geografia 8
geografia 8 geografia 8
gakveTilis zogad mizanSi unda Candes, ra codna da unar-Cvevebi unda misceT moswavleebs, specifikurSi ki _ ra konkretuli amocanebi unda ganaviTaroT amisTvis. magaliTad, Tu miiCnevT, rom saswavlo problema fiqrisa da azrovnebis procesSi unda gadawydes Sesabamisi situaciuri amocana an savarjiSo unda SearCioT. masalis vizualizaciisTvis rukebis, grafikebis, naxatebis Seqmna dagWirdebaT, praqtikuli unar-Cvevebis formireba rogorc davalebebis SesrulebiT, ise roluri TamaSebiTa da warmosaxviTi eqsperimentebiT SeiZleba. sakuTari ganwyoba-damokidebulebebis gamosaxatavad moswavles saubris, simReris, keTebis saSualebac unda misceT. zemoT aRniSnulis gaTvaliswinebiT, gakveTilis dagegmvis win maswavlebelma meTodologiuri gansja unda awarmoos: mTavari kiTxva gansjisTvis: ras gaakeTebs bavSvi gakveTilze? swavlobs swavlas? aSenebs codnas? damatebiTi kiTxvebi gansjisTvis: * ra movamzade gakveTilis dawyebis win swavlis ganwyobis Sesaqmnelad? wignSi aris Sesabamisi aqtivoba Tu me unda movZebno? * aqtivobebis dagegmvisas gaviTvaliswino: rac vuTxari, momismina? Tu momismina, gaigo? Tu gaigo, miiRo? Tu miiRo, SeuZlia praqtikulad gamoiyenos? ganwyoba xom ar daikarga? * aris saxelmZRvaneloSi masala, romelic apirobebs mzaobas: a) saxlSi kvlevis gasagrZeleblad? b) axal masalaze gadasasvlelad?Tu ar aris, me riT davexmarebi? kiTxvebi, romlebic daismis swavleba/swavlis axali midgomebiT gakveTilis dagegmvis win, bevria da rTuli. am kiTxvebze pasuxis gacema skolaSi kolegebTan TanamSromlobiT, azrisa da gamocdilebis gaziarebiT ukeT SeiZleba. gakveTilis mizani gansazRvravs aqtivobebis Sinaarss. aqtivobebis SerCevisas miznis misaRwevad winaswar unda moifiqroT: * romeli/ramdeni aqtivobis Catareba dagWirdebaT da rogori TanmimdevrobiT. * aris Tu ara sawyisi/Sesavali aqtivoba samotivacio, anu moemsaxureba Tu ara igi moswavleTa dainteresebas swavlis procesSi CasarTavad da Seasrulebs Tu ara momdevno aqtivobebTan damakavSirebel rols. * aris Tu ara momdevno aqtivobebi moswavlis swavlaze orientirebuli, ganmaviTarebeli, SemoqmedebiTi. * iZleva Tu ara Semajamebeli aqtivoba saSualebas, gakveTilis bolos Semowmdes moswavleTa progresi da Sefasdes gakveTilis xarisxi (ramdenad miaRwies moswavleebma da maswavleblebma dasaxul miznebs). aqtivobebis SerCevis paralelurad mniSvnelovania moswavleTa organizaciis formis dagegmva da drois ganawileba. saswavlo miznis miRwevis maCvenebeli indikatorebi garkveulwilad migvaniSnebs, rogor vamuSaoT moswavleebi: mTel klasTan, individualurad, wyvilebsa Tu jgufebSi. rac metad SesabamisobaSi iqneba aqtivobis organizaciis forma moswavleTa SesaZleblobebTan da swavlis stilTan, miT realurad SeamowmebT gakveTilze moswavleTa progress da gaanawilebT maT Sesasruleblad gankuTvnil dros. dro TiToeuli aqtivobisTvis winaswar igegmeba, Tumca swavlis procesSic SesaZlebelia SeitanoT masSi cvlilebebi. gansakuTrebiT yuradRebamisaqcevia drois ganawileba jgufuri muSaobisTvis, rodesac saWiroa samuSaos dagegmva, monacemebis organizeba da warmodgena. unda gaiTvaliswinoT, rom swored jgufuri muSaobisas yalibdeba moswavleebSi TanamSromlobis, piradi da gunduri pasuxismgeblobis, jansaRi konkurenciis, gadawyvetilebis miRebis/dasabuTebis da sxva zogadi unar-Cvevebi. Tu samuSao kvleviTi an SemoqmedebiTia, TiToeuli davalebis SesrulebisTvis gankuTvnili drois gaTvla (ar darCes zedmeti dro an ar daakldes dro) faqtobrivad ganapirobebs miznis miRwevas. gakveTilze swavlis procesis efeqtianad warmarTva SeuZlebelia saswavlo resursebis gamoyenebis gareSe. gakveTilis mizani gvikarnaxebs, ra tipis resursiT mivaRwevT Sedegs ukeT: adamianuri (sxva maswavlebeli, sazogadoebis wevri...), sainformacio (saxelmZRvaneloebi, statiebi, samuSao furclebi...), vizualuri (plakatebi, sqemebi, fotoebi, modelebi...) Tu audiovizualuri (kompiuteri, videokamera...). mza resursebze aranakleb efeqturia resursebis Seqmna. resusis moZieba-Seqmna SeiZleba klasSi, skolaSi, lokalur an globalur garemoSi, xolo Seqmnili resursis srulyofa-ganviTareba _ klasSi an gakveTilebis Semdeg skolaSi TanamSromlobiT, gamocdilebis 18
