kilometroko luzeraizanen du eta Legasakoplazan hasi etaNarbarte eta Oiereginbarna igaroko da. OieregitikLegasarako bueltaerrekaren bertze aldetikeginen du, bideanNarbarte utzita.Krosaren ondotik,12:00etan, erraldoientxanda izanen da etasegidan dantzariensaioa hasiko da.14:30ean bazkaria eginenda eta 17:30etik aitzinera,bazkalondoaanimatzeaz akordeoilaribat arduratuko da.Gauean, 22:00etan afariaeginen da eta gauerditikaitzinera Trikidantztaldearekin dantzaldiaizanen da.ReparazeaJauregia etazubia ondarekulturalNafarroako GobernuakInteres KulturalekoOndare izendatu dituOieregiko ReparazeaJauregia eta zubia.Gobernuak asmoa jakinarazizuenean, bialegazio aurkeztu zirenhorren kontra baina biakgibelera bota zituzten.Jauregia XVIII. mendearenbukaeran eraikitakoada eta Erratzukoeta Iruritako GastonIriarte jauregiaren lotzendute adituek, bertzeekbezala, bi aldetarabi dorre dituelakoeta altuera baxuagoaduen bertze eraikin bateklotzen dutelako.Bidasoa ibaiarengainetik doan zubia, berriz,Erdi Arokoa da, jatorrierromanikoa duena.1991 eta 1992 urteenartean zaharberrituzuten.2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri25BERTIZErreken egoera hobetzensegitzeko akordioa sinatudute Gobernuak eta UrKonfederazioakInformazio jardunaldia egin zutenhilaren 15ean Bertizko Parkeanttipi-ttapaKantauri aldera isurtzenduten Nafarroakoerreken egoera hobetzensegitzeko asmoakaitzinera segitzen du.Maiatzaren 15ean horretarakoelkarlan hitzarmenasinatu zutenBertizko Natur ParkeanBegoña SanzberroGobernuko Landa Garapeneta Ingurumenkontseilariak eta JorgeMarkinez Kantauriko UrKonfederazioko presidenteak.Sinadura ekitaldiazgain, informaziojardunaldia ere izan zeneta bertzeak bertze,Bortziriak, Malerreka,Basaburua, Bertizaranaeta Baztango udalordezkariek eta arrantzaelkartetako kideekparte hartu zuten.ORAIN ARTE EGINDAKOABi erakundeek azkenurteetan egindakolanaren berri eman zeneta horren arabera,2005etik honat 15proiektu landu dira eta2009an bertze 10 bukatzeaaurreikusia dago.2005-2009 urteenartean, erreken egoerahobetzeko 2,55 milioieuro inbertitu dituzteNafarroako Gobernuaketa Ur Konfederazioak.Zehazki, 2005az geroztikarrainendako zortzieskala egin ditu GobernuakBidasoa errekaneta Tximista, Zia,Udal ordezkariak informazio jardunaldian.Zeberia eta Artesiagaerreketan eta BaztanenOpoka presaren erdikozatia bota du. Gainera,171.588 euroko dirulaguntzaeman zion BaztangoUdalari erreka bideratzekozenbait lanegiteko. Konfederazioak,bere aldetik, Bidasoaerrekan eta Tximista,Latsa eta Oninerreketan ere oztopobatzuk kendu ditu.AURTEN 1,6 MILIOIEUROKO INBERTSIOA2009an egin beharrekoproiektuei dagokienez,1,6 milioi eurokoaurrekontua izanenARGAZKIA: ALICIA DEL CASTILLOdute eta erreken egoeraekologikoa hobetzerabideratuak izanendira. . 45 lanpostu eresortuko omen dute lanhauek.Nafarroako GobernuakLeitzako piszifaktoriakonazan arrainendakoeskala eginendu, 115.000 euroko aurrekontuarekineta bertzebi eskala eginen dituOronoz-Mugairikozentraleko nazetan,Marin eta Zeberia erreketan,130.000 eurokoaurrekontuarekin. Lehendikaipatu bezala,zenbait udalek ere errekengarbiketa lanak egitekodirulaguntza hartudute Nafarroako Gobernutik.Kantauriko Ur Konfederazioakere inguruhonetako erreketan eskalakeraiki edo botatzekolanak eginen ditu,990.000 eurorekin;zaborra kenduz errekabazterretako egoeraekologikoa hobetzekobi proiektu gauzatukoditu, 400.000 eurokoaurrekontua izanen dutenaketa Bidasoaibaiaren inguruan inbaditzaileakdirenzuhaitzen kontra84.000 euro erabilikoditu.2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri27BERTIZ‘El Pais del Bidasoa’ pasaportea sortu dute BertizkoTurismo Partzuergoko hotelekBortz gau igarotzen dituzten bezeroek seigarrena doan izanen dutettipi-ttapaBertizko PartzuergoTuristikoko hotelen elkarteak,promozio eta fidelizazioekimen bat martxanparatu du. Hotelekbezeroei emanen dietenpasaporte bat da eta bertan,pasako dituztengauak erregistratuko dira.Honela, bortzgarrengaua igarotakoan, seigarrenadoan izanen da.Pasaportea bezeroarenizenean eginen da, etaaukera ematen du bertzebi onuradun agertzeko.Horrela, bi gau pasadituen bezero batek,pasaportea lagun edo senidebati ematen ahal dio,behar diren bortz gauakosatzeko eta seigarrenadoan izatea ahalbidetzeko.Ekimen honetanBarojaren País del Bidasoadeitura aprobetxatuda.Parte hartzen dutenhotelak, Baztan-Bidasoakoakdira: Etxalarko BentaHotela (Etxalar), AmeztiaHostala (Doneztebe),Donamariako Benta Hostala(Donamaria), EzkurraHostala (Ezkurra),Saskaitz Hotela (Elizondo)eta Elbeteko PosadaHostala (Elbete).Pasaporteak urtebetekoiraupena izanen du,bezeroari ematen zaionegunetik hasita. Ekimenhau Partzuergoa osatzenduten elkarte desberdinetakolanen adibide batbertzerik ez da, izan ere,egun, Partzuergoa udarakodinamizazio proiektuenprestakuntzan murgildutadago, lehena Naturaeta Artisautzaren Feriaizanen dal, igande honetan,hilak 31, BertizekoNatur Parkean.2009/05/28 • 495. zbk.

