aseve kontrastulad amuSavebs <strong>mopasani</strong> kritikuli realizmis umTavresmotivs: angarebiTa da siZunwiT, egoizmiTa da pativmoyvareobiT Sepyrobiliadamianis dasaxiCrebisa da gadagvarebis Temas.burJuaziul sazogadoebaSi yovelgvar borotebasa da sisaZagles ba<strong>de</strong>bssimdidris dagrovebis, mogebis Jini. aq qals SeuZlia umowyalod yvlifossakuTari organizmic ki da saSoSive asaxiCros Tavisi bavSvebi, raTa meresarfianad mihyidos isini `iSviaTobaTa~ muzeumebs (`gonjebis <strong>de</strong>da~), xolo kacsSeuZlia sakuTari colisa da colis dis `bazaze~ gaxsnas Sem<strong>de</strong>gSi didadSemosavliani saroskipo (`megobari pasÁansi~); anda aq coli kvercxebis saCekadsvams dambladacemul qmars, raTa man tyuilad ar Wamos puri, xolo berwiqmari TviTon miuCens kuros Tavis cols, romelic milions ian<strong>de</strong>rZebs, TukiSvili eyoleba (`memkvidreoba~). burJuas yvela adamianuri unari damoTxovnileba aqvs CaxSobili. i<strong>gi</strong> ar azrovnebs, gonebas mis tvinSi cbiereba dagaqniloba enacvleba anu `is saRi Wkua, romelic uWkuobas esazRvreba~. misTvisucxoa yovelgvari sulieri sixaruli, codnisa Tu silamazis wyurvili.mdabali sixarbis garda mas mxolod wmindad zoolo<strong>gi</strong>uri, cxovelurimidrekilebebi rCeba: misi `cxovrebis formula~ yovlad martivia: `kar<strong>gi</strong>cxovreba, kar<strong>gi</strong> sufra da kar<strong>gi</strong> Zili; vWam da mZinavs, ai, esaa Cemi arseboba~. amsulieri siRatakisa da ubadrukobis ganuyreli Tanamgzavria uzomo simxdale,metadre `sazogadoebrivi azris~ winaSe SiSi, romlis karnaxiTac burJuasZaluZs yovelgvari simdable Caidinos. Tanac am silaCresTan erTad burJuas`zneobriv~ saxes saocari farisevloba `srulqmnis~, romelic ubinZuresgaryvnilobas afarebs xolme saTnoebis niRabs.bevri Tanamedrove mwerlisagan, kerZod emil zolasgan gansxvavebiT<strong>mopasani</strong> ar ixibleba didi `gaqanebis~ saqmosanTa TiTqosda `ZlieripirovnebebiT~, vinaidan im azrisaa, rom Tavisi arsebiT mdabali da wvrilmaniburJuaziuli vnebani yvelgan erTnairad aknineben da axurdaveben adamians;magram amave dros i<strong>gi</strong> xedavs, rom swored wvrili burJuebis, bankirobazemeocnebe meduqneTa anda or<strong>de</strong>nis monatrul moxeleTa SezRudul yofaSigansakuTrebuli sisazizRriT da, maSasadame, tipiurobiT Cn<strong>de</strong>ba mTeli klasisdamaxasiaTebeli mankierebani, da amitomac upiratesad swored am fenidanarCeven Tavisi novelebis gmirebs.amave dros, <strong>mopasani</strong> imasac xedavs, rom burJuaziuli vnebani,kapitalistur urTierTobaTa amoralizmi sxva klasebsac ryvnian, ara mxolodmeore `mmarTvel klass~, aristokratias, aramed glexobis masasac, romliTacmis TvalSi faqtiurad ki<strong>de</strong>vac amoiwureba `xalxis~ cneba. <strong>mopasani</strong>s bevrinovela sastiki simarTliT, TiTqmis naturalisturi siSiSvliT warmoadgensglexis wvril mesakuTreobriv fsiqolo<strong>gi</strong>as, misi sixarbisa da siZunwis