saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ...

saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ... saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #4 (49), 2011 ART SCIENCE ...

12.05.2015 Views

Tea kaxiani Ziebebs gansakuTrebuli sisavse da sicxade Seqonda mis sareJisoro praqtikaSi. ufro metic, yvelaferi es, met-naklebad irekleboda axmetelis Sexedulebebze qarTuli Teatris nacionaluri saxis Sesaxeb. aq axmeteli gamomdinareobda marTebuli Sexedulebidan: „nacionaluri mxolod kulturaSi poulobs ukvdavebas. naciis gadaSeneba iwyeba misi kulturis gaqrobidan... didi kultura yovelTvis nacionaluria da ar arsebobs ganyenebuli kultura“. 1 naSromSi „miTosi da qarTuli Teatri“,Tamar bokuCava axmetelis werilebisa da misi praqtikuli moRvaweobis analizis safuZvelze, cxadyofs kavSirebiT sistemas, rac arsebobs miTs, nacionalur kulturas, mis umaRles gamovlinebas – xelovnebasa da am ukanasknelis erovnul formas Soris. axmetelis Teoriul mosazrebebsa da praqtikul Ziebebs mivyavarT esTetikuri formis,rogorc mxolod nacionaluri bunebis, zednaSenis gaazrebamde. „... axmetelis azriT, es swored is erTaderTi faqtoria, romelic formas esTetikur srulyofilebas da zogadad, esTetikur Tvisobriobas aniWebs. zemoT Tqmulidan gamomdinare, safuZveli gvaqvs vivaraudoT, rom axmetelisTvis erovnuli arqetipuli anu miTiuria, da istoriaSi erovnuli kulturisa da misi mwvervalis – nacionaluri xelovnebis saxiT arsebobs“. 2 axmetelis dadgmebidan, nacionaluri formis sakiTxi, yvelaze srulad, gamoikveTa s. SanSiaSvilis mier gadmoqarTulebul „anzorsa“ da g. robaqiZis „lamaraSi“. speqtakli „lamara“ Tavisi qarTuli dramaturgiuli sawyisiTa da scenuri ganxorcielebis mxatvruli doniT nacionaluri xelovnebis erT-erT brwyinvale gamoxatulebad iqca. misterias `lamara~, 1. М. Каландаришвили. „Проблемиы режиссуры Сандро Ахметели“, Тбилиси, 1986, Стр. 16; 2. ix.: T. bokuCava. sadisertacio naSromi „miTosi da qarTuli Teatri“. 136

nacionaluri Teatris koncepcia 90–iani wlebis qarTul reJisuraSi romelic grigol robaqiZem 1920-ani wlebis dasawyisSi dawera, igive miTi udevs safuZvlad, rac vaJa-fSavelas filosofiur poemas `gvelismWameli~. miTSi, romelSic gadmocemulia xevsuri mindias mier ezoTeruli sibrZnis daufleba, aucileblad devs nacionaluri cnobierebis gamovlineba. Tavis mxriv, rodesac mwerali nawarmoebs miTs udebs safuZvlad, safiqrebelia, rom am miTSi Cadebuli msoflmxedvelobis zedapirze amotana aqvs ganZraxuli. am msoflmxedvelobasa da arqetipebTan miaxloebis, maTi gaazrebis cduneba mwerlisa da Semdeg reJisoris mier nacionaluri specifikis, rogorc aseTis, sumburuli,Znelad mosaxelTebeli Sinaarsis konturebSi moqcevas niSnavda. `gonis erovnuli specifikis arsebobas, rogorc udavo WeSmaritebas intuitiurad SevigrZnobT. siZnele ki ibadeba imaSi, rodesac saWiro xdeba am specifikis, mis TaviseburebaTa CamoTvla an dafiqsireba. sityvebs, rogorc Cans ar gaaCniaT is niuansebi, romelTa saSualebiT SesaZlebelia gamoTqva is gansxvaveba, rasac `vigebT~, `vgrZnobT~, rodesac vlaparakobT: qarTul iumorze, vaJkacobaze, sizarmacesa Tu Sromisunarianobaze, megobrobasa Tu mtrobaze da a. S.~ 1 elene TofuriZe am azrs gamoTqvams kvlevaSi `adamianis problemis zogierTi aspeqti qarTul xalxur zraparSi~. misi azriT, qarTul zRaparSi, iseve rogorc miTebSi, SesaZlebelia qarTvelis mier samyaros gagebis wesis da msoflmxedvelobis garkveva. speqtaklSi „graalis mcvelni“ igive makavSirebeli sqema gaxda aqtualuri. mniSvnelovani iyo miTiT motanili informaciis gaazreba, masSi arsebuli erovnuli niSan- Tvisebebis identificireba. maTi konkretul, Sesatyvis formaSi moTavseba. es faqtori gansazRvravda interess miTisadmi, romelic Tavis mxriv, Tavis TavSi moicavda im 1. e. TofuriZe. `adamianis problemis zogierTi aspeqti qarTul xalxur zraparSi~, Jurn. `xelovneba~, 1998, # 1-2, gv. 37. 137

