18.11.2012 Views

ana kalandaze - Ganatleba

ana kalandaze - Ganatleba

ana kalandaze - Ganatleba

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Semovlen rokviT kvaladca vardni,<br />

surnelT frqveviTa...<br />

mova pepela, lurji balaxi<br />

aRdgeba mkvdreTiT...<br />

dainameba mindvrad SroSani ciur cremlebiT,<br />

TovliviT TeTri...<br />

da SesZravs miwas patara Citi<br />

rokva<br />

vardis qebiTa...<br />

Semovlen rokviT kvaladca vardni<br />

surnelT frqveviTa...<br />

kvalad<br />

daasuraTe es leqsi.<br />

`<br />

1<br />

<strong>ana</strong> kalandaZe<br />

rokva _ buqna, xtoma, (aq) cekva.<br />

frqveva _ aqeT-iqiT mimobneva,<br />

mimoyra.<br />

aRdgeba mkvdreTiT _ gacocxldeba.<br />

kvalad _ (aq) Semohyvebian.<br />

poeti wers: `lurji balaxi aRdgeba mkvdreTiT~. axseni, rogor<br />

gesmis es gamoTqma?<br />

• ratom adarebs poeti lurji balaxis amosvlas mkvdreTiT<br />

aRdgomas?<br />

• rogor fiqrob, ra igulisxmeba gamoTqmaSi _ `ciuri<br />

cremlebi~?<br />

~


unebis mkvdreTiT aRdgoma igivea, rac<br />

bunebis gaRviZeba;<br />

bunebis Zili.<br />

xSirad mwerlebi asuliereben sagnebs, adamianis Tvisebebs miaweren<br />

frinvelebs, cxovelebs, balaxebs... isini nawarmoebis personaJebi<br />

xdebian da ise saubroben, rogorc adamianebi: uyvarT, ganicdian,<br />

uxariaT, swyinT. aseT mxatvrul xerxs gapirovneba hqvia.<br />

<strong>ana</strong> kalandaZis am leqsSic poeti adamianuri gancdiT<br />

warmogvidgens Tavis personaJebs. magaliTad, `Semovlen rokviT<br />

kvaladca vardni~....<br />

leqsSi moZebne msgavsi magaliTebi da amoiwere.<br />

Seni azriT, ra gancdis gamomxatvelia yvavilebis rokviT, cekviT<br />

Semosvla<br />

sixarulis; mwuxarebis; gakvirvebis.<br />

xSirad poetis mier aRqmuli samyaro gansxvavdeba Cveulebrivisagan.<br />

sxvagvaria ferebis gancda. magaliTad, galaktion tabiZis SemoqmedebaSi<br />

Tovli zogjer iisferia:<br />

`me Zlier miyvars iisfer Tovlis<br />

qalwulebiviT xididan fena~.<br />

samSoblos mTebi ki dabinduli qliavisferi:<br />

`ginaxavT feri dabindul qliavis?<br />

_ es Cemi samSoblos mTebia!~<br />

ipove <strong>ana</strong> kalandaZis leqsSi fers aRqmis msgavsi magaliTi da<br />

Seecade axsna, ratom warmoidgina poetma es sagani aseTi feriT?<br />

ipove leqsSi Sedarebis magaliTi da amowere.<br />

2


SoTa rusTaveli<br />

`yvavi vardsa ras aqnevs, anu ra misi feria!<br />

magra mas zeda bulbulsa jerT tkbilad ar umReria~.<br />

3<br />

ras aqnevs _ raSi moixmars, rad<br />

unda?<br />

misi feria _ ra misi Sesaferisia?<br />

magra _ magram<br />

jerT _ jer<br />

yvavilebs Soris silamaziT vardi gamoirCeva. riTi gamoirCeva<br />

bulbuli frinvelebs Soris?<br />

• gaixsene, sxva romel nawarmoebSi gvxvdeba bulbulis am Tvisebaze<br />

saubari.<br />

• ratom ugalobs vards bulbuli da ara yvavi?<br />

<strong>ana</strong> kalandaZe poeziaSi xSirad iyenebs Zvel sityvebs, romlebic<br />

dRes saliteraturo qarTulSi aRar aris. maT arqaul (Zvel)<br />

sityvebs uwodeben.<br />

• ipove leqsSi arqauli sityvebi da amoiwere.<br />

Tamaz bibiluri<br />

gazafxulia yvelafris dasabami. gazafxulze iRviZebs buneba,<br />

iwyeba sicocxle. gazafxuls mohyveba mziani dReebi da siTbo. ase unda<br />

vTqvaT, asea odiTganve naTqvami, Torem TviTon gazafxuli mohyveba<br />

mzes, mzidan modis siTboc da alersic. `mze dedaa Cvenio~, _ ambobs<br />

xalxuri leqsi. Cven yvelani mzis Svilebi varT, mzis siTbo gvaTbobs,<br />

gvkvebavs da gvzrdis. mze g<strong>ana</strong>gebs drois monacvleobas, T<strong>ana</strong>c mudam<br />

