khudoni - preliminary environmental and social screening

საქართველოს ენერგეტიკის სამინისტრო
81
6.4.4 თევზაობა
ენგურის წყალსაცავსა და მდინარის სისტემაში წყალაღმა თუ წყალდაღმა თევზაობა კომერციული მიზნით არ
მიმდინარეობს, თუნდაც მცირე მასშტაბით. თევზაობას აქ გართობისა და დასვენების ფუნქცია აქვს ან ადგილობრივი
მოსახლეობის საკვებად ხდება. ნებართვა საჭირო არ არის. სათევზაო იარაღები მოიცავს ანკესს, ქისისებრ ბადეს,
ბადის მახეებს (ძირითადად გამოიყენება მდინარის წყალსაცათან შერთვის ადგილებში). გვხვდება
ელექტროთევზაობის ფაქტებიც, თუმცა ასეთი პრაქტიკა უკანონოა.
კაშხლის აშენებამდე მდინარეში უხვად მოიპოვებოდა კალმახი. ენგურის წყალსაცავში თევზების პოპულაციებსა და
თევზაობაზე კვლევა არ ჩატარებულა. ამჟამად წყალსაცავში თევზის ბიომასის სრული ოდენობა სავარაუდოდ მცირეა.
თევზაობა ძირითადად ეხება კალმახს (Salmo trutta), მათში ზოგჯერ გვხვდება დიდი ზომის ინდივიდებიც (შპს
ენგურჰესი). წარსულში უშედეგოდ ჩაიარა კობრისებრთა კომერციული სახეობების მოშენების მცდელობამ, რაც
სავარაუდოდ გამოწვეული იყო ცივი ტემპერატურითა და მწირი საკვები გარემოთი. ინფორმაცია ცივი წყლის
სახეობების, მაგ. კალმახის, Coregonus albula და სხვა სახეობების მოშენების შესახებ არ არსებობს.
6.4.5 ნადირობა
საქართველოში ნადირობას არეგულირებს გარემოს დაცვისა და ბუნებრივი რესურსების სამინისტრო. კანონის
მიხედვით ნადირობა ნებადართულია სეზონურად, ნანადირევის გარკვეული მოცულობით სანადირო
მეურნეობებში. ეს არ შეეხება გადამფრენ სანადირო ფრინველებს, რომელზეც ნადირობა ნებადართულია სანადირო
მეურნეობის გარეთაც.
ზემო სვანეთში, მათ შორის ცენტრალურ საკვლევ ტერიტორიაზე სანადირო მეურნეობები არ არის. თუმცა, ნადირობა
(ბრაკონიერობა) აქ რეგულარულად მიმდინარეობს მთელი წლის განმავლობაში.
რეგულარულად ნადირობენ დიდ ცხოველებზე: დათვზე (Ursus arctos), გარეულ ტახზე (Sus scrofa), შველზე
(Capreolus capreolus), არჩვზე (Rupicapra rupicapra) და კავკასიურ ჯიხვზე (Capra caucasica, C.
cylindricornis). ასევე ნადირობენ წყლის ფრინველებზე.
დათვი და არჩვი შეტანილია საქართველოს წითელ წიგნში, ხოლო დასავლეთ და აღმოსავლეთ კავკასიური ჯიხვი
გლობალურ მასშტაბში აღიარებულია, შესაბამისად, გადაშენების პირას მყოფებად და დაუცველებად. უმართავი და
არაკანონიერი ნადირობის გამო ჯიხვების პოპულაცია მთელ სვანეთში გადაშენებამდეა მისული.
ადგილობრივ მონადირეებს დაკარგული აქვთ სანადირო ცხოველების პატივისცემის ძველი ტრადიციები. თუმცა,
ბოლო დროს ადგილი ჰქონდა რამდენიმე ფაქტს, როდესაც რამდენიმე სოფელმა დააწესა ლიმიტი ნანადირევის
მოცულობაზე დასავლურ-კავკასიური ჯიხვების შემთხვევაში, რათა ეს სახეობა გადაარჩინოს სოფლის სიახლოვეს.
ნადირობის ძირითად საფუძველს წარმოადგენს გართობა და არა კომერცია, თუმცა მონადირეები ზოგჯერ ყიდიან
დათვის ნაღვლის ბუშტსა და ქონს (სამედიცინო მიზნებით), ტყავს, ბეწვს, აგრეთვე ჯიხვის რქებს. საბედნიეროდ,
ამგვარი ვაჭრობის საკმაოდ მცირე მასშტაბი არ იწვევს ადგილობრივ მოსახლეობაში ნადირობის მეტ სურვილს.
ძალზე იშვიათია და ძირითადად გართობის მიზნით ხდება ძვირფასი ბეწვის მქონე ცხოველებისათვის მახეების
დაგება.
სვანეთის ზოგ რაიონში ხალხი წარმართული რიტუალებისათვის კლავს სხვადასხვა ფრინველს.
იმის გამო, რომ მტაცებელი სახეობების (მაგ. მგელი) რაოდენობა სვანეთში ძალზე დაბალია, მათი ადამიანებზე
თავდასხმის ფაქტები თითქმის არ გვხვდება.
ხუდონი - წინასწარი ეკოლოგიურ-სოციალური შეფასება - საბოლოო ანგარიში