tlanq,siRatakiTa da sibneliT damZimebul gamovlenebs.magram amasTanave mopasans arc is rCeba daunaxavi, rom Tuki sadmeasapovneli adamianuri suliskveTebebi, sikeTe da patiosneba, Rirsebisa dapativis grZnobebi, moyvasisadmi uangaro damoki<strong>de</strong>buleba, — isev da isevmxolod xalxSi, imave glexobaSi, romelsac siRrmeSi, mZime Sromisa dasiRatakis, gaunaTleblobisa Tu burJuaziuli zegavlenis miuxedavad, maincxeluxlebeli, spetaki da Zlieri darCenia keTili da marTali guli,adamianuri arseba. <strong>mopasani</strong>s mravali moTxroba gvixatavs xalxis Svilebs,romlebic sulgrZelobiTa da keTilSobilebiT Seudareblad aRematebianburJuas. jarSi gawveuli sofleli muSa buateli imitom Seiyvarebs zang qals,rom i<strong>gi</strong> keTilia da Tavaziani, mzrunveli da Sromismoyvare, didi sulisadamiani (`buateli~). anda soflis mWe<strong>de</strong>li filip eeremi uyoymanod irTavssxvis mier Sec<strong>de</strong>nil blanSetas imitom, rom misi umamod darCenili biWieco<strong>de</strong>ba da Tavad blanSeta `kar<strong>gi</strong>, mimzidveli qalia, romelic, Tavisiubedurebis miuxedavad, patiosani kacis Rirseuli coli iqneba~. <strong>mopasani</strong>uzomo simpaTiiT da siTboTi gvixatavs keTilSobil, suliTa da xorciTjansaR filipesa da mis amxanag mWedlebs, romlebic, sixarbiTa Tu SuriTmoSxamul da uqnarobiT Tavgabezrebul burJuasagan gansxvavebiT, `Zlierni da
mtkiceni, mxiarulni da kmayofilebiT savseni daRamebam<strong>de</strong> We<strong>de</strong>n rkinas~(`simonis mama~); anda ki<strong>de</strong>v, matareblis vagonSi axalgazrda sofleli ZiZa-qali,TiTqosda araferiao, ise moawovebs ZuZus ucnob muSas, romelsac SimSilisaganmisdis guli; es saqcieli, romelic `moraluri~ burJuas TvalSi aRmaSfoTebel`uwesobad~ Cans, xalxis SvilTa adamianuri ubraloebis, sisadavisa dagulisxmierebis ulamazesi gamovlenaa (`idilia~). sadac `civilizebul~ burJuasmisi yalbi, farisevluri `morali~ uSlis xels iyos adamiani, — da amitomacaa,rom <strong>mopasani</strong> `civilizebul~ kacs `velurs~, `barbaross~ uwo<strong>de</strong>bs xolme, — iqcrumorwmunebisa da pirobiTobebisagan Tavisufali `mdabioni~ uyoymanodmis<strong>de</strong>ven xolme umaRles zneobriv kanons, urTierTis TanagrZnobisa damxardaWeris adamianur princips.da <strong>mopasani</strong>s-realistis mTavari miRwevac esaa swored: i<strong>gi</strong>, floberiviT,`mmarTvel klasebSi~ verc erT gmirs ver xedavs, magram, floberisavesawinaaRm<strong>de</strong>god, xalxis wiaRSi mravlad poulobs `uxvi da sulgrZeli gulis~kacebsac da qalebsac, romlebic TavianTi xalasi adamianobiT `im jiSisgmirebi arian, diad istoriul saqmeTa Ca<strong>de</strong>na rom ZaluZT.gansakuTrebul ad<strong>gi</strong>ls iWers <strong>mopasani</strong>s mTel Semoqme<strong>de</strong>baSi siyvarulisada seqsis motivi, romelsac imave socialuri kontrastis Suqi Rrma,erTdroulad kritikul-mamxilebeli da pozitiur-humanisturi SinaarsiT avsebs.