saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ...

saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ... saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ...

12.05.2015 Views

maia kiknaZe mimarT iCenda, radgan xalxSi patriotul grZnobebsa da erovnul TviTSegnebas amaRlebda. misi azriT, naTargmni ,dekadenturi piesebi qarTuli scenisTvis xelsayreli ar iyo. `meterlinkebma,ibsenebma da sxvaTa scena moikaves, magram maTi xelovnuri dekadentoba dRevandel qarTvelis grZnoba-gonebas bevrs veRaras eubneba, radganac axal piesebze is Zveli qarTuli, antonov-erisTavis nawerebi ufro axlos arian~. 1 akakis aseTi damokidebuleba qarTuli dramaturgis mimarT gasagebic iyo, magram misi sarepertuaro politika axali TaobisTvis kritikis obieqti gaxda.axali Taoba,romelic samoRvaweo asparezze gamosvlas iwyebda, axlebur azrovnebasa da Zveli Teatraluri esTetikis axliT Secvlas moiTxovda. 1903 wels, gazeT `cnobis furcelSi~ gamoqveynda mixeil javaxiSvilis werili `Cven da Cveni Teatri~, romlis ZiriTadi paTosi fsiqologiuri Teatris principebis dacva da Teatris modernizaciis aucileblobis idea iyo gatarebuli. javaxiSvils miaCnda,rom paTetikuri piesebis `samSoblos~ `Ralatis~, Zveli komediebis dadgmis dro wavida, ris Sesaxebac akakis `pativcemul poets~ moaxsena. Aaxalgazrda mwerlis kritikulma mosazrebam, akaki wereTeli gaanawyena. akakisa da javaxiSvilis polemika ar iyo pirovnuli dapirispireba. saqme exeboda patriotuli piesebis interpretaciis problemas, misi gamoxatvis stils, maneras, formas. javaxiSvilisTvis konceptualurad miuRebeli iyo istoriuli piesebisebisTvis damaxasiaTebeli yalbi paTosi, paTetikuri SeZaxilebi, xmal-xanjalze xelis gakvra. `ucxoelTa piesebSi iciT ki, risTvis ibrZvian? Ppirovnebis TavisuflebisaTvis, adamianTa uflebebis dacvisTvis.~ sakiTxis dayeneba samarTliani iyo da drois moTxovnebiT iyo gamowveuli, magram axalgazrda javaxiSvili ar iTvaliswinebda saqarTvelos istoriul 1. akaki da Teatri – dasaxelebuli naSromi gv. 151 38

akaki wereTeli Teatris xelmZRvaneli da reJisori pirobebs. Aakakis ki didi gamocdileba hqonda rusuli TviTmpyrobelobis pirobebSi cxovrebisa da brZolisa, amitom misTvis patriotuli piesebis dadgma erovnuli mniSvnelobis sakiTxi iyo. 1904 wels kidev ufro garTulda situacia. Teatris irgvliv presaSi ibeWdeboda polemikuri werilebi. amave wels cxare kamaTi gaimarTa akakisa da kote mesxs Soris. kote mesxis statiis `sicruis sezonis~, pasuxad ,akakim gamoaqveyna werili `gaiZverobis sezoni~, rasac mohyva k.mesxis pasuxi `sicrues bolo ar uCans~. kamaTi gamoiwvia sumbaTaSvilis piesis ‘‘Ralatis~ TargmanTan dakavSirebulma, CaxlarTulma istoriam. kote mesxma amave dros uamravi pretenzia wauyena akakis saqmianobas Teatris xelmZRvanelis postze. aseTi dapirispireba xels uSlida Teatris muSaobas. akaki Rrma gulistkiviliT werda; `me jer-jerobiT, ar mindoda meTqva rame wlevandel sezonze. miT ufro, rom sasayveduro aravisgan-ra mimiZRvis da mxolod meve unda vusayvedurebde Cems Tavs, rom qarTul scenaze fexi Semovdgi da Tu Semovdgi, ratom im TaviTve ar gavSordi? Magram mec maqvs Sesawynarebeli mizezebi.... megobrebi mirCevdnen rac unda gagiWirdes unda moiTmino da sezonis gaTavebamde Tavs mainc nu daanebebo~ 1 Aakakim Teatri datova, man ver SesZlo TeatrSi disciplinis damyareba,Zireuli gardatexis Setana. Teatridan wasvlis Semdeg ambobda; `Cemma reJisorobam veraferi sargebeli moutan Teatrso! magram tanjva ki bevri ganvicadeo~. akaki wereTlis, rogorc Teatris xelmZRvanelisa da reJisoris moRvaweoba qarTuli TeatrSi, reJisuris ganviTarebisa da misi avtoritetis amaRlebis periods daemTxva.Aakakim Teoriulad da praqtikuladac garkveuli niadagi moumzada profesionaluri reJisu ris formirebas. Fformirebis procesi ki winaaRmdegobisa da konfli qtebis fonze mimdinareobda. 1. TxzulebaTa sruli krebuli Tb. 1963 t. 15 gv. 215. 39

