Komunitate baten herrigintza. Anoetaren ... - Anoetako Udala
Komunitate baten herrigintza. Anoetaren ... - Anoetako Udala
Komunitate baten herrigintza. Anoetaren ... - Anoetako Udala
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
lehenengo saiakerak Idiakeztarrek burutu zituzten. Familia honek XVI.<br />
mende amaieran jauregi bat ere eraiki nahi izan zuen gaur egungo Idiakaitz<br />
auzoa inguruan. Familia honek XVI. mendeko Gipuzkoan eraginik<br />
handienetarikoa zuen, Felipe II.aren idazkaria ere familia honetakoa zen.<br />
Baina Anoetan lortu nahi izan zuten eredu feudala sortzeko beranduegi<br />
zen. Gipuzkoa, antolamendu politiko bezala, jada eratua zegoen eta 100<br />
urte baino gehiago ziren ahaide nagusiak desegin zirela. Gainera, jada,<br />
komunitateak indar handia zuen Anoetan. Halere Idiakez familiak <strong>Anoetako</strong><br />
elizan eragin handia izango zuen mende honetan. Besteak beste,<br />
Juan de Idiaquez erregearen kontseilariak kapera bat ezarri zuen <strong>Anoetako</strong><br />
parrokian 33 edo <strong>Anoetako</strong> apaiz asko Idiakez familiakoak ziren. 34<br />
Gure lurraldean Erdi Aroko lehen mendeetan kokatu ziren herritar<br />
haien jatorrizko gizarteratzeko modua erabat antolatua dago.<br />
«Elkartze modu horrek ahaideen arteko harremana zuen oinarri, honek<br />
baitzekarren jatorri bereko tribu bateko partaide izatearen kontzientzia eta<br />
sentimendu horixe izan zen beraien artean elkartzera bultzatzen zituen arrazoi<br />
nagusia. Lotura modu horrek, haatik, beste elkartze modu bati eman zion bidea,<br />
eta honetan errealitate sozio-territorial berri <strong>baten</strong> partaide izatea nagusitu zen:<br />
alegia, herritarren komunitatearen partaide izatea […]. <strong>Komunitate</strong>ak modu<br />
elkartuan bere lurraldea gobernatzeko –hala ondasunei nola herritarrei zegokionez-<br />
zuen modua izendatzeko agirietan aurkitu den terminoa kontzejua izango<br />
da. <strong>Komunitate</strong>a gobernatzeko modu honen helburua autosufizientzia ziurtatzea<br />
izan zen beti, eta aukera zegoenean, komunitatearen baliabideak eta ondasunak<br />
handitzea, ondarea etorkizuneko belaunaldiei gordez, beraiek aurrekoengandik<br />
jaso zuten modu berean.» 35<br />
Jardunbide horrek anoetarren identitateaz hitz egiteko aukera eskainiko<br />
zuen, partaideen patua ezin baitzitekeen bereizi haiek babesten<br />
zituen komunitatearenetik. <strong>Komunitate</strong> hori etxe jabeek edo auzokoek<br />
osatzen zuten; etxe <strong>baten</strong> jabe izatea zen kontzejuko bilkuretan parte<br />
hartzeko bete beharrezko baldintza. Beraz, etxeen kontzeptua oso garrantzitsua<br />
zen erdi aroko komunitate bizitzan. Gizartea ondoko hurrenkeran<br />
zegoen antolatua: etxea, kontzejua, probintzia, koroa eta aitasandutza.<br />
33. 1590.06.10. Gipuzkoako Artxibo Orokorra, PT 74 (461a-462g).Eskribaua: Domingo Aburruza.<br />
Aranzadi Zientzi Elkartearen Tolosaldeko Kultur Ondarea eta Historia egitasmoa.<br />
34. 1630.04.26. Gipuzkoako Artxibo Orokorra, PT 159 (364a a-369g). Eskribaua: Miguel Bustinaga.<br />
Aranzadi Zientzi Elkartearen Tolosaldeko Kultur Ondarea eta Historia egitasmoa.<br />
35. Mora, Juan Carlos. Bizimodua komunitatean: Kontzejua. In Irurako Historia. Tolosaldea Historia<br />
Bilduma 03. Lizardi Kultur Elkartea.<br />
172
Change language