SISTEM PEMANTAUAN AKTIVITI PELAJAR ASRAMA ...

SISTEM PEMANTAUAN AKTIVITI PELAJAR ASRAMA BERASASKAN
BIOMETRIK
MOHD ZULHILMI BIN TAMYIZ
Laporan projek ini dikemukan sebagai
memenuhi sebahagian daripada syarat penganugerahan
Ijazah Sarjana Muda Sains Komputer
FAKULTI SAINS KOMPUTER DAN SISTEM MAKLUMAT
UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA
JULAI,2009

”Saya akui karya ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan ringkasan
yang setiap satunya telah saya jelaskan sumbernya”
Tandatangan : ……………………………………………………….
Nama Penulis : MOHD ZULHILMI BIN TAMYIZ
Tarikh : 13 JULAI 2009

“Saya akui bahawa saya telah membaca karya ini dan pada pandangan saya karya ini
adalah memadai dari segi skop dan kualiti untuk tujuan penganugerahan Ijazah
Sarjana Muda Sains (Sains Komputer)”
Tandatangan : ………………………………………..
Nama Penyelia : DR SHUKOR BIN ABD RAZAK
Tarikh : 13 JULAI 2009

PENGHARGAAN
“Dengan Nama Allah Yang Maha Pemurah Lagi Maha Pengampun”
Pertama sekali jutaan rasa syukur yang tidak terhingga ke hadrat ilahi kerana
dengan izinnya Projek Sarjana Muda II telah berjaya disiapkan dengan baik dan
jayanya. Rasa syukur yang tidak terhingga juga kepada kedua ibu bapa yang telah
banyak memberi semangat agar gigih dalam melakukan dan menyiapkan segala
tugasan yang diberikan.
Penghargaan yang ikhlas dan jutaan terima kasih yang tidak terhingga kepada
Dr Shukor Abd Razak selaku penyelia kerana banyak membantu dalam melahirkan
dan memberi idea yang bernas. Nasihat, sokongan dan tunjuk ajar yang diberikan
dalam menyiapkan Projek Sarjana Muda II ini sangat dihargai.
Ribuan terima kasih yang tidak terhingga kepada semua pensyarah-pensyarah
di jabatan rangkaian dan komputer sistem kerana banyak memberi panduan dan
nasihat yang berguna kepada tidak kira samada di dalam kelas atau diwaktu luar
pembelajaran. Terima kasih juga turut dilahirkan kepada rakan-rakan seperjuangan
seperti Nur Nadirah binti Muhamad Ishak, Mohd Nabil bin Mohd Abd Hadi,
Muhamad Faizal bin Sidek dan Mohamad Haider bin Abu Yazid yang banyak
memberi bantuan dan sokongan moral sepanjang pelaksanaan projek ini.
Akhir kata, ribuan ucapan terima kasih ditujukan khas untuk yang berjasa
kepada diri ini. Hanya Tuhan sahaja dapat membalas jasa mereka. Sekian terima
kasih.

ABSTRAK
Pelajar adalah satu aset negara yang perlu dijaga agar dapat membantu
pembangunan negara pada masa hadapan. Pelajar yang cemerlang, gemilang dan
terbilang adalah pelajar yang mempunyai sikap dan tahap disiplin yang tinggi.
Sehubungan itu, titik tolak dalam pembentukkan sahsiah diri pelajar yang utama
bermula di sekolah. Masalah disiplin timbul apabila pelajar mula berjinak-jinak
dalam melakukan kesalahan kecil di sekolah seperti ponteng kelas. Seterusnya
apabila sudah biasa, pelajar lebih mudah melakukan kesalahan yang lebih berat.
Sistem Pemantauan Aktiviti Pelajar Asrama Berasaskan Biometrik adalah sebuah
sistem yang menggunakan data atau input cap jari pelajar sebagai satu maklumat
penting dan menjadikan pengenalan diri dapat membantu dalam mencegah pelajar
daripada berjinak-jinak dalam aktiviti yang tidak berfaedah. Aktiviti pelajar akan
direkodkan dan ibubapa dapat mengikuti perkembangan anak mereka dalam laman
web yang disediakan. Menggunakan kaedah cap jari, proses pemadanan cap jari
dilakukan dengan menggunakan algoritma GrFinger 4.2 manakala perkakasan bagi
pengimbas cap jari adalah menggunakan U.are.U 4000. Metodologi pemprototaipan
untuk pembangunan sistem yang dipilih adalah demi memberikan kebaikan dan
kelebihan yang optimum semasa proses pembangunan tersebut. Menggunakan
bahasa pengaturcaraan ASP.NET dan VB.NET, sistem ini dapat memudahkan pihak
pengurusan sekolah dan asrama dalam meningkatkan keupayaan bagi memperbaiki
kaedah lama.

