Argitalpena deskargatu - Eurobask

EUROPAKO GIZARTE EREDUA,INTEGRAZIO PROZESUAREN KONTAKIZUN GISAJosé Luis de Castro RuanoEHUko Nazioarteko Harremanetako irakasle titularra eta Jean Monnet katedrako titularraAski da Bakearen Nobel sariaren historiari begiratzea, konturatzeko saria nori emanzaion jakitearekin batera eztabaida piztu dela askotan. 2012ko sariarekin ere ezin bestelagertatu, eta Europar Batasunak lortutako sariak ez du ia inor hotzepel utzi. Sariarengatik plazaratutakolaudorio eta kritikekin batera, halabeharrezko galdera sortu da: zergatik orain?60 urte baino gehiago darama europar proiektuak ekarpen erabakigarria egiten bakearenmantentzeari eta giza eskubideen nahiz demokraziaren sustapenari, Kontinente Zaharrean.Lehendabizi, Frantziaren eta Alemaniaren arteko adiskidetzea; gero, Grezia, Portugal etaEspainia demokrazian ainguratzea; geroago, Erdialdeko Europako herrialdeak; eta, oraintsuago,Europar Batasuna betiere ezegonkor izaten diren Balkanak egonkortzeko tresnatzatagertu da. Hasieratik –eta lehenago ere, 1924ko Kalergiko Paneuropar Manifestuan (“Nekeariamore eman gabe errepikatu beharrekoa da egia soil hau: Europa zatitu batek gerrara,zapalkuntzara, miseriara darama; Europa batu batek, bakera!”) eta Nazio Batuen aurreanaurkeztutako 1929ko Briand Proiektuan (uste dut geografiaren aldetik multzokatuta daudenherrien artean, hala nola Europako herrien artean, nolabaiteko lotura federal bat izan behardela”) dakusagunez–, europar integrazioaren funtsezko arrazoia izan zen gerra saihestea(“Europa ez zen eraiki, eta gerra bat izan zen”, ageri da 1950eko maiatzaren 9ko SchumanAdierazpenean). Edo, are gehiago, gerrarik izatea egituraz ezinezko bihurtzea, gaur egunEuropar Batasunaren barruan gertatzen den gisan. Ikuspegi horretatik, Bakearen Nobel sariaematea justifikatuta dago, eta Europar Batasunaren merezimendua eztabaidaezina da.Zergatik orain, baina?Zaila dirudi Norvegiako batzordearen erabakian ez ikustea nolabaiteko “materialen nekea”nabari zaion eraikin bat zurkaizteko saiakera. Gero eta arrisku ageriagoa da, sei hamarkadabaino gehiagoan neke handiz eraikitako integrazio proiektuak azkenean finantzakrisiak deuseztatuko duela beharbada. Koiunturak berezko dituen zailtasun eta demei, herritarrentxeragabetasun aurrekaririk gabea batu zaie. Europar Batasunak egiturazko bakearensortzailetzat arrakasta eztabaidaezina izan du, baina finantza krisiaren ondoriozko austeritatepolitikak direla kausa Europako gizarte ereduan nozitzen ari garen urratsez urratseko mutazioabada, bai, eztabaidatua. Europar integrazioa esperimentu aparta zen, herrialdeak etaherriak integratu zituena hainbat balio eta printzipio etiko ardatz hartuta, hala nola: elkartasunaeta gizarte justizia; merkatuko gizarte ekonomia barnerakoia eta solidarioa eraikitzea,herritar gehienei gizarte estaldura zabalak eta ongizate maila orekatuak emanda. Hala, bada,emaitzen bitartez herritarrek nolabaiteko “adostasun permisiboa” eta legitimitatea eman zu-EUROBASK- Europar Batasuna, bake-eragiletzat: kontraesanak eta XXI. menderako demakISBN: 978-84-695-7231-341