zustad da Seumcdarad.<br />

jer gazafxuli ar damdgara, jer buneba da Cvenc (Cvenc xom bunebis<br />

Svilebi gvqvia) isev gazafxulis molodinSi varT. zamTari wasvlas<br />

apirebs da gazafxuli unda mobrZandes; jer ki ar mobrZanebula,<br />

unda mobrZandes. jer mxolod saxuravebidan<br />

mowveTavs wyali. es Tovli dneba. mzec dasabami _ dasawyisi<br />

odiTganve _ Tavidanve<br />

cotaTi aTbobs, ver ereva zamTris susxs. Seumcdarad _ Suecdomlad<br />

zamTari TiTqos tiris da `cremlebic~ RapaRupiT _ uxvad (ityvian<br />

RapaRupiT Camosdis.<br />

mxolod cremlTa denaze)


•<br />

•<br />

•<br />

Seni azriT, ratom aris gazafxuli yvelafris dasabami?<br />

avtori ambobs, rom Cven yvelani `mzis Svilebi varT~. Sen<br />

eTanxmebi am azrs? ratom?<br />

warmoidgine, rom buneba mxatva. ra ferebs irCevs is gazafxulis<br />

dasaxatad da ratom?<br />

dawere patara ambavi `vin rogor elis gazafxuls~.<br />

avtori wers: `gazafxulze gazafxulze iRviZebs buneba buneba~. saTqmelis gamosaxatavad<br />

