khudoni - preliminary environmental and social screening

khudoni - preliminary environmental and social screening khudoni - preliminary environmental and social screening

04.04.2015 Views

საქართველოს ენერგეტიკის სამინისტრო 104 • mcxeTis istoriuli Zeglebi: aRmosavleT saqarTvelos, qarTlis samefos (saqarTvelos qronikebis mixedviT) an iberiis (berZnuli Canawerebis mixedviT) Zveli dedaqalaqi; • bagratis taZari: X-XI saukuneebis Zegli quTaisSi (imereTi, dasavleT saqarTvelo); • gelaTis monasteri (saqarTvelos religiuri, kulturuli da saganmanaTleblo centri, romelic 1106 wels daarsda gaerTianebuli saqarTvelos mefis - daviT (IV) aRmaSenebelis mier; • zemo svaneTi: amJamad mxolod sofeli CaJaSi uSgulis TemSi, unikaluri landSaptiTa da Suasakunis arqiteqturiT, Setanilia iuneskos msoflio memkvidreobis siaSi (IV) da (V) kriteriumebis mixedviT. magram saxelmwifo partiis mosazrebiT daemata aseve (II), (III), (IV) da (VII) kriteriumebic; - kriteriumebis gansazRvreba ix. danarTi 1. saxelmwifo partio apirebs momavalSi Zeglis teritoriis gafarTovebas, magram nakleb savaraudoa, rom xudonis teritoria, romelic uSguli-CaJaSidan sakmaod Sor manZilze mdebareobs (daaxloebiT 100 kmze), sakuTrebaSi gaerTiandes 24 . amJamad Zeglis sazRvrebi jer kidev ar aris dazustebuli da winadadeba amis Sesaxeb qarTulma mxarem unda warmoadginos. 7.10.2 kulturuli memkvidreoba/sakuTreba 7.10.2.1 arqeologia svaneTSi cnobilia 300-ze meti arqeologiuri adgili, romlebic spilenZis xanidan gvian Suasakuneebamde periodebs ekuTvnis. arqeologiuri kvlevebi adasturebs, rom regioni mudmivad dasaxlebuli iyo Cv.-w.-aR-mde mesame saukunidan. es periodi aRsaniSnavia brinjaos gamoCeniT (spilenZisa da TuTiis, aseve sxva liTonebis Senadnobi) da Zvel msoflioSi Sor manZilze savaWro urTierTobebis damyarebiT. svaneTSi xelsayreli bunebrivi pirobebi arsebobda brinjaos metalurgiisaTvis iseve rogorc oqros dasamuSaveblad, romelzec Zvel axlo aRmosavleTSi sul ufro izrdeboda moTxovna. es albaT mTavari stimuli iyo svanebisaTvis, romlebmac regioni Cv.w.aR.- mde mesame aTaswleulidan daikaves. mesame da meore aTaswleulis brinjaos iaraRi, romelic svaneTSia aRmoCenili, kavkasiasa da axlo aRmosavleTSi aRmoCenili sxva iaraRebis msgavsia. es ki adasturebs, rom svaneTs mWidro urTierToba hqonda garesamyarosTan. oqros maragis simdidre svaneTSi uZvelesi droidan aris cnobili. straboni werda "amboben, rom am qveyanaSi oqro mTidan mdinaareebs moyveba da mas sacerebisa da cxvris tyavis saSualebiT iReben mdinaridan, swored aqedan momdinareobs miTi oqros sawmisis Sesaxeb". svaneTi liTonis mdidari resursiT rkinis metalurgiisaTvis mimzidvel regionad kvlavac rCeboda Cv.w.aR-mde pirvel aTaswleulSi da klasikuri periodis ganmavlobaSi. 7.10.2.2 Suasaukuneebis arqiteqtura da kedlis mxatvroba zemo svaneTis dasaxlebebis yvelaze mniSvnelovani maxasiaTebelia koSkebis simravle, gansakuTrebiT ki mestiasa da sasazRvro soflebSi, rogoric aris uSguli da latali. koSkebs Cveulebriv samidan xuT sarTulamde gaaCniaT da kedlebis sisqe koSkebs pirquS Sesaxedaobas matebs. zeda sarTulebi mxolod TavdacvisaTvis gamoiyeneboda; aqedan zveravdnen da sabrZolo saSualebebiT igeriebdnen mters; koSkebs gaaCniaT maCubebi, romelsac zemoT TaRebi aqvs. Tavad saxlebi Cveulebriv orsarTuliania da 80 - 130 m 2 farTobze dgas. qveda sarTuli erTaderTi misaRebia Ria keriiT. aq aris rogorc adamianebis sacxovrebeli oTaxebi, ise Sinauri cxovelebis sadgomi. cxovelebis sadgomi xis tixrebiT aris erTmaneTisagan gamoyofili. koridoris danamati SenobaSi siTbos SenarCunebas uwyebs xels. zeda sarTuls mcxovrebni zafxulobiT iyenebdnen. aqve inaxeboda cxovelTa sakvebi da xelsawyoebi. meore sarTulze arsebuli kari koSks ukavSirdeboda. koSki aseve dakavSirebuli iyo koridorTan, romelic Sesasvlels icavda. 24 dawvrilebiTi informaciisaTvis ix. veb gverdi http://whc.unesco.org/archive/periodicreporting/EUR/cycle01/section2/709-summary.pdf. ხუდონი - წინასწარი ეკოლოგიურ-სოციალური შეფასება - საბოლოო ანგარიში