gaziarebiTa da efeqtianobis SemowmebiT. ra tipis resursis gamoyenebas/Seqmnas, moZiebas SevZlebT, es gansazRvravs dasagegmi praqtikuli savarjiSoebis CarCos. yvela gakveTils sWirdeba Sefaseba. Sefaseba aris monitoringisa da Semowmebis safuZvelze gamotanili daskvna, romelic daafiqsirebs TiToeuli moswavlis warmatebasa da progress gakveTilis bolos (zogadad: swavlis garkveul etapze). Sefasebis axali sistema efuZneba monitoringisa da Semowmebis procesebs. monitoringSi igulisxmeba TiToeuli moswavlis warmatebasa da progresze mudmivi Tvalyuris devnebisa da faqtebis mogrovebis procesi. monitoringi saWiroa imisTvis, rom maswavlebelma Seiswavlos TiToeuli moswavlis swavlis stili, SesaZleblobebi, interesebi, saWiroebebi da Sesabamisad Seitanos cvlilebebi gakveTilis dagegmvaSi. Zalze mniSvnelovania, gakveTilis msvlelobisas kerZo kontaqtebi awarmooT TiToeul moswavlesTan da yuradReba gaunawiloT TiToeuls. Semowmeba aris TiToeuli moswavlis miRwevebisa da progresis (agreTve zo ga dad swavlis procesis) Sesaxeb monacemebis Segrovebis procesi. risTvis vagrovebT am monacemebs? monacemebis safuZvelze maswavlebeli gamoavlens swavlis xelisSemwyob da xelisSemSlel faqtorebs. Semowmebis Sedegebi faqtobrivad `iZleva~ rCevebs, saSualebebs Sedegebis gasaumjobeseblad. pedagogiur praqtikaSi gamoyenebuli Semowmebis xerxebia: dakvirveba, gamokiTxva, konsultacia, saubari, testireba, CaTvla, gamocda. ra formiT mimdinareobs Semowmeba _ zepiri, werilobiTi (komentariT) Tu konkretul situaciaSi moqmedebis Sesaxeb Canaweris warmoebiT, damokidebulia miznis Sinaarsze. Sesabamisad SeirCeva Semowmebis saSualebebi: kiTxvebi, testebi, rveulSi Cawerili monacemebi, namuSevrebis krebulebi, proeqtebi da sxv. arsebiTia, gaviazroT, rom monitoringisa da Semowmebis safuZvelze maswavleblis mier moswavlis mimdinare Sefaseba xdeba ara mxolod qulebis dasawe rad, aramed TiToeuli moswavlis droSi ganviTarebis misaRwevad, Secdomis gasasworeblad, Sedegis gasaumjobeseblad. aseTi midgomiT droTa ganmavlobaSi TiToeul moswavleSi yalibdeba urTierT- da TviTSefasebis unar-Cvevac: moswavle aqtiurad iRebs monawileobas gakveTilis srulyofaSi, problemebis gamoyofasa da Sefasebis kriteriumebis/sqemis SedgenaSi. mocemuli msjelobidan gamomdinareobs gakveTilis dagegmvis aseTi sqema: gakveTilze misaRwevi Sedegebi indikatorebi mizani/miznebi aqtivobebi (organizacia, dro) resursebi (klasisa da TiToeuli moswavlisaTvis) Sefaseba gakveTilis efeqturi dagegmvisTvis SegiZliaT gamoiyenoT cxrili, romlis SedgenaSi dagexmarebaT yoveli gakveTilis win da dasrulebisTanave saazrovno unare bis ganviTarebis Sesabamisad sakuTari TavisTvis dasmuli kiTxvebi: 1. ra masalas iswavlian; romel qmedebebs Seasruleben moswavleebi; ra Sedegs unda mivaRwio; Sefasebis romeli forma SevarCio? 19
- Page 1 and 2: m. bliaZe g. Wanturia d. kereseliZe
- Page 3 and 4: Sinaarsi I Sesavali ---------------
- Page 5 and 6: saxelmZRvanlos teqstur, sagakveTilo
- Page 7 and 8: ხელოვნება და
- Page 9 and 10: მეცნიერების
- Page 11 and 12: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 7. azia (2 sT.)