28ttipi-ttapa • herriz herriLEITZALDEAMendebaldekoBertsopaperLehiaketan saritudituzte ikasleakMaiatzaren 14an banatu zirensariakttipi-ttapaNafarroako EskolartekoBertsopaper Lehiaketazonaldeka jokatzenda eta Leitza, Goizueta,Areso eta Aranomendebaldeko zonaldeansartzen dira. Lehiaketahiru mailatan banatzenda. Lehen Hezkuntzako3. eta 4. mailakoikasleek bertso batedo bi kopla aurkeztubehar dituzte. 5. eta 6.mailakoek bi bertso etaDBHko lehen bi mailatakoenhiruna bertso.XXIII. edizio honi dagokionean,eskualdekosari banaketa ekitaldiamaiatzaren 14an eginzen Leitzako zinemaaretoan. Leitza, Goizueta,Areso eta Lekunberrikoeskoletakopartaideak bildu ziren.SARIAKLehen Hezkuntzako3. eta 4. mailan LeitzakoErleta eskolako JoanesIllarregi izan zen irabazlea.Aipamenak Aresokoeskolako BeñatGaztetxoak sari banaketa egunean.Bai Euskarari Ziurtagiria indartunahi du Euskara ZerbitzuakLangilea kontratatuko du sustapen lana egitekoEtxezarretak, ErletakoBeñat Altzelaik eta GoizuetakoXalto eskolakoIndar Albisuk jaso zituzten.Lehen Hezkuntzako5. eta 6. mailan, berriz,Leitzako eskolako MartxelIntxaustik eramanzuen lehen saria. Aipamenakbanatzeko Aresokoeskolako Saioa Baraibareta Xalto eskolakoMiguel Andueza etaLucia Etxeberria aukeratuzituzten.Bigarren Hezkuntzako1 eta 2. mailan, azkenik,irabazlea eta biaipamenak GoizuetaraARGAZKIA: ASIER IMAZjoan ziren. Ainhoa Zabaletarentzatizan zenlehen saria eta aipamenakJanire Bakero etaMikel Oiartzabalentzat.ttipi-ttapaAurten ez da Bai EuskarariZiurtagiriaren ekitaldirikeginen, bi urtetikbehin eginen delako, bainahalere, ziurtagiria indartzekolanean segitzendu Leitza, Goizueta, Aresoeta Aranoko EuskaraZerbitzuak. Bai EuskarariZiurtagiriaren Elkarteapertsona bat kontratatzekoada ziurtagiria dutenentitate guztienganajoan eta bakoitzak dituenkonpromisoen eta bakoitzarenegoeraren segimenduaegiteko. Horrenarabera, elkarteak ziurtagiriaberrituko lieke. Gisaberean, ziurtagirik ezduten entitateei ere eskuratzekogonbitea egin nahidie Euskara Zerbitzuak.Bestalde, hainbat diraEuskara Zerbitzuakaurten landu dituenproiektuak. Goizuetan,Kultur Taldearekin batera,Xapo aldizkariaren 8.alean kaleratu dute hilhonetan. Ordenagailuaneuskaraz lan egin etasoftware librea erabiltzekoikastaro bat ereegin dute eta irakurzaletasunabultzatzeko euskarazkoproduktuak paratuzituzten Txino auzokobestetan.Bestalde, urritik maiatzeraludoteka abiatuzuen Leitzan eta Areson.Ikasturtea ostegunhonetan Areson eta ostiraleanLeitzan bukatukoda. Gainera, aurtenere udarako aisaildi eskaintzaantolatu da Leitzan:Haur Txokoa etatailerra gaztetxoentzako.Azkenik, esan, helbideelektroniko berria duelaEuskara Zerbitzuak:laga@iparmank.org. Honahelbidearen azalpena:laga, ‘L’eitza, ‘A’reso,‘G’oizueta eta ‘A’rano etaiparman, ’ipar’radeko‘mank’omunitatea.2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri29GOIZUETAUrtebetetze haundibaten neurrikokontzertuaOzenki, Mendi eta Umore Onakoruek kantatuko dute herrianekainaren 7anEsteban AROTZENAUmore Ona peñaren50. urtebetetzearenbueltan edo aitzakianekitaldi frango antolatukoda hurrengo Amabirjinakigaro artean, aurrekoalean aurreratugenuen bezala. Bereziena,seguru aski, hilaren7an ospatuko denaizanen da, ez baitasekula era horretakomusika emanaldirik izanherrian, koru topaketa,alegia.Urteurren borobil etahaundi horren neurrikoemanaldia antolatu nahiizan du peñatik sortueta izen bereko elkartearenatal den UmoreOna koruak. Horretarakojarri zen harremanetanEreñozuko Ozenkieta DoneztebekoMendi abesbatzekin.Eta hauen baietza jasoorduko, garagarrilaren7an 12:00etan Elizanburutuko den kontzertuaantolatzeari eta bereerrepertorioa prestatzeariekin zion.Kontzertuari buruzkohainbat xehetasunaipatuz, esan, laupazbostabesti kantatukodituela koru bakoitzakbere aldetik, eta bestehiruzpalau hirurak baterakantatuz. Ozenkikirekiko du kontzertua etaanfitrioiari dagokion bezala,Igaratza Apezetxearentaldeak emanendio bukaera, hirurakbatera egin beharrekolanari ekin aurretik.Ordubete pasatxokoemanaldia guztira.Kalejiran ere kantatukodute herrian barrenaabesbatzek, 15:00etanelkartean eginen dutenbazkarira joan aurretik.Han ere ez dira isilikegonen, noski, bainahori Umore Onan elkartukodiren 100 abeslarienarteko festa izanenda.ARGAZKIA: ANGEL SALABERRIABetizu herrizaleen kontrako neurriakHerriko kaleetan barrena, betizuak ibiltzeak sortzen duen arriskuak etajendearen haserreak bultzatuta, azienda hauek bahitu eta Foru Poliziarideitu izan dio Udalak. Horietako batean, isuna eman zioten jabeari poliziek.Honetaz gain, askotan bildu da alkatea Landa Garapen eta IngurumenDepartamentukoekin. Aipatutakoaz aparte, Nafarroako Gobernuak,alkateak esan zigunez, ez dio saneamendua igaro betizu herrizaleen esplotazioari.Udalak, bere aldetik, PAC zertifikatua –larre komunalean bazkatzekoeskubidea ematen duena– ukatu dio.UTZITAKO ARGAZKIAGrebaren jarraipen osoaTabernak, dendak, Udala, eraikuntza sektorea, eskola... Guztiak geldiarazizituen eredu ekonomiko eta sozial justu baten alde maiatzaren 21erako deituazegoen grebak. Jarraipena, beraz, erabatekoa.2009/05/28 • 495. zbk.

30ttipi-ttapa • herriz herriLEITZAUdako tailerretanizena emateko epeaekainaren 3anzabalduko daEkainaren 29an hasiko diraAsier IMAZUdan ez gelditu etxeanlelopean Udalak, GizarteZerbitzuen Mankomunitateaketa EuskaraZerbitzuak gaztetxoenekudako oporrak hartzendituztenerako, tailerrakantolatu dituzte ekainaren29tik abuztuaren 7ra.3-6 urtekoentzakoHaur Txokoa izanen da.Elkarkidetza suspertzekojolasak, kirolak, ekintzaartistikoak eta ingurumenaezagutzeko jarduerakeginen dituzte.6-12 urteko haurrekere hainbat tailerretan partehartzen ahal izanen dute.Aire, aire! ikastaroan,jolasak, irteerak, jokoak...eginen dituzte. Ekainaren29tik uztailaren 3raizanen da. Uztailaren 6tik10era Sukaldean esperimentatutailerra eginenda, usaimena, zaporea,ikusmena, ukimena etaesperimentazioa sukaldeanlantzeko.Hi haiz artista! uztailaren13tik 17ra izanenda, «perfekzioa ahaztueta artearen mundua zuremodura disfrutatzeko».Uztailaren 20tik 2ra Makinekinjostatu ikastaroaeskainiko da, mekanismoakezagutzeko.Munduari bira aste bateanuztailaren27tik 31raeginen da, beste herrialdeetakomusika, hizkera,jantziak eta jolasakezagutzeko. Abuztuaren3tik 7ra, azkenik, Momenturikhoberenak tailerrarekin,esperientziarikgoxoenak errepikatzekomodua izanen da.Izena eman nahi duenakekainaren 3tik 12rabitarteko epea izanen du,012ra deituta. Informaziogehiago: 948 510840.Aste KulturalaAurreko alean aipatubezala, egun hauetan ereizanen da non gozatu.Aste Kulturalari igandehonetan bukatuko da.MAIATZAK 2820:00etan Aurreran hitzaldia:1512ko Nafarroarenkonkista.MAIATZAK 2920:00etan Torrean antzerkia:Nik egin beharko& ko.00:00etan Torrean heavykontzertua Kantaflortaldearekin.MAIATZAK 309:30ean plazatik oinezabiatu eta eskaladasaioa trenbidean(Kandaletxen)11:00-13:00 igerilekuangraffiti tailerra:emaiozu igerilekuarisensualitate punttubat II.19:00etan zinemanMendiko Eskia Kaukasonikuskizuna.20:30ean plazan folkkontzertua.MAIATZAK 3111:00-20:00 plazan XX-XI. artisau azoka.20:00etan plazan dantzaldiaGarraxi taldearekin.ARGAZKIA: ASIER IMAZPirata txiki ugari pailazoei begiraTxaloak lehenik, gero zurrumurruak eta azkenean oihuak. Horrela egin zietenharrera haurrek Pirritx, Porrotx eta Marimototsi. Batzuk pailazoz margoturikgerturatu ziren. Denen artean kiroldegia bete egin zuten maiatzaren13an, ia sarrera denak saldu baitziren. Hiru euskal pailazoek eta euren lagunekPiratak ikuskizuna eskaini zuten txiki eta handien gozamenerako.tti pitt ap a☎ (0034) 948 635458ARGAZKIA: ASIER IMAZGaraipen itzela Arbizuren aurkaNafarroako Herri Arteko Txapelketan Leitzak Arbizuren aurka jokatu zuenmaiatzaren 23an Amazabal pilotalekuan. Lau mailatan neurtu ziren bi herriaketa etxekoek lau garaipenak eskuratu zituzten. Alebinen partidanJon Lezea-Ander Eskudero bikoteak 18-10 irabazi zuen. Infantiletan AnartzOlanok eta Mikel Hernandorenak 18-0eko garaipena lortu zuten. JubeniletanXabier eta Jon Jaunarena erraz nagusitu ziren, 22-5. Azkenik, seniorretan,Aritz Sagastibeltzak eta Mikel Iriartek 22-4 irabazi zuten. 4-0emaitza honekin finalerdietan sartzeko aukera handiak ditu Leitzak, izanere, lehen jardunaldian, Uharteren aurka berdinketa lortu zuen. Txapelketanaurrera egiteko bi bide daude: multzoko lehen postua lortu edotahiru multzoetako bigarren onena izan.2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri31ARESOZirika Zirkus taldearen eskutikantzerkia ikusgai larunbateanIkuskizuna plazan izanen da eta 18:00etan hasiko daJuana Mari SAIZARNafarroako Gobernuakantolatzen duenUdaberriko Biraren barnean,larunbat honetan,maiatzak 30, antzerkiaikusteko aukera izanenda. Zirika Zirkus taldeakAmetsetan ikuskizunaeskainiko du,18:00etan plazan.AipamenakBertsopaperLehiaketanEskolarteko BertsopaperLehiaketan, bigaztetxo aresoarrek aipamenakjaso dituztebosgarren eta seigarrenmailakoen artean. BeñatEtxezarreta etaSaioa Baraibar izan diraaipamena jaso dutenak.Edonola ere, partehartzea da garrantzitsuenaeta lanean jarraitzea.MigelAingeruarenbisitaMigel Aingeruaren bisitaizan dugu hilabetehonetan, eta ohiko ibilbideaeta bedeinkapenakegin zituen herrikoplazan, baita gaixoei bisitakegin ere. Bisitarenbuelta gelditzen da oraineta hori irailaren lehenigandean izanen da.ARGAZKIA: JUANA MARI SAIZARLau herrietako gaztetxoen topaketa arrakastatsuaLeitza, Goizueta, Areso eta Aranoko neska-mutikoen X. topaketa izan daaurtengoa eta hitz batekin borobidu daitekeena: ederra. Oso antolakuntzaona, jendearen parte-hartzea bikaina, umeen gozamena eta eguraldiakjarri zuen kolorea. Ederki joan zen eguna. Musika doinuek eta algarakalaitasuna jarri zuten eta helburua emaitza onarekin bete zen.PERTSONAIAAnartz OLANOTxapelak lortueta lortu lanbikaina eginezsegitzen duMomentu onean dagoAnartz Olano pilotarigaztea, eta emaitzekeurek hitz egitendute, denboraldi bikainaegiten ari baita.Malerrekako eskuz binakakotxapelketan,adibidez, finalean Iparralagun zuela irabaziegin zuen eta Zizurkolau t’erdiko finaleanere txapela lortuzuen. Zaramagakotxapelketan Tolosa lagunzuela irabazizuen. Oraindik laneanjarraitzen du etaune honetan hiru txapelketetanparte hartzenari da. Horien berriemanen dugu aurrerantzean.2009/05/28 • 495. zbk.

