qarTvelur enaTa Seswavlisa da swavlebis sakiTxebi

qarTvelur enaTa Seswavlisa da swavlebis sakiTxebi qarTvelur enaTa Seswavlisa da swavlebis sakiTxebi

17.01.2015 Views

oa ganvixiloT gamonaklisTa zemoT moyvanili magaliTebi doneebs Soris urTierTmimarTebis planSi. SeiZleba iTqvas, rom donebrivi koncefciis gamoyeneba,. Cven mier aRebul SemTxvevaSi, gulisxmobs ori donis _ morfematulisa da fonematuris urTierTmimarTebas. im Sualedur sferos, romelSic vlindeba realuri kavSiri, urTierTmimarTeba ori sawyisis _ fonologiurisa da morfologiuris. enaTmecnierebaSi aRniSnul sferos tradiciulad uwodeben morfonologias. an ufro sworad, es aris fonomorfologiuri kvlevis sfero (31,73). morfonologia enaTmecnierebis aucilebeli sferoa. igi Seiswavlis rogorc fonologiuri, ise morfologiuri donis mniSvnelovan detalebs maTi mimarTebis safuZvelze; erTi da imave morfemis alomorfTa fonemur Semadgenlobas, maT sistemur monacvleobebs, da im fonologiur cvlilebebs, romlebic vlindeba morfemaTa urTierTkavSiris dros erTi da imave morfemis alomorfebs Soris. arsebul fonemur gansxvavebebs, morfologiurad Tu fonologiurad Sepirobebuls, morfonologiur an morfofonologiur monacvleobebs uwodeben. amrigad, mor(fo)fonologia swavlobs morfemis fonologiurad Tu morfologiurad Sepirobebuli variantebis fonemur Sedgenilobas, maT monacvleobebs garemocvebis gaTvaliswinebiT. morfonologiuri monacvleobebi da saerTod, morfonologiis sakiTxebi iseve, rogorc yvela sxva enobrivi movlena, ar eqvemdebareba erTgvarovan dayofas jgufebad da tipebad. arsebobs 96

iseTi SemTxvevebi, rodesac morfologiurad gansazRvrul sistemas cvlis fonologiuri faqtorebi. mag.: aseTia piris niSanTa gamovlena qarTuli zmnis formebSi. vTqvaT, III iribi obieqturi piri zmnis formaSi aCens saTanado piris niSans, romelic h- an s- morfemiT gamoixateba, rodis romeli unda vixmaroT gansazRvrulia fonologiuri faqtoriT. kerZod, b p f m q k y-s win gveqneba h-, xolo d t T Z c w j C W-s win s-. aris SemTxvevebi, rodesac igi ∅-alomorfiT, aris warmodgenili, radgan garkveul fonemaTa win saerTod ikargeba (rogoric aris xmovnebi, sonorebi, spirantebi). mocemul SemTxvevaSi morfemis saxecvlas fonologiuri distribucia awesrigebs. vxvdebiT iseT movlenasac, rodesac enaSi arsebul fonologiur sistemaze moqmedebs morfologiuri SezRudvebi, romlebic cvlian enis fonologiur suraTs. amgvari SemTxvevebic morfonologiis sakvlevi obieqtia. aRniSnuli movlenis Sesaxeb calke verc fonologiuri da verc morfologiuri analiziT ver miviRebT srulyofil pasuxs. is unda ganxilul iqnes, rogorc morfonologiuri cvlileba. Cven gvainteresebs aRniSnul doneebs Soris urTierTmimarTebis is varianti, roca morfematuri done Tavisi garkveuli erTeulis, e.i. morfemis saSualebiT gavlenas axdens fonematur doneze moqmed garkveul fonologiur kanonze. Cveni azriT, SeiZleba gamoiyos aseTi urTierTmimar- Tebis Semdegi sami Teoriulad SesaZlebeli SemTxveva: 97

iseTi SemTxvevebi, rodesac morfologiurad<br />

gansazRvrul sistemas cvlis fonologiuri<br />

faqtorebi. mag.: aseTia piris niSanTa gamovlena<br />

qarTuli zmnis formebSi. vTqvaT, III iribi<br />

obieqturi piri zmnis formaSi aCens saTanado<br />

piris niSans, romelic h- an s- morfemiT gamoixateba,<br />

rodis romeli un<strong>da</strong> vixmaroT gansazRvrulia<br />

fonologiuri faqtoriT. kerZod, b p f<br />

m q k y-s win gveqneba h-, xolo d t T Z c w j C<br />

W-s win s-. aris SemTxvevebi, rodesac igi ∅-alomorfiT,<br />

aris warmodgenili, radgan garkveul fonemaTa<br />

win saerTod ikargeba (rogoric aris xmovnebi,<br />

sonorebi, spirantebi). mocemul SemTxvevaSi<br />

morfemis saxecvlas fonologiuri distribucia<br />

awesrigebs. vxvdebiT iseT movlenasac, rodesac<br />

enaSi arsebul fonologiur sistemaze moqmedebs<br />

morfologiuri SezRudvebi, romlebic cvlian<br />

enis fonologiur suraTs. amgvari SemTxvevebic<br />

morfonologiis sakvlevi obieqtia. aRniSnuli<br />

movlenis Sesaxeb calke verc fonologiuri <strong>da</strong><br />

verc morfologiuri analiziT ver miviRebT<br />

srulyofil pasuxs. is un<strong>da</strong> ganxilul iqnes, rogorc<br />

morfonologiuri cvlileba.<br />

Cven gvainteresebs aRniSnul doneebs Soris<br />

urTierTmimarTebis is varianti, roca morfematuri<br />

done Tavisi garkveuli erTeulis, e.i. morfemis<br />

saSualebiT gavlenas axdens fonematur doneze<br />

moqmed garkveul fonologiur kanonze. Cveni<br />

azriT, SeiZleba gamoiyos aseTi urTierTmimar-<br />

Tebis Semdegi sami Teoriulad SesaZlebeli SemTxveva:<br />

97

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!