avtorma gamoiyena<br />

Sedarebis xerxi;<br />

erTi sagnis Tvisebis meore saganze gadatanis xerxi;<br />

aRweris xerxi.<br />

aRniSne is winadadebebi, romlebSic gapirovnebis xerxia gamoyenebuli<br />

(usulo sagnebs adamianis Tviseba aqvs miniWebuli).<br />

zamTari wasvlas apirebs.<br />

gazafxuli unda mobrZandes.<br />

Tovli dneba saxuravze.<br />

mze cotaTi adnobs zamTris susxs.<br />

adamianebi mzis Svilebi arian.<br />

yuradRebiT waikiTxe `gazafxulis molodini~ da dawere, ramdenjer<br />

aqvs mwerals gamoyenebuli am teqstSi gapirovnebis xerxi?<br />

daukvirdi magaliTs da ise Seasrule mocemuli davaleba.<br />

gazafxulze iRviZebs buneba. mTidan modis siTbo.<br />

iRviZebs is modis .<br />

zamTari wasvlas apirebs. mzis siTbo gvaTbobs.<br />

apirebs . gvaTbobs .<br />

4


mocemul gamoTqmebs mouZebne Sesabamisi mniSvnelobebi da erTmaneTTan<br />

isriT daakavSire.<br />

Tavi Cargo gaTamamda<br />

Tavi aiSva Sercxva<br />

Tavi aitkiva safiqrali, sadardebeli gaiCina<br />

* * *<br />

`Tebervali dadgao,<br />

xeSi wyali Cadgao;<br />

Citma Cioramao<br />

saZirkveli gadgao.~<br />

saZirkveli gadgao _ saxlisTvis<br />

safuZveli, saZirkveli Cayara; (aq)<br />

bude gaikeTa.<br />

Seni azriT, ras niSnavs gamoTqma `xeSi xeSi wyali Cadgao Cadgao~?<br />

5<br />

xalxuri


* * *<br />

Tamaz bibiluri<br />

Tebervali zamTris Tved iTvleba, magram rogorc es patara<br />

xalxuri leqsi gvarwmunebs, xeSi wyali swored TebervalSi dgeba, anu<br />

gazafxuli Tebervlidan iwyebs mosvlas. xeSi wylis Cadgomac Tovlis<br />

dnobasTan da xis gamoRviZebasTan aris dakavSirebuli. xe TiTqos<br />

izmoreba, zamTris Zilis buranidan gamodis da, msgavsad cocxali<br />

arsebisa, mis ZarRvebSi `sisxli~ iwyebs moZraobas.<br />

Tavad gazafxulic sicocxlis xelaxla dawyebas, siyvarulis<br />

gamarjvebas niSnavs.<br />

* * *<br />

Teimuraz I<br />

`gazafxuli amas ityvis: samoTxe var am soflisa, siturfes da Svenebasa<br />

Cemsa ena ver moTvlisa~.<br />

dawere, rogor gesmis Teimuraz I-is es fraza. gadmoeci Seni<br />

sityvebiT.<br />

* * *<br />

6<br />

giorgi leoniZe<br />

romel meranze mofrinda, vaJkacur Zgeras miitan!<br />

romel mqrqolavi raSiTa? salami, asjer salami!<br />

`lileos~ quxilTa xmebSi, Sen, gazafxulis dgrialo!<br />

niaRvrebis taSiTa! yinuls dalewav, xmatkbilad<br />

vina Tqva, sinaziT moxval, wyarom rom daiwkrialos!<br />

enZelebiT da iiTa? Soridan vexarxarebi:<br />

sadac mwvane frTas daiqnev, modi, sul erTad viaroT!<br />

* * *<br />

vaJa-fSavela<br />

usicocxlod gazafxuls ver vigrZnobT ise, rogorc ugazafxulod<br />

sicocxles.


guguli togoniZe<br />

guguli togoniZe<br />

Camowanwkarebuli Tovlis wveTebisagan RamiT erTi pawawa, wvnika<br />

yinulis lolua gaCnda, sifrif<strong>ana</strong>, yinulis foCiT tandamSvenebuli.<br />

sawvimarze sxva loluebic ekidnen: rumbmucelebi, bolowvetianebi,<br />

gabutuliviT ganze gaqceulebi. yinulis jubebi CaecvaT da Tokze<br />

gakiduli garecxili matyliviT Camokonwialebuliyvnen _ gafiCxulebi<br />

da garindebulebi.<br />

deda loluas SeSinebuli bartyiviT mikvroda wvnika lolua,<br />

isic sxvebiviT gaxevebuli da<br />

umoZrao.<br />

_ sul ase gaunZrevlad<br />

unda vekido?! _ ikiTxa, gaCnda<br />

Tu ara, imave dRes.<br />

_ a-a-a-?! _ SeSfoTdnen<br />

yinulis loluebi, _ aseTi<br />

ram CvenSi aravis ukiTxavs.<br />

_ ukiTxavs ki ara da,<br />

azradac aravis mosvlia.<br />

_ ... xmamaRla verc ityodnen...<br />

_ a-u-u, rogor Seicvala dro!<br />

_ marTlac!<br />

_ neba momeciT, fanjaraSi mainc<br />

SeviWvrito, _ iTxova wvnika loluam.<br />

_ iyuCe, sulelo, nu gainZrevi.<br />

meti ra gza hqonda, arc<br />

ganZreula, mxolod Cumad, Zalian<br />

Cumad CaiCurCula:<br />

_ keTili, magram rodemde? ratom<br />

unda vekido ase?<br />

_ gaCumdi! _ ubrZ<strong>ana</strong> deda loluam<br />

_ momekari, rom Zirs ar Cavarde,<br />

inatre, rom sul ase uZravad viyoT<br />

da yoveldRe yinvis zarebis JRaruni gvesmodes.<br />

wvnika loluam mimoixeda: ca dabla Camosuliyo, TiTqmis<br />

SubliT exeboda sicivisagan acaxcaxebul, wveroebamde SeWirxlul<br />

xeebs. cerceta qaris fexqveS tkacani gahqonda Txel, sifrif<strong>ana</strong><br />

7


yinulis zewars. CxaraCxuriT cviodnen mosxletili<br />

loluebi da ZilburanSi gadasul siwynares wamiT<br />

afxizlebdnen.<br />

* * *<br />

_ o-i-h! _ viSviSebdnen Zirs Cacvenilebi.<br />

_ gamagrdi! _ CamosZaxodnen zemoT darCenilebi.<br />

_ samduravi ar dagcdeT, jer kidev ar Tbila ...<br />

mzisagan gfaravdeT yinvis zarebi.<br />

_ ra aris mze? _ ikiTxa uceb wvnika<br />

loluam.<br />

_ su-u! _ waibzukuna rumbmucelam.<br />

_ rogoria? _ ar isvenebda wvnika. _ ratom<br />

arasodes minaxavs?<br />

axla iSviaTad <strong>ana</strong>Tebs, _ uCurCula deda<br />

loluam.<br />

_ <strong>ana</strong>Tebs? varskvlavic, mTvarec xom <strong>ana</strong>Tebs.<br />