Tea kaxiani<br />

Ziebebs gansakuTrebuli sisavse da sicxade Seqonda<br />

mis sareJisoro praqtikaSi. ufro metic, yvelaferi<br />

es, met-naklebad irekleboda axmetelis Sexedulebebze<br />

qarTuli Teatris nacionaluri saxis Sesaxeb. aq<br />

axmeteli gamomdinareobda marTebuli Sexedulebidan:<br />

„nacionaluri mxolod kulturaSi poulobs ukvdavebas.<br />

naciis gadaSeneba iwyeba misi kulturis gaqrobidan...<br />

didi kultura yovelTvis nacionaluria da ar arsebobs<br />

ganyenebuli kultura“. 1<br />

naSromSi „miTosi da qarTuli Teatri“,Tamar bokuCava<br />

axmetelis werilebisa da misi praqtikuli moRvaweobis<br />

analizis safuZvelze, cxadyofs kavSirebiT sistemas,<br />

rac arsebobs miTs, nacionalur kulturas, mis umaRles<br />

gamovlinebas – xelovnebasa da am ukanasknelis erovnul<br />

formas Soris. axmetelis Teoriul mosazrebebsa da<br />

praqtikul Ziebebs mivyavarT esTetikuri formis,rogorc<br />

mxolod nacionaluri bunebis, zednaSenis gaazrebamde.<br />

„... axmetelis azriT, es swored is erTaderTi<br />

faqtoria, romelic formas esTetikur srulyofilebas<br />

da zogadad, esTetikur Tvisobriobas aniWebs. zemoT<br />

Tqmulidan gamomdinare, safuZveli gvaqvs vivaraudoT,<br />

rom axmetelisTvis erovnuli arqetipuli anu miTiuria,<br />

da istoriaSi erovnuli kulturisa da misi mwvervalis<br />

– nacionaluri xelovnebis saxiT arsebobs“. 2<br />

axmetelis dadgmebidan, nacionaluri formis<br />

sakiTxi, yvelaze srulad, gamoikveTa s. SanSiaSvilis<br />

mier gadmoqarTulebul „anzorsa“ da g. robaqiZis<br />

„lamaraSi“. speqtakli „lamara“ Tavisi qarTuli<br />

dramaturgiuli sawyisiTa da scenuri ganxorcielebis<br />

mxatvruli doniT nacionaluri xelovnebis erT-erT<br />

brwyinvale gamoxatulebad iqca. misterias `lamara~,<br />

1. М. Каландаришвили. „Проблемиы режиссуры Сандро Ахметели“,<br />

Тбилиси, 1986, Стр. 16;<br />

2. ix.: T. bokuCava. sadisertacio naSromi „miTosi da qarTuli<br />

Teatri“.<br />

136

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!