saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ...

saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ... saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ...

12.05.2015 Views

giorgi uRreliZe doqtoranturis II kursi kinoreJisura ideologiur-politikur konteqstSi (eqspresionizmis, neorealizmisa da televiziis magaliTze) politikur-sazogadoebrivi kataklizmebiT aRsavse XX saukuneSi ekranuli xelovnebis ganviTarebam maRal safexurs miaRwia. XIX saukunis miwuruls Seqmnilma, samecniero-teqnikuri azrovnebis `produqtma~ _ kinematografma _ sazogadoebis cxovrebaSi adgili maleve daimkvidra da teqnikuri miRweva, cota xanSi, xelovnebis dargad iqca. kinematografi yvelasTvis erTnairad sainereso gaxda _ rigiTi moqalaqidan aristokratiis warmomadgenlamde. adamianebma misi meSveobiT daiwyes azrebis, fiqrebis, gancdebis,grZnobebis gamoxatva. amave dros,kino TandaTan ideologiuri xazis matarebel masStabur saerTosaxalxo sanaxaobad iqca. I msoflio omis Semdeg germaniaSi aRmocenebuli eqspresionizmi da II msoflio omis miwuruls italiaSi Camoyalibebuli neorealizmi epoqebis amsaxveli mimdinareobebia, romlebSic aSkrad ikveTeba reJisoris ideologiur-politikuri subieqturi xedva. maT arsebobas SeiZleba analogiuri safuZveli vupovoT _ Zaladobisa da omis mimarT protesti, politikurideologiuri faqtori, omis Sedegad sazogadoebisTvis, saxelmwifoebisTvis miyenebuli moralur-ekonomikuri ziani, saerTo sazogadoebrivi depresia, krizisi. maTTvis aseve damaxasiaTebelia aSkarad gamokveTili mxatvruli formebi,stilistika,plastikuri amocanebi, specifikuri sareJisoro xelwera, Tumca, amave dros, swored am yvelafriT es ori mniSvnelovani kinematografiuli 178

mimdinareoba erTmaneTisgan radikalurad gansxvavdeba. magaliTad, eqspresionistul filmebSi _ `eqim kaligaris kabineti” (reJisori. rober vine 1920 weli), `dilidan SuaRamemde” (karl hainc martini, 1920), `nosferatu _ saSinelebis simfonia” fridrih murnau, 1920) _ romlebSic `Txrobis centrSi antigmirebis dayeneba, mizanscenis sagangebod damaxinjeba an gadameteba, kinematografistis piradi emociuri reaqciis win wamoweva, naturalizmis uaryofa” iyo mTavari, neorealistur filmebSi `ekranze gamoCnda adamianTa fizikuri da ideuri ganadgureba, materialuri da sulieri gasaWiri, pirvel planze wamoiwia militaristuli absurdis msxverplmakonkretulma pirovnebam”. `eqim kaligaris kabineti” da fric langis `eqimi mabuze, moTamaSe _ droebis suraTi” (1922 weli) eqspresionistTa erT-erTi mTavari namuSevarebia. mabuzesa da kaligars Soris paralelebis gavlebis SemTxvevaSi, msgavsebebTan erTad gansxvavebebsac vipoviT. `uxmo~ ekranuli xelovnebis ganviTarebis procesi 20-iani wlebis bolos axal safexurze avida, roca gamosaxulebas xma daemata. `kinoxelovnebam araCveulebrivad bevri moigo, xmovani rom gaxda da am teqnikurma wvlilma mniSvnelovnad gaafarTova kinos gamomsaxvelobiTi sazRvrebi. ra Tqma unda, es ar niSnavs imas, rom xmovani kino mxatvruli RirsebebiT avtomaturad da uciloblad yvela SemTxvevaSi munjurze maRla dgas”. xmam meti saSualeba misca kinematografs. politikur-ideologiuri propagandis erT-erT mTavar instrument radios audio-vizualuri xelovnebis saxiT Zlieri konkurenti gamouCnda. italiuri neorealizmis erTgvari stimulatori meore msoflio omi da am periodSi ganviTarebuli movlenebi gaxda. `Tanamedrove adamianebis proletarizaciisa da 179

giorgi uRreliZe<br />

doqtoranturis II kursi<br />

kinoreJisura ideologiur-politikur<br />

konteqstSi<br />

(eqspresionizmis, neorealizmisa da televiziis magaliTze)<br />

politikur-sazogadoebrivi kataklizmebiT aRsavse<br />

XX saukuneSi ekranuli xelovnebis ganviTarebam maRal<br />

safexurs miaRwia. XIX saukunis miwuruls Seqmnilma,<br />

samecniero-teqnikuri azrovnebis `produqtma~ _<br />

kinematografma _ sazogadoebis cxovrebaSi adgili<br />

maleve daimkvidra da teqnikuri miRweva, cota xanSi,<br />

xelovnebis dargad iqca.<br />

kinematografi yvelasTvis erTnairad sainereso gaxda<br />

_ rigiTi moqalaqidan aristokratiis warmomadgenlamde.<br />

adamianebma misi meSveobiT daiwyes azrebis, fiqrebis,<br />

gancdebis,grZnobebis gamoxatva. amave dros,kino TandaTan<br />

ideologiuri xazis matarebel masStabur saerTosaxalxo<br />

sanaxaobad iqca.<br />

I msoflio omis Semdeg germaniaSi aRmocenebuli<br />

eqspresionizmi da II msoflio omis miwuruls italiaSi<br />

Camoyalibebuli neorealizmi epoqebis amsaxveli<br />

mimdinareobebia, romlebSic aSkrad ikveTeba reJisoris<br />

ideologiur-politikuri subieqturi xedva.<br />

maT arsebobas SeiZleba analogiuri safuZveli vupovoT<br />

_ Zaladobisa da omis mimarT protesti, politikurideologiuri<br />

faqtori, omis Sedegad sazogadoebisTvis,<br />

saxelmwifoebisTvis miyenebuli moralur-ekonomikuri<br />

ziani, saerTo sazogadoebrivi depresia, krizisi. maTTvis<br />

aseve damaxasiaTebelia aSkarad gamokveTili mxatvruli<br />

formebi,stilistika,plastikuri amocanebi, specifikuri<br />

sareJisoro xelwera, Tumca, amave dros, swored am<br />

yvelafriT es ori mniSvnelovani kinematografiuli<br />

178

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!