maS, mSvenieri yofila. miTxari, mSvenieria?<br />

_ Tavis droze naxav. iqneb xval... iqneb am wuTsac...<br />

_ aRar gaCumdebi? _ gabezrdnen yinulis loluebi. _ Sen<br />

iratrate, Cven ki vilocebT, rom nislidan arasodes gamoexedos,<br />

Rone ar miscemodes mis sxivebs...<br />

pawawina loluam igrZno, raRac idumals da saSinels umalavdnen.<br />

magram SiSze ufro cnobiswadili aforiaqebda _ erTi suli hqonda,<br />

enaxa mze da ai, erT dRes nacrisfer caze oqrosferi patara firfita<br />

amoitvifra. wvnikam Tvali ver moacila.<br />

_ vai, mze! _ aviSviSdnen loluebi: rumbmucelebi, Tavbolokebi,<br />

bolowvetianebi...<br />

_ o! _ aRtaceba aRmoxda wvnika loluas.<br />

Rrublebma gaiRimes. haeri oqrosferi gaxda. Camowanwkarebuli<br />

Tovlis wveTebi, kideebgabrwyinebuli yinuli, Tovlze dafenili<br />

fantelebi naperwklebiviT aelvardnen.<br />

mzem oqrosfrad moavaraya sawvimarze Camokidebuli yinulis<br />

loluebi da wvnikasac yelze yelsabami Semoavlo.<br />

_ mec vlamazdebi! _ bartyiviT aWylopinda wvnika lolua da<br />

aRtacebiT Sexeda brdRviala mzes. _ ra mSvenieria!<br />

_ Cumad, ubeduro! _ uCurCula deda loluam.<br />

_ Cx-x-x! Cx-x-x! _ cviodnen Zirs wyalSemdgari kukna loluebi.<br />

_ mzem Zirs Camogvyara!..<br />

8


_ vai! _ viSviSebdnen zemoT darCenilebi.<br />

_ momekari, magrad momekari. Cemi sicive dagifaravs... axla xom<br />

gaige, ratom gvaSfoTebs mzis<br />

gamoCena?<br />

_ maS, Citebs ratom<br />

gauxardaT misi d<strong>ana</strong>xva? _<br />

SecbunebiT ikiTxa wvnikam, _<br />

kenweroCaqindrulma xeebmac<br />

Tavi aswies, mxrebi gaSales,<br />

TiTqos sacaa gafrindebiano!<br />

_ Tqva Tu ara es, wvnika<br />

loluas im wams gaaxsenda, rom<br />

wina dRiT, Tovlsa da buCqSi,<br />

yinulis loluebi sixaruliT<br />

yiJinebdnen...<br />

_ maS, Citebs ratom uxariaT mzis d<strong>ana</strong>xva? _ gaimeora SekiTxva<br />