32ttipi-ttapa • herriz herriBAZTANFrankismoan halabeharrez lanean arituziren presoak omendu dituzte ArtesiaganBiharamunean, inauguratutako eskulturan eta Iruritako eliz atarian pintadak agertu zirenttipi-ttapaFrancoren diktaduragaraian, Baztanen halabeharrezlanean aritu zirenpresoak omendu zituztenmaiatzaren 16anIruritan, Udalak, Iruritakoherriak, Geronimo deUztariz Institutuak etaMemoriaren Bideak erakundeakantolatuta.Bertzeak bertze, IruritatikArtesiagara doanbidea egitera behartu zituztenpreso errepublikarrakeskualdean, 1939eta 1941 urteen artean,eta horiek izan zituztengogoan omenaldian. Denera,1.756 preso bainogehiago aritu ziren lanhorretan.Irurita-Artesiagako bidearen13. kilometroan,Pitzamarren, eguerdianMikel Iriarte arizkundarrakegindako Bidegabekobidea eskulturainauguratu zuten. Garaihartan Artesiagan lanerabehartu zituzten etaoraindik bizi diren hiru gizasemeere ekitaldianizan ziren: Lesakako JustoUrkijo, Iruritako PedroAranguena Bixkaieta RicardMula, Oronozenfusilatutako errepublikarbaten semea. Angel Galanenalabak ere ekitaldianizan ziren. Omenaldiaberandu ailegatubazaie ere, eskertzekoadela aipatu zuten eta garaihartan sufritutakoenberri eman zuten.BIHARAMONEANPINTADAKEkitaldi hunkigarriaizan zen, baina biharamuneanArtesiagako eskulturakaltetua eta pintadekinagertu zen. FalangeBaztanek sinatuta,Viva Cristo Rey, Irebazigiñun ta beti irebezikoeta gisako pintadakagertu ziren, baita zenbaitbaztandar mehatxatuzere. Pitzamarrenez ezik, Iruritako eliz atarianere pintadak agertuziren, Espainiako GerraZibil garaian Francorentropetan hil ziren baztandarrakgogoratuz.Arraiozen ere herritar batmehatxatuz pintadakazaldu ziren.ARGAZKIA: ALICIA DEL CASTILLO ETA MAITE OTEIZAGoiko argazkia Artesiagan maiatzaren 16an Frankoren garaiko presoen omenezegindako ekitaldian ateratakoa da eta behekoa Iruritako eliz atarian, biharamuneanegindako pintadekin.2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri33BAZTANBerroetakobestakmaiatzaren29tik garagartzaroaren1eraXXXVI. Asto Karrera eginen daOrtzileria 29Bezpera20:00etan txupinazoabestei hasiera emateko.Ondotik, herriko trikitilariakherrian barna.20:30ean txopo goratzea.21:00etan mutildantzak.21:30ean Baztan-zopak,JOXEANJELakordeoilariak alaituta.00:00etanTRIKI TA KErekindantzaldia. SegidanKOMANDO CAS-TAÑArekin kontzertua.Launbeta 30Haurren Egune12:00etan ginkana.15:00etan gaztelu puzgarriak.19:00etan AstoKarrera. 21:00etan herriafaria. 00:00etandantzaldiaSANTXOTENAakordeoilariarekin.ARGAZKIAK: ARANTXA ZELAIAAurten ere adin guztietako jendeak izanen du ongi pasatzeko aukera.Igendia 31Mendekoste Egune12:00etan Meza NagusiaElizondoko abesbatzaeta Gaztelu taldearekin.13:00etan hamaiketakoaplazan. 13:30-ean binakako pilota partidaherriko pilotariekin.18:30ean herri kirolak,Baztango Basaburua, Ultzamaeta Berriozarkotaldeen artean. 19:30-eanXXXVI. Asto Karrera.20:30eandantzaldia JO-XE ANJELekin.Astelehena 1Zikiro Egune11:00etan XXXVII. BizikletaItzulia. 12:00etanmus txapelketa. 14:30-ean zikiro jatea JOXEANJEL akordeoilariarekin.18:00etan sokatira:ezkonduak ezkongabeenkontra. 19:00etanfutbol-partida:ezkonduakezkongabeen kontra.21:00etan xinger jatia.22:00etan GAIXOA NIbestak akitzeko.2009/05/28 • 495. zbk.

