Naparroako Euskal ar.. - Euskerazaintza

More documents

Recommendations

Info

urtean Alíonso Burrukalariaren aurrean sagaratzen. Arrizko ibiltokia bere estalkiarekin 1142'garren urtean bukatzen dute. Estebe artilari irakasle ospetsua emen ibilli zan lanean; Konpostela'n ibillitako argiña bera degu. Erromaniko garaian gauza bat dago garbi ta agiri an. Iruña Iriak naiz erregearen itzala euki, gotazien agintaritzapean bizi dala. Santxo Ramirez'ek 1087'garren urtean lotzen du Iruña iria gotzaiakin eta kalonjeak batutzen ditu alkarrekin bizitzeko San Agustin'en araupean. Pedro Roda'ko gotzaiaren garaian datoz frantzesak Iruña'ra bizitzera. San Zernin auzoa Alfoso burrukalariak laguntzen dulako, gotzaiak San Nikolas'ena sortzen du. Santxo Jakintsuak gotzaiaren agintaritzapean jartzen ditu judutarrak eta berak altxatzen du ibai gainean eliza nagusiaren ourrean egi batean erregearen jauregia. Aspalditik, erregea Iruña'ra datorrenean gotzaiaren etxera biltzen da. Santxo Azkarrak ematen dio berriz gotzaiari bere jauregia diruaren truke. Enrike III (1270- 1274) gotzaiaren jauregian iltzen zaigu. Auzo guztientako agintariak gotzaiak izendatzen ditu. Xetasun askoren bitartez, ikusten degu Iruña iria gotzaiarekin lotua. Noiztik dator gotzaiaren itzal aundi au Izan leike Iruña'ko erresumaren aurretik. Iduritzen zaigu, Iruña iria Erromatarren ondorean, gotzaiaren inguruan bilduko zala ta berak egingo zula giza elkartearen batasuna. Iruña'n gotzaiak zeuzkan eskubideak zerbait esan nai dute. Amabigarren gizaldian jaiotzen da San Zernin eliza inguruan beste auzo bat. Alfonso Burrukalariak ematen dizkio 1129'garren urtean askatasuna ta Jaka'k zituan lege berexiak. Asieran frantzesak bizi ziran bakarrik. Auntzaxeago, gaur San Nikolas eliza dagoen tokian sortzen da beste auzo bat izen ori bera daramakina. Emen eskulangilleak ta saltzalleak bizi dira, naparrak ta frantzesak alkarrekin. Auzo au bere buruaren nagusitzarekin agertzen zaigu ta bere lege berexiekin. Iri ontako auzo auetan, amairugarren gizaldian ikaragarrizko 122
orroka bcrt asten da. Naparerria zabaltzera dijoa. San Zernin'goak ez dute ori ondo ikusten. Enrike I iltzen danean, San Zernintarrak Frantziko erregearen aldekoak agertzen dira. Naparrak, berriz, ez dute nai errege berdiña, Kastilla'koa baizik. Frantzesak Artoiz'ko kontea buruzagi dutela Iruña indarrez artzen dute ta desegiten iria 1277'garren urtean. Iria altxatzeko baimena, 47 urte geroago ernaten du erregeak. 1366'garren urtean, 968 sendi zeuden Iruña'ko auzo guztietan; 166 Naparrerian, San Zernin'en 452 eta San Nikolas'en 350. Evreux etxe garaiko Naparroko erregeak egin zuten Iruña gotikoa. 1312 urtean, Arnaut Barbazan'go gotzai jauna asi zan eliza nagusia berritzen eta bere ízeneko elizatxoa egíten. Amairugarren gizaldian asita daude Iruña'ko eliza nagusian sagaratuak Naparro'ko erregeak. 1390'garren urtean erortzen da era bat eliza erromanikoa ta 123
Page 1 and 2:
LATXAGA NAPARROA EUSKAL ARROBIA EDI
Page 3:
Ugainborda'ko nere amona Maria Zuga
Page 6 and 7:
EUSKAL KULTURA IRUÑA'N GAUR 155 AU
Page 8 and 9:
Gora-bera iraulgarriagoak, ordea, i
Page 10 and 11:
