saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ...

saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ... saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ...

12.05.2015 Views

mixeil kalandariSvili gacnobierebuli Semoqmedebis nayofi, raRac ufro maRali, vidre TviT realoba. amitomac, Teatri SeiZleba aRviqvaT cxovrebis nimuSad. da, marTlac, Teatraloba gamsWvalavs XVII saukunisFsafrangeTis mTel cxovrebas – sazogadoebaSi ar unda yofiliyavi bunebrivi, iq etiketis moTxovnebs unda damorCilebodi... ludoviko XIV-s karis cxovreba xom mTlianad iyo Teatraluri warmodgena~. 1 da marTlac, klasicisturi Teatri cdilobda aesaxa yovelive is, rac myaria, razec ver imoqmedebs drois damangreveli Zala. erT dReRameSi viTardeba klasicisturi tragediis moqmedeba da masSi yovelive rac xdeba `axla~, am wuTSi, niSnavs maradiul swrafvas _ gaxdes mudmiv da sayovelTao movlenad.Aklasicisturi esTetikis niSandoblivi Tvisebaa mxatvruli nawarmoebis aRqma ara rogorc bunebrivad warmoSobili qmnilebisa, aramed, rogorc xelovnurad, adamianis mier Seqmnil da gamogonil Txzulebad, romelic winaswar daigegma. XVII saukunis bolos klasicizmica da franguli realobac ganicdis Rrma kriziss – warumatebeli politika, omebi, valebi – metyveleben absolutizmis kraxze. xelovnebaSic ki movlenebi krizisulad viTardeba: tragedia,komedia,satira dacemis gziT miemarTebian. Tumca gaivlis oci weli da klasicizmi gadava ganviTarebis axal fazaSi – ganaxldeba da moirgebs ganmanaTleblobis epoqis idealebsa da moTxovnebs. obieqturi msjeloba kulturis iseT movlenebze, rogoricaa: klasicizmi, sentimentalizmi, romantizmi an sxva, SesaZlebeli xdeba mxolod maSin, rodesac isini warmoaCenen TavianT mravalmxriv saxes – Zlier da sust mxares, mxatvrul miRwevebsa da ganviTarebisTvis Semaferxebel faqtorebs. suraTi,romelic iqmneba amgvari midgomis Sedegad,gvarwmunebs,rom nebismieri mimarTuleba, 1. Бахмутский В. Пороги культуры. М., 2005, с. 44. 18

klasicisturi Teatris poetika Tu stili, kanonzomierad aRmocenda kulturis saerTo sivrceSi da misi dadebiTi an uaryofiTi tendenciebi erTobliobaSi qmnian im sazRvrebs, romelTa darRveva mxolod erTeulebs anu geniosebs SeeZloT. magaliTad, renesansisdroindeli manierizmi dramaturgebisgan moiTxovda rac SeiZleba meti sisxliani scenis aRweras, romlebsac pirdapir uCvenebdnen Teatris mayurebels. am faqtma,erTi mxriv,gamoiwvia dramaturgebis Sejibri, romelTac sisxliani scenebis simravlis gamo, xSirad aviwydebodaT ris Tqma undodaT TavianTi tragediebiT, meore mxriv ki, _ ganviTarda Teatraluri teqnika da butaforia (sisxliani scenebis pirdapiri Cveneba moiTxovda damajereblobis axal xarisxs). ase gaCnda rezinis burTulebi, romlebSic sisxlis magivrobas TamaSobda wiTeli saRebavi, butaforiuli Tavebi, xelebi, fexebi, romlebic did STabeWdilebas axdendnen mayurebelze. bolos da bolos manierizmma gavlena moaxdina TviT Seqspirze, romelmac dagvitova sisxliani tragediebis Seudarebeli cikli. aseTive TvalsazrisiT SevxedoT XVII saukunis klasicizms, romelmac Tavisi normatiuli kanonebiTa da wesebiT dramaturgiaSic da TeatrSic, erTi mxriv, SezRuda SemoqmedebiTi procesi, xolo meore mxriv, Seqmna xelovnebis iseTi nimuSebi, romlebic Tavisi mniSvnelobiT realobaze maRla idgnen. gavixsenoT klasicizmis samsaxiobo teqnikis virtuozuli xerxebi: pozebis da Jestebis urTulesi partitura, deklamacia, ritmuli sizuste, varjiSebi sarkesTan da a. S. klasicizmi,SeiZleba iTqvas,bevr qveyanaSi warmoadgenda uaxlesi xelovnebis skolas, romlis orientiri mxolod antikuri xelovneba rodi iyo. ganviTarebis procesSi klasicizmis mTavar miznad iqca mxatvrulobis miRweva. es ki, udaod am mimarTulebis Zlier mxareze migvaniSnebs. 19

mixeil kalandariSvili<br />

gacnobierebuli Semoqmedebis nayofi, raRac ufro<br />

maRali, vidre TviT realoba. amitomac, Teatri SeiZleba<br />

aRviqvaT cxovrebis nimuSad. da, marTlac, Teatraloba<br />

gamsWvalavs XVII saukunisFsafrangeTis mTel cxovrebas<br />

– sazogadoebaSi ar unda yofiliyavi bunebrivi, iq<br />

etiketis moTxovnebs unda damorCilebodi... ludoviko<br />

XIV-s karis cxovreba xom mTlianad iyo Teatraluri<br />

warmodgena~. 1<br />

da marTlac, klasicisturi Teatri cdilobda<br />

aesaxa yovelive is, rac myaria, razec ver imoqmedebs<br />

drois damangreveli Zala. erT dReRameSi viTardeba<br />

klasicisturi tragediis moqmedeba da masSi yovelive<br />

rac xdeba `axla~, am wuTSi, niSnavs maradiul swrafvas _<br />

gaxdes mudmiv da sayovelTao movlenad.Aklasicisturi<br />

esTetikis niSandoblivi Tvisebaa mxatvruli nawarmoebis<br />

aRqma ara rogorc bunebrivad warmoSobili qmnilebisa,<br />

aramed, rogorc xelovnurad, adamianis mier Seqmnil da<br />

gamogonil Txzulebad, romelic winaswar daigegma.<br />

XVII saukunis bolos klasicizmica da franguli<br />

realobac ganicdis Rrma kriziss – warumatebeli<br />

politika, omebi, valebi – metyveleben absolutizmis<br />

kraxze. xelovnebaSic ki movlenebi krizisulad viTardeba:<br />

tragedia,komedia,satira dacemis gziT miemarTebian. Tumca<br />

gaivlis oci weli da klasicizmi gadava ganviTarebis<br />

axal fazaSi – ganaxldeba da moirgebs ganmanaTleblobis<br />

epoqis idealebsa da moTxovnebs.<br />

obieqturi msjeloba kulturis iseT movlenebze,<br />

rogoricaa: klasicizmi, sentimentalizmi, romantizmi an<br />

sxva, SesaZlebeli xdeba mxolod maSin, rodesac isini<br />

warmoaCenen TavianT mravalmxriv saxes – Zlier da<br />

sust mxares, mxatvrul miRwevebsa da ganviTarebisTvis<br />

Semaferxebel faqtorebs. suraTi,romelic iqmneba amgvari<br />

midgomis Sedegad,gvarwmunebs,rom nebismieri mimarTuleba,<br />

1. Бахмутский В. Пороги культуры. М., 2005, с. 44.<br />

18

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!