34ttipi-ttapa • herriz herriBAZTANBatzar Nagusiaren aktak euskaraz etagaztelaniaz eginen dira udatik aitzineraHala baieztatu dio Virginia Aleman alkateak Ttipi-Ttaparittipi-ttapaOrain arte gaztelaniahutsez egin dira, bainauda honetatik aitzineraelebidunak izanendira; Batzar Nagusikoaktak euskaraz eta gaztelaniazidatziko dira.Gaia apirilaren 1eko BatzarNagusiaren bilkuraneztabaidatu zuten,eta Virginia Aleman alkateakere hala baieztatudio Ttipi-Ttapari.Gaineratu duenez,«kontent» dago erabakihorrekin. Idazkariakez daki euskaraz, bainaAlemanek adierazidigunez, «juridikoki formatuadagoen langileabadago Baztango administrazioaneta itzulpenakberak eginen ditueuskara teknikariarenlaguntzarekin».Dagoeneko lehenbizikopausoak ematenhasi dira eta apirilaren1eko aktan, erraterako,zenbait pasarte euskarazidatziak ageri dira.EZTABAIDA BATZARNAGUSIANGaiak eztabaida sortuzuen apirilaren 1ekobilkuran. Peio ObregozoIruritako alkateak batzarreaneuskaraz egindakoadierazpenak aktaneuskaraz jasotzekoeskatu zuten. Idazkariak,ordea, euskarazez dakiela erantzunzion. Alkateak, bere aldetik,euskaraz zeingaztelaniaz bietara egitekozein formula dagoenaztertzen ari zirelaerantzun zion.UPNeko LeopoldoJaenek, berriz, zera aipatuzuen: «itzultzaileaizatea da metodorikegokiena, eta euskarazhitz eginez gero, logikoenaitzultzea da. Itzultzailebat baldin badabilkuran itzuli eta adosbagaude, onartu eginendugu ala ez». Horrenharira, XoteroEtxandi Arraiozko alkateak«arazo sakonbat» dagoela aipatuzuen: «batzuek ulertubehar dutena da EuskalHerrian gaudela,Baztanen, eta hemenitzulpenak ez dira gaztelaniaraegin behar;edo hobeki erranda,itzulpena gaztelaniaraegin behar da, egitendena, eta ez euskarara,ez erdaldundu euskaraaktetan. BatzarNagusian eta bertzeerakundeetan, bertakoarduradunek euskaldunakizan beharko lukete,euskarak era normalizatubatean funtzionatukobeharko lukeBaztanen».IturzaetadenboraldikojokalaririkonenaLehen Maila Nazionaleanari den BaztangoKirol Taldeko jokalariada Josune Iturzaetaeta denboraldi bikainaegin duelako, bere kategoriakojokalari onenarensaria eman dioNafarroako EskubaloiFederazioak.ElizondokoAbesbatzaErratzunElizondoko Abesbatzakkontzertua eskainikodu larunbat honetan,maiatzak 30, ErratzukoSan Pedro Elizan,19:30ean hasiko da.Abesbatza Isabel LacarAbrilek zuzenduko dueta hainbat kolaborazioizanen dituzte, tarteanSergio Martinez pianoan.ARGAZKIAK: BAZTANDARREN BILTZARRABaztandarren Biltzarreko kartel berriaUztailaren 19an izanen den baztandarren besta haundiak badu dagoenekoirudia. Begoña Durruty margolari arizkundarraren Porrusalda kartela,hain zuzen. Ez da, halere, epamahaiaren puntuaziorik altuena jaso duenlana izanen. Izan ere, hasieran bertze kartel bat hautatu zuen, baina «lehenagotikeditatutako bertze kartel batekin dituen antzekotasunak etabertatik eratorri daitezkeen ondorio legalak direla-eta, Baztandarren BiltzarraElkarteak kartel hori erretiratzea erabaki du». Hala adierazi dute elkartetik.Horrez gain, antolakuntzak gai honen inguruan ez duela «inolakoadierazpenik» eginen aipatu du. Durrutyrena epaimahaiak puntu gehiagorekinaukeratutako bigarren lana izan da, ezkerrean ageri dena. Eskuinekoa,berriz, hasieran aukeratutakoa da.2009/05/28 • 495. zbk.

36ttipi-ttapa • herriz herriZUGARRAMURDI/URDAZUBIEkainaren 20an eginen da SorginarenEgunaren bigarren edizioaAurten hainbat berrikuntza izanen dira, bertzeak bertze, Erdi Aroko azokaMargari eta KoroGan den urtean arrakastapulitarekin egin zenZugarramurdin lehenbizikoaldiz SorginarenEguna, eta ia gaineandugu bigarren edizioaere.Ekainaren 20rako antolatuada, eta gan denurtekotik aldaketa batzukizanen ditu. Hasteko, ganden urtean leizeetaneman ziren postuak aurtenherriko karriketanegonen direla. Bertzalde,sorginekin zerikusiaduten postuez gain, ErdiAroko feria bat ere izanenda. Eta azkenik, karrikakoantzerki bat ereikusteko aukera izanenda, sorgin, inkisidore etaguztiekin.Horretaz gain, ganden urteko gisan, hitzaldiak,karrikako animazioaketa gaueko Akelarreantzerkia ere ikusgaiizanen diraAitzinerago emanenditugu xehetasunak.Pilotariprofesionalakekainaren 13anProfesionaletan urteakegin dituzten bi pilotarikZugarramurdi aukeratudute euren agurraemateko: Karlos Armendariz(Orkoien,1969) eta Karmelo Ariznabarretak(Galdakao,1970). Frontis enpresakopilotariak dira biak etaekainaren 13an, larunbata,Zugarramurdiko pilotalekuanomenaldia jasokodute euren agurradela-eta.Egun berean, bi horienpartidaz gain, Nafarroakolau t’erdiko txapelketakopartida bat ere jokatukoda.ARGAZKIA: KORO ETA MARGARIHasi dira onddoakAurtengo sasoiko lehenbiziko onddoak hasi dira eta horietako bat argazkianageri den Urdazubiko Manoli Azkarragak bildutakoak izan dira. Maiatzaren10ean bildu zituen onddo eder hauek, 616 eta 280 gramokoak dira.2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri37SARABi herritaraurkeztuko diraEuropakohauteskundeetanJean Aniotzbehere eta MixelGerendiain hautagaien arteanXan HARRIAGUEJean Aniotzbeherelehengo auzapeza etaMixel Gerendiain hautagaienartean dira helduden igandean zortziiraganen diren Europakobozetan. Biak zerrendaabertzaleetanaurkeztu dira. JeanAniotzbehere EAJ-PNBalderdiaren zerrendanda eta Mixel GerendiainEuskal Herriaren Aldeizeneko herritarren zerrendan.Jean Telletxea Urruñakokontseilaria izanenda Aniotzbehereren zerrendanburu. Herrialdeetanoinarritzen denEuropa defendatuko dute,euskal euroherriasortzeko beharra nabarmenduz.Mixel Gerendiainenzerrendan,aldiz, Ixabel Etxeberriaizanen da buru. Huraere kontseiluan da Urruñan.Europan EuskalHerriaren ezagutza zabaldunahi dute, eta herrienEuropa eraiki langileetanoinarrituz.TrialaIgandean jokatuko dagure herrian egiten denmoto trial txapelketa. Xabaloniraganen da azkenurte hauetan bezala.Txapelketa hetsia izatenda eta beraz, edozeinekez du parte hartzenahal, baina ikusterajoan nahi izanez gero,zona guztiak Lizarrietakolepoko bidearenezkerreko aldeanizanen dira.Urtxintxen bestaEskubaloi taldeak bereurteko besta antolatudu heldu den ekainaren6rako. Eguerditikaitzinera txapelketa irekiajokatuko da eta arratseanhan berean afaltzekoaukera izanen da.ARGAZKIAK: MAITE ARBURUASagardo EgunaAurten ere Sagardo Eguna antolatu dute Olhain ikastolako burasoek.9:30etik aitzinera zernahi ekitaldi izanen dira plazan. Goizean, Lapurdikohainbat talde lehiatuko dira Xiba jokoetan. Horiek dira lehengo euskal jokoak.Eguerdian kupelak irekiko dituzte. Aurten ere lau sagardo ezberdinekarriko dituzte. Basoa hiru eurotan erosiz gero, nahi bezainbat edatenahalko da. Ondotik, ikastolako haurrek ikasturtean landu dituzten kantuakeskainiko dituzte. Txotx egin, bertso batzuk eta haurren kantaldiaentzun eta gero bazkaltzeko tenorea izanen da. Horretarako sagardotegietakomenua eskainiko dute han berean, oihaletxearen azpian, 22 eurotan.Bazkalondoan bertsulariak berriz ere kantatuko dute. Aurten MattinLuku, Txomin Elosegi, Maiana Irigoien eta Ximun Casaubon ariko dirabertsotan. Azkenik arratsaldea pasatzeko Xiba jokoak antolatuko dituztehaurrentzat, eta 17:00ean Zepeiz Mukaki taldeak dantza erakustaldiaeskainiko du.2009/05/28 • 495. zbk.