- Page 13 and 14: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 34. komunikaciebi
- Page 15 and 16: aucilebelia, maswavlebelma winaswar
- Page 17: mTeli moculobiT aTvisebasa da savar
- Page 21 and 22: swavlebis meTodebi swavla-swavlebis
- Page 23 and 24: gTavazobT wyvilebSi muSaobis wesebs
- Page 25 and 26: eqskursiis mniSvneloba saskolo eqsk
- Page 27 and 28: pozicias da ikaveben saklaso oTaxSi
- Page 29 and 30: procesisadmi. moswavleebs maswavleb
- Page 31 and 32: `mravalwaxnaga~ reitingis Sedgenisa
- Page 33 and 34: dokumenti, maketi, inscenireba, deb
- Page 35 and 36: kiTxvebze pasuxebi unda iyos konkre
- Page 37 and 38: gamoicani termini TamaSis mTavari m
- Page 39 and 40: V Tavi meurneoba 25. Tanamedrove ms
- Page 41 and 42: II etapi - rukaze muSaoba da geogra
- Page 43 and 44: samuSaos Sesrulebis Semdeg jgufis l
- Page 45 and 46: umebs, pirobiTi niSnebis daxmarebiT
- Page 47 and 48: gakveTilis msvleloba (pirveli saaTi
- Page 49 and 50: esursebi: saxelmZRvanelo, msoflios
- Page 51 and 52: § 31 transporti (1 sT.) Sedegi 7.
- Page 53 and 54: 4. bazarsa da bazrobas Soris? 5. sa
- Page 55 and 56: kavkasia saqarTvelo evropa azia evr
- Page 57 and 58: X moswavlis wignSi mocemuli davaleb
- Page 59 and 60: g) saqarTveloSi mSp-is maCvenebeli
- Page 61 and 62: klimatur sartylebSi. b) indostanis
- Page 63 and 64: 250-500 mm. yvelaze naklebi naleqi
- Page 65 and 66: dasavleT nawilSi, amitom afrikis ud
- Page 67 and 68: varkunZulia. 6. avstralia sam klima
gakveTilis zogad mizanSi unda Candes, ra codna da unar-Cvevebi unda misceT moswavleebs,<br />
specifikurSi ki _ ra konkretuli amocanebi unda ganaviTaroT amisTvis. magaliTad, Tu miiCnevT,<br />
rom saswavlo problema fiqrisa da azrovnebis procesSi unda gadawydes Sesabamisi situaciuri<br />
amocana an savarjiSo unda SearCioT. masalis vizualizaciisTvis rukebis, grafikebis, naxatebis<br />
Seqmna dagWirdebaT, praqtikuli unar-Cvevebis formireba rogorc davalebebis SesrulebiT, ise<br />
roluri TamaSebiTa da warmosaxviTi eqsperimentebiT SeiZleba. sakuTari ganwyoba-damokidebulebebis<br />
gamosaxatavad moswavles saubris, simReris, keTebis saSualebac unda misceT.<br />
zemoT aRniSnulis gaTvaliswinebiT, gakveTilis dagegmvis win maswavlebelma meTodologiuri<br />
gansja unda awarmoos:<br />
mTavari kiTxva gansjisTvis:<br />
ras gaakeTebs bavSvi<br />
gakveTilze?<br />
swavlobs swavlas?<br />
aSenebs codnas?<br />
damatebiTi kiTxvebi gansjisTvis:<br />
* ra movamzade gakveTilis dawyebis win swavlis ganwyobis Sesaqmnelad?<br />
wignSi aris Sesabamisi aqtivoba Tu me unda movZebno?<br />
* aqtivobebis dagegmvisas gaviTvaliswino: rac vuTxari, momismina?<br />
Tu momismina, gaigo? Tu gaigo, miiRo? Tu miiRo, SeuZlia<br />
praqtikulad gamoiyenos? ganwyoba xom ar daikarga?<br />
* aris saxelmZRvaneloSi masala, romelic apirobebs mzaobas:<br />
a) saxlSi kvlevis gasagrZeleblad?<br />
b) axal masalaze gadasasvlelad?Tu ar aris, me riT davexmarebi?<br />