საქართველოს ენერგეტიკის სამინისტრო 105 svaneTis koSkis warmomavlobis kvleva adasturebs, rom koSkebi preistoriul periods miekuTvneba. misi maxasiaTeblebi miekuTvneba imave sazogadoebebis ekonomikur wyobas: mTis intensiuri soflis meurneoba da mesaqonleoba. kvlevebi aseve naTels fens socialur organizacias (ojaxis moculoba, funqciebis ganawileba da a.S.). bevri koSki gaqra an daingra. Tumca sofel CaJaSSi uSgulis TemSi koSkebi SemorCenilia muzeumebis saxiT. gadarCenilia orasze meti koSki da oTxasi saxli. sofeli mdebareobs Savi da enguris mdinareebis SesarTavSi, ramdenadac es advilad dasacavi adgilia. sofeli daculia ori koSkiT soflis Tavsa da boloSi; qveda koSks holSi patara eklesia aqvs, romelsac laSxdaSxs uwodeben; meore eklesi - macxvari axlomdebare gorakze dgas da aq SemorCenilia Sua saukuneebis kedlis mxatvrobis nimuSebi. svanuri saxlis mkacri konturebi, romelic Zlieri vertikaluri da horizontaluri elementebisagan Sedgeba, Serbilebulia koSkze wminda dekoratiuli "saxuravis" damatebiT. saxlebi araTanabari zomis qvebiT aris naSeni, zogjer ki adgilobrivi filebi kirqvaSi Casmuli. zemo svaneTis eklesiebi Cveulebriv Zalian pataraa da iSviaTad aRemateba 20m 2 -s, zogierTi maTgani ki mxolod 5-6 m 2 farTobze dgas. eklesiebs gare dekoraciebi ar gaaCnia. magram eklesiebis interieri Zalian mdidaria kedlis mxatvrobiT, graviurebiani kariT, ceremoniebisa da sakurTxevlis jvrebiT, miniaturebiT gaformebuli xelnawerebiT. eklesiebi me-9-dan me-17-saukuneebs Soris periodebiT TariRdeba. mSeneblobebis piks warmoadgenda me-10- me-12 saukuneebi. gansakuTrebuli istoriuli da mxatvruli mnSvnelobis matarebelia kedlis mxatvroba. svaneTis eklesiebis gansakuTrebuli maxasiaTebelia fasadebis gaformeba; fasadebze gamosaxuli arian bibliuri da hagiografiuli gmirebi. sofeli Jibiani erTerTi yvelaze maRali sofelia svaneTSi da zRvis donidan daaxloebiT 2100 m-ze mdebareobs. soflis CrdiloeTiT mdebareobs lamarias religiuri kompleqsi. eklesiis kedlis mxatvroba aq saqarTveloSi renesansis mxatvrobis gamorCeul nimuSs warmoadgens. 7.10.3 sakvlev teritoriaze arsebuli kulturuli Zeglebi sakvlev teritoriaze arsebuli kulturuli Zeglebis CamonaTvali mocemulia pirvel punqtSi (ix. danarTi 7.1). 