09.02.2015 Views

Naparroako Euskal ar.. - Euskerazaintza

Naparroako Euskal ar.. - Euskerazaintza

Naparroako Euskal ar.. - Euskerazaintza

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

euskeraz, Iruñako gaxotegian eta gure Fermin aspertu gabe j<strong>ar</strong>duten<br />

zan solasean. Ez dakigu oraindik ondo zenbat balio duan euskeldun<br />

sendagille batek. Ud<strong>ar</strong>a g<strong>ar</strong>aian, Aragoira Pantikosa aldera<br />

joaten zan. Ango aize ederretaz ba ditu lan batzuek egiñak.<br />

Udajende <strong>ar</strong>tean ere ba zetozen Auritzera euskalzale berexi<br />

batzuek. Oloriz sen<strong>ar</strong> emazteak urtero agertzen ziran. Etxe polit bat<br />

egin zuten, oraindik zutik dagona, Orreag<strong>ar</strong>untz goazela azkena<br />

ezker aldean. Oloriz emazteak, il zanean ikastola bat egiteko utzi<br />

omen zuan, bertako aurrak euskeraz ikasi zezaten. Asmo ou bete<br />

gabe gelditu da. Idazle ta gizon ospetsu onek, Ermilio Olorizek<br />

baditu idatz lan ederrak egiñak, Naí<strong>ar</strong>roko askatasun<strong>ar</strong>i buruz eta<br />

Azpilkueta jakintsuagaz. Gaiñera olerk<strong>ar</strong>ia zan. Euskeraz gutxi zekin<br />

bainan aurrei, gauzen, ta euskal izenak galdezka ibiltzen zan.<br />

Olorizen etxera askotan etortzen zan Arturo Kanpion. Nap<strong>ar</strong>roak<br />

izan duan euskalzalerik aundiena eta etxe ortan idazten ibiltzen<br />

zan. Orregatik ezagutzen zituan ain ondo' orko bazterrak eta<br />

ain ondo ere eman digu lur oien usaia. Oloritzen etxeak ba du <strong>Euskal</strong>erri<strong>ar</strong>entzat<br />

berexitasun aundi bat.<br />

Erri onek ere ba ditu bere dantza berexiak, S. Juan bezperan<br />

oraindik dantzatzen dituztenak. Xeetasun aundiagoak izate<strong>ar</strong>ren,<br />

Aita Riezuri eskatu nizkion ango berriak eta euskalzale jator onek<br />

baita eman ere. Aita Donostiren idazkitegitik utzi zizkidan, papera<br />

batzuek. Dantza oiek "liturgi" baten antzekoak dira.<br />

Aspaldi, gerra aurretik, Almandozko txistul<strong>ar</strong>ia, Jose Angel<br />

Dorremotz etortzen zitzaien urtero erriko jaiet<strong>ar</strong>a mendiz. Gazteak<br />

bere billa, Ipetea iturriraño ateratzen zitzaizkioten. Andik txistuakin<br />

"k<strong>ar</strong>rika doñua" joaz s<strong>ar</strong>tzen zan errian. Lendabizi agint<strong>ar</strong>iak agurtzen<br />

zituan. Suak etxe aurretan piztu ondorean, mutil dantza jotzen<br />

zuan. Gero San Juan iduri<strong>ar</strong>i, ogi bat j<strong>ar</strong>tzen zioten eskueton. Ondorean<br />

"eztai" doñua joaz, errek<strong>ar</strong>a <strong>ar</strong>pegia bustitzera zijoazten danak<br />

eta andik ek<strong>ar</strong>rita, etxe at<strong>ar</strong>ietan elorri ad<strong>ar</strong>rak j<strong>ar</strong>tzen zituzten.<br />

San Juan egunean, ogia, gazta ta <strong>ar</strong>doa banatzen zieten. Atsaldean<br />

"eskila fraile" dantzatzen zuten ta ondorean "pañulu ta andre"<br />

dantza.<br />

Jaietako irug<strong>ar</strong>ren egunean, kalera ateratzen zituzten <strong>ar</strong>ia ta<br />

180

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!