Naparroako Euskal ar.. - Euskerazaintza
Naparroako Euskal ar.. - Euskerazaintza
Naparroako Euskal ar.. - Euskerazaintza
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
onek dauka, bere izena ere alaxekoa Oianzabal; Arzilo ta Itolegin<br />
eratua degu. 1.140 ekt<strong>ar</strong>eako basoa dago.<br />
Gaur Auritz Berrin 325 ta 73 sendi bizi dira. Geienak l<strong>ar</strong>reko<br />
beiak izaten dituzte. Oraín berriz, lur sag<strong>ar</strong>rekin asi dira jota ke.<br />
Gainera erriko etxeak banatzen dizkie sendi bakoitx<strong>ar</strong>i basoekin<br />
ateratzen dituzten diruekin, 10.000 pezeta jaietan eta beste am<strong>ar</strong><br />
milla Eguberritan. Ez da laguntza txikia. Basoko diru orrekin P<strong>ar</strong>is<br />
txiki bat egin dute erri<strong>ar</strong>ekin: kaleak berritu, etxeak apaindu,<br />
eliza ta frontoi berria. Eliza au, Nap<strong>ar</strong>roan dagon ederrenetakoa<br />
da, merezi du gelditze ta ikustea. 1961'g<strong>ar</strong>ren urtean altxa zuten.<br />
Iru zati ditu; elíza, dorre luzea ta at<strong>ar</strong>ia bere <strong>ar</strong>kupe ta iturri<strong>ar</strong>ekin.<br />
Frontoi berria 1948'g<strong>ar</strong>ren urtean egin zuten; be<strong>ar</strong> bezela, alaxeko<br />
izena j<strong>ar</strong>ri diote, "ederrena". Iruñ<strong>ar</strong>untz goazela badago bei koperatiba<br />
bat. Bertan 14 baserrit<strong>ar</strong> batuta daude. Arrotz etxe berri ta<br />
on bat, etorkizun aundikoa izango litzake erri zorag<strong>ar</strong>ri ontan.<br />
Erri ou ez da gaurkoa. 1269'g<strong>ar</strong>ren urtean, sortuazi zuan Teobaldo<br />
II, Naf<strong>ar</strong>roko erregeak. Gudan ind<strong>ar</strong>tsua zan errege au, aolkuak<br />
ematen <strong>ar</strong>gía eta be<strong>ar</strong>tsuai laguntzen esku zabala.<br />
Santiago bidean dagota, erromesl<strong>ar</strong>iei, makiña bat mesede<br />
egiña izango da.<br />
P<strong>ar</strong>rokian daukate gurutz eder bat 16'g<strong>ar</strong>ren gizaldikoa, zill<strong>ar</strong>rezkoa,<br />
"Luisek" egina ta Migel Santesteban Zat<strong>ar</strong>enak emcma.<br />
Auñamendi muturreko erri ontan euskal usaia <strong>ar</strong>tzen da. Eliza<br />
b<strong>ar</strong>renean euskeraz idatzita dago izki aundiakin: "Nor Jaungoikoa<br />
bezela" eta illerrían ere "goian bego". Orain dala 60 urte, bizpairu<br />
aldiz urtean, itzaldiak elizan euskeraz egiten zituzten; 1915'g<strong>ar</strong>ren<br />
urtean, gogoj<strong>ar</strong>dunak azkeneko aldiz egin zirala. Oraindik gure<br />
azkeneko anaien gerrate <strong>ar</strong>te gizaseme guztiak euskeraz mintzatzen<br />
ziran. Txistul<strong>ar</strong>i oso ona ere bazeukan erri onek, "Silverio Villanueva"<br />
bere izena. Txistul<strong>ar</strong>i onen bidez aita Olaz<strong>ar</strong>anek "Katedra<br />
dantza" altxatu zuan. Silberiok gure azkeneko guda <strong>ar</strong>te, txistua<br />
jo zuan. Gero mututa gelditu zan.<br />
Erri ontako gizasemeak, <strong>ar</strong>reman aundiak zituzten baztand<strong>ar</strong>rekin.<br />
Bel<strong>ar</strong>ra ebakitzera zetozen eta danak euskeraz mintzatzen<br />
ziran.<br />
173