qarTvelur enaTa Seswavlisa da swavlebis sakiTxebi
qarTvelur enaTa Seswavlisa da swavlebis sakiTxebi qarTvelur enaTa Seswavlisa da swavlebis sakiTxebi
128 qarTulis, rogorc meore enis, swavleba Sesavali 1.1. saqarTvelos damoukideblobis mopovebis Semdeg qarTulma enam SeiZina saxelmwifo enis realuri statusi. nebismier qveyanaSi erovnuli (saxelmwifo) enis floba aucilebelia iq mcxovrebi moqalaqeebisaTvis. Tumca saqarTveloSi realoba, samwuxarod, sxva iyo, rac im araswori politikis Sedegad miviReT, romelsac sabWoTa kavSiri atarebda eTnikuri umciresobebis mimarT. saqarTveloSi da, saerTod, sabWoTa kavSiris yvela respublikaSi eTnikur umciresobaTa urTierTobis ena, rasakvirvelia, iyo rusuli ena. isini swavlobdnen rusul skolebSi, sadac qar- Tuli ena iswavleboda rogorc `ucxo ena~ da rogorc erT-erTi rigiTi sagani, umetesad zereled. amitom, bunebrivia, umciresobaTa warmomadgenlebi xSir SemTxvevaSi ar flobdnen saTanadod qar- Tul enas an saerTod ar icodnen. sayovelTaod cnobilia, rom ucxo enis swavla zrdasruli asakis adamianisaTvis sakmaod rTulia. saxelmwifo enis codnis gareSe ki adamiani Tavs arasrulfasovan moqalaqed grZnobs. demokratiul saxelmwifoSi sazogadoebis yvela wevri unda iyos Tanasworuflebiani. amisaTvis, aucilebelia, flobdes saxelmwifo enas. saqarTveloSi mcxovreb umciresobaTa warmomadgenlebma TandaTanobiT gaicnobieres, rom saWiro iyo saxelmwifo enis codna qarTul sazogadoebaSi ukeT integrirebisaTvis. araqarTvelTa-
Tvis qarTuli enis Seswavlis sakiTxi dRiTidRe ufro aqtualuri xdeboda. amave periodSi saqarTveloSi, rogorc axladSeqmnil damoukidebel saxelmwifoSi, ixsneboda sxvadasxva qveynis saelCoebi, Camodiodnen ucxoelebi da maTac hqondaT survili qarTuli enis Seswavlisa. 1.2. ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis axali qarTuli enis kaTedras hqonda Zalian didi gamocdileba qar- Tuli enis araqarTvelTaTvis swavlebisa TiTqmis universitetis daarsebis dRidan. bolo dros am sferos vkurirebdiT Cven kaTedris gamgis, profesor elene babunaSvilis, xelmZRvanelobiT. amdenad met-naklebad vicodiT yvela is problema, romelic axlda qarTulis, rogorc ucxo enis, Seswavlis saqmes. naTeli gaxda, rom saWiro iyo qarTuli enis swavlebasTan dakavSirebiT axali realobis gaTvaliswineba. is ucxoelebi, romlebsac Cven adre vaswavlidiT qarTul enas, umetesad iyvnen lingvistebi, an humanitarul mecnierebaTa warmomadgenlebi: istorikosebi, eTnologebi da sxva. axla ki saqme exeboda sxvadasxva specialobis mqone adamianebs, romelTaTvisac mTavari iyo qarTuli enis Seswavla sakomunikaciod. maT- Tvis sruliad ar iyo saintereso da xSir Sem- TxvevaSi ki savsebiT gaugebari enis lingvisturi aspeqtebi. enis aTvisebebis ori gza 2.1. me-20 saukunis 50-iani wlebidan mTel msoflioSi Zalian aqtualuri gaxda meore (ucxo) 129
- Page 77 and 78: TanxmovanTa mimdevroba CsC, rogorc
- Page 79 and 80: sareduqcio xmovania o/ñ an u/ò. m
- Page 81 and 82: I. birTvi - - - - - - - - - - - - -
- Page 83 and 84: xeyreni- /emarTeba/ _ _ _ _ CV C Ø
- Page 85 and 86: ajjgéne- /kankalebs, ZagZagebs/ _
- Page 87 and 88: itætæeli- /titvldeba/ _ _ _ _ VC
- Page 89 and 90: V 1 = i da V 2 = u/u. mag.: xðmdun
- Page 91 and 92: xmovani saxes icvlis da gvaZlevs o-
- Page 93 and 94: V 2 =i-s, rasac damatebiT amtkicebs
- Page 95 and 96: ↓ iTñrda- /swavlobda/ _ V/C V &
- Page 97 and 98: iseTi SemTxvevebi, rodesac morfolog
- Page 99 and 100: xæ-a-âðn-dðs / * xæ-a-âan-i-d
- Page 101 and 102: SemzRudveli faqtoris, moqmedebis Se
- Page 103 and 104: sareduqcio poziciaSi xmovani aRdga/
- Page 105 and 106: naâanæ- /naxnavi/- _ _ CVCVCæ
- Page 107 and 108: ogorc vxedavT, jer moxda xuTmarcvli
- Page 109 and 110: lad morfemaTa kombinaciiT moxdeba.