maia kiknaZe<br />

mimarT iCenda, radgan xalxSi patriotul grZnobebsa da<br />

erovnul TviTSegnebas amaRlebda. misi azriT, naTargmni<br />

,dekadenturi piesebi qarTuli scenisTvis xelsayreli<br />

ar iyo. `meterlinkebma,ibsenebma da sxvaTa scena moikaves,<br />

magram maTi xelovnuri dekadentoba dRevandel qarTvelis<br />

grZnoba-gonebas bevrs veRaras eubneba, radganac axal<br />

piesebze is Zveli qarTuli, antonov-erisTavis nawerebi<br />

ufro axlos arian~. 1 akakis aseTi damokidebuleba<br />

qarTuli dramaturgis mimarT gasagebic iyo, magram misi<br />

sarepertuaro politika axali TaobisTvis kritikis<br />

obieqti gaxda.axali Taoba,romelic samoRvaweo asparezze<br />

gamosvlas iwyebda, axlebur azrovnebasa da Zveli<br />

Teatraluri esTetikis axliT Secvlas moiTxovda. 1903<br />

wels, gazeT `cnobis furcelSi~ gamoqveynda mixeil<br />

javaxiSvilis werili `Cven da Cveni Teatri~, romlis<br />

ZiriTadi paTosi fsiqologiuri Teatris principebis<br />

dacva da Teatris modernizaciis aucileblobis idea<br />

iyo gatarebuli. javaxiSvils miaCnda,rom paTetikuri<br />

piesebis `samSoblos~ `Ralatis~, Zveli komediebis<br />

dadgmis dro wavida, ris Sesaxebac akakis `pativcemul<br />

poets~ moaxsena. Aaxalgazrda mwerlis kritikulma<br />

mosazrebam, akaki wereTeli gaanawyena. akakisa da<br />

javaxiSvilis polemika ar iyo pirovnuli dapirispireba.<br />

saqme exeboda patriotuli piesebis interpretaciis<br />

problemas, misi gamoxatvis stils, maneras, formas.<br />

javaxiSvilisTvis konceptualurad miuRebeli iyo<br />

istoriuli piesebisebisTvis damaxasiaTebeli yalbi<br />

paTosi, paTetikuri SeZaxilebi, xmal-xanjalze xelis<br />

gakvra. `ucxoelTa piesebSi iciT ki, risTvis ibrZvian?<br />

Ppirovnebis TavisuflebisaTvis, adamianTa uflebebis<br />

dacvisTvis.~ sakiTxis dayeneba samarTliani iyo da<br />

drois moTxovnebiT iyo gamowveuli, magram axalgazrda<br />

javaxiSvili ar iTvaliswinebda saqarTvelos istoriul<br />

1. akaki da Teatri – dasaxelebuli naSromi gv. 151<br />

38

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!