saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ...

saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ... saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ...

12.05.2015 Views

mixeil kalandariSvili reabilitaciam, udidesi roli Seasrula xelovnebaSi. magram,imis miuxedavad,rom renesansis drosac moqmedebda `sami erTianobis kanoni~, maTi gaTvaliswineba ar iyo savaldebulo – miT ufro samivesi erTad. rogorc a. aniqsti amtkicebs, – renesansis wesebs, mogvianebiT, XVII s. safrangeTSi, n. bualom mianiWa kanonis Zala. a. aniqstis daskvnaSi eWvi rom ar Segveparos sakmarisia gavixsenoT, is, rasac jer kidev aristotele ambobda – sasurvelia tragediis moqmedeba daiwyos mzis amosvlisas da damTavrdes mzis Casvlamde – `sasurvels~ da `savaldebulos~ Soris ki didi gansxvavebaa. magram SegviZlia vTqvaT, rom drois erTianobis ideis avtori TviT aristotele iyo. nikolo bualo moiTxovda drois, adgilis da moqmedebis aucilebel gaTvaliswinebas, man daawesa isic, rom kvanZis gaxsna iyos swrafi, moulodneli, Tumca winaswar momzadebuli da gaazrebuli. rusul TargmanSi es Semdegnairad JRers: («Довольны зрители, когда нежданный свет, развязка быстрая бросает на сюжет»). saerTod, bualos traqtatis popularobaSi yvelaze didi roli im garemoebam iTamaSa, rom igi kargad iyo galeqsili. bualos gabrazebulma mterma Jan fransua reniarma,romlis Teoriulma naSromma aRiareba verafriT moipova, ganacxada: `ar SegeSindeT, Tu dakargavT bualos `poetur xelovnebas~. mas mTlianad ipoviT horaciusTan~. es, rasakvirvelia, gadameteba iyo, radgan horaciusis traqtatis gavlena bualoze bevrad naklebia, vidre rene dekartis filosofiuri ideebisa. ase rom `poeturi xelovnebis~ dakargvis problema ar arsebobda. XVII saukunis parizis cxovrebaSi, rogorc irkveva, bevrma frangma zepirad icoda bualos Txzuleba iseve, rogorc odesRac qarTvelebma, _ `vefxistyaosani~. vl. baxmutski gvTavazobs XVII saukunis kulturis ganzogadebul suraTs, romelSic kargad Cans misi 16

klasicisturi Teatris poetika saerTo da ganmasxvavebeli niSnebi: `XVII saukunis xelovneba warmodgenilia ori mxatvruli stiliT – barokoTi da klasicizmiT, romlebic, erTi mxriv, bevr rameSi ewinaaRmdegebian erTmaneTs TavianTi esTetikuri principebiT da amave dros, Sinaganad axloblebic arian. samyaro barokos xelovnebaSi warmogvidgeba simyarisa da simtkicis gareSe (disharmoniuli da mudmiv cvalebadi)... klasicizmi ki piriqiT, miiswrafvis simyarisaken, harmoniisaken... goneba da grZnoba masSi polarizirebulia, xolo harmonia gansazRvravs mxolod mxatvruli mTlianobis formalur struqturas. klasicizms xelovnuri qmnilebis danaxva axasiaTebs, _ rogorc Segnebulad Seqmnili, racionalurad da logikurad agebuli mxatvruli nawarmoebisa~. 1 vl. baxmutskis farTo xedva im ZiriTadi procesebze, romlebic XVII saukunis kulturisa da xelovnebis ganviTarebis mTavar tendenciebs gansazRvravdnen,miT ufro did mniSvnelobas iZenen,rac ufro koncentrirebulia mis mosazrebaSi warmodgena `xelovnurobis~ sawyisze,rogorc klasicisturi kulturis damaxasiaTebel Tvisebaze. SemTxveviTi ar aris, ruseTSi farTod gavrcelebuli formulireba - `cru klasicizmi~, (ложный классицизм), rac TavisTavad xazs usvavda mimarTulebis xelovnur xasiaTs. klasicisturi Teatris `xelovnurebaze~ amomwurav pasuxs iZleva igive vl. baxmutski,rodesac ambobs: `XVII saukune evropuli Teatris oqros xanaa. iseve rogorc renesansma Tavi gamoxata ferweraSi, xolo XIX saukunem _ romanSi, XVII saukune ki yvelaze mkafiod TeatrSi aisaxa. ratom moxda ase? TviT samyaro aRiqmeboda rogorc Teatri. erTi mxriv, Teatri – iluzoruli, moCvenebiTi, aranamdvili TamaSis samyaroa... meore mxriv, ki – kulturuli movlena, xelovnuri qmnileba, 1. Бахмутский В. Пороги культуры. М., 2005, с. 44-45. 17

klasicisturi Teatris poetika<br />

saerTo da ganmasxvavebeli niSnebi: `XVII saukunis<br />

xelovneba warmodgenilia ori mxatvruli stiliT –<br />

barokoTi da klasicizmiT, romlebic, erTi mxriv, bevr<br />

rameSi ewinaaRmdegebian erTmaneTs TavianTi esTetikuri<br />

principebiT da amave dros, Sinaganad axloblebic<br />

arian. samyaro barokos xelovnebaSi warmogvidgeba<br />

simyarisa da simtkicis gareSe (disharmoniuli da<br />

mudmiv cvalebadi)... klasicizmi ki piriqiT, miiswrafvis<br />

simyarisaken, harmoniisaken... goneba da grZnoba masSi<br />

polarizirebulia, xolo harmonia gansazRvravs mxolod<br />

mxatvruli mTlianobis formalur struqturas.<br />

klasicizms xelovnuri qmnilebis danaxva axasiaTebs,<br />

_ rogorc Segnebulad Seqmnili, racionalurad da<br />

logikurad agebuli mxatvruli nawarmoebisa~. 1<br />

vl. baxmutskis farTo xedva im ZiriTadi procesebze,<br />

romlebic XVII saukunis kulturisa da xelovnebis<br />

ganviTarebis mTavar tendenciebs gansazRvravdnen,miT ufro<br />

did mniSvnelobas iZenen,rac ufro koncentrirebulia mis<br />

mosazrebaSi warmodgena `xelovnurobis~ sawyisze,rogorc<br />

klasicisturi kulturis damaxasiaTebel Tvisebaze.<br />

SemTxveviTi ar aris, ruseTSi farTod gavrcelebuli<br />

formulireba - `cru klasicizmi~, (ложный классицизм),<br />

rac TavisTavad xazs usvavda mimarTulebis xelovnur<br />

xasiaTs.<br />

klasicisturi Teatris `xelovnurebaze~ amomwurav<br />

pasuxs iZleva igive vl. baxmutski,rodesac ambobs: `XVII<br />

saukune evropuli Teatris oqros xanaa. iseve rogorc<br />

renesansma Tavi gamoxata ferweraSi, xolo XIX saukunem<br />

_ romanSi, XVII saukune ki yvelaze mkafiod TeatrSi<br />

aisaxa. ratom moxda ase? TviT samyaro aRiqmeboda<br />

rogorc Teatri. erTi mxriv, Teatri – iluzoruli,<br />

moCvenebiTi, aranamdvili TamaSis samyaroa... meore<br />

mxriv, ki – kulturuli movlena, xelovnuri qmnileba,<br />

1. Бахмутский В. Пороги культуры. М., 2005, с. 44-45.<br />

17

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!