ABSTRACT
Student is the most precious things for the country that need proper care so that in the
future, they can help for country development. Excellent, glorious and outstanding
student is a person who has good attitude and discipline. In the beginning to form
attitude for student is from the school itself. Discipline’s problems begin when they
try to do a small problem like play truant. But then, when they normaly do small
problems they are no hesitation to do big problems. Hostel student activity manager
system base on biometric is a system that use finger print for student and use as
important data to prevent them from doing bad activity. Student’s activity will be
recorded and parents can follow their children’s development in web page that will
be provide to them. Using finger print method, matching process will be use
GrFinger 4.2 algorithm while for finger print scanner is U.are.U 4000. Prototype
metodologi for system development has been choose will give advantages during
process development. Using ASP.NET and VB.NET programming langguage, the
system will make easier for school and hostel management in order to upgrade the
capabilities from old method.

KANDUNGAN
BAB PERKARA
HALAMAN
PENGHARGAAN
ABSTRAK
ABSTRACT
KANDUNGAN
SENARAI JADUAL
SENARAI RAJAH
SENARAI LAMPIRAN
SENARAI SINGKATAN
SENARAI ISTILAH
iv
v
vi
vii
xii
xiii
xiv
xv
xvi
I. PENGENALAN PROJEK
1.1 Pengenalan 1
1.2 Latar Belakang Masalah 2
1.3 Matlamat Projek 3
1.4 Objektif Projek 3
1.5 Skop Projek 3
1.6 Justifikasi 4
1.7 Rumusan 4

II.
KAJIAN LITERATUR
2.1 Pengenalan 5
2.2 Sejarah Penubuhan Sekolah Menengah Teknik Kuala
Lumpur (SMTKL) 6
2.2.1 Sistem Catatan Aktiviti Pelajar 8
2.3 Biometrik 8
2.3.1 Definasi Biometrik 9
2.3.2 Jenis-jenis Kaedah Biometrik 9
2.3.3 Pengesahan dan Pemadanan Cap Jari 9
2.3.4 Pemprosesan Imej 10
2.3.5 Mengenalpasti ciri-ciri untuk Proses Pemadanan 12
2.3.6 Carian Pemadanan Cap Jari 12
2.3.7 Penegasan (Robust) Kepada Imej yang Berkualiti 13
2.3.8 Peletakan Jari Pada Pengimbas Bagi Tujuan Penegasan 13
2.3.9 Penegasan Kepada Orientasi Jari Pada Pengimbas 14
2.4 Algoritma Pemadanan Cap Jari 15
2.4.1 GrFinger 4.2 15
2.5 Justifikasi Pemilihan Teknik 17
2.6 Sistem Pengurusan Tanpa Biometrik 18
2.7 Kajian Kes 19
2.7.1 Kajian Kes 1 19
2.7.2 Kajian Kes 2 20
2.8 Laman Web 20
2.8.1 Aplikasi berasaskan web 21
2.8.2 Sejarah Aplikasi Berasaskan Web 21
2.9 ASP.NET 22
2.9.1 Prestasi 23
2.9.2 Kelebihan ASP.NET 24
2.9.2.1 Pengawal ASP.NET 24
2.9.2.2 Komponen-komponen ASP.NET 24
2.9.2.3 Kesesuaian 25
2.10 Rumusan 25