gizona: orain bizi dana ta antziña
Page 12 and 13:
lia. Aste bi osoan ibilli ta gero.
Page 14 and 15:
Luma eskuan zeukala ez ditu aantzi
Page 16 and 17:
dago. Nola nai dala ikusi ta sumatu
Page 19 and 20:
KANPION'EN ERRAONDO'KO TXISTULARIAR
Page 21 and 22:
estean eunda ogei... Ezin egon Napa
Page 23 and 24:
TAFALLA TA BERE EUSKAL GOGOA Naparr
Page 25 and 26:
kitzia. Onek esan nai du, bizirik d
Page 27 and 28:
zaigu, euskal kutsu jotor boten jab
Page 29 and 30:
LEKUNBERRI AITZ TA ORLEGI TARTEAN L
Page 31 and 32:
euskera berpizten. Elizkizunetan ge
Page 33:
eta ez nolanaiko nortasuna. Ekintza
Page 36 and 37:
Eliza, gerrarako zegoan antolatua,
Page 38 and 39:
kin batera ofaldu genezan. Aiek giz
Page 41 and 42:
OROZ - BETELU TA BERE ARIZTEGIAK Da
Page 43 and 44:
Erri ontakoa degu Garmendia familí
Page 45 and 46:
Asko margoztu du gure Karlek; marra
Page 47 and 48:
OLAZTI, URBASAKO BIDEAN Ziordia eta
Page 49 and 50:
TUEKO iturrira biltzen omen ziran b
Page 51:
artean berak bakarrik daki euskeraz
Page 54 and 55:
za gain gainean dago; elizapean err
Page 57 and 58:
LEITZA BERRIA TA PATXI ARRAZOLA Gau
Page 59:
Bigarren utsunea eskola ontan euske
Page 62 and 63:
Oraindik irauten du urriko periak i
Page 64 and 65:
tasuna xeetu gabe Zati zarren kutsu
Page 66 and 67:
idea zaintzeko. Atzetik beste olate
Page 68 and 69: zituzten bazkaltzera. Zoritxarrez,
Page 70 and 71: LIZARRA, EUROPA'KO KULTURA BIDETAÑ
Page 72 and 73: malte-lan onenetakoa. Ezin degu azt
Page 74 and 75: alkoia ta leioak zillar antzera lan
Page 76 and 77: urua gotikod du. Orain zutik ikuste
Page 78 and 79: tokian bear dira. Alderdi ontalik b
Page 81 and 82: zarra iria. 1197 urtean Santxo jaki
Page 83 and 84: LIZARRA TA BERE EUSKAL BIZIA Gaur o
Page 85 and 86: dizkio. Ekintza ta bizitasun aberat
Page 87 and 88: osoak bere errian, egindako lan guz
Page 89 and 90: ETXARRI ARANAZ ETA SAN ADRIAN'GO ER
Page 91 and 92: ere 2,200 bizilagunekin. Errege bid
Page 93 and 94: iru urte monjetan Mikelatxo lauregi
Page 95 and 96: LAKUNTZA TA BERE PERTZA Arbizu ta A
Page 97 and 98: Orrelako gertaera zoragarriak emate
Page 99 and 100: Atzerritarrak, eskola ta eliza naik
Page 101 and 102: ARBIZU BERIAIN PEAN Bederatzireun b
Page 103 and 104: e onen bidez. Arroazu'ko erretorai
Page 105 and 106: III Ekatzu gurutze ori, bai nere se
Page 107 and 108: XV Ez da ez igartuko zeruko gauzari
Page 109: Naparroa'k bere askatasuna galdu au
Page 112 and 113: tzerakoan iriaren babesak, arretxea
Page 114 and 115: 924'garren urtean, Abderraman IH'ak
Page 116 and 117: dartu zan ta orduko errege-bide nag
Page 120 and 121: Karlos III erregea, berria egiten a
Page 122 and 123: 1829-1839 bitarte ortan sendagintza
Page 125 and 126: IRUÑA GAUR, IRI NAGUSIA Orain dala
Page 127 and 128: Kultura ekintza onek ba ditu iru sa
Page 129 and 130: alkartea, ezta Oberena ere danetan
Page 131 and 132: IRUÑA IRIAREN EDERTASUNA Ikusmira
Page 133 and 134: Obray'ek egiña; bere tokitik aidat
Page 136 and 137: dute San Fermin'en irudia. Atzeko a
Page 138 and 139: EUSKERA AINTZIÑAKO IRUÑA ZARREAN
Page 140 and 141: "Labrit eta Errege Aita, seme dirad
Page 142: Ezin degu aztu xetasun txiki bcrt,