38ttipi-ttapa • herriz herriSENPEREJean JosephJorajuria eta MirenAzkarate eskertudituzte HerriUrratsenEuskaltzale eta hautetsienartean giro ona nagusiFranck DOLOSORSenperen nork ez du ezagutzen JeanJoseph Jorajuria? Karrika nagusiko zurginohiak ehunka herritar lagundu ditu urteetansuhiltzaile izan baita denbora luzean.1984az geroz, urte guziz aintziraren inguruanospatzen den Herri Urrats Ipar EuskalHerriko ikastolen aldeko bestari ere laguntzaeman izan dio behin baino gehiagotan.Maiatzeko bigarren igandean, suhiltzaileakaintzirako sartze nagusian biltzen dirazer nahi gerta eta hantxe urteetan Jorajuriaikusi ahal izan dute euskaltzaleek. Laguntzahori eman izana eskertu nahi izandiote bestaren antolatzaileek. Hogoita seigarrenHerri Urrats bestaren inaugurazioan,Pascal Indo Seaskako buruzagiak gogoratuzuen Senpereko suhiltzaileen buru izandena beti «baikor» agertu dela lan egiteko«kittorik». Seaskakoek ez zuten ahantzi Jorajuriariesker loturak sortu direla Lapurdieta Legazpiko suhiltzaileen artean. Isileaneta urteetan egin duen lana eskertzeko margobat eskaini zioten, egun guziz etxe aintzineanalkiaren gainean jarrita erretretazgoxatzen den senpertarrari.Bertzalde, azken urteetan euskal gobernamenduarenizenean Miren Azkaratekeman duen laguntza haundia ere eskertunahi izan zuen Seaskak. Euskarazko milakaliburu Iparraldeko liburutegietan banatzeazgain, Azkaratek azkarki lagundu dituikastolak eta euskal elkarteak, eta lan sakonaegin du Iparraldeko egitura publikoekinelkarlanean aritzeko euskara sustatzeko.Herri Urrats egunean, Azkaratek ez zuenkargu publikorik baina gomitatzea baitezpadakoazela zioten Seaskakoek. Donostiarrak«ez adiorik» erranaldiarekin bururatuzuen mintzaldia eta argiki erran zuen prestdela lanean segitzeko. Euskal Herriko Unibertsitateaneta Euskaltzaindian dituen bulegoenateak denei irekiak direla argi utzizuen. Bere agurra momentu hunkigarriaizan zen eta esku zarta zaparrada luze batekin,eguneko luzeenarekin, bururatu zen.Orain ez da batere argi zer laguntza emanenduen sozialista eta popularren eskugelditu den Eusko Jaurlaritza berriak.Yamiled GIRALDO QUINTEROYAMIGure herria utziduzu oso iluna,zu beti izan zinenguztion laguna.Iturengo herrianzure maitasuna,gure artean betikogordeko duguna.ITURENGO HERRITARRAK ETA ESKOLAKO IKASLE,IRAKASLE ETA GAINONTZEKO LANGILEAKARGAZKIAK: ZURIÑE MENDIZABALAlde batetik, Pascal Indo Seaskako presidenta,Max Brisson Euskararen ErakundePublikoko burua eta Frantxoa Maitia Akitaniakopresident ordea saria ematen JeanJoseph Jorajuriari. Bertze argazkian,Miren Azkarate lore sorta eskuan duela.GIRO ONEANUrteetan, haserrea izan da nagusi euskaltzaleeta hautetsien artean. Halere, giroaarrunt aldatu eta lasaitu da. Horren lekukoizan zen Herri Urratseko ekitaldi nagusia,sentsibilitate guzietako hautetsiek parte hartubaitzuten: horien artean, José Bové sindikalistaezaguna, Europako bozen karietaratkanpainan ibilki zena. Aintziraren inguruan,besta, musika eta dantza nagusi zirenbitartean, Ur Hegia etxean Max BrissonEEPko buruak gogoratu zuen zuzentzenduen egiturak Seaska laguntzen segitukoduela. Bere erranetan ikastolak beharrezkoakdira biharko euskal irakasleak, kazetariaketa zerbitzu publikoetako langileakprestatzeko. Haizea alde baita, hauxeizan da aurtengo bestaren leloa...JoxemiJORAJURIA TELLETXEAElgorriagan, 2008ko maiatzaren 27anI. URTEURRENAUdaberriko egun bateanjoan zineneta urte bat pasatu dagurekin ez zaudelaMAITE ZAITUGUZURE FAMILIA2009/05/28 • 495. zbk.

herriz herri39EZKONTZAKXabier Legasa Rosa eta Edurne ElizagoienAriztegi, Lesakakoa eta Etxalarkoa,maiatzaren 9an Lesakan.Ernesto Arraras Perurena eta AmaiaSaralegi Mutuberria, Leitzakoak, maiatzaren1ean Leitzan.Sebastian Orset Olesina eta NuriaBarral Martinez, Igantzikoa eta Pasaiakoamaiatzaren 4an Igantzin.Eneko Rekarte Oteiza eta Miren AgirreEtxebeste, Donamariakoa eta Berakoak,maiatzaren 16an Donamarian.Pantxo Orgogozo eta Sandrine Etxegarai,maiatzaren 2an Saran.Norbaitek bere datuak sortze eta ezkontzenatalean agertzea nahi badu, 948 635458 telefonoradeitu beharko du.SORTZEAKLeize Maritorena Erroz, Anizkoa, maiatzaren6an.Iria Rekondo Antzizar, Leitzakoa, maiatzaren10ean.Oier Lizartza Rodriguez, Leitzakoa,maiatzaren 7an.Gorka España Pujolle, Etxalarkoa,maiatzaren 1ean.Xabier Leiza Maeztu, Arantzakoa,maiatzaren 4an.Mateo Ezeizabarrena Puello, Igantzikoa,maiatzaren 8an.Joanes Juanotena Iribarren, Doneztebekoa,maiatzaren 1ean.Markel Elizalde Indakotxea, Zubietakoa,maiatzaren 5ean.Unai Heredia Irigoien, Sarakoa, maiatzaren2an.Elaia Ixuribehere, Sarakoa, maiatzaren2an.Norbaitek bere datuak sortze eta ezkontzenatalean agertzea nahi badu, 948 635458 telefonoradeitu beharko du.HERIOTZAKPedro Landa Gortari, Lekarozkoa,maiatzaren 13an, 82 urte.Maria Josefa Arrijuria Jaramillo, Elizondokoa,maiatzaren 11n, 96 urte.Miguel Garate Urrutia, Elizondokoa,maiatzaren 9an, 58 urte.Evaristo Goñi Istilart, Elizondokoa,maiatzaren 8an, 88 urte.Graciosa Etxeberria Irigoien, Erratzukoa,maiatzaren 6an, 88 urte.Mª Juana Zubieta Telletxea, Berakoa,maiatzaren 6an, 91 urte.Juan Martin Sanchez, Lesakakoa,maiatzaren 15an, 69 urte.Jose Antonio Kareaga Fontecha, Beran,maiatzaren 16an, 86 urte.Genevieve Agirre, Sarakoa, maiatzaren8an.Jose MªBALEZTENA MONACOLeitza, 2009ko apirilaren 29anGure gau ilunakargituko dituen izarra.Buruan bueltaka dabilenirriaren oihartzunaren isladaZu gure bihotzean beti altxatukodugun Jose Mª maitea izanen zaraEMAZTEA ETA SEME-ALABAKJose MªBALEZTENA MONACOLeitza, 2009ko apirilaren 29anBeti irrifarrea zenuen lagunmingauza denen gainetik aitzinerat ekinbizitzari helduaz gogo guziekinindar hau utzi duzu betiko gurekinmaite izan zaitugun familiarekin.AMA, ANAI-ARREBAK ETA ILOBAKJose MªBALEZTENA MONACOLeitza, 2009ko apirilaren 29anZoriontasunaren bila ibili zaramundu honetan.Familiarekin Leitzan,gogoz eta nahiez Saldisen.Ustekabean, dena utzi dezu...Orain, Jainko Aitakzorion hori emango dizu.Eskerrak izan zarenbezalakoa izateagatik.KATALINTXONEKO FAMILIA2009/05/28 • 495. zbk.

