khudoni - preliminary environmental and social screening

khudoni - preliminary environmental and social screening khudoni - preliminary environmental and social screening

04.04.2015 Views

საქართველოს ენერგეტიკის სამინისტრო 100 7.9.2.1 mosaxleoba xudonis kaSxalis mSenebloba regionis mosaxleobisaTvis siaxles ar warmoadgens; arsebobs molodini, rom mSenebloba dRes Tu xval daiwyeba. mosaxleobis did nawils sulac ar surs gasaxleba da imedovnebs, rom proeqtis ganxorcielebadobis kvlevis Sedegad mSeneblobis Sesaxeb uaryofiTi daskvna gakeTdeba. maTu azriT sabWoTa periodSi proeqtis ganxorcielebadobis kvleva saTanadod ar Catarda da mTis ferdobebi kaSxals ver gauZlebs. mosaxleobisaTvis Zalian mniSvnelovania, rom gadawyvetilebis miRebis procesSi monawileobs: isini moiTxoven saTanado informaciis miwodebas da maTi mosazrebebis gaTvaliswinebas. rogorc ukve aRiniSna, gakeTda specialuri moTxovna, rom xudonis kaSxalis mSeneblobis sakiTxi ganxilul iqnes rogorc problema, romelic gavlenas moaxdens zemo svaneTis regionze. aSkaraa, rom mosaxleobis molodinebi gansxvavdeba imisda mixedviT, esaTuis piri xaiSSi cxovrobs, Tu regionis sxva nawilSi. mosalodneli dadebiTi gavlena: • dasaqmebis SesaZleblobebis zrda mSeneblobasTan dakavSirebiT da momsaxurebis uzrunvelyofa dasaqmebuli pirebisaTvis (xaiSisa da sxva yvela soflis mosaxleoba); • gzebis reabilitacia. ramdenadac kaSxalis aSenebis Semdeg zugdidi-mestiis gza SeiZleba Caiketos an gza dagrZeldes, komensaciis RonisZiebebis saxiT, moTxovnaSi gaTvalsiwinebulia axali zugdidi-mestia-uSgulis gzis gaxsna. es mniSvnelovan rols Seasrulebs regionis ganviTarebisaTvis, ramdenadac daexmareba adgilobrivi komunikaciis, bazrebisa da turizmis gaumjobesebas, rac ekonomikuri ganviTarebis umniSvnelovanes faqtorebad iqceva (ZiriTadad zeda soflebis mcxovrebTaTvis); • saZovrebis gzebis reabilitacia: fermerebi aRniSnaven, rom xaiSis zemoT alpur zonaSi 900 kv. km. savargulebia, romelic sabWoTa periodSi gamoiyeneboda, magram axla miuvalia. ekologiuri mdgradobis SenarCunebis TvalsazrisiT am miwebis saZovrad gamoyeneba damtkicebulia, fermerebi fiqroben, rom miwis nakveTebi SeiZleba kartofilis, bostneulisa da burRuleulis mosayvanad gamoiyenon; amJamad SedarebiT SeZlebul ojaxebs 4-5 Zroxa yavT, magram fermerebis azriT Tu saZovrebisaken gzebi aRdgeba (teritoriaze wyali arsebobs), SesaZlebeli iqneba didi raodenobiT saqonlis gazrda, ramdenadac satvirToebiTac SeZleben saqonlis sakvebis motanas; Sesabamisad Semosavalic gaizrdeba; • axali eleqtroenergiis mowodeba; amJamad eleqtroenergia mosaxleobas miewodeba, magram mas mxolod eleqtrobisaTvis iyeneben, momavalSi ki SesaZlebeli gaxdeba misi gamoyeneba gaTbobisTvisac, rac tyis gaCexvis SeCerebas Seuwyobs xels; • gasaxlebasTan dakavSirebuli fuladi kompensacia, ramac SeiZleba gaaumjobesos mosaxleobis ekonomikuri pirobebi; • sazogadoebrivi dainteresebis zrda zemo svaneTiT da amdenad meti investicia da meti donori organizaciis daintereseba. mosalodneli uaryofiTi gavlena • zogierTi sofeli daitboreba da mdinaris zemo da qvemo welSi mdebare soflebi SeiZleba izolaciaSi moeqcnen, Tu misasvleli gzebi ar aSendeba; • satransporto mdgomareobis SesaZlo gauareseba garkveul punqtebSi gzis droebiTi Caketvis gamo da Sedegad marSrutis dagrZeleba jvaridan mestiamde, Tu mestia-uSgulis gza ar gaixsneba (Seexeba zeda soflebis macxovreblebs); • klimaturi pirobebis gauareseba: mosaxleoba fiqrobs, rom enguris kaSxali ukve uaryofiTad moqmedebs soflis meurneobaze (naleqebis ufro didi raodenoba mosavals azianebs) da adamianebis janmrTelobaze (ufro didi tenianoba zrdis revmatizmebTan, asTmasTan da a.S. dakavSirebul problemebs): xudonis kaSxalis mSenebloba am pirobebs kidev ufro gaauaresebs. gasaxlebasTan da specialur moTxovnebTan dakavSirebuli alternativebi: • svanuri naTesauri kavSirebi da tradiciebi iTvaliswinebs, rom adgilmdebareobis Secvlis dros umjobesia regionis SigniT gadasaxleba da ara mis gareT; • Tumca, sxvadasxva mosazrebis mixedviT, ar arsebobs sakmarisi miwebi imisaTvis, rom mTliani sofeli erTad gadasaxldes; • aRiniSna, rom zogierT sofelSi arsebobs mitovebuli saxlebi, magram rogorc Cans mflobelebs maTi daTmoba ar surT; • zogierTi mosazrebis Tanaxmad dapirispirebul klanebs Soris konfliqtebi xels uSlis ramdenime ojaxis sxvadasxva adgilze gadasaxlebas; ხუდონი - წინასწარი ეკოლოგიურ-სოციალური შეფასება - საბოლოო ანგარიში