III.
METODOLOGI
3.1 Pendahuluan 26
3.2 Metodologi Yang Digunakan 27
3.3 Justifikasi Pemilihan Metodologi 28
3.3.1 Fleksibiliti 28
3.3.2 Kos Pembangunan Sistem 29
3.3.3 Kesesuaian Sistem 29
3.3.4 Jangka Masa Pembangunan Projek 29
3.4 Metodologi Pembangunan Sistem 30
3.5 Fasa Perancangan Sistem 30
3.6 Fasa Analisis Sistem 30
3.6.1 Analisis Keperluan Sistem 31
3.6.1.1 Justifikasi Perisian 31
3.6.1.2 Justifikasi Perkakasan 33
3.7 Fasa Rekabentuk Sistem 33
3.8 Fasa Implementasi Sistem 34
3.9 Fasa Penyelenggaraan dan Dokumentasi 35
3.10 Perancangan Kerja 35
3.11 Rumusan 36
IV.
REKABENTUK DAN IMPLEMENTASI
4.1 Pengenalan 37
4.2 Pemodelan Kes Guna 38
4.3 Rajah Jujukan 39
4.4 Rekabentuk Antaramuka 39
4.4.1 Antaramuka Utama 40
4.4.2 Antaramuka Pendaftaran Pelajar 41
4.4.3 Antaramuka Memasukkan Imej Cap Jari 42
4.5 Rekabentuk Pangkalan Data 43
4.5.1 Jadual Admin 43
4.5.2 Jadual Enroll 44

4.5.3 Jadual Guru 45
4.5.4 Jadual Warden 45
4.5.5 Jadual Asrama 46
4.5.6 Jadual Kehadiran Pelajar 47
4.5.7 Jadual Ibu Bapa 47
4.6 Rumusan 48
V. IMPLEMENTASI DAN PENGUJIAN
5.1 Pengenalan 49
5.2 Persekitaran Pembangunan 50
5.3 Implentasi Sistem 50
5.3.1 Fungsi Log Masuk 51
5.3.2 Fungsi Sambungan Pangkalan Data 52
5.3.3 Fungsi Papar Senarai Data 52
5.3.4 Fungsi Daftar 53
5.3.5 Fungsi Ekstrak Imej Cap Jari 54
5.3.6 Fungsi Kenalpasti 55
5.3.7 Fungsi Enroll 56
5.4 Pengujian 57
5.5 Rumusan 57

VI.
PERBINCANGAN DAN KESIMPULAN
6.1 Pengenalan 58
6.2 Perbincangan 58
6.3 Masalah dan Kelemahan Sistem 59
6.4 Cadangan Pembaikan dan Peningkatan 59
RUJUKAN 60
Lampiran A-D 61-83

SENARAI JADUAL
NO. JADUAL
HALAMAN
TAJUK
2.1 Sejarah Ringkas Aplikasi Berasaskan Web 22
2.2 Penerangan ringkas ASP.NET 23
3.1 Spesifikasi Perkakasan 33
4.1 Jadual admin 43
4.2 Jadual Enroll 44
4.3 Jadual Guru 45
4.4 Jadual Warden 46
4.5 Jadual Penyimpanan Maklumat Keluar Masuk Pelajar 46
4.6 Jadual Penyimpanan Rekod Kehadiran Pelajar 47
4.7 Jadual Penyimpanan Rekod Ibu bapa 48

SENARAI RAJAH
NO. RAJAH
HALAMAN
TAJUK
2.1 Pemprosesan imej 11
2.2 Mengenalpasti Ciri-ciri serta Nama Bagi Setiap Bahagian 12
2.3 Imej Cap Jari yang Dikenalpasti 13
2.4 Penegasan Kepada Imej yang berkualiti 14
2.5 Contoh Aplikasi yang Berasaskan Web 21
4.1 Gambarajah Antaramuka Utama Sistem 40
4.2 Antaramuka Pendaftaran Pelajar 41
4.3 Gambarajah Antaramuka Memasukkan Imej Cap Jari 42
5.1 Keratan Kod Bagi Fungsi Log Masuk 51
5.2 Keratan Kod Bagi Fungsi Sambungan Pangkalan Data 52
5.3 Keratan Kod Bagi Fungsi Papar Senarai Data 53
5.4 Keratan Kod Bagi Fungsi Daftar 54
5.5 Keratan Kod Bagi Fungsi Ekstrak Imej Cap Jari 55
5.6 Keratan Kod Bagi Fungsi Kenalpasti 56
5.7 Keratan Kod Bagi Fungsi Enroll 57