7.10.3.1 sakvlev teritoriaze arsebuli kulturuli Zeglebi cxrili 7-4: sakvlev teritoriaze arsebuli kulturuliZeglebi Zeglis aRwera xaiSis samarxi xaiSis samarxSi arsebuli xelovnebis nimuSebi SemTxveviT iqna aRmoCenili 1948 wels, soflis gzis mSeneblobisas. am aRmoCenis zusti adgilmdebareoba ucnobia. samarxi daTariRebulia Cveni welTaRricxvis I saukuniT. samarxSi aRmoCenil iqna erTnairi formis sami orsaxeluriani maRalfexiani vercxlis Tasi, oqros yelsabamebi ori miTiuri cxovelis gamosaxulebiT da oqros gulsakidi gadaxuruli koSkisa da ori musikalur sakraviani adamianis gamosaxulebiT. erTerTi vercxlis Tasi gaformebulia horeliefuri furclovani aplikaciiT da miCneulia klasikuri vercxlis nakeTobebis saukeTeso nimuSad. aSkaraa, rom es Tasi elenisturi aRmosavleTis erTerT saxelosnoSia damzadebuli. rac Seexeba oqros nivTebs, isini adgilobrivi warmoebisaa da saqarTvelos adreuli klasikuri periodis oqromWedlobis tradiciebs agrZelebs. xaiSis wm. giorgis saxelobis eklesia xaiSis wminda giorgis saxelobis eklesia mdebareobs sofel xaiSSi, mdinare xaiSuras marjvena sanapiroze, SemaRlebul adgilze, axlandeli sasaflaosa da Suasaukuneebis sasaflaos Soris arsebul teritoriaze. mdebareobis gansazRvris sistemis globaluri koordinatebi: Elv. – 881 m., N - 42°54.517, EO - 42°11.263 (koordinatebi eklesiis aRmosavleT SesasvlelTan axlos iqna gazomili). gvian Sausakuneebis periodis wm. giorgis saxelobis eklesia xaSSi aSenda m12 - me-13 saukuneebis sasaflaos Tavze. misi rekonstruqcia ganxorcielda 1903-05 wlebSi. magram 1991-94 wlebSi axali, arqiteqturulad msgavsi eklesia aSenda amave adgilze, Tumca axali eklesia, ufro didia vidre Suasaukuneebis eklesia. xaiSis orive eklesiis arqiteqtura - naxevradwriuli niSa CrdiloeTiT da naxevargumbaTovani gadaxurva zemo svaneTis tipiuri saeklesio arqiteqturas warmoadgens. xaiSis Suasaukuneebis sasaflao xaiSis Suasaukuneebis sasaflao mdebareobs sofel xaiSSi, mdinare xaiSuras marjvena sanapiroze, Tanamedrove sasaflaos da xaiSis eklesiis teritoriaze. Suasaukuneebis sasaflaos nawilis gaTxrebi ხუდონი - წინასწარი ეკოლოგიურ-სოციალური შეფასება - საბოლოო ანგარიში