wvnikam.<br />

_ xa-xa-xa! _ lurji kbilebi gamoaCines loluebma. _ CurCuto,<br />

is, rac SeiZleba erTisaTvis sikeTe iyos, meorisaTvis borotebaa da<br />

amitom mSvenieric ver iqneba.<br />

_ ho, magram mze mSvenieria! _ da wvnika lolua monusxuliviT<br />

SeaCerda mzes.<br />

_ gaCumdi, ubeduro! mzis Seyvareba ar SeiZleba!<br />

_ vai, mze Seuyvarda? _ aviSviSdnen loluebi: rumbmucelebi,<br />

Tavbolokebi, bolowvetianebi...<br />

_ arasodes arc erT loluas<br />

ar Caudenia es!<br />

_ ra dro dadga! vis smenia,<br />

yinulis loluas mze Seyvarebodes?!<br />

_ ratom ar SeiZleba mzis<br />

Seyvareba? _ gaioca wvnika<br />

loluam.<br />

_ gikvirs kidec?! _ sibrazisagan<br />

kbilebi aaCxriales loluebma.<br />

* * *<br />

... diliTYwvnika lolua<br />

molodiniT iyo savse. usazRvro<br />

9


natvriT eloda mzis gamoCenas, Tumca raRac Seucnobadi SiSic<br />

ipyrobda.<br />

Cumad, Zalian Cumad CurCulebda:<br />

_ o, rogor msurs kvlav misi xilva! netav ratom ar SeiZleba<br />

misi Seyvareba? ratom miwyrebian yinulis loluebi?<br />

deda loluam gumaniT igrZno misi garindebis mizezi da SeparviT<br />

hkiTxa:<br />

_ genatreba?..<br />

_ ho.<br />

_ sulelo!..<br />

_ ratom var suleli? _ ukvirda wvnikas...<br />

... erTxelac, roca mzem erTi ki ara, ramdenime sxivi aacimcima<br />

erTbaSad, azluqundnen loluebi:<br />

_ ra mSvenieri iyo zamTris dReebi!<br />

_ rogor amayad gveWira Tavi!<br />

_ dadga Cveni aRsasruli!<br />

_ guli damimZimda, nel-nela<br />

vsustdebi, vwvrildebi.<br />

_ wyali Semidga.<br />

_ daqrolavs qari da...<br />

_ netav visi jeri mova ufro<br />

adre?<br />

_ sul mTlad vkankaleb..<br />

deda loluasac Seudga wyali.<br />

wvnika lolua mzis sxivs<br />

malulad eambora. uceb Zlieri<br />

tkivili igrZno da TvalSi cremli<br />

Caudga. wuTiT Tavbru daexva, TiTqos<br />

guli SeuRonda.<br />

_ Cx-x-k!<br />

_ Cxx-x-k! _ xrialiT cviodnen<br />

mosxletili loluebi, zogic<br />

wveTebad miwanwkarebda...<br />

wvnika loluas mzisken darCa<br />

Tvali. mzis sxivi alersiT aekra.<br />

wvnikam elvis uswrafesad SeuSva<br />

xeli deda loluas jubas. wveTad<br />

qceuli haerSi gairinda, TiTqos Zafze<br />

Camoekidao. <strong>ana</strong>zdad qarma Semoubera<br />

10<br />

Camowanwkarebuli _ wanwkariT<br />

Camosuli<br />

wvnika _ erTi bewo, wvrili<br />

sifrif<strong>ana</strong> _ Txeli, gamxdari<br />

juba _ dabambuli qurTuki<br />

garindebulebi _ gasusuli,<br />

gaCumebuli<br />

gaxevebuli _ gaSeSebuli<br />

JRaruni _ liTonis JRrialis xma,<br />

xmauri<br />

SeWirxluli _ orTqlSeyinuli<br />

cnobiswadili _ cnobismoyvareoba<br />

amotvifra _ amoWra, amokveTa (xeze)<br />

kide _ gverdi, napiri<br />

aelvarda _ g<strong>ana</strong>Tda.<br />

aWylopinda _ aWyipinda<br />

SecbunebiT _ gakvirvebiT<br />

kenweroCaqindruli _<br />

kenwerodaxrili<br />

monusxuliviT _ mojadoebuliviT<br />

Seucnobadi _ gaugebari<br />

gumani _ azri, fiqri, varaudi<br />

eambora _ akoca.


da maRla aitaca.<br />

_ vcocxlob!!! _ akiskisda, ayiJinda wveTi da sul maRla da<br />

maRla cisartyelas ferebs Seeria.<br />

rogor fiqrob, ratom SeSfoTdnen yinulis loluebi, rodesac<br />

wvnikam kiTxvebis dasma daiwyo?<br />

• wvnikas ramdenjerme uwodes suleli. ratom?<br />

• loluebi zamTris dReebs mistirian, wvnika ki _ mzis gamoCeniTaa<br />

bednieri. Seni azriT, vin aris marTali? ratom?<br />

• ratom ayiJinda wvnika lolua sixaruliT da moTxrobis bolos<br />

ratom SesZaxa: `vcocxlob!!!~<br />

• rogor fiqrob, gazafxuli ratom niSnavs sicocxlis xelaxla<br />

dawyebasa da siyvarulis gamarjvebas?<br />

• warmoidgine, rom sxva yinulis lolua gviyveba am ambavs; dawere,<br />

ras fiqrobda, ras ganicdida is.<br />

rodis daiwyo wvnika loluam rodis fiqrdeba pirvelad wvnika<br />

fiqri imaze, Tu risTvisaa igi lolua imaze, rom samyaro<br />

am samyaroSi.<br />

ufro mravalsaxovania, vidre mas<br />

SeeZlo enaxa.<br />

roca pirvelive kiTxva<br />

dasva;<br />

roca mzis sxivs malulad<br />

eambora;<br />

roca cisartyelas ferebs<br />

Seeria.<br />

11<br />

roca pirveli kiTxva dasva;<br />

roca igrZno, rom mzis<br />

gamoCena yinulis loluebis<br />

garda irgvliv yvelas uxaroda.<br />

roca cisartyelas ferebs<br />

Seeria.<br />

gaaferade mxolod aRmniSvneli da ori sityvis SeerTebiT miRebuli<br />

saxelebi.<br />

pawawina rumbmucelebi wvnika<br />

gafiCxuli sifrif<strong>ana</strong> bolowvetianebi<br />

garindebuli Txeli SeWirxluli<br />

gaarkvie, ra aerTianebs am sityvebs?<br />

Tvisebi aRniSvna;<br />

moqmedebis aRniSvna;<br />

mdgomareobis aRniSvna.