საქართველოს ენერგეტიკის სამინისტრო 101 • xaiSis mTeli sofeli mTlianad unda SenarCundes Temis saxiT da erTad gadasaxldes kuTaissa da Tviliss Soris mdebare garkveul teritoriaze; • adgilze Segrovili informaciis Tanaxmad, axali xaiSi mosaxleobis umetesobisaTvis miuRebeli iyo, radgan kargi miwebis arsebobis miuxedavad arsebobs wylis problema (rogorc sasmeli, ise sarwyavi wylis problema) da teritoria miCneulia "udabnod", sadac dasaxleba miuRebelia. • kompensacia, romelic unda gadaeceT axlomdebare soflebs, romlebic ar daitboreba, magram dakargavs kavSirs sofel xaiSis infrastruqturasTan (skola, samedicino punqti, maRaziebi..); • fuladi kompensacia, romelic iZulebiT gadaadgilebul pirebs unda gadaeceT did qalaqebSi binebis sayidlad; • fuladi kompensaciis gadacema da Semdeg mosaxleobisaTvis saSualebis micema gadawyviton sad da rogor dasaxldnen (es mosazreba gamoxates svanebma, romlebic xaiSSi ar cxovroben); • adgilobriv mdinareebze unda Seiqmnas mikro hidro eleqtro sadguri, romelic fermerebs eleqtroenergiiT moamaragebs; xaiSis Temis doneze germaniis teqnikuri kooperaciis mier 2005 wels Catarebuli kvlevidan varkvevT, rom mosaxkleoba prioritetul saWiroebad miiCnevs Semdegs: I) soflebs Sorisi gzebis reabilitacia; II) saZovrebisa da mdeloebisaken mimavali gzebis reabilitacia; III) biznesTan dakavSirebuli codnis gaumjobeseba (xe-tyis mrewvelobisaTvis); IV) xis narCenebis marTvis sistemebis Seqmna; v) tyeebis aRdgena. mosalodnelia, rom gasaxlebas did winaaRmdegobas gauweven is jgufebi, romlebic xe-tyis damzadebis ukanono saqmianobiT Souloben fuls. 7.9.2.2 mmarTveli organoebi energetikis saministros meSveobiT mTavroba xudonis kaSxalis mSeneblobas ganixilavs rogorc regionisa da qveynis ganviTarebis SesaZleblobas, gansakuTrebiT im TvalsazrisiT, rom kaSxali xels Seuwyobs qveynis damoukideblobas energowarmoebaSi. am pozicias adasturebs Semdegi faqtebi: a) saqarTvelos hidroeleqtro energiis gamomuSavebis didi potenciali gaaCnia, romelic amJamad ar gamoiyeneba; b) sabWoTa periodis Semdeg xudoni erTerT yvelaze realur hidroeleqtro sadgurad aris miCneuli. saministro mzad aris ipovos saukeTeso alternativebi, romelic misaRebi iqneba rogorc xalxisaTvis, ise mTavrobisaTvis da damyarebuli iqneba mogeba /zaralis Sedarebis dadebiT Sedegebze. sxva oficialuri mmarTvelobiTi organoebi gamoxataven azrs, romlis mixedviTac kaSxali unda aigos ise, rom Tavidan iqnes acilebuli soflis datborva da amdenad mosaxleobis gadasaxlebis saWiroeba, radganac amisaTvis raionSi sakmarisi miwa ar arsebobs. gamoiTqva aseve mosazrebac, rom ar unda moxdes gadasaxleba walkis regionSi, Tbilisis samxreTiT, sadac wlebis ganmavlobaSi saxldebobdnen eko-migrantebi (zemo svaneTidanac ki) da iZulebiT gadaadgilebuli pirebi, romlebic aq berZnebis saxlebsa da qonebas iRebdnen (ris gamoc maT berZnuli pasportis aReba da emigraciaSi wasvle uadvildebodaT): Sedegad ki miviReT mouwesrigebeli da konfliqturi teritoria, sadac cxovrobs sxvadasxva erovnebis xalxi, romelTac xSirad erT enaze komunikaciis damyarebac ki ar SeuZliaT da romlebic ejibrebian erTmaneTs arsebuli mwiri resursebosaTvis; am raionSi sruliad gaurkveveli situaciaa miwisa da saxlebis sakuTrebasTan dakavSirebiT (oficialurad saxlebi da sakuTreba kvlavac emigraciaSi wasul berZnebs ekuTvniT). am teritoriaze mosaxleobis damateba mxoloddamxolod daZabulobis gamwvavebas gamoiwvevs; zogierTi mosazrebis Tanaxmad ki ar unda moxdes fuladi kompensaciis gadaxda; sanacvlod mosaxleobam kompensacia saqonlis saxiT unda miiRos. 7.9.2.3 arasamTavrobo organizaciebi aRniSnuli proeqtisaTvis yvelaze mniSvnelovani arasamTavrobo organizaciebia: mwvaneTa moZraoba, mwvaneTa alternativa, "jvari" da arasamTavrobo organizaciebis zogierTi qseli, rogoric aris "kavkasiis garemos dacvis arasamTavrobo organizaciebis qseli (CENN)". saWiroa maTi umetesobisaTvis informaciis miwodeba da kaSxalis agebasTan dakavSirebiT dadebiTi gadawyvetilebis misaRebad arsebul procesebSi maTi CarTva. ხუდონი - წინასწარი ეკოლოგიურ-სოციალური შეფასება - საბოლოო ანგარიში