kiTxvebi, romlebic daismis swavleba/swavlis axali midgomebiT gakveTilis dagegmvis win,<br />
bevria da rTuli. am kiTxvebze pasuxis gacema skolaSi kolegebTan TanamSromlobiT, azrisa da<br />
gamocdilebis gaziarebiT ukeT SeiZleba.<br />
gakveTilis mizani gansazRvravs aqtivobebis Sinaarss. aqtivobebis SerCevisas miznis misaRwevad<br />
winaswar unda moifiqroT:<br />
* romeli/ramdeni aqtivobis Catareba dagWirdebaT da rogori TanmimdevrobiT.<br />
* aris Tu ara sawyisi/Sesavali aqtivoba samotivacio, anu moemsaxureba Tu ara igi moswavleTa<br />
dainteresebas swavlis procesSi CasarTavad da Seasrulebs Tu ara momdevno aqtivobebTan damakavSirebel<br />
rols.<br />
* aris Tu ara momdevno aqtivobebi moswavlis swavlaze orientirebuli, ganmaviTarebeli,<br />
SemoqmedebiTi.<br />
* iZleva Tu ara Semajamebeli aqtivoba saSualebas, gakveTilis bolos Semowmdes moswavleTa<br />
progresi da Sefasdes gakveTilis xarisxi (ramdenad miaRwies moswavleebma da maswavleblebma<br />
dasaxul miznebs).<br />
aqtivobebis SerCevis paralelurad mniSvnelovania moswavleTa organizaciis formis dagegmva<br />
da drois ganawileba. saswavlo miznis miRwevis maCvenebeli indikatorebi garkveulwilad migvaniSnebs,<br />
rogor vamuSaoT moswavleebi: mTel klasTan, individualurad, wyvilebsa Tu jgufebSi. rac<br />
metad SesabamisobaSi iqneba aqtivobis organizaciis forma moswavleTa SesaZleblobebTan da<br />
swavlis stilTan, miT realurad SeamowmebT gakveTilze moswavleTa progress da gaanawilebT maT<br />
Sesasruleblad gankuTvnil dros. dro TiToeuli aqtivobisTvis winaswar igegmeba, Tumca swavlis<br />
procesSic SesaZlebelia SeitanoT masSi cvlilebebi. gansakuTrebiT yuradRebamisaqcevia drois<br />
ganawileba jgufuri muSaobisTvis, rodesac saWiroa samuSaos dagegmva, monacemebis organizeba<br />
da warmodgena. unda gaiTvaliswinoT, rom swored jgufuri muSaobisas yalibdeba moswavleebSi<br />
TanamSromlobis, piradi da gunduri pasuxismgeblobis, jansaRi konkurenciis, gadawyvetilebis<br />
miRebis/dasabuTebis da sxva zogadi unar-Cvevebi. Tu samuSao kvleviTi an SemoqmedebiTia,<br />
TiToeuli davalebis SesrulebisTvis gankuTvnili drois gaTvla (ar darCes zedmeti dro an ar<br />
daakldes dro) faqtobrivad ganapirobebs miznis miRwevas.<br />
gakveTilze swavlis procesis efeqtianad warmarTva SeuZlebelia saswavlo resursebis<br />
gamoyenebis gareSe. gakveTilis mizani gvikarnaxebs, ra tipis resursiT mivaRwevT Sedegs ukeT:<br />
adamianuri (sxva maswavlebeli, sazogadoebis wevri...), sainformacio (saxelmZRvaneloebi, statiebi,<br />
samuSao furclebi...), vizualuri (plakatebi, sqemebi, fotoebi, modelebi...) Tu audiovizualuri<br />
(kompiuteri, videokamera...). mza resursebze aranakleb efeqturia resursebis Seqmna. resusis<br />
moZieba-Seqmna SeiZleba klasSi, skolaSi, lokalur an globalur garemoSi, xolo Seqmnili resursis<br />
srulyofa-ganviTareba _ klasSi an gakveTilebis Semdeg skolaSi TanamSromlobiT, gamocdilebis<br />
18