geografia 8

geografia 8 geografia 8

16.06.2015 Views

indoeTis okeanis CrdiloeT nawilSi dinebebs sezonuri xasiaTi aqvs: zamTarSi warmoiqmneba samxreT-dasavleT musonuri dineba, romelic saTaves iRebs bengalis yureSi, xolo zafxulSi Crdilo-aRmosavleTi dineba. igi somalis civi dinebis saxeliT ekvatoridan CrdiloeTisaken miedineba. samxreT naxevarsferoSi yvelaze mniSvnelovania samxreT pasaturi Tbili dineba da msoflio okeaneSi yvelaze mZlavri – dasavleTis qarebis dineba, romelic samive okeanes moicavs. samxreT nawilSi Tbili dinebebi – samxreT-pasaturi, madagaskaris, mozambikis da am ori ukanasknelis SeerTebiT warmoqmnili nemsas Tbili dineba da civi dinebebi – dasavleT qarebis da dasavleT avstraliis, vrcel wres kraven. zamTris periodSi musonuri, somalisa da ekvatoruli dinebebis mier CrdiloeTSi meore mniSvnelovani wre ikvreba. dinebebi mniSvnelovan gavlenas axdenen klimatze: im sanapiroebze, romlebsac Tbili dinebebi uvlian, naleqebi uxvia, temperatura ufro maRalia; civ dinebebTan ki dakavSirebulia sanapiro udabnoebis ganviTareba. zRvebis klasifikacia okeanis nawils, romelic metnaklebad gamoyofilia okeanisgan kontinentis sanapiroebiT, kunZulTa jgufebiT an wyalqveSa zRurblebiT, zRva ewodeba. zRvebi, rogorc wesi, sakuTari reJimiT xasiaTdeba, romelic mimdebare okeanis wylis reJimisgan gansxvavdeba. zRvebi iyofa Sida, ganapira da kunZulTaSoris zRvebad. Tavis mxriv Sida zRvebi iyofa kontinentebs Soris da Sidakontinentur zRvebad. Siga zRvebi xmeleTSi Rrmadaa SeWrili da okeaneebs viwro sruteebiT ukavSirdeba. amitom umniSvnelo wyalgacvlis gamo maTi hidrologiuri reJimi arsebiTad gansxvavdeba mimdebare okeanis wylis reJimisagan. kontinentebsSorisi zRvebi mdebareobs kontinentebs Soris. maT axasiaTebT kunZulebisa da naxevarkunZulebis simravle (aseTi zRvis magaliTia xmelTaSua zRva). Sidakontinenturi zRvebi mTlianad SeWrilia erT romelime kontinentSi da viwro srutiT SeerTebulia okeanesTan. (aseTebia Savi, azovis, baltiis da sxva). ganapira zRva kontinentis siRrmeSi mcired aris SeWrili da okeaneebidan kunZulebiTa da zogjer naxevarkunZulebiT aris gamoyofili. maTSi mcire raodenobiTaa kunZulebi da SedarebiT Tavisufali kavSiri aqvT okeanesTan. amitom am zRvebis hidrologiuri reJimi mimdebare okeanis reJimis msgavsia (aseTi zRvebia CrdiloeTis, laptevebis, barencis, aRmosavleT CineTis da sxv.). kunZulTaSorisi zRvebi okeaneebisagan kunZulTa mwkrivebiTaa gamoyofili. maTi wylebis fizikuri da qimiuri Tvisebebi mosazRvre okeanis wylebis analogiuria. aseTi tipis zRvebia: marjnis, karibis, fijis, bandis da sxva. okeaneebi da zRvebi xmeleTis sanapiro zolSi qmnian sxvadasxva formebs, magaliTad: yureebs, ubeebs, fiordebsa da sxva. okeanis an zRvis nawils, romelic SeWrilia xmeleTSi da siganiTa da siRrmiT TandaTanobiT mcirdeba, yure ewodeba. formis mixedviT yureebs aqvs sxvadasxva saxelwodeba, magaliTad: ube, fiordi da sxva. iseT yures, romelsac okeanesTan SeerTebis nawili ufro mcire aqvs, vidre TviT yures, ube ewodeba. ube SeiZleba iyos mrgvali, Zabrisebri, wagrZelebuli, datotvili da sxva. zogjer ubeebi sididiT zogierT zRvas aRemateba. aseTia, magaliTad, biskais, meqsikis, hudsonis da sxva ubeebi, romlebic baltiis, azovis, TeTr da sxva zRvebs aRemateba. viwro da grZel yureebs, romelTa warmoSoba dakavSirebulia myinvarebis moqmedebasTan, fiordebi ewodeba. fiordebi sami mxridan maRali Sveuli kalTebiTaa SemosazRvruli. isini gansakuTrebiT bevria norvegiis sanapiroebTan. or xmeleTs Soris mdebare okeanis an zRvis SemaerTebeli wylis viwro nawils srute ewodeba. magaliTad beringis srute, gibraltaris srute da sxv. zRvis gamoyofa, maTi sazRvrebi, zomebi da dasaxelebebic ki jer kidev dauzustebelia. mkveTrad gansxvavebul monacemebs iZlevian mecnierebi zRvebis raodenobaze. saerTaSoriso hi- 108

drografiuli kavSirisa da samTavrobaTSoriso okeanografiuli komisiis mixedviT, dedamiwaze 59 zRvaa. sruteebi dasaxeleba umciresi sigane, km. maqsimaluri siRrme, m bab-el-mandebis basis beringis didi belti bosforis gibraltaris hudsonis dardanelis zondis karis kategati koreis la-manSi la-peruzi magelanis malakis mcire belti mesinis mozambikis orzumis otrantiis pa-de-kale skageraki taivanis TaTris toresis floridis 26 224 86 11 0, 7 14 115 1, 3 22 45 50 180 32 43 3, 3 40 0, 6 3, 5 400 56 75 29 110 130 46 170 80 323 97 70 58 80 1181 600 106 1080 119 124 230 172 118 1170 151 35 1240 3520 219 1247 64 809 1680 230 22 2084 109

drografiuli kavSirisa da samTavrobaTSoriso okeanografiuli komisiis mixedviT, dedamiwaze<br />

59 zRvaa.<br />

sruteebi<br />

dasaxeleba umciresi sigane, km. maqsimaluri siRrme, m<br />

bab-el-mandebis<br />

basis<br />

beringis<br />

didi belti<br />

bosforis<br />

gibraltaris<br />

hudsonis<br />

dardanelis<br />

zondis<br />

karis<br />

kategati<br />

koreis<br />

la-manSi<br />

la-peruzi<br />

magelanis<br />

malakis<br />

mcire belti<br />

mesinis<br />

mozambikis<br />

orzumis<br />

otrantiis<br />

pa-de-kale<br />

skageraki<br />

taivanis<br />

TaTris<br />

toresis<br />

floridis<br />

26<br />

224<br />

86<br />

11<br />

0, 7<br />

14<br />

115<br />

1, 3<br />

22<br />

45<br />

50<br />

180<br />

32<br />

43<br />

3, 3<br />

40<br />

0, 6<br />

3, 5<br />

400<br />

56<br />

75<br />

29<br />

110<br />

130<br />

46<br />

170<br />

80<br />

323<br />

97<br />

70<br />

58<br />

80<br />

1181<br />

600<br />

106<br />

1080<br />

119<br />

124<br />

230<br />

172<br />

118<br />

1170<br />

151<br />

35<br />

1240<br />

3520<br />

219<br />

1247<br />

64<br />

809<br />

1680<br />

230<br />

22<br />

2084<br />

109

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!