- Page 111 and 112: MERI NIKOLAISCHWVILI Die Vokal Redu
- Page 113 and 114: Bemerkenswert ist, daß im schweren
- Page 115 and 116: lic „Wasser“ ulcuna „umbewäs
- Page 117 and 118: lartam „Gemüsegarten“ Lelyrtä
- Page 119 and 120: die Struktur des Wortes. Sie ist ei
- Page 121 and 122: Demnach erfahren die Vokale ö und
- Page 123 and 124: Schema 2. Reduktionsvokal o (ö) un
- Page 125 and 126: 13. a. oniani, grZeli xmovnis sakiT
- Page 127: 39. Г. Гдисон, Введен
- Page 131 and 132: lebriv, es winadadebebi dialogebia.
- Page 133 and 134: iT, Zalian mniSvnelovania ucxo enis
- Page 135 and 136: (vgulisxmobT enis mTlian kompozicia
- Page 137 and 138: enobrivi sakiTxebis gadaWras uSualo
- Page 139 and 140: 1. enis ra codnaa sakmarisi imisaTv
- Page 141 and 142: molaparake adamianze. samyaros gaaz
- Page 143 and 144: vuwodebT. mSobliur enaze metyvelebi
- Page 145 and 146: mas aRar sWirdeba didi energiis dax
- Page 147 and 148: ebuli terminebi: `koine~, `enobrivi
- Page 149 and 150: iwereba xazis zeviT: iwereba xazis
- Page 151 and 152: paralelurad mudmivad vameorebinebT
- Page 153 and 154: aRniSnul brunvebs gansakuTrebuli gr
- Page 155 and 156: TanxmovanfuZiani sazogado saxelebi.
- Page 157 and 158: oqro-iTi, ku-iTi da sxva. xmovanfuZ
- Page 159 and 160: sax. elene-Ø niko-Ø nunu-Ø moTx.
- Page 161 and 162: • rigobiTi ricxviTi saxelis viTar
- Page 163 and 164: da -T morfemebis saSualebiT, romleb
- Page 165 and 166: unvis niSania warmodgenili brunvis
- Page 167 and 168: mag. magidas xisgan akeTeben. vercx
- Page 169 and 170: zmnis formaSi SeiZleba iyos warmodg
- Page 171 and 172: Tanxmovnebis win nulovani alomorfia
- Page 173 and 174: gaaCnia pirdapiri obieqti da Tu ar
- Page 175 and 176: gaerTiandeba an formis warmoebis Tv
- Page 177 and 178: mixedviT iuRleba (anu icvleba pireb
128<br />
qarTulis, rogorc meore enis, swavleba<br />
Sesavali<br />
1.1. saqarTvelos <strong>da</strong>moukideblobis mopovebis<br />
Semdeg qarTulma enam SeiZina saxelmwifo enis<br />
realuri statusi. nebismier qveyanaSi erovnuli<br />
(saxelmwifo) enis floba aucilebelia iq mcxovrebi<br />
moqalaqeebisaTvis. Tumca saqarTveloSi<br />
realoba, samwuxarod, sxva iyo, rac im araswori<br />
politikis Sedegad miviReT, romelsac sabWoTa<br />
kavSiri atareb<strong>da</strong> eTnikuri umciresobebis mimarT.<br />
saqarTveloSi <strong>da</strong>, saerTod, sabWoTa kavSiris<br />
yvela respublikaSi eTnikur umciresobaTa urTierTobis<br />
ena, rasakvirvelia, iyo rusuli ena.<br />
isini swavlobdnen rusul skolebSi, sa<strong>da</strong>c qar-<br />
Tuli ena iswavlebo<strong>da</strong> rogorc `ucxo ena~ <strong>da</strong> rogorc<br />
erT-erTi rigiTi sagani, umetesad zereled.<br />
amitom, bunebrivia, umciresobaTa warmomadgenlebi<br />
xSir SemTxvevaSi ar flobdnen saTanadod qar-<br />
Tul enas an saerTod ar icodnen. sayovelTaod<br />
cnobilia, rom ucxo enis swavla zr<strong>da</strong>sruli<br />
asakis a<strong>da</strong>mianisaTvis sakmaod rTulia. saxelmwifo<br />
enis codnis gareSe ki a<strong>da</strong>miani Tavs arasrulfasovan<br />
moqalaqed grZnobs. demokratiul<br />
saxelmwifoSi sazogadoebis yvela wevri un<strong>da</strong><br />
iyos Tanasworuflebiani. amisaTvis, aucilebelia,<br />
flobdes saxelmwifo enas.<br />
saqarTveloSi mcxovreb umciresobaTa warmomadgenlebma<br />
Tan<strong>da</strong>TanobiT gaicnobieres, rom<br />
saWiro iyo saxelmwifo enis codna qarTul sazogadoebaSi<br />
ukeT integrirebisaTvis. araqarTvelTa-