Komunitate baten herrigintza. Anoetaren ... - Anoetako Udala

1971an Alkartasuna pilotalekua auzolanean eraiki osteko argazkia (Argindegi baserrian jasoa).
dedunak baitziren. Honela, antolamendu hura auzokoen berdintasun
printzipioaren arabera zegoen eratua.
Gaur egun arte mantendu den auzolana auzokoez osatutako gizarte
antolamendu kolektibo haren aztarna izan daiteke; baita auzokoen berdintasun
printzipioa ere, izan ere auzolanerako deituak ziren eta elkartzen
ziren auzokoak betebehar eta eskubide berak baitituzte. Beraz, etxe-jabe
edo auzokoen figura mantentzen da oraindik. Anoetan oraindik ere
mantentzen den komunitatearen elkartasun baloreetako bat, etxe-erreketan
elkartearena da. Gutxi gora behera 1950ean sortu zen eta herriko
hainbat baserritarrek osatzen dute. Urtero, errege egunez, urtarrilaren
6ean, elkartu ohi dira dirua jartzeko bileran, eta baserriren bat erreta ere
laguntza ematea da elkartearen helburua.
Herrian, auzolanaren beste adibide bat ere badago, kasu honetan
azpiegitura edo eraikina eraiki beharrean herri kultura eta hezkuntza
baliabideak izan zituen helburu: Anoetako Herri Ikastola sortzea. Ikastola
sortzeko ahaleginak ulertzeko, ezinbestekoa da hirurogeigarren hamarkadan
Euskal Herriak bizi zuen egoera sozio-politikoa gogoan izatea:
«Espainiako gerra ondoko diktadurak irauten zuen gure artean, eta euskara
guztiz baztertuta eta zapalduta aurkitzen zen gure gizartean. Aldi berean, irakaskuntza
mailan, guztiz zokoratuta zegoen euskara(...) egoera honen aurrean,
Anoetan, apurka-apurka ikuspegiz eta pentsamoldez aldatzen hasi zen jendea.
Herriko guraso, gazte euskaltzale eta beste zenbaiten laguntzaz egoera larri hura
178