საქართველოს ენერგეტიკის სამინისტრო<br />

101<br />

• xaiSis mTeli sofeli mTlianad unda SenarCundes Temis saxiT da erTad gadasaxldes<br />

kuTaissa da Tviliss Soris mdebare garkveul teritoriaze;<br />

• adgilze Segrovili informaciis Tanaxmad, axali xaiSi mosaxleobis umetesobisaTvis<br />

miuRebeli iyo, radgan kargi miwebis arsebobis miuxedavad arsebobs wylis problema (rogorc<br />

sasmeli, ise sarwyavi wylis problema) da teritoria miCneulia "udabnod", sadac dasaxleba<br />

miuRebelia.<br />

• kompensacia, romelic unda gadaeceT axlomdebare soflebs, romlebic ar daitboreba, magram<br />

dakargavs kavSirs sofel xaiSis infrastruqturasTan (skola, samedicino punqti, maRaziebi..);<br />

• fuladi kompensacia, romelic iZulebiT gadaadgilebul pirebs unda gadaeceT did qalaqebSi<br />

binebis sayidlad;<br />

• fuladi kompensaciis gadacema da Semdeg mosaxleobisaTvis saSualebis micema gadawyviton<br />

sad da rogor dasaxldnen (es mosazreba gamoxates svanebma, romlebic xaiSSi ar cxovroben);<br />