kirola • ttipi-ttapa41SOKATIRALur GainekoEuskadiko SokatiraTxapelketan partehartzen ari da AresoLarunbat honetan 640 kilokoentxapelketako lehen jardunaldiajokatuko du LaukizenTXIRRINDULARITZAErrusiarrak nagusiBidasoako ItzulianBeran hasi eta bukatutako etapahunkigarrai izan zenUrteak daramatza Aresok lur gaineko sokatiran.ttipi-ttapaAresoko lur gainekosokatira taldeak hasi dudenboraldia. Dagoeneko680 kilokoen jardunaldiguztiak jokatu ditu–joan den larunbateanegitekoa zen finala Endoian(Gipuzkoa)–, etabehin hori bukatuta, orain,640, 600 eta 560 kilokoentxapelketak jokatukodira. Maila guztietaneman du izena Aresok,Getxo (Bizkaia), Gaztedi(Laukiz, Bizkaia),Goiherri A (Erandio, Bizkaia)eta Mutrikurekin (Gipuzkoa)batera. Zalantzabakarra Getxo etaMutrikuren artean dago.Baliteke Getxok 600ekoanez parte-hartzea.560koan ez dute ez batekez bertzeak parte hartuko.Larunbat honetan, hilak30, 640 kilokoen txapelketakolehen saioa jokatukoda Laukizen (Bizkaia)eta bigarrena ekainaren13an jokatuko daMartiartun (Bizkaia). Mailahonetako txapela ekainaren21ean erabakikoda Maeztun (Araba).Ekainaren 27an 600kilokoen lehia hasiko daBillelan (Bizkaia). BigarrenaMungian (Bizkaia)jokatuko da uztailaren4an eta finala uztailaren19an Mutrikun (Gipuzkoa).ARTXIBOKO ARGAZKIA560 kilokoen txapelketaizanen da azkenaeta hau San Cristobal(Erandio, Bizkaia) hasikoda uztailaren 11n. Bigarrenjardunaldia uztailaren25ean jokatuko daeta finala 26an. Oraindikzehaztu gabe daude azkenbi saioak non eginendiren.ARGAZKIA: TTIPI-TTAPAPieter Serry belgiarrak mendiko eta tarteko helmugako maillotak jantzi zituen,nahiz eta lepauztaia eta sorbalda-hezurra hautsi.ttipi-ttapa23 urtez beheitiko txirrindulariafizionatuei zuzendutakoBidasoakoItzulian errusiarrak nagusitudira. Lokomotivtaldeko Dimitry Ignatievekirabazi du sailkapenorokorra eta AlexanderRyabkin taldekidea izanzen bigarren, maiatzaren9an, Agiña eta Erlaitzpasatu ondotik Irunenakautu zen hondaretapan bigarren eta hirugarrenizan ondotik.Etapa hori, sailkapenorokorrerako aukerarikez zuen Caja Rural taldekoRuben Garciak irabazizuen.Bezperan, Bera-Beraetapa hunkigarria izanzen. Afizionatuen mailakotxirrindularitzan ereikuskizunak izaten diraeta Berako helmuganhalako zerbait gertatuzen.Etapa AndaluziakoEloy Ruizek irabazizuen, biren arteko esprintean,Patrick Facchiniandaluziarra menperatuz.Tropela 4 segundorasartu zen. BainaAltzateko Plazan paratuazegoen helmugarako200 metro falta zirela,Goya dendaren parean,erortze haundiaizan zen. Eroritakoetanzegoen Pieter Serry, etapanizandako ihesaldianibilitako belgiarra eta horriesker, mendiko etatarteko helmugako sailkapenburuan paratu zena.Helmugaratzeak sarihoriek zituen beretzat,baina lepauztaia eta sorbalda-hezurrahautsi zituen.Halere, ez zuenetsi Serryk eta 200 metrohoriek DYAko medikuareneta taldeko teknikaribatek lagundutaoinez egin zituen eta helmugaratzealortu zuen,Altzateko Plazan bildutakozaleen txalo artean.Polita izan zen etapodiumean, bi maillotakjaso zituenean ere, beretzatizan ziren txalorikhandienak.Azken etapan ezzuen laisterketan ateratzerikizan, baina erakustaldiederra emanzuen belgiarrak!2009/05/28 • 495. zbk.

42agenda ttipi-ttapa • agenda praktikoaAGENDAegunezegunGOMENDIOAKDISKAKGertaera guztiak ikustekobegiratu: www.ttipi.net(agenda) ERAKUSKETAKURDAZUBIUrte osoan, gaur egungopinturari buruzko erakusketa.Ortzegunetik igandera,14:00etatik 18:00etaraMonastegiko Klaustroan. HITZALDIAKAZKAINEMaiatzaren 30ean,Deabruaren putak gaiariburuzko hitzaldia Armelle leBras Choparderekin.Gaztetxean, 21:00etan. ANTZERKIAKLESAKAMaiatzaren 30ean, AzeriTaldearen eskutik,Txanobarragorro antzezlanaKomentuan, 20:30ean.Ekainaren 5ean, 22:00etanKili Kolo taldeak PatetikKabareta ikuskizunaeskainiko du 22:00etanArrano elkartean. KONTZERTUAKELIZONDOMaiatzaren 30ean DesKontrol eta Txapelpunktaldeen kontzertuak,22:30etik aitzinera Lurdantzalekuan.Ekainaren 13an Trikidantztaldeak disko berriaaurkeztuko du Lurdantzalekuan, 01:00etan.Trinitate Eguna ekainaren 7anMendaurko kaxkoanJENDE AUNITZ BILDUKO DA AURTEN EREBASERRIAIgande honetan zortzi, ekainaren7an, jendetza bilduko da Mendaurkokaxkoan, Trinitate Egunarenharira. Tradizioak agintzenduen moduan, Mendekoste igandearenhurrengoa eta Bestaberriegunaren aitzinekoan izaten daTrinitate Eguna eta horren aitzakianjende aunitz biltzen da Mendaurkokaxkoan. Inguruan daudenherrietako –Ituren, Zubieta,Elgorriaga, Doneztebe, Arantza...–jendeaz gain, Euskal Herriko hainbateta hainbat txokotatik hurbiltzenda. Aurten ere hala izanenda: jendea meza entzutera, gosaltzeraedo lagun artean egoterabilduko da. Goizean meza izanenda ermitan 10:00etan lehenbizikoaeta 11:00etan bigarrena.Horren ondotik, Iturenen, eguerdianenbaltseetara jaitsi eta bazkariaizanen da. Bazkalondoa alaitzekomusika doinuak izanen dira.Arantzan ere modu berezian ospatzendute Ternida Eguna. Aurten,berrikuntza gisa, Ekaitza Elkarteakohiko ibilbidetik kanpo bertzebat proposatu du Mendaurrerajoateko: 8:00etan plazatik abiatuta,Bagatxar eta Ekaitzan barnapasako dira Mendaurrera ailegatuaitzinetik. Bueltarakoan, jatekoaizanen da, eguraldi ona egitenbadu, Senberroko bordan, etabertzela, Ekaitza Elkartean.20 Hatz proiektPLAZA eta GARMENDIABAGA-BIGA, 2009Iñaki Plaza eta IonGarmendia bikoteak ibilbideluzea darama EuskalHerriko musika-tresnenekin.Hainbat diskotanjo dute eta bertzehainbat talderekin aritudira. Euskal soinu-tresnenkontzertu didaktikoaketa ikastaroak ereeskaini dituzte. Eurenlehen lanari eta diskoari20 Hatz proiekt izenaeman diote; izena, azkenurtetan elkarren arteanbildu dituzten musikaesperientzien, laneneta bidaien laburpenada. AbiapuntuaEuskal Herriko folklorearenerritmoen aberastasunarieman diotengarrantzian datza. Horretarakoerabiltzen dituztepvc-ko tubioghabaxuarena egiten, trikitixa,alboka, txistua etatxalaparta prozesatuak,edota egurrezko txalapartaeta plastikozko bidoiak.Horren guztiarenemaitza biribila da: euskaltradizioaren worldmusicesperimentala.DATU ITURRIA: NAFARROAKO GOBERNUA(maiatzaren 8tik 15era bitarteko prezioak)LEKAROZMaiatzaren 29an, institutuetakoikasleen topaketa.17:00etan frontoian.Xehetasun gehiago 16.orrialdean.GOIZUETAEkainaren 7an Ozenki,Mendi eta Umore Onaabesbatzen kontzertua.12:00etan Elizan. Xehetasungehiago 27. orrialdean.ZERRIKIAZerrikumea(19 kilo): 40,00 € (-3,00)Zerri gizena1,127€ kiloa. (=)Zerramak:0,460€ Kg/bizirik. (=)BEHIKIAAretze gizenak:Idixkoak: €/kg. KanalExtra 4,10 (=)1.koa 3,80 (=)2.koa 3,10 (=)Urruxak: €/kg. KanalExtra 4,20 (=)1.koa 3,90 (=)2.koa 3,22 (=)Oharra: Prezioak 180-220Kg. kanalean pisatzen dutenaretzeenak dira.Aretze ttikiak(15 egun ingurukoak):Aretze mestizoak:urruxak 130,00 (=)idixkoak 210,00 (=)Aretze nabarrak:urruxak 108,00 (=)idixkoak 130,00 (=)Zaldikoak: €/kSortuberriak: 2,98/3,08Zaldi-behorrak: 1,67/1,87Bildotsak: €/k6-8 kilokoak: 5,20/6,008-10 kilokoak: 4,20/4,602009/05/28 • 495. zbk.