daakvirdi gamuqebul sityvebs da miuTiTe, Tu ras aRniSnaven<br />

isini.<br />

sagans sagnis niSan-Tvisebas sagnis ricxvs<br />

Camowanwkarebuli Tovlis wveTebisagan RamiT erTi pawawina, wvnika<br />

lolua GgaCnda, sifrif<strong>ana</strong> yinulis foCiT tandamSvenebuli<br />

tandamSvenebuli.<br />

daakvirdi gamuqebul sityvebs da<br />

aRniSne swori pasuxi.<br />

wvnika loluam mimoixeda mimoixeda.<br />

daburuli ca dabla Camosuliyo<br />

Camosuliyo.<br />

Caqindrulma xeebma Tavi aswies aswies.<br />

cviodnen mosxletili loluebi loluebi.<br />

moqmedebas;<br />

Tvisebas;<br />

moqmeds.<br />

ipove da aRniSne mocemuli sityvis msgavsi msgavsi mniSvnelobebi.<br />

mniSvnelobebi.<br />

wvnika<br />

didi<br />

msxvili<br />

patara wvrili<br />

Txeli<br />

pawawina<br />

sifrifina<br />

12<br />

romelia swori<br />

fantelebi cvioda.<br />

fantelebi vardebodnen.<br />

qvebi eyara.<br />

qvebi egdo.<br />

wignebi elaga.<br />

wignebi ewyo.<br />

rogor gesmis es gamoTqma: cocxlobde _ niSnavs ibrZode, ibrZode<br />

_ niSnavs cocxlobde<br />

cocxlobde.<br />

pier ougust karon bomarSe


��<br />

`qarTuli saswavlebeli~<br />

13<br />

samuSao rveuli<br />

eTer eTer svaniZe svaniZe<br />

lia lia bakuraZe bakuraZe


`dRes mercxali Semofrinda,<br />

WikWikiTa gadmomZaxa:<br />

`gazafxuli, gazafxuli~! _<br />

guls imedi Camesaxa.~<br />

14<br />

akaki wereTeli<br />

marti gazafxulis pirveli Tvea, ucnauri da Wirveuli. xan<br />

Zalian cxela, xan ki amindi ireva da civa. zogjer martSi Tovlic<br />

mosula.<br />

naTqvamia `marti icinodes, kaci tirodeso~.<br />

21 marts dRe Rames sruliad uswordeba. CvenTan amas gazafxulis<br />

buniobas eZaxian. zog qvey<strong>ana</strong>Si gazafxulis aTvlasac da axal welsac<br />

am dRidan iwyeben. amis Semdeg dRe imatebs da Rame iklebs.<br />

martis cvalebadi bunebis, areuli amindebis Sesaxeb legenda<br />

arsebobs: erT wels marti Zalian Tbili yofila, gaxarebul mwyemss<br />

uTqvams:<br />

`ise gavida martio,<br />

ar mokla ciknis bartyio~.<br />

martma gaigo, gabrazda da aprils<br />

sam dRes esesxa, _ acivda da mwyemss<br />

sul amouwyda cxvris fara.<br />

swored amitomaa xalxSi SemorCenili<br />

andaza: `marti win rom gedos, zamTars<br />

nurc aqeb da nurc aZagebo~.<br />

axseni mocemuli andazebis azri da dawere, ra aqvT saerTo maT:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

andaza _ xalxSi gavrcelebuli<br />

mokle gamonaTqvami, romelSic<br />

Cans cxovrebiseuli sibrZne,<br />

gamocdileba.<br />

adre mofrenil mercxalsa susxi scems da yinva azrobs.<br />

erTi enZela gazafxuls ver moiyvans.<br />

erTi mercxlis WikWiki gazafxuls ver moiyvans.


