khudoni - preliminary environmental and social screening
khudoni - preliminary environmental and social screening
khudoni - preliminary environmental and social screening
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
საქართველოს ენერგეტიკის სამინისტრო<br />
45<br />
6. ბუნებრივი გარემოს დიაგნოსტიკა<br />
ამ თავში მოცემულია საკვლევ ტერიტორიაზე არსებული ბუნებრივი გარემოს წინასწარი შეფასების ეტაპზე<br />
აღწერილი მნიშვნელოვანი ეკოლოგიური კომპონენტები: (1) ფიზიკური გარემო (ანუ კლიმატი, რელიეფი,<br />
გეოლოგია, ნიადაგები, ჰიდროგრაფია, ჰიდროლოგია, წყლის ხარისხი, მყარი ნივთიერებების გადატანა<br />
დინებით); (2) ბიოლოგიური გარემო (მცენარეული საფარი, ხმელეთის და წყლის ფაუნა,<br />
ბიომრავალფეროვნების მდგომარეობა, დაცული ტერიტორიები); (3) ლანდშაფტი; (4) ბუნებრივი რესურსები<br />
(ჰიდრო რესურსები, სატყეო რესურსები, წიაღისეული, სათევზაო და სანადირო რესურსები); და (5) ბუნებრივი<br />
რისკები და დაბინძურება.<br />
6.1 ფიზიკური გარემო<br />
6.1.1 კლიმატი<br />
6.1.1.1 ადგილობრივი კლიმატი<br />
ზოგადი მახასიათებლები. დასავლეთ საქართველოს დაბლობ შავი ზღვის სანაპიროს გაყოლებაზე (კოლხეთის<br />
დაბლობი) ხასიათდება ტენიანი სუბტროპიკული კლიმატით. დიდი კავკასიონის ქმნის ბუნებრივ ბარიერს<br />
ჩრდილოეთიდან გადმოადგილებული ცივი ჰაერის მასების გზაზე და აიძულებს შავი ზღვიდან მომდინარე<br />
ტენიანი ჰაერის მასებს, გადაადგილდეს ზემოთ, რაც იწვევს ინტენსიურ ნალექებს. ამის საპირისპიროდ,<br />
აღმოსავლეთ საქართველო გაცილებით მშრალია.<br />
კლიმატი საგრძნობლად ვარირებს ზღვის დონიდან სიმაღლის მიხედვით, რაც მთელს სივრცეში ზღვიდან<br />
მწვერვალებამდე, მხოლოდ ასეული კილომეტრის მანძილზე ქმნის კლიმატური სარტყლების სპექტრს.<br />
ენგურის ზედა წყალგამყოფი ხასიათდება გრილი და ტენიანი ზაფხულებითა და თოვლიანი, გრძელი<br />
ზამთრებით. ყველაზე მაღალ მთებში გვხვდება მუდმივი ყინვებიც.<br />
ტემპერატურა. კოლხეთის დაბლობი საქართველოს ერთერთი ყველაზე თბილი ადგილია, საშუალო წლიური<br />
ტემპერატურით 12-15°C. საშუალო ტემპერატურის მაქსიმუმი მოდის ივლისზე (22-24°C), ხოლო მინიმუმი -<br />
იანვარზე (5-7°C). აბსოლუტური მინიმუმი დაახლოებით -16°C უდრის.<br />
საშუალო წლიური ტემპერატურა (სურათი 6.1) იკლებს სიმაღლის მატებასთან ერთად და დაბლობის მთიან<br />
ნაწილში მერყეობს 6-10°C ფარგლებში, ხოლო მაღალმთიან რაიონებში - 2-4°C ფარგლებში. აბსოლუტური<br />
მინიმუმი ტემპერატურაში, შესაბამისად, უტოლდება -30 - -35°C. ზემო სვანეთის ხეობის სამხრეთი ფერდობი<br />
საკვლევი ტერიტორიის ყველაზე ცივი ადგილია, აქ საშუალო წლიური ტემპერატურა 2°C-ზე ნაკლებია.<br />
ნალექები. სანაპირო ზოლზე, ანაკლიასთან და ენგურის ხეობის ცენტრალურ ნაწილში, ლახანამდე წლიური<br />
ნალექები მერყეობს 1,400-1,800მმ ფარგლებში (სურათი 6.2).<br />
ზუგდიდში ნალექების დონე დაახლოებით 1,877 მმ-ია წელიწადში (1929-88 წწ.) და ხასიათდება წლის<br />
განმავლობაში თანაბარი განაწილების ტენდენციით, წვიმის განსაკუთრებული ინტენსივობით ზაფხულისა და<br />
შემოდგომის თვეებში (სურათი 6.3). ნალექების საშუალო დონე მაქსიმუმს აღწევს ივნისში (182 მმ) და<br />
თანდათნობით იკლებს მაისის მინიმუმამდე (111 მმ). დროგამოშვებით სუბტროპიკული ანტიციკლონები<br />
იწვევს გვალვასაც.<br />
წვიმის ინტენსივობა იმატებს სიმაღლის მატებასთნ ერთდ და კოძალისა და ლაჯლა-ლეხელის მწვერვალებზე<br />
2800 მმ აღწევს (სამომავლო წყალსაცავის ორივე მხარეს), ხოლო დიდი კავკასიონის უმაღლეს წერტილებში -<br />
3,200 მმ აღემატება.<br />
სამაგიეროდ, საკვლევ ტერიტორიაზე ყველაზე მშრალი ადგილია ზემო ენგურის ხეობა, სადაც ნალექები<br />
მერყეობს 1,000-1,200 მმ ფარგლებში.<br />
ხუდონი - წინასწარი ეკოლოგიურ-სოციალური შეფასება - საბოლოო ანგარიში
Change language