geografia 8

g) erT sul mosaxleze modis: saqarTvelo – 1658,8 km 2 , azerbaijani – 7331,1 km 2 da somxeTSi –
7111,1 km 2 .
3. kavkasiaSi gavrcelebulia Semdegi landSaftebi: kolxuri, ariduli subtropikuli, na xevrad
mSrali tyis, ariduli kontinenturi, mTis stepis, wiwvovani tyeebi, alpuri da subalpuri mdeloebi
da sxv.
§ 43. Savi zRva
1. a) Savi zRva atlantis okeanes ukavSirdeba bosforis srutiT, marmarilos zRviT, dardanelis
srutiT, egeosis zRviT, xmelTaSua zRviT da gibraltaris srutiT. Savi zRva azovis zRvas
ukavSirdeba qerCis srutiT;
b) Sav zRvaSi Caedineba mdinareebi: dunai, rioni, enguri, Woroxi, dnepri da sxv.
2. a) Savi zRvis siRrme matulobs napirebidan daSorebis mixedviT.
b) Sav zRvaSi ori wriuli dinebaa – mis dasavleT da aRmosavleT nawilebSi.
3. a) Savi zRvis auzis qveynebia: ukraina (kievi), ruseTi (moskovi), saqarTvelo (Tbilisi), TurqeTi
(ankara), bulgareTi (sofia), rumineTi (buqaresti).
b) ukraina – ialta, sevastopoli, aluSta, feodosia, evpatoria, odesa, xersoni, qerCi;
ruseTi – soWi, tuafse, gelenjiki, anapa, novorosiiski;
saqarTvelo – baTumi, qobuleTi, foTi, oCamCire, soxumi, axali aToni, gudauTa, gagra,
leseliZe;
TurqeTi – xofa, rize, trapizoni, samsuni, sinopi, zonguldaki;
bulgareTi – burgasi, varna, oqros qviSebi;
rumineTi – konstanca, baia, sulini.
4. Sav zRvas udidesi sameurneo da satransporto mniSvneloba aqvs saqarTvelosTvis. misi saSualebiT
saqarTvelos navsadgurebidan (foTi, baTumi) TiTqmis yvela saxis nedleuli da samrewvelo
produqcia gaaqvT da SemoaqvT, gadahyavT mgzavrebi. Sav zRvas, udidesi turistul-rekreaciuli
mniSvnelobac aqvs Cveni qveynisTvis. baTumis, qobuleTis komfortuli plaJebi, xangrZlivi sabanao
sezoni da Tbili hava mraval turistsa da damsvenebels izidavs.
5. a) saqarTvelo, azerbaijani, somxeTi, ruseTi, ukraina, TurqeTi, bulgareTi, rumineTi, saberZneTi,
moldoveTi, albaneTi, serbeTi;
b) aSS, safrangeTi, italia, germania, poloneTi, belorusi, CexeTi, slovakeTi.
§ 44. kaspiis zRva
1. Savi zRva dakavSirebulia msoflio okeanesTan, xolo kaspiis zRva ara. amitom igi dedamiwaze
yvelaze didi tbaa. Savi zRva ganedurad aris gadaWimuli 1150 km-ze, xolo kaspiis zRva meridianulad
1200 km-ze. Savi zRvis maqsimaluri sigane 580 km-ia, kaspiis zRvisa – 560 km.
2. kaspiis zRvas uerTdeba mdinareebi: volga, urali, Tergi, mtkvari.
3. a). ruseTi, yazaxeTi, azerbaijani, irani, TurqmeneTi.
b) kaspiis zRvas dasavleTidan esazRvreba ruseTi da azerbaijani, CrdiloeTidan – yazaxeTi,
aRmosavleTidan – yazaxeTi da TurqmeneTi, samxreTidan – irani.
§ 45. stiqiuri movlenebi kavkasiaSi
gaixsene:
1. bunebrivi movlena, romelic Tavs atydeba mosaxleobas da did materialur zarals ayenebs
qveynebs; zogjer adamianTa msxverplsac iwvevs.
2. miwisZvra, mewyeri, Rvarcofi, kldezvavi, zvavi, wyaldidoba, wyalmovardna da sxv.
3. sxvadasxva stiqiuri movleniT gamowveuli katastrofuli Sedegebis Tavidan asacileblad
mTeli rigi RonisZiebebis gatarebaa aucilebeli, magaliTad miwisZvrebis katastrofuli Sede-
79