SENARAI LAMPIRAN
LAMPIRAN
PENERANGAN
HALAMAN
A Carta Gantt Projek Sarjana Muda I 62
Carta Gantt Projek Sarjana Muda II 63
B Alat Pengimbas Cap Jari 64
C Senarai Kes Guna Dalam Sistem 66
D Gambarajah Berjujukan Dalam Sistem 69
E Manual Penggunaan Sistem 72

SENARAI SINGKATAN
HD
OOP
PSM
RAM
UML
WWW
Hard Disk
Object Oriented Programming
Projek Sarjana Muda
Random Access Memory
Unified Modelling Language
World Wide Web

SENARAI ISTILAH
BAHASA MELAYU
BAHASA INGGERIS
Bahasa Permodelan Disatu
Pengaturcaraan Berorientasikan Objek
Rajah Aktiviti
Rajah Jujukan
Rajah Kelas
Rajah Kes Guna
Unified Modelling Language
Object Oriented Programming
Activity Diagram
Sequence Diagram
Class Diagram
Use Case

BAB 1
PENGENALAN PROJEK
1.1 Pengenalan
Kebanyakkan sekolah di Malaysia telah pun mempunyai sistem pemantauan
aktiviti pelajar mereka tersendiri. Walaubagaimanapun, kebanyakan sekolah hanya
menggunakan sistem yang boleh dikategorikan sebagai ketinggalan zaman. Ini
kerana sistem yang diguna-pakai adalah dengan menggunakan kaedah manual iaitu
merekodkannya di dalam buku catatan. Seiring kemajuan dan perkembangan pesat
teknologi maklumat, sistem pemantauan aktiviti pelajar yang sedia ada perlu dikaji
keberkesanannya.
Sistem yang dipraktikkan di sekolah-sekolah adalah bertujuan untuk
memantau aktiviti pelajar sepanjang masa persekolahan. Hal yang demikian
bertujuan untuk memastikan para pelajar mengikuti kelas atau aktiviti yang telah
diaturkan atau dijadualkan. Selain itu, ia juga bertujuan untuk memastikan tahap
keselamatan para pelajar dipertingkatkan. Sebagai contoh sekiranya pelajar keluar
dari kawasan sekolah tanpa kebenaran atau tidak berada di kawasan yang sepatutnya
seperti di kelas, data daripada cap jari tidak diperoleh dan sistem akan mengesan
yang pelajar tersebut tidak berada di kawasan yang sekolah. Sistem tersebut bukan
hanya semata-mata digunakan untuk dalam bidang akademik sahaja, bahkan turut
digunakan untuk merekodkan displin para pelajar. Bagi penggunaan kaedah lama,
segala aktiviti para pelajar yang direkodkan adalah dengan menggunakan tenaga
manusia. Sekiranya komputer digunakan, ianya hanya terhad kepada aktiviti
penyimpanan rekod sahaja. Tanpa satu sistem pemantauan aktiviti pelajar yang baik,