gulyviTela<br />

famfara<br />

Turme gazafxuls Tavisi bunebrivi saaTebi aqvs. erT-erTs<br />

`yvavilebis saaTs~ uwodeben.<br />

Turme 3-dan 5 saaTamde iSleba famfara, 4dan<br />

5 saaTamde _ veluri vardkaWkaWa, salaTa da<br />

yviTeli RiWa.<br />

8-10 saaTze ixuWeba babuawvera. 10-ze _ famfara,<br />

vardkaWkaWa, salaTa da<br />

yviTeli RiWa. 12-ze _<br />

gulyviTela; 13-ze _<br />

cimcima; 17-ze _ xarnuya;<br />

19-dan 20 saaTamde _<br />

yviTeli SroSani.<br />

vardkaWkaWa<br />

yviTeli RiWa<br />

15<br />

yviTeli SroSani<br />

salaTa<br />

cimcima xarnuya


ediSer yifiani<br />

Zvelad, sul Zvelad, dedamiwaze mudmivi zamTari iyo da yvelaferi<br />

TovliT iyo dafaruli. Rrublebidan mTebamde yinulis uzarmazari<br />

loluebi ekida. mindvrebSi<br />

mxolod uferuli yvavilebi<br />

izrdebodnen, usicocxloni<br />

iyvnen da surneleba ar gaaCndaT.<br />

Citebic cxovrobdnen maSin,<br />

magram frTebi ar hqondaT da<br />

miwaze Zlivs dadiodnen.<br />

aravin icoda, ra iyo<br />

gazafxuli.<br />

ulmobel zamTars<br />

erTi patara gogona hyavda<br />

datyvevebuli. gogonac sxva yvavilebiviT miwidan amosuliyo da<br />

dRis sinaTle rom daenaxa, sixarulisagan ena amoedga. ganrisxebul<br />

zamTars misi xelebi da nawnavebi erT veeberTela yinulze mieyina da<br />

ar uSvebda.<br />

sxva yvavilebisagan moSorebulsa da mudmivad eul gogonas<br />

d<strong>ana</strong>rCenma yvavilebma marto Searqves.<br />

TeTr yvavilebs marto ecodebodaT, magram SiSisagan xmas ver<br />

iRebdnen _ Cvenc ar migvayinos zamTarmao; mxolod xandaxan rame<br />

sanugeSo sityvebs Tu gaatandnen CurCuliT niavs da martos guls<br />

umagrebdnen.<br />

caze Savi Rrublebis gverdiT, iyo erTi cisferi Rrubeli. es<br />

Rrubeli martos cremlebidan iyo gaCenili.<br />

didxans fiqrobda cisferi Rrubeli, rogor daxmareboda martos<br />

da erT dRes gadawyvita, mzesTan wasuliyo.<br />

mze maSin Zlier Sors iyo dedamiwidan. misi sxivebi Zlivs aRwevda<br />

aqamde.<br />

iara, iara cisferma Rrubelma da bolos miaRwia mzemde, Soriaxlos<br />

SeCerda, rom ar damwvariyo, da Seevedra:<br />

_ mzeo, gulTbilo mzeo, patara marto zamTars hyavs datyvevebuli<br />

da gemudarebi, daixseni!<br />

_ Sen vina xar? _ SeekiTxa mze.<br />

_ me misi cremlebi var! _ amoioxra cisferma Rrubelma.<br />

16


_ aba, gamiZex win, me vuCveneb im bebrucuna zamTars, rogor unda<br />

bavSvis wvaleba!<br />

cisferi Rrubeli sixaruliT daeSva dedamiwisaken, ukan mze<br />

mohyveboda.<br />

Savi Rrublebi, rogorc ki mzis moaxloveba igrZnes, aqeT-iqiT<br />

daifantnen da dedamiwas gaecalnen.<br />

mzem Camoxeda dedamiwas, is didi yinuli moZebna, romelzedac<br />

patara marto iyo mijaWvuli da sxivebi mi<strong>ana</strong>Ta. mzis sikaSkaSem zamTars<br />

