09.02.2015 Views

Naparroako Euskal ar.. - Euskerazaintza

Naparroako Euskal ar.. - Euskerazaintza

Naparroako Euskal ar.. - Euskerazaintza

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

dakigu: Donostia, Get<strong>ar</strong>i, Ernani, Durango, Bayona... dira lekuko.<br />

Errixka txikienetan ere azt<strong>ar</strong>na utzi ziguten : Arano, Altzo, Astig<strong>ar</strong>ribia,<br />

ab<strong>ar</strong> eta ab<strong>ar</strong>. 1200 g<strong>ar</strong>ren urtean, giputzok, nere ustez zoritx<strong>ar</strong>rez<br />

Gaztelania'ko erregeren agindu pean j<strong>ar</strong>ri giñal<strong>ar</strong>ik, Nap<strong>ar</strong>roa'ko<br />

lege ta itzaletik urruntzen joan giñan. Eskerrak odolez, oituraz<br />

ta izkeraz urbil geundela naiz s<strong>ar</strong>ri elk<strong>ar</strong>ren <strong>ar</strong>tean guduan etsai<br />

antzo.<br />

Azkenik, Gaztel-Erregetzak Nap<strong>ar</strong>roa menderatu zuanean eta<br />

gero Españia'ko agint<strong>ar</strong>itza batu zal<strong>ar</strong>ik Austria ta Borbon jatorriko<br />

erregeen pean Nap<strong>ar</strong>roa <strong>ar</strong>galtzen joan zan. Gipuzkoa'runtz eraman<br />

zituzten lantegi asko: ola, errement<strong>ar</strong>i ta izkillutegiak. Onela galdu<br />

ziran Eugi, Orbaizeta, Orokieta, Errezuma... ta beste zenbait ola<br />

ta lantegiak. Nap<strong>ar</strong> langille anitz Gipuzkoa'ra aldatu ziran lan-s<strong>ar</strong>i<br />

billa burni-ola eta baita m<strong>ar</strong>inel edo <strong>ar</strong>rantzale biurtzeko.<br />

Ameriketa'rako joera <strong>ar</strong>tzeko ere Gipuzkoa, Laburdi eta Bizkaya'n<br />

Nap<strong>ar</strong>roa'ko mendi-zelaietan baño erreztasun eta aukera<br />

oberik <strong>ar</strong>ki zezatekean.<br />

Jendea tokiz aldatze onek j<strong>ar</strong>raitu du XX mende ontan ere.<br />

Nekaz<strong>ar</strong>itza ta abere zaintz<strong>ar</strong>en ez be<strong>ar</strong>rak, Maastien ondamena, Filoxera<br />

dala-ta: ainbat eta ainbat beste ziogatik nap<strong>ar</strong> odolak itsas-<br />

-aldeko euskal erriak ind<strong>ar</strong>tu ditu.<br />

Auek sortutako industri-lantegi aundiak beso be<strong>ar</strong>rean zeuden.<br />

Bestela ere <strong>Euskal</strong>-Erria'k be<strong>ar</strong>rezko du Nap<strong>ar</strong>roa, lurrez, ogi eta<br />

<strong>ar</strong>doz orni gaitzan gure gosea asetzeko. Nap<strong>ar</strong>roa dugu u bizk<strong>ar</strong>-ezur"<br />

eta LATXAGAK esaten digun bezela Nap<strong>ar</strong>roa da euskaldunen<br />

<strong>ar</strong>robia.<br />

Latxaga idazle bipilla gid<strong>ar</strong>i <strong>ar</strong>turik gabiltzan bidez-bide gure<br />

asabaok izerdiz eta odolez blaitutako lurralde, zelai eta malk<strong>ar</strong>retan.<br />

Ikus itzagun Nap<strong>ar</strong>roatik ze<strong>ar</strong> ibilliaz, mendi ta zabaldi, baso<br />

ta oianetan ainbat ikusbegi eder, zer nai ikuskizun bikain, eliza,<br />

prailetegi, gaztelu ta jauregi. Eta geiago balio duana azter zagun<br />

11

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!