agenda ttipi-ttapa • agenda praktikoa43JAKIN BEHARREKOAKElektrizitatearen fakturari adibegiratzeko gomendatu du IratxekFaktura hilabetero bidaltzen dutenetik kexak aunitz ugaritu diraArgindarra fakturatzekosistema berriakburuko minhaundiak eragin dizkiekontsumitzaileei.Lehen ez bezala,orain faktura hilabeterobidaltzen duteetxeetara –orain artebi hilabetetik behinegiten zen– eta kobratzerakoanirakurketaerreala eta estimatuatartekatzen dituzte.Faktura deszifratzeazaila izateazgain, tarifak ere igoegin ziren urte hasieraneta horrek kezkaeta erreklamazio aunitzeragin zituen. IratxeNafarroako KontsumitzaileenElkartean,erraterako, urtehasieratik maiatzera,750 kontsultajaso zituzten, eta horietatik%17 gaizkifakturatu zirelako izanziren.DENETARIKO KASUAKJoan den urteanerrentan emanak etaLIBURUAKNew York, New YorkGotzon GARATEELKAR, 2009Bezero aunitzek kontsumitatutakoa baino gehiagokobratu nahi izan zaiela ikusi dute fakturetan.gaur egun hutsik daudenetxebizitzen kasuan,aitzineko urtekofakturaren araberakofakturak jaso diraaurten erabiltzaileek,Iratxeren hitzetan,«existitzen ez direnak».Bertze zenbaiti,kontagailua irakurtzerajoan ez, eta hiruhilabeteko kontsumoapilatuta iritsi zaie.Kontagailua gaizkiduten kasuak ereagertu dira eta kontsumobaxuko orduaktarifa altuenekin kobratuzaizkie nak erebai, eta alderantziz.«500 eurotik goitikofakturak ailegatu dira,200 eurokoen ordez».Iaz gutti eta aurtenaunitz kontsumitzenduten batzuei, zenbakiaktrukatuak ailegatuzaizkiela adierazidute kontsumitzaileenelkartean:«estimazioaren araberakofaktura hagitzbaxua eta fakturaerreala hagitz altua».Gisa berean, hilabeteeta erdiz hiru fakturadesberdin jasodituztenak ere baomen dira.Etxe partikularretanbehar dena bainopotentzia haundiagoakontratatua dutenakbadirela eta horrekinere adi ibiltzeko ohartarazidu Iratxek, «lantegibatek behar duenindarra hartua dute,eta ez dute hainbertzebehar». Bezeroarenkontsumoa jasoduten fakturak ere izatendirela aipatu dute.Kasu hauek guztiakkontuan hartuta,kontsumoaren edofakturaren inguruanedozein zalantza dutenbezeroei kontsumitzaileenelkartetarajotzeko gomendatudie Iratxek, zalantzaargitu eta beharbada erreklamazioaaurkezteko.New York, New York: gure zibilizazioarenhiriburu globala,inperioaren gunea, ametsenhiria, munduan den herririk harrigarrienetakoa.Egileak erratendigun bezala, beste edononaurkitzen diren alderdi oneta txarrak eriden litezke bertan,neurri handi, ikaragarri,miresgarritan. Munduko bortzhegaletatik heldu diren kulturak,askazi guztietako jendea,hamaika bizimodu bitxi elkartzendira New Yorkeko karriketan;hilketak, droga, gangsterismoa,bortxakeria, baitajende bihotz-zabal eta jatorraere. Gotzon Garate idazlea joanden joan den urtean hil zenbaina berak idatzitakoa da liburuhau, maiatzaren 14anaurkeztu zutena. Lehenagoere hainbat lan egindakoa daeuskaraz: saiakerak (marxismoaeta euskal hizkuntza etaliteraturari buruz); atsotitzakbilduma haundia; eta horiezgain dozenatik gora kronika,ipuin-bilduma eta eleberri, polizinobelak batik bat.AGENDAegunezegunGertaera guztiak ikustekobegiratu: www.ttipi.net(agenda) MENDI ATERALDIAKBAZTANMaiatzaren 31n, BaztangoMendi Martxa. Ibilaldia7:00etatik 7:30era abiatukoda. OSPAKIZUNAKLEITZAMaiatzaren 31 arte AsteKulturala.DONEZTEBEMaiatzaren 29an eta 30eanErreka elkartearen Eguna. BERTSOAKDONEZTEBEMaiatzaren 30ean,Nafarroako EskolartekoBertsolari Txapelketa finala,19:00etan Zineman.Xehetasunak 20. orrialdean. BESTAKBERROETAMaiatzaren 29tikgaragartzaroaren 1eraMendekoste bestak.Xehetasun gehiago 33.orrialdean.SENPEREMaiatzaren 30eanSenpereko aintzirako bestak. OSPAKIZUNAKZUGARRAMURDIEkainaren 20an SorginenEgunaren 2. edizioa.Xehetasunak 36. orrialdean.ITURENEkainaren 7an TrinitateEguna.LEGASAEkainaren 6anBertizaranako Eguna.Ekitaldiak egun osoan.Xehetasun gehiago 24.orrialdean.2009/05/28 • 495. zbk.

44MERKATU TTIKIA ETXEBIZITZAK101. Saldu102. Erosi103. Errentan emateko104. Errentan hartzeko105. Etxe konpartituak106. Bertzelakoak GARAJEAK/LOKALAK107. Saldu108. Erosi109. Errentan emateko110. Errentan hartzeko111. Bertzelakoak LURRAK/ORUBEAK112. Saldu113. Erosi114. Errentan emateko115. Errentan hartzeko116. Bertzelakoak ZERBITZUAK201. Hargin/Igeltseroak202. Pintoreak203. Elektrizistak204. Iturginak205. Zurginak206. Mendi lanak207. Garraioak208. Bertzelakoak LANA301. Eskariak302. Eskaintzak IRAKASKUNTZA401. Eskaintzak402. Akademiak MOTORRA501. Salerosketak502. Tailerrak ANIMALIAK601. Emateko602. Salerosketak603. Klinikak DENETARIK701. Galdu / aurkituak702. Salerosketak703. Bertzelakoak HARREMANAKttipi-ttapaZEIN ERRAZA DEN ZURE ANUNTZIOA HEMEN JARTZEA00-34...ETA GAINERA,ZURE BERRIESKUALDEKOETXE GUZIETANIZANEN DUTE!!Sail honetan partikular,profesional eta merkatarieninformazio eta zerbitzuen berriematen da. Ttipi-Ttapak ez dubere gain hartzen argitaratuakdiren iragarkien ondoriozsortzen ahal diren operazioenerantzukizunik.801. Agurrak2009/05/28 • 495. zbk.948 63 54 58BAZTAN, BIDASOA,ULTZAMA ETAIPARRALDEAN.- Pisuak, apartamentuak,partzelak, baserriak, bordak,lokal komertzialak etanabeak salgai.IPARRALDE ETA BIDASOAALDERDIETAN.- Eskaintzagatik baserriak,bordak eta lurrak beharditugu.ZUGARRAMURDI.- Baserria salgai 80.000metro 2 ko lur eremuarekin.- Etxe adosatuak berelurrarekin salgai.Tel. 948 580 804Faxa. 948 581459anzabal@anzabal.comETXEBIZITZAK101 SalduITUREN. Etxe adosatuasalgai edo errentan emateko.2000. urtekoa. Mobleztatuaeta polita. ☎679210910.BERA. Eztegara pasealekuanpisua salgai. 3 logela,2 bainugela, egongelaeta sukaldea. Kanpora begiraeta berogailuarekin.Prezioa: 181.000 euro.☎600 501881.ETXALAR. Borda bere lurrarekinsalgai. ☎ 661121540.ETXEBIZITZAK103 Errentan emanELIZONDO. Erlategi Plazanpisua errentan emateko.☎650 283322.ETXEBIZITZAK105 KonpartitzekoBERA. Etxea konpartitzekolagun bat behar da. ☎688601343.GARAJEAK/LOKALAK107 SalduLESAKA. Antoiu 23, be-heko solairuan, 48 m 2 kobulegoa salgai edo errentanemateko.☎679 432522.GARAJEAK/LOKALAK109 Errentan emanBERA. Itxitako garajeaerrentan emateko. Burgakarrikan, Telefonicaren ondoan.☎617 902118.LURRAK/ORUBEAK112 SalgaiSARA. Ura, argia eta isurbideadituen 800 eta 1.000m 2 arteko lur eraikigarriasalgai. ☎0033 559542540.SARA. 800 eta 2.000 artekolur eriakigarriak salgai.Lehenbizkai auzoan.☎948 631133.DONEZTEBE. 4.000 m 2 kolur eremua salgai. ☎607978656.ZERBITZUAK208 BertzelakoakFistula arazoak? Kirurgiarikgabe. Naturala. 15 egunetanmoldatua. ☎618 628311.IRUÑA-BURLATA. Ikaslegazteentzat: zure bokazioareneta gaitasunen arabera,zuretzat lanbide egokienazein den jakin nahibaduzu, numerologiarenzientzia zure eskura duzu.Zientzai honek zenbakienbidez –jaiotze-datan etaizen-abizenetan oinarri-MERKATU TTIKIASail honetan iragarkia jartzeko 8 € ordaindu behar da. dira.Ttipi-ttapa Argazkia jarri telebistan nahi izanez ere agertuko gero, 10 da €.(nahi Ttipi-ttapa izanez telebistan gero argazkiarekin).eta www.ttipi.neten ere agertuko da8 € Rural Kutxako 3008 0080 53 0703304626 kontuan sartu.Ehizarako zakurrak saltuz–,gizabanakoaren izaera,nortasuna eta intzidentziaguztiak ezagutaraztenditu. Azterketa bategitea nahi duenak deitu.Prezioa: 20 euro. ☎647156370.LANA302 EskaintzakSARAn sukaldaria eta zerbitzariabehar dira laneanaritzeko. Sukaldaria emakumeeuskalduna eta esperientziadunabada hobe.☎ 686 561525/ 0033559542131.BERTIZ. Turismo Bulegoanlan egiteko pertsona batbehar da. Eskatzen da: zonaldekoaizatea eta euskeraeta frantsesa jakitea.Segidan lanean hastekoda. Urte bukaera artekokontratua. Interesatuek: ostaitz@yahoo.es.ELIZONDOn goiz eta arratsaldezhaurrak zaintzekoemakume bat behar dugu.☎666 241647.LESAKA. 2009/2010 ikasturterakoHaur Hezkuntzakoirakaslea behar da Tantirumairuikastolan. Curriculumaekainaren 12a bainolehen bidali LesakakoArretxea 9 edo tantiru mairu@lesaka.ikastola.neteraMOTORRAK501 SalgaiVolkswagen Transporterfurgoneta salgai. 105 zaldikoaeta 115.000 kilometro.2004ko urrikoa. 9 plaza.Prezioa: 15.000 euro.☎948 452372.Volkswagen Scciroco 2.0TDI 140 autoa salgai, xuria.Premium paketa.2008ko azarokoa. 7.000 kilometro.☎629 694443.MOTORRAK502 TailerrakMENDAUR MOTOR948 450333 • DONEZTEBESUZUKI(gasolina eta diesela)MITSUBISHI(luze eta laburrak)TURISMOAKANIMALIAK601 EmatekoArratoi zakurkumea oparitzeko.☎606 883399.ANIMALIAK602 Salerosketak2 ahari salgai, latxak etamutur gorriak.☎ 948504498.Astoak salgai. 2, 3eta 4urtekoak. Beltzak eta onak.☎948 630004.Txakurkumea nahi dut, tamainattipikoa eta ile motzekoa.☎943 618255/657776922.Gaztain koloreko zaldi ederraeta mendian ongi egotendena salgai. ☎609411298/690 830292.