Page 145 and 146: keraz idazten. Napsrroa'ko nortasun
Page 147 and 148: Iruña'ko Errikoetxeak Grañon'goar
Page 149 and 150: Txistuak ere banatuaz dabiltz erri
Page 151 and 152: Ezin ditugu aztu, Iruña'ko guda au
Page 153 and 154: Guda aurretik, Euskeraren Adiskidea
Page 155 and 156: da'ren ametsa onekin bete zan. Biga
Page 157 and 158: taro jarri nai lituzkela, bata dana
Page 159 and 160: Euskal kulturari buruz Naparroan, b
Page 161 and 162: garren urtean, asi zan amabostero l
Page 163 and 164: tako langille sutsua Aita Aginagald
Page 165 and 166: ez egitea. Ori Diputazioaren diruar
Page 168 and 169:
onek dauka, bere izena ere alaxekoa
Page 170 and 171:
nortasuna ta indarra: Zibur, Llaren
Page 172 and 173:
AURITZE TA AUÑAMENDIKO AIZE OSASUN
Page 174 and 175:
tokietan, orduan gaxotegiak zeuden.
Page 176:
antzumea. Ari ganean zatarrezko giz
Page 179 and 180:
polita eman ere: "Anso bortuetako k
Page 181 and 182:
jatorra. Gaur arrazoiakin jendea mi
Page 183 and 184:
tzen duten Naparroko euskal qiro bi
Page 185 and 186:
Ba dauka Urdíain'ek beste bitxi bc
Page 187 and 188:
giza dantza izenekoa, orain dala be
Page 189 and 190:
neurria bereixteko garaiak, Luzaide
Page 192 and 193:
BURLETA TA ARGA IBAI INGURUAK Bizta
Page 194:
erogeita bost ziran. Etxetxo bat os
Page 197 and 198:
ELIZONDO BAZTAN'EN Elizondo Baztan'
Page 199 and 200:
Bide ontcrtik, Baztan eta Elizondo
Page 201 and 202:
1932'garren urtean ospatzen dute eu
Page 203 and 204:
nerako utzi degu bat, Mariano Izeta
Page 205 and 206:
esan die, "ementxe ditugu gela berr
Page 207 and 208:
dra Maria'ri egitekotan dabil. Gai
Page 210 and 211:
GARAÍOA TA AEZKOAN EUSKERAREN ESNA
Page 212 and 213:
Beste euskalzale jatorra, berriz, b
Page 214 and 215:
GARHALDA TA EUSKERAREN BERPIZTEA AU
Page 216 and 217:
dira. Zubiri'n (Esteribar) Silberio
Page 218 and 219:
jator eta langilleak, Aezkoa'ko eus
Page 220 and 221:
ETA'KO JAUREGIA, MEZKIRIZ AURREAN T
Page 222 and 223:
e bi anaiei erakatsi zien. Igandero
Page 224:
uek ba dakizkinak. Erroibarren len
Page 227 and 228:
Julio Esandi, bertako erretora ta e
Page 229 and 230:
Erriak urtero milloi erdi bat pezet
Page 232 and 233:
REAN arte'tik rnendi aldera bidea a
Page 234 and 235:
Jose Anjel Linzoain. Bersolari gazt
Page 236:
e ordu bcrt geiago luzatu zuan. Jak
Page 239 and 240:
guruan. 1512'garen urtean nagusitze
Page 241 and 242:
kera, zeramika, Marbu, danetara zaz
Page 243 and 244:
ak esan dezakete ba dutela beren er
Page 246 and 247:
Eliza, gaineko aldean, galanta, err
Page 248 and 249:
Azaroaren 8'an, aspaldiko garaietan
Page 250 and 251:
erriz euskeraz. Azkenean Salbador N
Page 252:
Danak Berrus... eta abar. Denak IV
Page 255 and 256:
Lurraren aberastasun au ez da gaurk
Page 257:
zea arkítu zuana. Yanguas Mírctnd
Page 260:
nuel'ek ba dauka idazlan bat eusker
Page 263:
Euskal Kanta Berexiak" 1948'garren
Page 266 and 267:
EUSKAL KULTURA AUHRERA BIDEAN Ikust
Page 268 and 269:
1971-Alsasua Aoitz Burleta Lakuntza
Page 270 and 271:
Ez gaitezen amets utsetan gelditu,
show all

Naparroako Euskal ar.. - Euskerazaintza

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?