sesebuah sekolah akan mengalami masalah dan sekaligus akan membebankan para
guru.
1.2 Latarbelakang Masalah
Berdasarkan kepada sistem pemantauan aktiviti pelajar yang biasa, sistem
tersebut tidak lagi praktikal pada masa kini. Ini kerana pemantauan aktiviti pelajar
adalah secara manual dan sukar bagi para guru memastikan pelajar berada pada kelas
atau di kawasan sekolah. Banyak masalah akan timbul sekiranya sistem yang lama
tidak dinaik taraf kepada satu sistem yang lebih berkesan dan cekap. Antara masalah
yang timbul adalah apabila berlaku kesilapan teknikal oleh staf atau guru yang
dipertanggungjawabkan untuk merekod aktiviti pelajar. Ada juga berlaku situasi
yang mana pelajar yang bukan sepatutnya, melaporkan kehadiran rakan mereka
walhal rakan pelajar tersebut tidak berada di kawasan yang sepatutnya. Ini sekaligus
akan merebak gejala ponteng.
Selain itu, sekolah berasrama dipilih kerana sekolah berasrama perlu diberi
perhatian yang lebih. Ini kerana para pelajarnya adalah tinggal berjauhan dengan ibu
bapa mereka. Ibu bapa hanya dapat mengetahui perkembangan anak mereka apabila
mereka datang melawat dan waktu cuti sekolah tetapi belum pasti apa yang
disampaikan adalah benar.
Satu langkah yang dikenal pasti boleh membantu mengurangkan masalah
yang timbul adalah dengan menaik taraf daripada sistem yang lama kepada satu
sistem yang baru. Sehubungan itu, satu sistem yang lebih baik dan berkesan perlu
dibangunkan demi mengurangkan masalah dan memberi kebaikan kepada semua
pihak. Sistem ini berteraskan web dan penggunaan visual basic. Ia bertujuan
sebagai mengumpul data, menjadi pengantara pada sistem dan perkakasan, dan
memberi kemudahan kepada ibu bapa untuk memantau atau mengetahui aktiviti yang
dilakukan oleh anak mereka. Penggunaan visual basic adalah lebih kepada
pengantara pada perkakasan.

1.3 Matlamat Projek
Matlamat projek ini adalah untuk membangunkan satu sistem pemantauan
aktiviti pelajar berasaskan biometrik yang berkesan dan cekap dalam membantu serta
memudahkan pengurusan bagi sesebuah sekolah berasrama.
1.4 Objektif Projek
Objektif projek ini adalah untuk :
i. Melakukan kajian terhadap sistem sedia ada berasaskan biometrik.
ii. Merekabentuk dan membangunkan sistem pemantauan aktiviti pelajar
bagi sekolah berasrama.
iii. Melakukan pengujian terhadap sistem pemantauan aktiviti pelajar
yang dibangunkan.
1.5 Skop Projek
Skop projek ini adalah :
i. Sistem ini menyokong persekitaran windows dan menggunakan
bahasa pengaturcaraan visual basic dan serta pangkalan data.
ii. Sistem ini meliputi para guru, pihak pengurusan asrama, ibubapa dan
pelajar.
iii. Penggunaan biometrik menggunakan cap jari semasa pelajar
menghadiri sesuatu aktiviti

1.6 Justifikasi
Sistem pemantauan aktiviti pelajar ini akan memberi banyak kemudahan dan
manfaat untuk banyak pihak. Tidak hanya terhad kepada pihak pengurusan sekolah
dan asrama, malah manfaatnya dapat diperoleh pada ibubapa dan juga pelajar itu
sendiri. Sistem yang dibangunkan dapat membantu pengurusan sekolah
mengurangkan masalah yang timbul menggunakan kaedah lama. Bagi memberi dan
menjamin data yang tepat, kaedah biometrik digunakan dalam sistem tersebut.
Kesilapan teknikal dan pelbagai masalah lain seperti kehilangan buku rekod dapat
diatasi. Ibubapa yang tidak berkesempatan untuk selalu melawat anak mereka boleh
mendapatkan maklumat tentang aktiviti yang dilakukan anak mereka iaitu dengan
cara dengan melayari web yang disediakan. Dengan cara ini, kerisauan ibubapa
dapat dikurangkan kerana mereka mengetahui keadaan anak mereka di sekolah. Apa
yang lebih utama ialah dengan menggunakan sistem ini, secara tidak langsung akan
dapat mendisiplinkan pelajar dan mengurangkan salah laku disiplin pelajar.
Sekiranya pelajar tidak hadir dalam sesuatu aktiviti pihak pengurusan akan segera
mengetahui sekiranya pelajar tidak berada di tempat yang sepatutnya.
1.7 Rumusan
Sistem ini akan memberi banyak kelebihan kepada pelajar, pihak pengurusan
asrama, guru dan juga ibubapa. Penggunaan teknologi diharap dapat memantapkan
lagi sistem yang dibangunkan. Segala permasalahan yang timbul dalam sistem
terdahulu diharap dapat diselesaikan menerusi sistem ini. Masalah mengenai sistem
terdahulu serta kajian mengenainya akan dibincangkan di bab seterusnya.