<strong>mopasani</strong> gviCvenebs, rom TavisTavad siyvaruli didad humanuri damoraluri Zalaa, romelic adamianebs erTmaneTTan akavSirebs da aaxlovebs,ukeTilSobiles da ulamazes suliskveTebebs uRvivebs, mdabal vnebebzeamaRlebs da, am<strong>de</strong>nad, sikeTisa da bednierebis uSret wyarod iqceva. Rrmasiberem<strong>de</strong> rao<strong>de</strong>n bednieri darCa sÁuzen <strong>de</strong> sirmoni, warCinebuli ojaxislamazi qali, romelmac mdidruls cxovrebas `koxta Wabukis, ubralo glexis~siyvaruli arCia (`bedniereba~); da ram<strong>de</strong>ni moxuci Seupyria imis tra<strong>gi</strong>kulSegrZnebas, rom mas namdvilad ar ucxovria, Tavisi dReni fuWad Cautarebia,ram<strong>de</strong>nadac namdvili siyvaruli ar ganucdia (`bavSvi~, `naTloba~, `sinanuli~,`gaseirneba~, `mama~, `b-ni parani~).magram namdvili siyvaruli isev `ubralo, mdabio~ kacs Tu Seswevs da araburJuasa da aristokrats. `gana bevria siyvarulSi sasixarulo, Tuki masSizecisa da miwis mTels poezias, mTels musikas ver Caaqsoveb~, — ambobs moxuciq-ni JÁuli romeni, — o<strong>de</strong>sRac cnobili msaxiobi, romelic or did xelovanshyvarebia, `magram Tqven, — dasZens i<strong>gi</strong>, — axlan<strong>de</strong>li mamakacebi, siyvarulzearc ki fiqrobT, Tqven axla mebirJeebi, vaWrebi, saqmosnebi xarT, CvenTanlaparakic ki aRar iciT... axla siyvaruli mxolod ubralo kavSirad iqca,romelic xSirad mkeravis angariSis dafarviT iwyeba...~ (`JÁuli romeni~). da<strong>mopasani</strong> isev da isev ubrun<strong>de</strong>ba am Teziss—rom burJuas vnebaTa Relvebsaraferi aqvs siyvarulTan saerTo. mesakuTris, egoistis nebani yvela adamianurgrZnobas hklaven, riTac `adamianSi mimalul mxecs xsnian aRvirs~, xolo mxecsSeuZlia mxolod an `mamali~, `xvadi~ anda `<strong>de</strong>dali~, `Zu~ iyos, romelsacmartoo<strong>de</strong>n froidiseuli `libido~ anu seqsualuri `SimSili~ amoZraveb<strong>de</strong>s. daam<strong>de</strong>nad burJuas, kaci iqneba i<strong>gi</strong> Tu qali, `siyvaruli ki ar gaaCnia, aramedmartoo<strong>de</strong>n avxorcoba~, romelic iseve mdabalia da xarbi, civi da sastiki,rogorc misi mTeli angarebian-egoisturi arseba.novelebs garda, <strong>mopasani</strong>s aRmavlobis xanas ekuTvni sami romani, —`cxovreba~ (1883), `lamazi megobari~ (1885) da `mont orioli~ 1886), — romlebSicfarTo, epikur masStabebSi iSleba misi Semoqme<strong>de</strong>bis kritikul-mamxilebeli,antiburJuaziuli Tema.Tuki saerTod <strong>mopasani</strong>s romanebi ram<strong>de</strong>nimed sentimentalur xasiaTsatareben da TavianTi ori<strong>gi</strong>nalobiTa da teqnikuri srulyofilebiT erTgvaradCamouvar<strong>de</strong>bian novelebs, i<strong>gi</strong>ve ar iTqmis `lamaz megobarze~: es Se<strong>de</strong>vri Tavisiavtoris mTeli Semoqme<strong>de</strong>biTi Zalvis kulminacias warmoadgens. masSiorganulad SeerTda <strong>mopasani</strong>s-novelistis didostatoba da franguli romanisuzarmazari tradicia.