• adgilobriv mdinareebze unda Seiqmnas mikro hidro eleqtro sadguri, romelic fermerebs<br />

eleqtroenergiiT moamaragebs;<br />

xaiSis Temis doneze germaniis teqnikuri kooperaciis mier 2005 wels Catarebuli kvlevidan<br />

varkvevT, rom mosaxkleoba prioritetul saWiroebad miiCnevs Semdegs: I) soflebs Sorisi gzebis<br />

reabilitacia; II) saZovrebisa da mdeloebisaken mimavali gzebis reabilitacia; III) biznesTan<br />

dakavSirebuli codnis gaumjobeseba (xe-tyis mrewvelobisaTvis); IV) xis narCenebis marTvis<br />

sistemebis Seqmna; v) tyeebis aRdgena.<br />

mosalodnelia, rom gasaxlebas did winaaRmdegobas gauweven is jgufebi, romlebic xe-tyis<br />

damzadebis ukanono saqmianobiT Souloben fuls.<br />

7.9.2.2 mmarTveli organoebi<br />

energetikis saministros meSveobiT mTavroba xudonis kaSxalis mSeneblobas ganixilavs rogorc<br />

regionisa da qveynis ganviTarebis SesaZleblobas, gansakuTrebiT im TvalsazrisiT, rom kaSxali<br />

xels Seuwyobs qveynis damoukideblobas energowarmoebaSi. am pozicias adasturebs Semdegi faqtebi:<br />

a) saqarTvelos hidroeleqtro energiis gamomuSavebis didi potenciali gaaCnia, romelic amJamad ar<br />

gamoiyeneba; b) sabWoTa periodis Semdeg xudoni erTerT yvelaze realur hidroeleqtro sadgurad<br />

aris miCneuli.<br />

saministro mzad aris ipovos saukeTeso alternativebi, romelic misaRebi iqneba rogorc<br />

xalxisaTvis, ise mTavrobisaTvis da damyarebuli iqneba mogeba /zaralis Sedarebis dadebiT<br />

Sedegebze.<br />

sxva oficialuri mmarTvelobiTi organoebi gamoxataven azrs, romlis mixedviTac kaSxali unda<br />

aigos ise, rom Tavidan iqnes acilebuli soflis datborva da amdenad mosaxleobis gadasaxlebis<br />

saWiroeba, radganac amisaTvis raionSi sakmarisi miwa ar arsebobs.<br />

gamoiTqva aseve mosazrebac, rom ar unda moxdes gadasaxleba walkis regionSi, Tbilisis samxreTiT,<br />

sadac wlebis ganmavlobaSi saxldebobdnen eko-migrantebi (zemo svaneTidanac ki) da iZulebiT<br />

gadaadgilebuli pirebi, romlebic aq berZnebis saxlebsa da qonebas iRebdnen (ris gamoc maT<br />

berZnuli pasportis aReba da emigraciaSi wasvle uadvildebodaT): Sedegad ki miviReT<br />

mouwesrigebeli da konfliqturi teritoria, sadac cxovrobs sxvadasxva erovnebis xalxi, romelTac<br />

xSirad erT enaze komunikaciis damyarebac ki ar SeuZliaT da romlebic ejibrebian erTmaneTs<br />

arsebuli mwiri resursebosaTvis; am raionSi sruliad gaurkveveli situaciaa miwisa da saxlebis<br />

sakuTrebasTan dakavSirebiT (oficialurad saxlebi da sakuTreba kvlavac emigraciaSi wasul<br />

berZnebs ekuTvniT). am teritoriaze mosaxleobis damateba mxoloddamxolod daZabulobis<br />

gamwvavebas gamoiwvevs;<br />

zogierTi mosazrebis Tanaxmad ki ar unda moxdes fuladi kompensaciis gadaxda; sanacvlod<br />

mosaxleobam kompensacia saqonlis saxiT unda miiRos.<br />

7.9.2.3 arasamTavrobo organizaciebi<br />

aRniSnuli proeqtisaTvis yvelaze mniSvnelovani arasamTavrobo organizaciebia: mwvaneTa moZraoba,<br />

mwvaneTa alternativa, "jvari" da arasamTavrobo organizaciebis zogierTi qseli, rogoric aris<br />

"kavkasiis garemos dacvis arasamTavrobo organizaciebis qseli (CENN)". saWiroa maTi<br />

umetesobisaTvis informaciis miwodeba da kaSxalis agebasTan dakavSirebiT dadebiTi<br />

gadawyvetilebis misaRebad arsebul procesebSi maTi CarTva.<br />

ხუდონი - წინასწარი ეკოლოგიურ-სოციალური შეფასება - საბოლოო ანგარიში

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!