საქართველოს ენერგეტიკის სამინისტრო<br />

104<br />

• mcxeTis istoriuli Zeglebi: aRmosavleT saqarTvelos, qarTlis samefos (saqarTvelos<br />

qronikebis mixedviT) an iberiis (berZnuli Canawerebis mixedviT) Zveli dedaqalaqi;<br />

• bagratis taZari: X-XI saukuneebis Zegli quTaisSi (imereTi, dasavleT saqarTvelo);<br />

• gelaTis monasteri (saqarTvelos religiuri, kulturuli da saganmanaTleblo centri,<br />

romelic 1106 wels daarsda gaerTianebuli saqarTvelos mefis - daviT (IV) aRmaSenebelis<br />

mier;<br />

• zemo svaneTi: amJamad mxolod sofeli CaJaSi uSgulis TemSi, unikaluri l<strong>and</strong>SaptiTa da<br />

Suasakunis arqiteqturiT, Setanilia iuneskos msoflio memkvidreobis siaSi (IV) da (V)<br />

kriteriumebis mixedviT. magram saxelmwifo partiis mosazrebiT daemata aseve (II), (III), (IV) da<br />

(VII) kriteriumebic; - kriteriumebis gansazRvreba ix. danarTi 1. saxelmwifo partio apirebs<br />

momavalSi Zeglis teritoriis gafarTovebas, magram nakleb savaraudoa, rom xudonis<br />

teritoria, romelic uSguli-CaJaSidan sakmaod Sor manZilze mdebareobs (daaxloebiT 100 kmze),<br />

sakuTrebaSi gaerTi<strong>and</strong>es 24 .<br />

amJamad Zeglis sazRvrebi jer kidev ar aris dazustebuli da winadadeba amis Sesaxeb qarTulma<br />

mxarem unda warmoadginos.<br />

7.10.2 kulturuli memkvidreoba/sakuTreba<br />

7.10.2.1 arqeologia<br />

svaneTSi cnobilia 300-ze meti arqeologiuri adgili, romlebic spilenZis xanidan gvian<br />

Suasakuneebamde periodebs ekuTvnis. arqeologiuri kvlevebi adasturebs, rom regioni mudmivad<br />

dasaxlebuli iyo Cv.-w.-aR-mde mesame saukunidan. es periodi aRsaniSnavia brinjaos gamoCeniT<br />

(spilenZisa da TuTiis, aseve sxva liTonebis Senadnobi) da Zvel msoflioSi Sor manZilze savaWro<br />

urTierTobebis damyarebiT. svaneTSi xelsayreli bunebrivi pirobebi arsebobda brinjaos<br />

metalurgiisaTvis iseve rogorc oqros dasamuSaveblad, romelzec Zvel axlo aRmosavleTSi sul<br />

ufro izrdeboda moTxovna. es albaT mTavari stimuli iyo svanebisaTvis, romlebmac regioni Cv.w.aR.-<br />

mde mesame aTaswleulidan daikaves. mesame da meore aTaswleulis brinjaos iaraRi, romelic<br />

svaneTSia aRmoCenili, kavkasiasa da axlo aRmosavleTSi aRmoCenili sxva iaraRebis msgavsia. es ki<br />

adasturebs, rom svaneTs mWidro urTierToba hqonda garesamyarosTan. oqros maragis simdidre<br />

svaneTSi uZvelesi droidan aris cnobili. straboni werda "amboben, rom am qveyanaSi oqro mTidan<br />

mdinaareebs moyveba da mas sacerebisa da cxvris tyavis saSualebiT iReben mdinaridan, swored<br />

aqedan momdinareobs miTi oqros sawmisis Sesaxeb".<br />

svaneTi liTonis mdidari resursiT rkinis metalurgiisaTvis mimzidvel regionad kvlavac rCeboda<br />

Cv.w.aR-mde pirvel aTaswleulSi da klasikuri periodis ganmavlobaSi.<br />

7.10.2.2 Suasaukuneebis arqiteqtura da kedlis mxatvroba<br />

zemo svaneTis dasaxlebebis yvelaze mniSvnelovani maxasiaTebelia koSkebis simravle, gansakuTrebiT<br />

ki mestiasa da sasazRvro soflebSi, rogoric aris uSguli da latali. koSkebs Cveulebriv samidan<br />

xuT sarTulamde gaaCniaT da kedlebis sisqe koSkebs pirquS Sesaxedaobas matebs. zeda sarTulebi<br />

mxolod TavdacvisaTvis gamoiyeneboda; aqedan zveravdnen da sabrZolo saSualebebiT igeriebdnen<br />

mters; koSkebs gaaCniaT maCubebi, romelsac zemoT TaRebi aqvs. Tavad saxlebi Cveulebriv<br />

orsarTuliania da 80 - 130 m 2 farTobze dgas. qveda sarTuli erTaderTi misaRebia Ria keriiT. aq<br />

aris rogorc adamianebis sacxovrebeli oTaxebi, ise Sinauri cxovelebis sadgomi. cxovelebis<br />

sadgomi xis tixrebiT aris erTmaneTisagan gamoyofili. koridoris danamati SenobaSi siTbos<br />

SenarCunebas uwyebs xels. zeda sarTuls mcxovrebni zafxulobiT iyenebdnen. aqve inaxeboda<br />

cxovelTa sakvebi da xelsawyoebi. meore sarTulze arsebuli kari koSks ukavSirdeboda. koSki aseve<br />

dakavSirebuli iyo koridorTan, romelic Sesasvlels icavda.<br />

24 dawvrilebiTi informaciisaTvis ix. veb gverdi<br />

http://whc.unesco.org/archive/periodicreporting/EUR/cycle01/section2/709-summary.pdf.<br />

ხუდონი - წინასწარი ეკოლოგიურ-სოციალური შეფასება - საბოლოო ანგარიში

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!