45www.ttipi.netgai, helduak eta ttikiak.☎625 235869.DENETARIK701 Galdu/aurkituakBERA. Toki Ona Institutuareninguruan 5 giltza aurkitudira. ☎948 625000 (deitu goizez).BERA. Legia karrikanSamsung markako sakelekobaten bateria agertuda. ☎948 630629 (deitugauez).DENETARIK702 SalerosketakAgrator markako rotabadoreasalgai, 1.500 eurotan.bi lerroko artoa ereitekoasalgai. ☎ 948450060.Belar bola idorrak salgai,iazkoak eta aurtengoak.☎690 776147.Ostatu bateko tresneriasalgai. Ostatua eta sukaldeaerabat osatuak daude,eta altzari eta tresnaguztiak salgai. Egoera onean.☎630 929934/ 943622564.Kuhn markako belarramozteko diskoa salgai,lau platokoa. ☎ 630184847.2009/05/28 • 495. zbk.

46ttipi-ttapaurtebetetzeakArgazki soila: 4 €. Bikoitza: 8 €. Ordaintzeko: 1) Bulegoan, dirutan; 2) Hegoaldetik postaz, 0,32€ko 13 edo26 seilu. 3) Iparraldetik postaz, 4 edo 8 €ko txekea. Argazkia itzultzeko kartazala eta helbidea bidali.Argazkiak berreskuratzeko, bidali kartazala zure helbidearekin.www.ttipi.netOronozko MAIALEN eta AITOR BA-RAIBAR GORTARIk urteak beteko dituztemaiatzaren 27an eta ekainaren8an. Zorionak eta muxu haundibana familia guztiaren partetik,eta bereziki Olaia, Eider etaLorearen partetik.Oronozko MAIALEN BARAIBAR GOR-TARIk 5 urte bete ditu maiatzaren27an. Zorionak eta mila muxu guresorgintxoari ama, atta eta zureanaia bihurriaren partetik.Oronozko AITOR BARAIBAR GORTA-RIk 2 urte beteko ditu ekainaren8an. Zorionak eta muxu haundibat ama, atta eta bereziki Maialenenpartetik.Beste urte bat gehiago! Beintza-Labaiengo KONSUELO eta KARMENekmaiatzaren 16an eta 19an urteakbete dituzte. Zorionak familiarenpartetik eta txokolate goxoarenzain geldituko gara, bale?Zubietako JONE INDAKOTXEAk 4 urtebeteko ditu ekainaren 8an. Zorionakgure etxeko printzesari aita,ama eta Landerren partetik, etaegun ona pasa lagun guztiekin.Irungo UNAI ZUBIALDEk eta ZubietakoJONE INDAKOTXEAk launa urtebeteko dituzte maiatzaren 29aneta ekainaren 8an. Nola ari zaretenhanditzen!!! Zorionak eta milamuxu potolo bientzat, Xune, Mirari,Aimar eta Landerren partetik.JANIRE eta amatxi TRINIk urteakbete dituzte maiatzaren 20an. Zorionaketa egun ona pasa zuen familiaguztiaren partetik. Muxuhaundi bana.JANIRE OTXANDO- UNAX ORDOKIRENA MITXELENA ETXEPETELEKUlesakarrak 3 urte lesakarrak 4 urtebeteko ditubete ditu maiatzaren20an. Zorionaketa muxu 1ean. Zorionakekainarenhaundi bat amatxo,aitatxo eta ren partetik.familia guztia-anaia Aimarren Aunitz urtez!partetik.Irungo UNAX PE-RURENA VALEROk2 urte bete ditumaiatzaren24an. Zorionaketa bi muxu aita,ama, Naroa etanola ez, Iturengoamatxi eta izebaosabenpartetik.Irungo UNAXPERURENA VALE-ROk 2 urte beteditu maiatzaren24an. ZorionakAizoaingo izeba,osaba etabereziki Janireeta Iraiaren partetik.ElizondokoIRAITZ MENDIBU-RU TELLETXEAk 2urte bete ditumaiatzaren26an. Zorionakpotolontxio familiaguztiaren etabereziki Olaiarenpartetik.Zorionak!!JOKINAROZENAkmaiatzaren23an 4 urtebete ditu. Segibeti bezala,muxu asko familiaguztiarenpartetik.Aurtizko OIHAN GOIZUETA BALEZTE-NAk maiatzaren 22an urtea betekodu. Zorionak familia guztiaren partetiketa berexiki anaia Xabierrenpartetik. Muxu haundi bat.AIMAR eta AINITZE MARTINEZ OLAZA-BAL lesakarrek ekainaren 16an urteabeteko dute. Zorionak eta muxuhaundi bat etxeko heavyei familiarenpartetik eta berexiki izebaIzaskunen partetik.Maiatzaren 27an IZARO ALDABETELLETXEAk 7 urte bete ditu.Zorionak famila guztiaren partetiketa bereziki Ugaitzen partetik.Muxuak.XUBAN ELIZON-DO GOIA guremutikoak maiatzaren22an 5urte bete ditu.Ongi pasa zureeguna etazorionak etxekoenpartetik.PERU, OLARIXU eta GOIURI URRA YÉCORA lesakarrekekainaren 22an urtea beteko dute. Zorionak aitatxoeta amatxoren partetik.Sunbillako PAUL IRAZOKIk maiatzaren19an urteak bete ditu. Zorionakaunitz zure semetxo bihurriPabloren eta andrearen partetik.Muxuak.OLAIAk 7 urte beteko ditu. Etxalarkoamazonari atta, ama eta Mikelenpartetik muxu haundi bat. Zorionakpreziosa!Etxalarko OLAIAITURRIAk ekainaren9an urteakbeteko ditu. Zorionakmoñona,haize aunitz hartubeharko duzuaurten 7 kandelakitzaltzeko.UNAI ALTZUGA-RAI ARANBILLETberatarrak 5 urtebeteko dituekainaren 4an.ZorionakAlmandozkofamiliaren partetik.Elizondoko AMAIA BALLARENA TE-LLETXEAk maiatzaren 31n 3 urtebeteko ditu. Zorionak familia guztiarenpartetik eta bereziki Ainhoarenpartetik.Auzako ZELAI SA-RRATEA ALDAZekurtea beteko duekainaren 2an.Muxu haundi batgure printzesariaita, ama, aitatxi,amatxi eta osabaAngel Mªren partetik.Zorionak!UNAI APEZETXEAIRIBARREN doneztebarrakurteakbete ditumaiatzaren24an. Zorionaketa muxu haundibat familiarenpartetik.Berako UXUE eta AIMAR LEKUONAlehengusuek ekainaren 7an eta10ean urtea eta 8 urte beteko dituzte.Zorionak eta muxu pila.2009/05/28 • 495. zbk.