- Page 2 and 3:
axla survili hqonda, elises mindvre
- Page 5:
forestiem kari SeaRo. `Semodi~, —
- Page 10 and 11:
sixaruliT akankalda, radgan igi gac
- Page 12 and 13:
daixara, misi grZeli Tma axalgazrda
- Page 14 and 15:
da misma qmarmac saTvalis zevidan u
- Page 16:
saubari gaabes, dÁuruas azrebi Tav
- Page 19 and 20:
unebiT patiosani normandieli iyo, m
- Page 21 and 22:
sawer magidasac ise SesCveoda, rogo
- Page 23 and 24:
— Semdegi xval iqneba, — mere w
- Page 25 and 26:
— keTili, Tanaxma var. Tu marTla
- Page 27 and 28:
uceb SiSi Seepara: `iqneb `afrikeli
- Page 29 and 30:
— Tan axalgazrda dÁuruas waiyvan
- Page 31 and 32:
adgnen, bulvars gahyvnen da madlena
- Page 33 and 34:
— sulelo, imas niSnavs, rom momew
- Page 35 and 36:
da qalebsac ver dauaxlovda, Tumca z
- Page 37 and 38:
alanZuli hqonda da balRuri aRfrTova
- Page 39 and 40:
forestie TiTqmis iwva savarZelSi. e
- Page 41 and 42:
da misTvis erT sityvasac veRar poul
- Page 43 and 44:
dÁuruam daJinebiT moindoma gaego,
- Page 45 and 46:
klo gkocnis~.swored xuT saaTze Sevi
- Page 47 and 48:
da Tavisuflad, uxamuSod miujda magi
- Page 49 and 50:
Seadgens. amas unda daematos tanisa
- Page 51 and 52:
— naxevar weliwads mainc unda gav
- Page 53 and 54:
q-ni de-mareli sul ar uyurebda scen
- Page 55 and 56:
adgan orasic sWirdeboda, gadawyvita
- Page 57 and 58:
TanamSromels valteris ojaxSi Tanaba
- Page 59 and 60:
amgvarma msjelobam yvela gaaoca.qal
- Page 61 and 62:
mxolod oTxasi franki miiRo avansad.
- Page 63 and 64:
mere valteri meore kedels miadga da
- Page 65 and 66:
— Tavadaznaurul nakacarebs gamdid
- Page 67 and 68:
aRar davbrundebi da arc erTi iseTi
- Page 69 and 70:
`jibgirebis, TaRliTebisa da aramzad
- Page 71 and 72:
— Cveni piroba ar dagaviwydeT. Cv
- Page 73 and 74:
`kalmis~ viRac anonimurma mjRabnelm
- Page 75 and 76:
da iqve restoranSi Sevidnen. dÁuru
- Page 77 and 78:
stveniT midiodnen, meoreni ki sadRa
- Page 79 and 80:
dÁurua adgilidan veRar daiZra, rad
- Page 81 and 82:
da roca q-ni de mareli — es Tvals
- Page 83 and 84:
— cota haeri SemouSvi.— frTxila
- Page 85 and 86:
wavideT, me ki saSinlad meSinia, ub
- Page 87 and 88:
gavidnen da karTan skamze — ayvav
- Page 89 and 90:
foresties? ukve aqvs Tu ara raime p
- Page 91 and 92:
— sawyali, — imanac, Tavis mxri
- Page 93 and 94:
madlenam uceb Rimili Camoixsna, xel
- Page 95 and 96:
maRla aewia, ulvaSi amayad aigrixa
- Page 97 and 98:
dÁu-rua cdilobda, sacolesaTvis am
- Page 99 and 100:
— ratom?—imitom, rom Tqven kisr
- Page 101 and 102:
— daswyevlos eSmakma, — wamoiZa
- Page 103 and 104:
— ieso qriste! biWo, Sena xar?Jor
- Page 105 and 106:
da mTel qveyanaze, sadRac maRla moc
- Page 107 and 108:
JorJma lampa aiRo da kabinetSi gavi
- Page 109 and 110:
dÁu-rua pasuxs ar aZlevda, magram
- Page 111 and 112:
gverdiT mihqrodnen. qalebs Ria feri
- Page 113 and 114:
ganuwyveteli guguni esmoda. mas erT
- Page 115 and 116:
— damijere, agrea, giJuri aRtaceb
- Page 117 and 118:
hqmnis, roca igi Cvens pativmoyvare
- Page 119 and 120:
am mrgvalTaRa sardafs JorJi mSveniv
- Page 121 and 122:
oxunjobis, iafi sikeklucis, yalbi s
- Page 123 and 124:
maqvs. ubralod movedi da meti arafe
- Page 125 and 126:
q-ni valteri daibna, Seyoymanda. da
- Page 127 and 128:
da pasuxs daeloda. dÁu-rua sapasux
- Page 129 and 130:
jibe moiCxrika, gasaRebTa akido amo
- Page 131 and 132:
— mSvenieria... saucxooa... namdv
- Page 133 and 134:
Tumca jer oqtombris dasawyisi iyo,
- Page 135 and 136:
Semdeg sityva momaval sesiaze Camoa
- Page 137 and 138:
suzanasTan, romelic mas Tavisi anco
- Page 139 and 140:
— ara... imisTvis movedi, rom...
- Page 141 and 142: da Tavis loyas mis mkerdze Tanaswor
- Page 143 and 144: — im qals uyvarxar... mas undoda
- Page 145 and 146: Tavi meeqvseeklesia SaviT iyo Semos
- Page 147 and 148: madlena acaxcaxda da veRar gamoiRo
- Page 149 and 150: me ki im pirobiT gaZlev mas, Tu Sua
- Page 151 and 152: Tavi meSvidemarokos dapyrobis Semde
- Page 153 and 154: JorJi Cacmis dros ganuwyvetliv buzR
- Page 155 and 156: molaslaseni, adamians im ucnaur naq
- Page 157 and 158: man araferi upasuxa. misive azri, s
- Page 159 and 160: suzanam odnavi gesliT upasuxa:— C
- Page 161 and 162: -ni valteri qaliSvilebTan da madlen
- Page 163 and 164: kuTxeSi waaTries da mis qveS moZrav
- Page 165 and 166: wyvili fexsacmeli — erTi mozrdili
- Page 167 and 168: — uars ar vambob: Cemi sayvarelia
- Page 169 and 170: misi uSvelebeli profili caze mkveTr
- Page 171 and 172: tevri, bneli tye, duqnebi gzis napi
- Page 173 and 174: moTelilic ar iyo. jer ver gaigo da
- Page 175 and 176: mTeli tani gauxeva da mxolod fxizel
- Page 177 and 178: — qalbatoni jer iq darCa, magram
- Page 179 and 180: amdenime wamiT direze Sedga, roca f
- Page 181 and 182: gemo, da am mogonebam mas nasayvarl
- Page 183 and 184: gv. 33. bakalavri — Zvelad dasavl
- Page 185 and 186: detai, Jan-batist-eduardi (1848—1
- Page 187 and 188: damsaxurebisaTvis jildovdebian rogo
- Page 189 and 190: safrangeT-prusiis omi atyda da kani
- Page 191: ideuri zegavlena Cans, romelic nawi
- Page 195 and 196: dawvrilmanebis, patritizmis Sesuste
- Page 197 and 198: da agreTve funTuSasebr viTomda `zek