Tvalebi aubrWyviala da erTi wuTiT daabnia, magram male moego gons:<br />

mouxmo Sav Rrublebs, mzis sxivebs gza gadauWra da patara martos<br />

ukve gaTavisuflebuli xelebi isev miayina.<br />

mze gaabraza zamTris Tavxedobam. ufro Zlier akaSkaSda, mesame<br />

Tvalic gamoiba; mxurvale sxivebiT SebrZola Sav Rrublebs. mze da<br />

zamTari TiTqmis erT Tves ebrZodnen erTmaneTs. am brZolaSi mzem,<br />

bolos mecxre Tvalic gamoiba da mxolod maSin daamarcxa zamTari.<br />

ganTavisuflebuli patara marto sixarulis cremlebs Rvrida da<br />

mzes amdlobas uTvlida. martos cremlebi, cisartyelebad gabneuli<br />

mzis sxivebi zeimis niSnad uferulma yvavilebma dairiges: iam iisferi<br />

waiRo, enZelam _ mtredisferi. Citunebs sixarulisagan swored am<br />

dRes SeesxaT frTebi.<br />

cisferi Rrubeli ki gaizarda, gafarTovda da cas gadaekra; mas<br />

Semdeg ca am fers atarebs.<br />

mzes ise moewona patara marto, rom gadawyvita Sors aRar wasuliyo;<br />

yovel wels mze isev uaxlovdeba xolme dedamiwas da bebruxuna, jiut<br />

zamTars erTi Tvis brZolis Semdeg isev amarcxebs.<br />

mocemul sityvebs miuwere sapirispiro mniSvnelobebi.<br />

ulmobeli droebiTi<br />

uferuli gulTbili<br />

17


zRaparSi gamoyenebulia gapirovnebis xerxi, gasulierebulia usulo<br />

sagnebi.<br />

ipove gapirovnebis ramdenime magaliTi teqstSi da amowere.<br />

Seavse cxrili pirobis mixedviT. mixedviT.<br />

Zvelad dedamiwaze mudmivad zamTari iyo.<br />

sad izrdebian yvavilebi?<br />

Rrublebo, nu midixarT iqiT!<br />

nuTu marTla ara aqvT frTebi Citebs?!<br />

winadadeba<br />

TxrobiTi winadadeba<br />

kiTxviTi winadadeba<br />

Zaxilis winadadeba<br />

kiTxva-Zaxilis winadadeba<br />

18


waikiTxe teqsti da aRniSne, romeli<br />

mxatvruli xerxia gamoyenebuli.<br />

gazafxulia yvelafris dasabami.<br />

gazafxulze iRviZebs buneba buneba. marTalia,<br />

jer gazafxuli ar damdgara, magram<br />

buneba mxolod mis molodinSia<br />

molodinSia. ai,<br />

zamTaric wasvlas apirebs apirebs.<br />

19<br />

�������������������<br />

�������������������<br />

aRniSne is winadadebebi, romlebSic gapirovnebis xerxia<br />

gamoyenebuli.<br />

gazafxulze iRviZebs buneba.<br />

gazafxulze iRviZebs daTvi.<br />

saxuravebidan mousvenrad xtian wveTebi.<br />

aivanze mousvenrad xtian patarebi.<br />

zamTris Tovli dneba.<br />

zamTars cremlebi RapaRupiT Camosdis.<br />

mTaze yvavilebi ayvavildnen.<br />

mTa yvavilebiT moiqarga.<br />

moqmedebis aRmniSvnel saxelebTan erTi piri (me, Sen, is...) zedmetadaa<br />

Sewyobili, daakvirdi da gadaxaze zedmeti piri.<br />

saxuravebidan modis wyali. modis is mas<br />

irgvliv bulbulis galoba ismoda. ismoda is mas<br />

tyes yvavilebis kaba ecva. ecva is mas mas<br />

gazafxulma piri-saxe moiwminda. moiwminda man mas is<br />

caze TeTri Rrublebi gamoCndnen. gamoCndnen isini mas<br />

balaxze Canda cvari. Canda is mas<br />

gazafxulis Tbili dRe idga. idga is mas


aRniSne is winadadebebi, romlebSic sityvebis Tanmimdevroba azrs<br />

arRvevs.<br />

gazafxulze iwyeba sicocxle.<br />

civi zamTari apirebs wasvlas.<br />

mze aTbobs dedamiwas.<br />

xalisiT patara icinis.<br />

iwyeba sicocxle gazafxulze.<br />

patara xalisiT icinis.<br />

civi wasvlas zamTari apirebs.<br />

winadadebebSi gamotovebulia sityvebi. qvemoT mocemuli variantebidan<br />

SearCie ufro Sesaferisi.<br />

1. gazafxulis mosvlas ............................. suldgmuli zeimobs.<br />

2. mzem ............................. oqrosferi sxivebiT aacimcima.<br />

3. Cven ............................. mzis Svilebi varT.<br />

a) yvela; b) bevri; g) ramdenime.<br />

a) yoveli; b) yvelaferi; g) yvela.<br />

a) yoveli; b) yvela; g) yvelani.<br />

xazgasmuli sityvebi Secvale sinonimebiT da winadadeba ise<br />

gadawere.<br />

gazafxulia yvelafris dasabami.<br />

mze Seumcdarad g<strong>ana</strong>gebs drois monacvleobas.<br />

tiris zamTari da RapaRupiT Camosdis cremli.<br />

20


gamoTqma Tavi aitkiva niSnavs:<br />

safiqrali gaiCina;<br />

gamosavali ipova;<br />

ewyina.<br />

yvela winadadebaSi daSvebulia TiTo Secdoma. ipove da amoiwere<br />

swori formiT.<br />

mze g<strong>ana</strong>gebs drois cvlas zustaT.<br />

zamTari CumaT miipareba.<br />

mzis sxivebi sasiamovnoT aTboben aremares.<br />

enZelebma swrafaT gaaxiles Tvalebi.<br />

mindors nisli TeTraT moefina.<br />

wveTebi mousvenraT cviodnen saxuravebidan.<br />

tye moulodnelaT aSrialda.<br />

aRniSne rTuli winadadebebi (rTulia winadadeba, romelic Sedgeba<br />

ori an meti winadadebisagan).<br />

male gazafxuli ewveva dedamiwas.<br />

saocaria misi Zala.<br />

gazafxulze iRviZebs buneba, iwyeba sicocxle.<br />

gazafxuli mzes mohyveba, mzidan ki modis didi siTbo.<br />

axla ukve mze eweva zamTris susxs.<br />

ai, zemodan Tbili wveTebic cviva.<br />

es Tovli dneba saxuravze.<br />

aRniSne kiTxviTi winadadebebi.<br />

21<br />

gamoTqma Tavi aiSva niSnavs:<br />

Sercxva;<br />

gaTamamda;<br />

gauxarda.<br />

gazafxulze wvima modis da mdinareebi diddeba.<br />

male mofrindebian mercxlebi?<br />

ardadegebze bebiasTan mivdivarT.<br />

rodis amova mze?<br />

male mTeli tye yvavilebiT moiqargeba.<br />

iac tyeSi amodis?

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!